Cảnh giới của người thông minh: Không vì vật mà vui, không vì mình mà buồn

Người trí tuệ không bị cảnh vật bên ngoài chi phối cảm xúc

Nội tâm của một người sẽ được biểu hiện bằng hành vi và hoàn cảnh của người ấy. Nếu trong tâm của con người chứa những điều lương thiện thì nhất định lời nói và việc làm của họ cũng sẽ giống như vậy.

Mục tiêu hạnh phúc của một người là danh vọng, tiền tài và tình cảm của con người, thì từ lời nói và việc làm của họ đều sẽ thể hiện ra điều này.

Còn người nào trong tâm toàn nghĩ đến tranh đấu hơn thua thì gặp bất cứ chuyện gì cũng sẽ khiến lòng họ khó chịu. Những người này thường dễ bị cảnh vật bên ngoài chi phối phối cảm xúc của mình.

Chuyện kể rằng, có một anh nông dân trẻ hằng ngày chèo một con thuyền nhỏ, vận chuyển nông sản của người dân trong thôn để mưu sinh.

Vào một hôm, thời tiết nắng nóng, anh nông dân ướt đẫm mồ hôi nhưng vẫn vội vàng chèo thuyền. Anh hy vọng nhanh chóng kết thúc công việc vận chuyển nông sản trong ngày.

Bỗng nhiên, anh thấy từ xa có một chiếc thuyền nhỏ xuôi theo dòng sông, lao rất nhanh về phía mình. Dường như hai chiếc thuyền sắp đâm vào nhau, vậy mà chiếc thuyền kia không hề có ý né tránh.

Anh nông dân lo lắng, dùng hết sức hướng về phía chiếc thuyền đang lao đến quát to: "Tránh ra. Nhanh lên tránh ra".

Thế nhưng, tiếng gào thét của anh hoàn toàn vô dụng. Mặc dù anh ta nhanh chóng điều khiển chiếc thuyền nhỏ của mình né tránh, nhưng đã muộn. Chiếc thuyền kia vẫn nặng nề đâm sầm vào thuyền của anh ta.

Anh nông dân nổi giận lớn tiếng mắng chửi: "Ngươi có biết điều khiển thuyền hay không. Mặt sông rộng như vậy mà ngươi lại đâm vào thuyền nhỏ của ta".

Khi anh quan sát kỹ chiếc thuyền nhỏ kia thì phát hiện trên chiếc thuyền hoàn toàn không có lấy một bóng người. Một con thuyền không người trôi theo dòng nước, vậy mà, nãy giờ anh ta hô to gọi nhỏ, lớn tiếng mắng chửi

Có rất nhiều tình huống trong cuộc sống, bạn giận dữ mắng chửi, chỉ trích nửa ngày nhưng người nghe có thể chỉ là một "con thuyền không người lái" như trong câu chuyện trên. Vì thế, bạn cần hiểu rằng, không thể để cho nó trở thành phiền não của bạn. Cho dù bạn vì nó mà có bao nhiêu phẫn nộ thì nó cũng sẽ không vì bạn mà động tâm. Thay vì oán hận những điều xảy đến, bạn nên nhìn lại để sửa chính mình, đó mới là cách hành xử của người thông minh.

Tâm tĩnh như nước là cảnh giới của người cao thượng

Người trí tuệ có tấm lòng trong sáng vô tư, dù bên ngoài là biến nghịch gì cũng không thể đụng chạm tới nội tâm của họ. Làm người nếu có thể thanh tâm quả dục, không quan tâm nhiều đến được mất hơn thua thì tự nhiên có thể đạt được cảnh giới tâm tĩnh lặng như nước.

Phạm Trọng Yêm từng viết trong Nhạc Dương Lâu ký: "Không vì vật mà vui, không vì mình mà buồn". Thời điểm đó là những năm tháng khó khăn nhất của đời ông, khi bị cách chức và bị giam giữ tại Đặng Châu, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc. 10 chữ này của ông lại không hề phản ánh khó khăn mà ông đang trải qua lúc đó, trái lại, cho thấy sự bình thản của người quân tử, điều này cho thấy nội tâm của ông quá kiên cường.

Chúng ta sống trên thế gian này, không thể mong cuộc đời thuận buồm xuôi gió, con đường phía trước bằng phẳng. 

Gặp thử thách ở đời, hãy nhớ những lời này của Khổng Tử: "Nội tâm thật sự mạnh mẽ, không phải là dùng vũ lực đấu tranh với khó khăn, mà là sự dũng cảm của bậc thánh nhân khi gặp đại nạn không cảm thấy sợ hãi". 

Sự nhẫn nhịn và im lặng chờ đợi của một người, chủ yếu là vì anh ta tin rằng một thời điểm thích hợp sẽ mang đến cho anh ta những điều tốt đẹp. Thật tiếc là thời đến vận chuyển không phải chỉ qua một đêm, thời gian quá lâu khiến nhiều người mất đi lòng kiên nhẫn, biến thành thất vọng và đau buồn.

Trong Luận ngữ, Khổng Tử có viết một câu nói nổi tiếng: "Qua những ngày tháng lạnh lẽo rồi mới biết cây tùng, cây bách".

Lời dạy của Khổng Tử như muốn nói với mọi người trên thế gian: Trong những ngày tháng khó khăn nhất, kiên nhẫn vượt qua, bạn mới biết mình mạnh mẽ đến thế nào.

Cổ nhân có câu "Tướng do tâm sinh, cảnh tùy tâm chuyển", tất cả mọi sự việc xảy ra xung quanh chúng ta đều là do cái tâm của chúng ta diễn hóa ra. Sức mạnh của một người chính là nằm ở bên trong nội tâm của người đó. Vì vậy, là người thông minh, không vì vật mà vui, không vì mình mà buồn.

Xem thêm: Hãy nhớ: 4 điều người thông minh không bao giờ hé nửa lời