Cổ nhân dạy: "Dưỡng tâm không gì tốt bằng ít ham muốn"

“Dưỡng tâm mạc thiện ư quả dục” (Dưỡng tâm không gì tốt bằng ít ham muốn) - Bước đầu để trở về với bản tính thiện lương là giảm dần các ham muốn, dục vọng.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Có một người trẻ tuổi đến bên bờ hồ, thấy dưới nước có thỏi vàng lấp lánh. Anh ta rất vui mừng liền nhảy xuống nước để mò vàng. Nhưng mặc dù ra sức lặn xuống mò không biết bao nhiêu lần, anh ta vẫn không mò được.

Cuối cùng sức cùng lực kiệt, khắp người ướt sũng, bùn đất bẩn thỉu, anh ta bèn lên bờ ngồi nghỉ. Không ngờ, mặt nước một lúc sau lại phẳng lặng, thoi vàng lại hiện ra nơi đáy nước.

Anh ta nghĩ, thỏi vàng dưới nước rốt cuộc là ở đâu? Rõ ràng mình nhìn thấy, tại sao mò không được? Thế rồi anh ta lại nhảy xuống nước mò vàng. Vẫn vô ích như trước, chẳng mò được, nhưng anh ta không chịu từ bỏ.

Lúc đó cha anh ta đến, thấy con trai toàn thân ướt đẫm, bẩn thỉu đầy bùn đất, bèn hỏi: “Xảy ra chuyện gì vậy?”

Người con trả lời: “Rõ ràng con thấy thỏi vàng dưới nước, nhưng không biết bao nhiêu lần rồi con lặn xuống mò mà vẫn không mò được”.

Người cha nhìn mặt nước phẳng lặng, rồi ngẩng đầu nhìn lên cây, nói: “Con xem, thỏi vàng không ở dưới nước mà nó ở trên cây”.

***

co-nhan-day-duong-tam-khong-gi-tot-bang-it-ham-muon-7

Con người ai ai cũng truy cầu hạnh phúc, nên ai ai cũng bôn ba, lăn lộn tranh giành thắng thua, được mất, chìm nổi phiêu dạt trong danh – lợi – tình – thù. Ai ai cũng thấy hạnh phúc hiển hiện ngay trước mặt, dốc sức tiến tới, lao vào, giành giật. Nhưng chính lúc tưởng đã tóm được hạnh phúc trong tay thì hạnh phúc lại tan biến đi như ảo ảnh.

Cuộc đời luôn tồn tại những điều trái ngược, đối lập, có được thì ắt sẽ có mất, có thắng thì ắt sẽ có thua, có khỏe thì ắt sẽ có yếu, có trẻ thì ắt sẽ có già, có đẹp thì ắt sẽ có xấu, có vinh thì ắt sẽ có nhục, có phúc thì ắt sẽ có họa. Đó chính là cái lý tương sinh tương khắc. Lão Tử viết trong “Đạo đức kinh” rằng: “Họa hề phúc chi sở ỷ; phúc hề, họa chi sở phục”, nghĩa là “Họa là chỗ dựa của phúc, phúc là nơi ẩn náu của mối họa đang rình rập”.

Do đó, nếu đi tìm hạnh phúc từ những vinh hoa phú quý, danh vọng quyền thế, hay tiền tài, sắc đẹp… thì quả thật nguy hiểm. Đắc được đã khó, giữ được càng khó hơn, và theo lẽ tương sinh tương khắc, thì cuối cùng những thứ mà chúng ta vất vả tranh đấu, bôn ba ngược xuôi, lao tâm khổ tứ có được cũng sẽ mất. Khi sức cùng lực kiệt, tuổi già khô héo, mới thấy mọi thứ trống rỗng, giống như anh chàng nhảy xuống nước mò vàng vậy, như “Dã tràng xe cát biển Đông, nhọc nhằn mà chẳng nên công cán gì”.

Nhưng nếu chúng ta suy nghĩ lại, quay lại, thì hạnh phúc trong tầm tay. Phật gia giảng, “Hồi đầu thị ngạn” (quay lại là bờ), giống như anh chàng mò vàng kia, nếu ngẩng đầu lên thì thấy thoi vàng thực ở trên cây soi bóng xuống đáy nước. Hạnh phúc đích thực là ở trong tâm chúng ta, nó phản ánh ra thế giới bên ngoài qua những hình ảnh lấp lánh của công danh lợi lộc. Chúng ta cứ mải miết chạy theo cái bóng hư ảo đó, khác nào anh chàng kia cứ nhảy xuống nước mò vàng.

Lão Tử nói: “Họa mạc đại ư bất tri túc. Cữu mạc đại ư dục đắc. Cố tri túc chi túc, thường túc hĩ”, nghĩa là: “Không họa nào lớn bằng không biết đủ. Không hại nào lớn bằng muốn được của. Cho nên biết cho mình là có đủ, thời luôn luôn đủ”. Người biết đủ, là người có nội tâm yên tĩnh, lúc nào cũng thấy hài lòng với bản thân, không ngoại vật nào như danh vọng, tiền tài, nữ sắc, tình thế nhân có thể động đến họ được, do đó luôn luôn an nhiên, tự tại, tường hòa. Đó là hạnh phúc chân thực, đích thực.

Phật Hoàng Trần Nhân Tông cũng dạy:

Gia trung hữu bảo hưu tầm mịch,

Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền.

Nghĩa là:

Của báu trong nhà thôi tìm kiếm,

Đối cảnh vô tâm chớ hỏi thiền.

Hạnh phúc có sẵn trong tâm mỗi người, đâu cần lăn lộn ngược xuôi. Tìm về cái tâm mình, bỏ đi các ham muốn, dục vọng, danh lợi, khẩu khí, được mất, thắng thua, thì chúng ta tìm lại được kho báu của chính mình. Phật tính xuất hiện, như ánh vàng kim chói lọi, lúc đó, chúng ta có được hạnh phúc đích thực.

Bước đi đầu tiên trở về với cái tâm của mình, trở về với bản tính thiện lương, là giảm dần các ham muốn, dục vọng. Nho gia cũng dạy “Dưỡng tâm mạc thiện ư quả dục” (Dưỡng tâm không gì tốt bằng ít ham muốn).

Vạn sự khởi đầu nan, bước đi đầu tiên, giảm ham muốn dục vọng, là bước đi khó khăn nhất. Nhưng hành trình vạn dặm cũng bắt đầu bằng bước đi đầu tiên này. Nào, chúng ta hãy cùng bước, bước đi bước đầu tiên trên hành trình vạn dặm tìm về với cái tâm chân thật của mình, về với hạnh phúc đích thực.

Xem thêm: Cổ nhân dạy: “Lễ không theo ba, tiền không vay ba”

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Mối quan hệ giữa mẹ chồng và nàng dâu có trở nên tốt đẹp được hay không, phần nhiều phụ thuộc vào tấm lòng thiếu thuận, đức hạnh cũng như sự chân thành của người con dâu. 

Cổ nhân dạy: 'Dâu hiền còn quý hơn con gái, nhà có dâu thảo thì hưng thịnh ba đời'
0 Bình luận

Đồng tiền ảnh hưởng lớn đến quan hệ trong cuộc sống. Khi nghèo, bạn bị người đời xem thường, nói chẳng ai nghe, đe chẳng ai sợ, làm gì cũng bị soi mói.

Cổ nhân dạy: 'Đừng thăm họ hàng khi nghèo khó, chớ kết bạn khi giàu có'
0 Bình luận

Xem thường ông lão quê mùa chỉ gọi ly nước sôi, cô nhân viên tự phụ nhận bài học đắt giá.

Cổ nhân dạy: “Nhân bất khả mạo tương, hải thủy bất khả đấu lượng”
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Lời khuyên của con rể - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Lời nói của con rể khiến tôi không hài lòng, hay nói đúng hơn là thất vọng. Tôi không thể bán nhà cửa để vào viện dưỡng lão ở được...

Đăng Dương
Đăng Dương 24 giờ trước
Người xưa dặn: Có 7 kiểu đàn bà phá nát phúc đức nhà chồng, dù đẹp như tiên cũng tránh lấy 

Theo quan niệm của người xưa thì những kiểu phụ nữ này sẽ tạo nghiệp, ảnh hưởng tới phúc đức gia đạo nhà chồng nên tránh.

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 3 ngày trước
Con riêng của chồng – Câu chuyện nhân văn cảm động

Tôi từng khuyên bạn thân bỏ chồng khi cô ấy phát hiện chồng có con riêng bên ngoài, nhưng đến khi chính mình rơi vào hoàn cảnh ấy tôi lại lưỡng lự không quyết định được.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Người xưa cảnh báo: Mang 3 thứ này vào nhà tài lộc tiêu tan

Có những vật tưởng như vô tri nhưng nếu mang vào nhà sẽ khiến tài lộc tiêu tan, gia đạo lục đục. Dưới đây là 3 thứ tuyệt đối tránh mang vào nhà.

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 4 ngày trước
Bố tôi và những chiếc răng – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhìn nụ cười của bố tôi hạnh phúc vô ngần. Đôi khi báo hiếu không cần đến những điều to tát. Chỉ cần cha mình nhai ngon một bữa cơm, cười rạng rỡ không ngại ngùng, là đủ thấy lòng ấm.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
15 chữ khiến phụ huynh phải suy ngẫm: 'Chọn ngành cho con nhưng mình chưa từng hỏi con muốn gì'

15 chữ ngắn gọn nhưng tựa như một lời thức tỉnh để hàng triệu bậc phụ huynh cần ngẫm lại xem mình đã thật sự hiểu con chưa?

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 5 ngày trước
Vì sao người xưa nói 'móng nhà vững chắc, 3 đời thịnh vượng'?

Ở đời, chúng ta sử dụng rất nhiều thứ - có thứ hỏng thì có thể thay được nhưng có những thứ nếu chọn sai thì rất khó sữa chữa, nhất là nhà cửa.

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 5 ngày trước
Khi nào có thời gian – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Chỉ đến khi ngồi suốt đêm bên giường bệnh tôi mới nhận ra cái gọi là “khi nào có thời gian” chính là lời hứa suông lớn nhất đời người.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Triết lý từ chuyện tình trong phim Thiện nữ u hồn: Thiện lương mà không có sức mạnh chỉ là thứ vô dụng!

Phải xem đi xem lại đến vài lần phim "Thiện nữ u hồn", tôi mới để ý đến câu nói: "Thiện lương mà không sức mạnh chỉ là thứ vô dụng".

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 6 ngày trước
Người xưa dặn: Đặt 1 trong 5 vật ở cửa ra vào, gia đình bình an, phú quý kéo đến

Người xưa rất coi trọng phong thủy nhà ở, vì thế đã khuyên hậu thế đặt 5 vật này ở cửa ra vào để đón bình an, phú quý. Đó là những thứ gì?

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 6 ngày trước
Con có về không? - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhà hàng xóm tưng bừng làm cỗ đón con trai, con gái về chơi dịp lễ. Mẹ sốt ruột cứ ra ngõ ngóng chờ, lòng cứ tự hỏi, không biết con có về không?

Thanh Tú
Thanh Tú 6 ngày trước
Cổ nhân dạy: 'Thánh nhân dạy vì bụng không vì mắt'

"Thánh nhân dạy vì bụng không vì mắt" - triết lý sâu xa của cổ nhân, ai hiểu được thì giàu sang phú quý kề cận. 

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 7 ngày trước
 Mẹ muốn tái hôn – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Ngày mẹ còn trẻ, phơi phới thanh xuân sao không lấy chồng. Giờ đầu hai thứ tóc lại đột ngột muốn tái hôn?

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Người xưa nói: Gia phong tốt vượng ba đời

"Gia phong tốt vượng ba đời" - chỉ cần duy trì 2 thói quen này, cuộc sống sẽ ngày càng thịnh vượng. 

Mẹ chồng nàng dâu – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Vợ chồng tôi kết hôn đã hơn một năm, nhưng mối quan hệ mẹ chồng nàng dâu không những không cải thiện mà còn xấu đi theo thời gian khiến tôi mệt mỏi vô cùng.

Lão Tử dạy: Biết đủ sẽ có đủ, biết người là khôn, biết mình là sáng suốt

Lão Tử dạy 3 bài học lớn: Biết đủ sẽ có đủ, biết người là khôn, biết mình là sáng suốt. Hậu thế lĩnh hội được thì sướng cả đời. 

PC Right 1 GIF
Đề xuất