Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày8 Thành viên · 7.890 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng8 Thành viên · 2.429 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương8 Thành viên · 763 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.095 Bài viết -
Sống An Lành5 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Người không tranh chưa chắc đã là kẻ yếu nhược
Lão Tử có viết rằng "Nhu nhược thắng cương cường", nghĩa là mềm mại thắng kiên cường, người không tranh chưa chắc đã là kẻ yếu nhược như người ta lầm tưởng.
Trong "Đạo đức kinh", Lão Tử có viết rằng: "Phu duy bất tranh, cố thiên hạ mạc năng dữ chi tranh". Cây ấy có nghĩa là vì không tranh giành nên thiên hạ cũng không ai tranh giành với mình. Lão Tử cũng từng giảng rằng: "Nhu nhược thắng cương cường", có nghĩa là mềm mại mà thắng kiên cường. Trong cuộc sống đôi khi người không tranh chưa chắc đã là kẻ yếu nhược, trái lại họ mới là người thắng cuộc.
Nhu nhược ở đây không có nghĩa là mềm yếu, bị chèn ép, bị xỏ mũi, không dám phản kháng, chống cự, cứ cam tâm tình nguyện làm. Mà "nhu" chính là mềm dẻo, linh hoạt, khéo léo xử lý, điềm đạm và âm thầm thực hiện để có lợi như mình. Đây là cách xoay chuyển tình thế, lấy thế tấn công của người mà phản đòn, nói thì dễ nhưng thực ra cần rất nhiều trí tuệ, lanh lẹ, tỉ mỉ.
Trong sách "Uyên giám loại hàm" có ghi lại một câu truyện như sau: Quốc quân nước Tấn là Triệu Tử Giản qua đời, cả nước khắp nơi tổ chức tang lễ rất long trọng. Thấy cơ hội, thuộc địa của Tấn quốc là Trung Mưu thừa cơ làm phản, nương nhờ vào nước Tề. Triệu Tương Tử, con trai Triệu Tử Giản do bận bịu việc tang lễ cho vua cha nên tạm thời án binh bất động, không thảo phạt.
Khoảng 5 ngày sau, Triệu Tương Tử mới xuất binh, tới Trung Mưu xử phạt phản nghịch. Khi binh lính nước Tấn vừa tới cửa thành Trung Mưu thì tường thành bất ngờ đổ sụp xuống. Thấy vậy, quân đội nước Tấn hò hét vang trời, chuẩn bị thừa cơ xông lên thì Triệu Tương Tử bất ngờ hạ lệnh thu binh.
Thấy vậy, quân lính lấy làm lạ, bèn tiến lên hỏi vì sao Triệu Tương Tử lại hạ lệnh minh kim thu binh. Triệu Tương Tử đáp rằng: "Chẳng lẽ các người không thấy tường thành Trung Mưu vừa bị đổ sập sao?".
Thuộc hạ nghe vậy càng thấy kỳ quái, liền hỏi tiếp:"Đại Vương, ngài dẫn binh thảo phạt phản nghịch, là thuận mệnh trời mà hành. Nay thành Trung Mưu bỗng nhiên sập, đúng là ông trời giúp ta. Vì sao chúng ta không thuận theo thiên mệnh, thừa cơ tấn công thành Trung Mưu? Đại Vương hạ lệnh thu binh, chẳng phải là làm trái với ý tốt của ông trời ư?".
Lúc này Triệu Tương Tử đáp lại rằng: "Ta nghe hiền nhân Thúc Hướng dạy: ‘Quân tử không ở lúc tình thế có lợi cho mình mà thừa cơ ức hiếp người khác, cũng không vì lúc người khác rơi vào tình thế nguy hiểm mà thừa cơ hãm hại họ’. Ta tuy là một người thô bỉ, vẫn quyết không giậu đổ bìm leo. Ta phải đợi họ tu sửa thành lại xong xuôi mới lại dẫn binh tấn công họ."
Người Trung Mưu thấy vậy liền cảm động bởi đạo nghĩa, lần lượt tiến tới trước mặt Triệu Tương Tử thỉnh tội, thậm chí còn thề vĩnh viễn không phản bội lần nữa. Đám thuộc hạ ngạc nhiên tột cùng, thấy rõ quân chủ không phát lệnh tấn công, không có thương vong này xảy đến mà vẫn thu phục được người dân, lòng thấy vậy càng bội phục. Họ hô to: "Thánh nhân có câu nói rằng, không tranh với người cho nên thiên hạ cũng không ai tranh với mình. Đây đúng là nói Đại Vương!".
Đây chính là tư tưởng "Phu duy bất tranh, cố thiên hạ mạc năng dữ chi tranh" mà Lão Tử muốn nói. Nếu tiêu trừ dục vọng, bạo lực, tâm máu chiến, tranh đấu thì mỗi người đã đạt tới cảnh giới vô vi tự tại. Một người không cần tranh giành với ai khác, không khởi dục vọng, không ham muốn truy cầu, cứ dùng đức mà thu phục lòng người, hà cớ nào thiên hạ lại tranh giành với họ. Vậy mới nói, người không tranh chưa chắc đã là kẻ yếu nhược, không tranh mới là chiến thắng.
Tư tưởng này của Lão Tử cũng hàm ý biến thứ phức tạp thành giản đơn, là trí tuệ đối nhân xử thế. Nhiều khi, những người không tranh giành không phải là do nhu nhược hèn yếu, mà họ là người thấu hiểu đạo lý, biết tiến biết lùi, nhẫn nhịn là trên hết, như "lùi một bước và tiến mười bước" là thế. Đây là một nhân cách cao vời, trí tuệ tinh thông.
Đọc thêm
Từ xưa đến nay, "bình tâm tĩnh khí" luôn được các đạo hay trường phái đề cao, xem đó là cảnh giới cao thượng của tinh thần.
"Hãy hướng về phía Mặt trời, bạn sẽ không còn thấy bóng tối" là câu danh ngôn của nữ văn sĩ khiếm thị, khiếm thính Helen Keller, có nghĩa khuyến khích con người sống hướng về tương lai, giữ tinh thần lạc quan, tích cực.
Đời người có sinh lão bệnh tử, có vạn sự biến chuyển, tựa như leo núi trùng trùng điệp điệp, tưởng nhìn giống nhau mà mỗi ngọn lại có điểm riêng, muôn hình vạn trạng.
Tin liên quan
NSND Trung Kiên từ trần vào sáng ngày 27/1, hưởng thọ 82 tuổi. Sự ra đi của ông khiến làng nhạc Việt mất đi một "cây đại thụ" với giọng nam cao nổi tiếng.
Trước khi bước lên bàn mổ, sản phụ Tiên dặn chồng hãy cố gắng cứu lấy con trai vì chị biết "số mình đã tận", sự sống này nhất định phải dành cho con trai.
4 năm ròng rã, ông Chín Xuân đã đưa 382 thai nhi yểu mệnh về chôn cất tử tế trong nghĩa trang gần 2000m2 ở Sóc Trăng.
Bài mới
Khổng Tử nói: “Biết thì nói là biết, không biết thì nói là không biết, đó mới là biết”. Nghe qua, tưởng chừng chỉ là một lời khuyên về cách trả lời khi có ai hỏi. Nhưng nếu suy ngẫm kỹ, đây là triết lý sống vô cùng thực tế và minh triết, dạy con người cách đối diện với tri thức, với bản thân và với cuộc đời.
Triết gia Trang Tử từng răn dạy: “Kẻ hay ca tụng người khác trước mặt, thì cũng thường nói xấu sau lưng người ta”. Câu nói tưởng như giản đơn nhưng ẩn chứa sự thấu hiểu sâu sắc về lòng người và cách ứng xử trong đời.
Cổ nhân răn dạy: “Người thông minh biết buông bỏ, kẻ khôn ngoan biết giả ngốc". Thực ra, trí tuệ lớn nhất đôi khi không nằm ở việc biết nhiều, mà ở chỗ không để tâm đến những điều nên bỏ qua.
Trong dân gian vẫn truyền tụng câu: “Tháng Bảy mưa ngâu, ai sầu nấy chịu – Mùng Một tháng Bảy, quỷ mở cổng trần”. Từ xưa, tháng 7 âm lịch luôn gắn liền với nỗi ám ảnh mơ hồ, được gọi là “Tháng Cô Hồn”. Câu nói ấy không chỉ phản ánh nỗi sợ hãi khó gọi thành tên mà còn thể hiện hệ thống niềm tin tâm linh đã ăn sâu trong văn hóa người Việt từ đời này sang đời khác.
Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.
Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.
Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.
Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.
"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...
Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.
Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.
Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.
Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."
Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư