Huyền thoại đầu tư thế kỷ 20 John Templeton chỉ ra 5 lỗi cơ bản của các nhà đầu tư trẻ

Sir John Templeton (1912-2008) là một trong những nhà đầu tư thành công nhất của thế kỷ 20 nói riêng và mọi thời đại nói chung. Ông trở thành tỷ phú nhờ việc tiên phong các quỹ quỹ tương hỗ đa dạng hóa toàn cầu, trong đó phải kể đến quỹ Templeton World Fund. Quỹ này đã thu được tỉ suất lợi nhuận khoảng 14% trong nhiều năm, cao hơn 3% so với S&P. 

Ngài Templeton đi đầu trong các nhà đầu tư giá trị, các quỹ của ông nắm giữ hơn 13 tỷ USD tính đến năm 1992. Ông thường đi ngược lại xu hướng, xác định cổ phiếu giá trị mặc cho xu hướng chung của thị trường. 

Con nhà nghèo hiếu học lại tài năng

John Templeton sinh ra trong một gia đình nghèo ở Tennessee, Mỹ, vốn hiếu học từ nhỏ. Sau này, nhờ có học bổng, ông đã theo học kinh tế học tại trường Yale, tốt nghiệp với vị trí đứng đầu lớp năm 1934. Sau đó, ông theo học ĐH Oxford với học bổng Rhodes Scholar, lấy được bằng thạc sĩ luật 2 năm sau đó. 

Sau khi tốt nghiệp, ông về New York và làm nhân viên tập sự cho Fenner & Beane, một trong các hãng tiền thân của Merrill Lynch. 5 năm sau, ông mở ra công ty quản lý đầu tư đầu tiên Templeton - Dobbrow & Vance giữa cuộc Đại suy thoái. Dưới sự chỉ đạo của ông, công ty này đã khiến cho tài sản gốc tăng thành 300 triệu USD cùng 8 quỹ tương hỗ nằm dưới sự quản lý.

Công ty sau này được đổi tên thành Templeton Damroth, rồi được ông bán đi vào năm 1968. Cũng chính vào lúc này, ông bắt đầu lại từ đầu và thành lập quỹ Templeton Growth Fund, có trụ sở ở Nassau, Bahamas.

Quan điểm đầu tư của ông là tránh xa khu phố Wall, thay vào đó là tập trung vào thị trường Anh và Nhật Bản. Chính nhờ điều này, quỹ của ông ngày càng thành công và ông đã trở thành tỷ phú.

Làm giàu nhờ bong bóng Internet

John Templeton nổi tiếng là một người có khả năng hoạch định tính toán thời gian vô cùng hoàn hảo. Cũng nhờ đó, ông đã kiếm được bộn tiền nhờ bong bóng Internet.

Những năm 1990 là thời điểm mà cổ phiếu ngành công nghệ và Internet đang bùng nổ, đó cũng là lúc mà Templeton chiếm được vị trí đáng nể trên thị trường cổ phiếu. Ông tâm niệm: "Thời gian sẽ khiến mọi thứ phải khác đi và tốt lên". Đầu tư cũng không khác gì, ta phải chấp nhận sai sót ngày đầu, rồi chăm chỉ học hỏi và nỗ lực để khoản đầu tư tốt lên và đem lại lợi nhuận.

Trong vòng 25 năm sau đó, Templeton liên tục tạo ra vô số những quỹ đầu tư quốc tế quy mô lớn và vô cùng thành công. Năm 1993, ông bán lại các quỹ mang tên Templeton cho tập đoàn Franklin Group và kiếm được rất nhiều tiền. Năm 1999, tạp chí Money gọi ông là "người lựa chọn cổ phiếu đầu tư vĩ đại nhất thế kỷ". 

Giới đầu tư ca ngợi ông là người "mua cổ phiếu dưới đáy của cuộc Đại suy thoái, bán ở đỉnh của thời kỳ bùng nổ Internet và có vô số vụ đầu tư thành công khác giữa hai thời kỳ". Chưa dừng lại ở đó, John Templeton còn được Nữ hoàng Elizabeth II phong tước hiệp sĩ vì những thành tựu của mình.

Sau khi về hưu, ông thành lập quỹ John Templeton Foundation, tích cực tham gia từ thiện trên khắp thế giới. Quỹ tài trợ vô số dự án nghiên cứu về tinh thần và khoa học, chưa kể mỗi năm ông lại dành 40 triệu USD cho các quỹ từ thiện.

5 lỗi cơ bản mà các nhà đầu tư trẻ tuổi thường mắc

Câu nói nổi tiếng nhất của nhà đầu tư vĩ đại này là: "Thị trường đầu cơ được sinh ra trong sự bi quan, phát triển trên sự hoài nghi, trưởng thành nhờ sự lạc quan và chết trong sự thỏa mãn". Theo ông, một sai sót nhỏ cũng có thể phá hủy toàn bộ công trình đầu tư đang vận hành trơn tru. Dưới đây là 5 lỗi sai cơ bản mà những nhà đầu tư trẻ dễ mắc phải, cần nhanh chóng khắc phục để thành công:

Chần chừ cắt lỗ

Theo Templeton, đây là sai lầm vô cùng phổ biến. Các nhà đầu tư trẻ tuổi rất cứng đầu, họ thường không tỉnh táo rút vốn khi bắt đầu thua lỗ. Ông khuyên rằng, ta đừng cố kiên nhẫn với giao dịch thua lỗ, thay vào đó hãy cương quyết cắt lỗ để tiếp tục tiến lên.

Các nhà đầu tư rất dễ tìm ra những lý do để biện hộ rằng thị trường đang sai còn họ đúng. Hãy nhớ rằng, thị trường luôn đúng, còn ta thì vẫn còn quá non trẻ. Một trong những nguyên nhân khiến nhiều nhà đầu tư F0 do dự không muốn cắt lỗ là họ ngại thừa nhận mình đã bị đánh bại. Hãy cố gắng vượt qua tâm lý ấy, hãy chấp nhận rút sớm và mất 5% thay vì 50%.

Chốt lãi quá sớm

Đây cũng là một lỗi mà các nhà đầu tư F0 hay gặp. Khi một khoản đầu tư đang diễn biến tốt, các nhà giao dịch trẻ tuổi dễ hấp tấp chốt lãi sớm, vì thế họ chỉ nhận về khoản lợi nhuận nhỏ nhoi mà bỏ lỡ những con sóng lớn. HÃy kiên nhẫn và khôn ngoan. Dù sao thì, nắm chắc phần lãi nhỏ là phản xạ tự nhiên của bất cứ nhà đầu tư nào.

Chỉ tập trung vào một cổ phiếu

Một lỗi cơ bản mà nhiều nhà đầu tư trẻ tuổi hay mắc phải là quá yêu thích những giao dịch tập trung, dễ "all-in" vào một loại cổ phiếu vì muốn làm giàu nhanh chóng. Đầu tư không phải là một cuộc chơi, ta có thể mất tất cả trong chốc lát mà không kịp hiểu chuyện gì đang xảy ra.

Giao dịch tập trung thường được hiểu là tất cả tint ức đề tính vào giá. Tâm trạng của ta rất dễ biến động, và các nhà đầu tư non trẻ thường không bao giờ hành động đủ nhanh. Họ dễ dừng lại đúng lúc tồi tệ nhất, mất tất cả tiền đã kiếm được và quả quyết rằng "trò chơi" đã bị thao túng.

Làm chủ và phân tích tình hình

Templeton nói rằng, các nhà đầu tư trẻ cần tự hỏi mình 4 câu này trước khi bắt đầu đầu tư:

- Đã có bao nhiêu người đựơc nghe tin này trước khi đến tai ta? Nếu nhiều người biết trước bạn thì tin này đã quá trễ, lúc này giá đã lên cao rồi.

- Tin này đã lan truyền bao lâu trước khi đến tai bạn? Mấy ngày đã trôi qua rồi?

- Ai mách tin này cho bạn? Đó là người trong ban quản trị công ty hay chỉ là bạn bè thông thường?

- Tin đó liệu có đúng không? Hãy lưu ý điều này, tin nội gián thường không được tiết lộ.

Chứng khoán không phải là trò may rủi

John Templeton nhận định, có tới 80% nhà đầu tư trẻ tuổi luôn mua cổ phiếu ở mức giá cao nhất. Đó là bởi họ không biết chọn thời điểm nào để mua, mà chỉ hay dựa trên tin báo hay tin đồn. Chỉ có số ít các nhà đầu tư biết chọn lúc mua ở giá thấp.

Ông khuyên rằng, ta cần bỏ ngay suy nghĩ "đầu tư chứng khoán như trò đặt cược may rủi đánh bạc". Đầu tư đúng thì làm giàu, còn người coi đây là trò chơi may rủi hay cờ bạc chắc chắn sẽ cháy túi.

John Arnold: "Thiên tài đầu cơ" thành tỷ phú, nghỉ hưu sớm năm 38 tuổi để chăm sóc con cái