3 kiểu nói dễ khiến con người gặp tai họa khó lường, phàm là người khôn ngoan đều tránh

Tăng Quốc Phiên (1811 - 1872), tự Bá Hàm, hiệu Điều Sinh. Ông là một trong tứ đại danh thần cuối thời nhà Thanh trong lịch sử Trung Hoa.

Lúc sinh thời, Tăng Quốc Phiên luôn lấy đức làm đầu, sống cần kiệm liêm chính, không vì quan cao mà kiêu ngạo. Nhờ vậy, ông đạt được nhiều thành công trên chốn quan trường.

Thành tựu mà Tăng Quốc Phiên có được một phần bắt nguồn từ cách nói chuyện của ông. Một đời ông theo đuổi nguyên tắc "giới đa ngôn".

Cổ nhân có câu: "Bệnh từ miệng mà vào, họa từ miệng mà ra", chỉ nên nói những lời bổ ích, đừng nói những điều vô giá trị.

Tăng Quốc Phiên cũng cho rằng: "Làm việc không thể tùy tâm, nói chuyện không thể tùy ý".

Quan điểm của ông thực ra bắt nguồn từ chính câu chuyện mà ông từng gặp phải. Đó là khi ông được vào làm ở Viện hàn lâm, bản thân có phần đắc ý. Có lần vào dịp sinh nhật cha, bạn thân của ông là Trịnh Tiểu San đến chúc thọ. Trong khi trò chuyện, Tăng Quốc Phiên đã có những lời huênh hoang khoác lác khiến cho bạn tức giận tới mức phẩy áo ra về.

Sau đó, nghĩ lại, Tăng Quốc Phiên nhận thấy lỗi lầm của bản thân và vô cùng hối hận. Kể từ đó, ông bắt đầu chú ý hơn đến lời nói cũng như hành động của bản thân.

Dưới đây là 3 kiểu nói chuyện sai lầm mà Tăng Quốc Phiên cho rằng con người không nên phạm phải. Có như vậy, ta mới tránh được mâu thuẫn, thù ghét, thậm chí là tai họa khó lường.

Nói xấu người khác

Người hay ngồi lê đôi mách thường rất dễ bị ghét, đặc biệt là những kẻ nói xấu sau lưng người khác.

Trong một bức thư gửi người nhà, Tăng Quốc Phiên từng viết: "Thường nói chuyện thị phi, ắt là người thị phi".

Quả thực, những người thường xuyên ăn nói huyên thuyên, chuyện bé xé ra to ắt không phải là hạng người tốt. Đời này luôn tồn tại luật Nhân quả, người hay gây chuyện ắt sẽ có ngày gặp chuyện, chẳng thể nào mà trốn thoát được.

Người khôn ngoan sẽ tập trung vào việc học hỏi, cải thiện bản thân, không bao giờ lãng phí thời gian và năng lượng của mình vào việc nói xấu người khác.

Nói thẳng

Lời nói của con người có sức mạnh thật khó tưởng tượng được. Lời nói hay thì như thêu hoa trên gấm, lời nói không hay chẳng khác gì giá rét đêm đông.

Vì thế, con người trong các mối quan hệ, chớ nên nói quá thẳng thừng. Hãy nhớ rằng, mọi người đều có lòng tự trọng và kiêu hãnh của riêng mình. Nếu bạn nói chuyện bừa bãi và không để ý đến tình hình của người khác thì dễ khiến người nghe bối rối và mất hứng.

Tăng Quốc Phiên đã từng dạy con trai rằng: "Từ xưa đến nay có hai điều tổn đức dễ dẫn đến thất bại, đó là kiêu ngạo và nói nhiều".

Lời nói của chúng ta nên mang đến cảm giác nhẹ nhàng, khoan khoái như nước suối thì sẽ có được thiện cảm của người đối diện. Chứ đừng nói chuyện cuồn cuộn và mãnh liệt như những con sóng dữ, khiến người khác chẳng muốn kết giao.

Hiệu quả của giao tiếp chỉ có được khi người khác lắng nghe lời bạn nói. Nếu như phương pháp truyền đạt không đúng thì cho dù những lời đó có chân thành và giá trị đến đâu mà đối phương không lắng nghe thì cũng là uổng phí.

Lời nói uyển chuyển và mềm mại thì không chỉ thể hiện sự tôn trọng mà còn để lại khoảng trống cho đối phương, từ đó ổn định cảm xúc của họ và tiếp tục cuộc đối thoại.

Nói lời kiêu căng, ngạo mạn

Trong giao tiếp, tốt nhất đừng nói những lời ngạo mạn, khiến người khác mất thiện cảm với bạn. Đồng thời, đừng dễ dàng tiếp nhận những việc bạn không thể làm. Một khi thất tín, bạn sẽ đánh mất sự tín nhiệm của người khác dành cho mình.

Người ham hư vinh thường nói chuyện một cách ngạo mạn, vô tình bộc lộ những thiếu sót của bản thân. Rốt cuộc, chỉ khiến bạn mất nhiều hơn được.

Thời Ngụy Tấn, có người tên Chu Bá Nhân, nói năng hết sức ngạo mạn.

Tấn thư ghi chép lại, có lần Tấn Nguyên Đế từng mở tiệc chiêu đãi quần thần. Khi cơm no rượu say, ngài có nói: "Những người ngồi đây đều là những đại thần trong cả nước, chúng ta hôm nay cùng tề tựu ở đây, chúng ái khanh có thấy ta giống vua Nghiêu Thuấn thời cổ hay không?".

Các đại thần đều gật đầu nói phải, chỉ có Chu Bá Nhân lúc đấy ngà ngà say lớn tiếng nói: "Đều là hoàng đế, nhưng hoàng đế ngày nay sao so được với thánh nhân thời xưa?".

Nghe lời này, Hoàng đế vô cùng giận dữ, hạ chỉ xử tử Bá Nhân. May sao, vài ngày sau ông đã được đặc xá.

Câu chuyện này ẩn chứa một đạo lý, cũng là bài học dành cho tất cả chúng ta: Nên học cách khiêm tốn, chớ kiêu ngạo như Chu Bá Nhân, kẻo có ngày rước tai họa vào thân.

Xem thêm: Ở đời "thùng rỗng" thường "kêu to": Thường xuyên khoe khoang 4 điều này sớm muộn tai họa cũng ập đến