GS.TS Đàm Thanh Sơn: Thần đồng từ bỏ môn "quý tộc" để học môn Lý, 25 tuổi đã có bằng tiến sĩ

Nhắc đến Giáo sư Đàm Thanh Sơn, người ta nghĩ ngay đến một nhà khoa học tài năng xuất chúng nhưng lại vô cùng khiêm nhường.

Chi Nguyễn
Chi Nguyễn 28/07
Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

GS.TS Đàm Thanh Sơn là ai?

Đàm Thanh Sơn là GS.TS vật lý lý thuyết nổi tiếng, sinh ra trong một gia đình trí thức ở Hà Nội, Việt Nam. Cha ông là giáo sư dược học Đàm Trung Bảo, mẹ là phó giáo sư, tiến sĩ sinh hoá Nguyễn Thị Hảo.

Từ nhỏ, ông đã được mệnh danh là "thần đồng", năm 7 tuổi đã giải được Toán lớp 10 (lớp 12 hiện nay). Ông là cựu học sinh lớp chuyên Toán Tin của Trường Đại học khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. Tuy gốc là học sinh chuyên Toán, nhưng sau này ông đã chuyển hướng sang Vật lý. 

gsts-dam-thanh-son-gioi-co-nao
Từ nhỏ, ông đã được mệnh danh là "thần đồng"

Với những đóng góp miệt mài cho ngành này, năm 49 tuổi, ông được trao huy chương Dirac - giải thưởng danh giá nhất của vật lý lý thuyết thế giới. Hiện tại, ông là viện sĩ Viện hàn lâm Khoa học tự nhiên và khoa học xã hội Hoa Kỳ (American Academy of Arts & Sciences), và viện sĩ Viện hàn lâm Khoa học quốc gia Hoa Kỳ (National Academy of Sciences).

Từ bỏ môn học "quý tộc" để theo đuổi Vật lý

Năm 15 tuổi, "thần đồng nhí" xuất sắc đoạt huy chương vàng Olympic Toán quốc tế năm 1984 tổ chức ở Praha (Cộng hòa Czech) với số điểm tuyệt đối 42/42. Với thành tích "khủng" này, ông được gửi đi học đại học ở Trường Đại học Tổng hợp Moskva mang tên Lomonosov (Liên Xô cũ).

gsts-dam-thanh-son-gioi-co-nao
Từng đạt HCV Toán quốc tế với điểm tuyệt đối 42/42, Đàm Thanh Sơn lại quyết định rẽ hướng sang Vật lý

Những tưởng chàng nam sinh sẽ tiếp tục theo đuổi môn Toán - vốn là "khoa quý tộc" ở trường ĐH danh tiếng này. Thế nhưng, Đàm Thanh Sơn lại quyết định rẽ hướng sang Vật lý. Sau này, trong một lần trả lời PV, ông giải thích: "Lúc ấy tại Việt Nam chưa có chuyên vật lý, chỉ có chuyên toán nên tôi học toán. 

Tôi cũng rất yêu toán, nhưng thích vật lý bởi từ nhỏ tôi đọc một số sách phổ biến về vật lý, trong đó có quyển Vật lý vui của Yakov Perelman được dịch từ tiếng Nga và cuốn Câu chuyện về các hằng số cơ bản của Đặng Mậu Lân, nói nhiều về vật lý hiện đại hơn vật lý cổ điển. Tôi thấy thuyết tương đối, cơ học lượng tử vẫn là những thứ rất hay, tôi muốn tìm hiểu về môn đó, tôi học vật lý là vậy".

Theo giáo sư, cuộc đời làm khoa học của ông vô cùng suôn sẻ, không gặp trắc trở gì. Lúc làm nghiên cứu sinh tiến sĩ, ông gặp được GS Valery Rubakov, vốn là người thầy rất nổi tiếng mà ông cực kỳ ngưỡng mộ. Rubakov là nhà khoa học đã tìm ra một hiệu ứng nổi tiếng là tìm nguồn từ tích để sử dụng nó như một nguồn năng lượng vô tận.

gsts-dam-thanh-son-gioi-co-nao
Giao tiếp và công tác với thầy và đồng nghiệp là rất quan trọng. Kinh nghiệm của tôi là thế

Ngay sau đó, ông tìm tới gặp GS Robakov, xin làm học trò và rất may được chấp nhận. Chưa kể, ông còn tận tình hướng dẫn làm luận án tiến sĩ trong suốt 4 năm. Và rồi, ở tuổi 25, Đàm Thanh Sơn bảo vệ thành công luận án tiến sỹ.

Ông chia sẻ: "Làm khoa học đôi khi có những điểm mà mình không hiểu, mình có thể tốn rất nhiều thời gian. Cách tốt nhất là hỏi thầy và những đồng nghiệp để nhanh chóng vượt qua. Giao tiếp và công tác với thầy và đồng nghiệp là rất quan trọng. Kinh nghiệm của tôi là thế".

Chuyển hướng sang Mỹ làm việc

Năm 1995, nghe theo lời khuyên của thầy, Đàm Thanh Sơn sang Mỹ để tiếp tục nghiên cứu và làm việc. Ông lượt nghiên cứu, giảng dại ở nhiều trường danh tiếng như Đại Học Washington, Viện Công nghệ Massachusetts, Đại học Columbia, Đại học Chicago... Lĩnh vực mà ông nghiên cứu là vật lý lý thuyết, chủ yếu là vật lý hạt cơ bản, vật lý hạt nhân và các ứng dụng của lý thuyết dây.

gsts-dam-thanh-son-gioi-co-nao
GS có hơn 100 công trình nghiên cứu, với vô số công trình được đánh giá là "tạo ra những bước đột phá lớn"

Ông là nhà vật lý lý thuyết đầu tiên sử dụng các hiểu biết vật lý của lưỡng tính trường chuẩn/trọng trường (gauge/gravity duality) để nghiên cứu các vấn đề tương tác trong hệ đa-thể, từ pha của nhiệt độ cực thấp là các hạt nguyên tử bị bẫy đông lạnh (cold trapped atom) đến pha của nhiệt độ cực cao là plasma của các hạt quark-gluon.

Hiện tại, ông đã có tới hơn 100 công trình nghiên cứu, với vô số công trình được đánh giá là "tạo ra những bước đột phá lớn". Nổi bật nhất gần đây là công trình mô hình lỗ đen lỏng trong không gian 10 chiều (10-dimensional space) do ông và các đồng nghiệp là P. K. Kovtun, và A. O. Starinets (nhóm KSS) thực hiện. Khám phá này được đăng trên tạp chí vật lý đỉnh cao thế giới Physical Review Letters, ngay lập tức gây tiếng vang trong giới bác học chuyên sâu.

gsts-dam-thanh-son-gioi-co-nao
Ngày 8/8/2018, với những đóng góp nổi bật cho vật lý, ông được nhận giải thưởng Dirac danh giá

Ngày 8/8/2018, với những đóng góp nổi bật cho vật lý, ông được nhận giải thưởng Dirac danh giá. Dirac Medal 2018 được trao cho ba nhà vật lý lý thuyết xuất sắc Subir Sachdev (Đại học Harvard), Đàm Thanh Sơn (Đại học Chicago) và Xiao-Gang Wen (Học viện công nghệ Massachusetts - MIT) vì các nghiên cứu độc lập của ba nhà vật lý này đã góp phần mang đến những hiểu biết sâu sắc và mới mẻ cho vật lý lý thuyết.

Là một giáo sư vô cùng khiêm tốn, luôn hướng về quê hương

Theo nhận xét của đồng nghiệp và những người từng gặp, Gs. Đàm Thanh Sơn là một người vô cùng khiêm tốn. TS Lê Đức Ninh, nhà nghiên cứu về vật lý lý thuyết tại ICISE đánh giá ông là người hết sức tài năng, đam mê, siêng năng, chân thật nhưng lại vô cùng khiêm nhường. Ông Ninh cho hay: "Anh là mẫu người tài nhưng luôn tránh xa những chuyện hào nhoáng".

gsts-dam-thanh-son-gioi-co-nao
Niềm vui của GS Đàm Thanh Sơn (giữa) và các nhà khoa học tham dự Gặp gỡ Việt Nam khi hay tin ông đoạt huy chương Dirac. Ảnh: Tuổi trẻ

GS Trần Thanh Vân thì chia sẻ, GS Sơn là người rất nhiệt tâm với khoa học và tận tâm với các nhà khoa học trẻ của Việt Nam. Ông nói: "Những chương trình Gặp gỡ Việt Nam tiếp theo trong những năm 1995, 2000... và năm nay, anh Sơn đều dành thời gian dài để tham gia một cách tâm huyết. Anh luôn gắn bó và đồng hành với chương trình Gặp gỡ Việt Nam để giúp phát triển khoa học Việt Nam".

Dù thành danh ở nước ngoài, nhưng GS. Đàm Thanh Sơn luôn hướng về quê hương. Ông nhiều lần về nước tham dự hội nghị "Gặp gỡ Việt Nam", tham gia ban giám khảo, ban tổ chức các cuộc thi toán, vật lý quốc tế tại Việt Nam. Ông luôn cố gắng dùng ảnh hưởng của mình để giúp đỡ cho ngành Vật lý Việt Nam, tạo điều kiện cho sinh viên tới học tập ở những nước có nền khoa học tiên tiến.

Dirac Medal (Huy chương Dirac) là giải thưởng được đặt tên theo tên của nhà khoa học người Anh Paul Adrien Maurice Dirac (1902-1984), một trong các nhà vật lý học vĩ đại nhất của thế kỷ 20. Giải thưởng này thường được công bố thường niên vào sinh nhật Dirac, ngày 8/8.

Dirac Medal 2018  được trao cho ba nhà vật lý lý thuyết xuất sắc Subir Sachdev (Đại học Harvard), Đàm Thanh Sơn (Đại học Chicago) và Xiao-Gang Wen (Học viện công nghệ Massachusetts - MIT) vì các nghiên cứu độc lập của ba nhà vật lý này đã góp phần mang đến những hiểu biết sâu sắc và mới mẻ cho vật lý lý thuyết.

Theo Tuổi trẻ, Kiến thức

Xem thêm: Chân dung giáo sư người Việt nhận giải thưởng danh giá Interdisciplinary Prize 2022

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Mới đây, dân tình không khỏi xôn xao trước thông tin nam sinh Hà Nội Phạm Gia Khánh đã xuất sắc đỗ 6 nguyện vọng lớp 10.

Phạm Gia Khánh: 'Giáo sư đầu nấm' nói tiếng Pháp như gió, giỏi giang trong mắt bạn bè, đỗ 6 nguyện vọng lớp 10 ở Hà Nội
0 Bình luận

Từ một cô gái Đắk Lắk bị chế nhạo vì vốn tiếng Anh ít ỏi, chị Nguyễn Thục Quyên vươn lên trở thành nhà khoa học quyền lực top 1 thế giới. Sau 32 năm, Giáo sư Quyên hồi hương mang theo khát vọng định vị Khoa học Việt Nam trên bản đồ thế giới. 

Nguyễn Thục Quyên - giáo sư Việt xa quê 32 năm: Từ bị cười nhạo vì tiếng Anh kém cỏi và cú lột xác thành nhà khoa học quyền lực top 1 thế giới
0 Bình luận

Theo đó, bà Thái Mỹ Nhi, giáo sư Đại học Yale, mẹ của ba người con đều tốt nghiệp đại học Harvard cho biết, bí quyết của bà là: "Nói nhiều, kiêng kị và trải nghiệm".

Bí quyết dạy con 6 chữ vàng của người mẹ giáo sư có 3 con tốt nghiệp ĐH Harvard
0 Bình luận

Tin liên quan

Sống Đẹp xin chia sẻ đến các bạn 2k5 những cách mở bài của các bài văn đạt giải nhất Quốc gia và điểm 10 đại học được trích dẫn từ fanpage của "Lớp Văn Thầy Nhật".

Dành cho 2k5: Học cách mở bài của những bài văn đạt giải nhất Quốc gia và điểm 10 đại học
0 Bình luận

Chữ "nghị' có nghĩa là theo tình hình mà bàn tội đúng với luật hình nhưng xem xét giảm nhẹ. "Bát nghị" gồm 8 thứ nghị: nghị thân, nghị cố, nghị hiền, nghị năng, nghị công, nghị quý và nghị cần.

Những điều chưa biết về Lệ 'bát nghị' trong Luật Hồng Đức xưa
0 Bình luận

La mắng hay "bạo lực" bằng lời nói chưa bao giờ là cách dạy con được khuyến khích. Bởi nó sẽ gây ra hệ lụy vô cùng nghiêm trọng về tính cách của đứa trẻ.

Xin cha mẹ dừng ngay việc la mắng con để lớn lên trẻ không gặp 2 vấn đề trong tính cách
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Ông bố U50 quyết tâm học thạc sĩ để truyền cảm hứng cho con

Sau 3 lần thi, ông Tian Yunliang (46 tuổi, người Sơn Đông, Trung Quốc) đã đỗ thạc sĩ với mong muốn có thêm kiến thức để điều hành doanh nghiệp và làm gương sáng cho con.

Thanh Tú
Thanh Tú 6 ngày trước
Biển người cờ hoa nghênh đón xá lợi Đức Phật mong cầu hạnh phúc, bình yên

Rạng sáng 14/5, hai bên vỉa hè các con phố quanh chùa Quán Sứ, quận Hoàn Kiếm đông nghịt người dân, Phật tử xếp hàng chờ chiêm bái xá lợi Đức Phật.

Thanh Tú
Thanh Tú 7 ngày trước
Tiến sĩ Hồ Nhân – Nhà khoa học, nhà lãnh đạo với những cống hiến cho cộng đồng vừa đột ngột qua đời ở tuổi 59

Ông Hồ Nhân, nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ sinh học Dược Nanogen, vừa qua đời ở tuổi 59. Thông tin được xác nhận bởi người thân trong gia đình.

Hải An
Hải An 12/05
Tỷ phú Bill Gates cam kết quyên góp gần hết tài sản và khép lại sứ mệnh từ thiện tỷ đô vào năm 2045

Mới đây, tỷ phú Bill Gates tuyên bố sẽ trao tặng gần như toàn bộ khối tài sản khổng lồ của mình, ước tính khoảng 200 tỷ USD trong vòng 20 năm tới. Theo kế hoạch, Quỹ từ thiện của ông cũng sẽ hoàn tất sứ mệnh và chính thức đóng cửa vào ngày 31/12/2045.

Hải An
Hải An 12/05
“Sáng ngủ dậy không muốn tới công ty phải làm sao?” – Áp dụng ngay 5 cách này để vực dậy tinh thần!

Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng từng ít nhất một lần trải qua cảm giác: sáng thức dậy, nhìn đồng hồ, và chỉ muốn… ngủ tiếp thay vì đi làm. Những ngày như thế có thể do mệt mỏi, stress, hay đơn giản chỉ là tâm trạng tụt dốc không phanh. Tuy nhiên, công việc vẫn đó, trách nhiệm vẫn chờ, vậy làm sao để vượt qua cảm giác chán nản này? Dưới đây là 5 cách đơn giản nhưng hiệu quả giúp bạn vực dậy tinh thần ngay từ buổi sáng!

Hải An
Hải An 11/05
Người xưa nói: 2 người này gõ cửa tới nhà, tuy phiền nhưng sẽ có nhiều tài lộc

Người xưa dựa vào những kinh nghiệm lâu đời để đưa ra những đúng kết có giá trị, ví như 2 người sau được người xưa xem như "thần tài" gõ cửa đến nhà thì gia đình ắt có sinh khí, tài lộc.

Cô giáo Ninh Bình kiếm 33 tỷ mỗi năm hé lộ bí quyết vừa dạy học vừa làm giàu

Cô giáo trẻ Trần Thùy Nhi  kiếm 33 tỷ/năm nhờ bán sản phẩm từ làng nghề truyền thống cho khách quốc tế.

Nể phục người Do Thái: Không tiền, không quan hệ vẫn giàu, bí quyết nằm ở việc họ sở hữu 3 thứ này

Không chỉ chăm chỉ và kiên trì, người Do Thái còn khiến thế giới nể phục và học hỏi bởi triết lý làm giàu vô cùng đơn giản.

Bạn nghèo không phải vì bạn thiếu tiền mà bởi bạn thiếu điều quan trọng này: Đó là gì?

Nếu bạn không nhổ tận gốc rễ của sự nghèo đói thì các nhánh của sự giàu có cũng không còn có chỗ để phát triển nữa.

Thua đời 1 - 0: Khi bạn vẫn 'ngủ nướng', người thành công đã làm xong 12 điều này

Khi bạn đang chìm đắm trong giấc ngủ, người giàu đã làm xong đủ thứ việc. Khi bạn đang lưng chừng núi, người thành công đã đứng trên đỉnh.

Tác giả ‘Cha giàu, cha nghèo’: Thực chất, hệ thống giáo dục dạy con người để ‘nghèo’

Thực chất, hệ thống giáo dục dạy con người để ‘nghèo’ bởi nó được thiết kế để dạy chúng ta trở thành một người làm công ăn lương chứ không bao giờ dạy chúng ta về tiền bạc. 

Bắt chước thói quen của người đàn ông có 107 tỷ USD, tôi thấy mình cũng 'giàu' lên bất ngờ chỉ sau 3 ngày

Thói quen hàng ngày của vị tỷ phú này giúp ông tích lũy và làm giàu cho bản thân mỗi ngày, bắt đầu từ những việc tưởng chừng như không có ý nghĩa với nhiều người.

Triệu phú tự thân Jonathan Sanchez và 5 thói quen tiết kiệm 'bất di bất dịch'

Mặc dù sở hữu khối tài sản triệu đô nhưng vị triệu phú tự thân Jonathan Sanchez vẫn duy trì thói quen sống tiết kiệm mỗi ngày.

Có nên xuống tiền mua nhà đất khi lãi vay xuống thấp?

Giá bất động sản được dự báo giảm, lãi suất thấp chỉ cố định trong thời gian đầu sau đó thả nổi nên người vay cần cân nhắc dòng tiền trả nợ.

Tỷ phú Bill Gates hé lộ 3 bài học đắt giá để chạm đến thành công: 'Đừng để mất hàng thập kỷ mới nhận ra bài học này như tôi'

“Việc tự cho bản thân nghỉ ngơi một chút không biến bạn thành người lười biếng. Vậy mà tôi đã mất một thời gian dài để học được điều đó", Bill Gates nói.

Từ cuốn 'Cha giàu, cha nghèo': Kiểu LÀM NHIỀU, NGHĨ NGẮN là nguyên nhân gốc rễ của NGHÈO ĐÓI TRƯỜNG KỲ

Bạn biết không, người nghèo làm việc vì tiền, người giàu bắt tiền làm việc cho họ.

PC Right 1 GIF
Đề xuất