Lý thuyết Bốn lò lửa: Cuộc sống là một chuỗi lựa chọn, có được thành công phải trả giá không hề rẻ

Dù rất muốn cân bằng với công việc - cuộc sống, nhưng lý thuyết Bốn lò lửa cho thấy rằng để thành công thì ta phải sẵn sàng trả giá.

Chi Nguyễn
Chi Nguyễn 08/11
Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Donald E. Super là người có nhiều đóng góp trong phong trào hướng nghiệp, là nhà tư vấn tâm lý học và tư vấn nghề nghiệp kiêm nhà hoạch định cuộc sống. Ông cho rằng, tùy theo độ tuổi mà ta có thể đóng nhiều vai trò khác nhau. Chẳng hạn, trong độ tuổi 18-25, ta sẽ đóng vai trò nào: con ngoan của bố mẹ, sinh viên đại học danh giá, người trẻ hết mình vì tình yêu hay là một nhân viên tiêu biểu?

ly-thuyet-bon-lo-lua-muon-thanh-cong-phai-tra-gia-khong-he-re
Tùy theo độ tuổi mà ta có thể đóng nhiều vai khác nhau, và việc không thể duy trì các vai khiến ta cảm thấy kiệt sức

Trên lý thuyết, vai trò nào cũng cần thiết và vai trò nào cũng quan trọng. Nhưng để đạt đỉnh hạnh phúc trong vai trò đó, ta buộc phải đưa ra sự lựa chọn. Trong xã hội đang đề cao tinh thần multitask (đa nhiệm) nhiều người cho rằng chỉ cần ta sắp xếp thời gian tốt và cố gắng hết mình thì có thể đạt được. Trên thực tế, đây chỉ là một ý tưởng có phần viển vông, trên thực tế rất khó để ta có được tất cả một lúc.

Lý thuyết Bốn lò lửa là gì?

Hãy nghĩ về cuộc sống dưới Lý thuyết Bốn lò lửa: Ta có 4 cái lò trên bếp, mỗi lò biểu trưng cho một mặt của cuộc sống: 

Lò lửa đầu tiên đại diện cho gia đình.

Lò lửa thứ hai đại diện cho bạn bè.

Lò lửa thứ ba đại diện cho sức khỏe.

Lò lửa thứ tư đại diện cho công việc.

ly-thuyet-bon-lo-lua-muon-thanh-cong-phai-tra-gia-khong-he-re
Lý thuyết Bốn lò lửa: Ta có 4 cái lò trên bếp, mỗi lò biểu trưng cho một mặt của cuộc sống

Lý thuyết này cho rằng, để có thể thành công, ta buộc phải loại bỏ một trong 4 lò lửa đó. Thậm chí, mỗi người trong một giai đoạn của cuộc đời chỉ nên và sẽ làm tốt nhất nếu chúng ta chọn ra hai vai trò chính để nắm giữ.

Khi nghe tới điều này, rất nhiều người đã tìm ngay cách để lách luật - làm sao có thể thành công khi cả 4 chiếc lò đều đang cháy. Có thể ta sẽ gộp hai lò làm một, chẳng hạn như nhóm chung gia đình và bạn bè, hay nhóm chung sức khỏe và công việc? 

Thế nhưng, suy nghĩ này chẳng vào đâu cả, và ta sớm nhận ra rằng mình chỉ đang tìm cách luật bất biến. Đó là vì ta không thể đối diện với sự thật rằng: "Cuộc sống là một chuỗi các lựa chọn không hoàn hảo". Hơn nữa, lý thuyết này không nói ta phải bỏ toàn bộ các phương diện cả đời, mà là tập trung vào "lò lửa" phù hợp với độ tuổi của mình khi đó.

Cân bằng công việc - cuộc sống

Tất nhiên, trong số chúng ta sẽ luôn có người không chịu an phận, muốn nỗ lực hết mình để thay đổi chân lý đó. Nếu muốn duy trì cả 4 lò lửa, ta có thể thử những cách này:

Tìm người giúp đỡ

ly-thuyet-bon-lo-lua-muon-thanh-cong-phai-tra-gia-khong-he-re
Điểm yếu của nó chính là ta không thực sự tham gia vào quá trình "giữ lửa" trọn vẹn nhất

Ngày nay, ta luôn có thể thuê người hoặc nhờ ai đó giúp đỡ một số công việc khi cần. Ví dụ như ta đi ăn nhà hàng vì không muốn phải nấu nước, sử dụng dịch vụ giặt là vì muốn tiết kiệm thời gian giặt đồ,... Hãy áp dụng tương tự vào việc cân bằng công việc và cuộc sống. Chẳng hạn như với lò lửa gia đình, những nhà có bố mẹ đều bận rộn buộc phải "chia lửa" bằng cách gửi con đi nhà trẻ hoặc thuê người giúp việc.

Điểm mạnh của phương pháp này là bằng cách nào đó, ta đang giữ cho cả 4 lò luôn cháy. Còn điểm yếu của nó chính là ta không thực sự tham gia vào quá trình "giữ lửa" trọn vẹn nhất. 

Khai mở giới hạn

Điểm khúc mắc nhất của lý thuyết này là nó khiến ta chưa làm việc đúng như khả năng. Ta thường tự nhủ: "Nếu tôi mà có thêm thời gian, tôi sẽ kiếm được nhiều tiền hơn/ tập thể dục nhiều hơn/ dành nhiều thời gian hơn cho gia đình". Thay vì nghĩ mình là "nạn nhân" của thời gian, hãy chủ động mở rộng tối đa các giới hạn và tận dụng từng phút giây.

Ta có thể tích cực hơn, giúp bản thân tập trung và làm việc nhiều nhất có thể trong thời hạn nguồn lực cho phép. Tuy nhiên, ta phải chấp nhận rằng liên tục "bơm" sự tích cực có thể khiến ta sớm mệt nhoài. Và chưa kể, có những thứ ta cần đầu tư toàn lực trong ngày, và có những thứ ta không có thời gian, độ tập trung để làm được hoàn hảo.

Chia theo tuổi đời

ly-thuyet-bon-lo-lua-muon-thanh-cong-phai-tra-gia-khong-he-re
Thay vì tìm kiếm sự hoàn hảo mọi lúc mọi nơi, sao ta không thử tập trung vào vài mảng theo từng khoảng thời gian nhất định

Thay vì tìm kiếm sự hoàn hảo mọi lúc mọi nơi, sao ta không thử tập trung vào vài mảng theo từng khoảng thời gian nhất định. Có nghĩa là, mức độ ưu tiên của 4 lò lửa sẽ thay đổi trong suốt cuộc đời, linh hoạt chứ không cứng nhắc.

Tuổi 20-30 là thời điểm ta còn trẻ, nhiều người chưa có gia đình, dễ dàng hơn để tập trung vào sự nghiệp và rèn luyện. Lúc này, hai lò "công việc" và "sức khoẻ" cháy mạnh nhất. Vài năm sau, khi đã có gia đình, chúng có thể cháy nhỏ hơn, trong khi lò "gia đình" lại bùng lên mạnh mẽ. Một vài thập kỷ qua đi, khi sắp đến tuổi về hưu, ta lại muốn gặp gỡ bạn bè, bắt đầu lại công việc kinh doanh ngày trước.

Rất khó để cả 4 lò lửa đều cùng cháy mạnh mẽ một lúc, ta phải học cách buông bỏ và chấp nhận. Cuộc sống là chuỗi các chọn lựa, và mọi lựa chọn đều có giá của nó.

Theo James Clear

Xem thêm: Công thức 4-2-72-21 của người thành công: Muốn làm nên chuyện, đơn giản là đừng trì hoãn

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Người môi giới này cho rằng, cần phải nhìn vào lợi ích chung của xã hội, chứ ai cũng đi buôn đất thì ai sản xuất, kinh doanh. Đã là người có trình độ, đừng chỉ chăm chăm vào buôn đất làm giàu.

Tâm sự của một cựu môi giới đất: Người có trình độ không nên đi buôn đất để làm giàu
0 Bình luận

Trước khi trở thành một kĩ sư phần mềm tài năng ở Google, Thái Ngọc Diễm Phương từng có xuất phát điểm bình thường, thậm chí còn không theo kịp kiến thức trên lớp.

Thái Ngọc Diễm Phương: Hành trình từ sinh viên không theo kịp kiến thức đến kỹ sư được 3 'ông lớn' công nghệ săn đón
0 Bình luận

Có không ít người vất vả cả đời vẫn hoàn nghèo, trong khi người giàu làm việc trông rất nhàn hạ lại kiếm bộn tiền. Vì sao lại như vậy?

Quan điểm kiếm tiền của người giàu: Chăm động não là nguồn gốc của tiền tài
0 Bình luận

Tin liên quan

Cộng đồng mạng đang rộ lên thông tin, Khoa Pug và tỷ phú kim cương Johnny Đặng cạch mặt nhau. Thậm chí còn thẳng tay xóa hết dấu vết của đối phương. Căn nguyên chuyện này bắt nguồn từ đồng tiền ảo Diamond Boyz Coin (DBZ)?

Thực hư chuyện Khoa Pug và tỷ phủ kim cương Johnny Đặng 'cạch mặt' vì đồng Diamond Boyz Coin (DBZ)?
0 Bình luận

Chuyện kể rằng, sau trận hạ đồn Đa Căng, Lê Lợi ban thưởng lớn cho nghĩa quân. Trong đó công đầu thuộc về người phụ nữ thường dân có tên mụ Vườn.

Lê Lợi hạ đồn Đa Căng, đả thông Thanh - Nghệ, công đầu thuộc về bà lão hành nghề đỡ đẻ
0 Bình luận

Thương cảm cho số phận một người bệnh mất mạng vì không kịp đi cấp cứu, bà Phan Thị Bính quyết định bán đất để làm từ thiện, mở ra đội cứu thương 0 đồng.

'Bà tiên' mắc bệnh ung thư 2 lần bán đất làm từ thiện, thành lập đội xe cứu thương miễn phí
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Nữ giúp việc đổi đời nhờ tính trung thực: Ông trời không phụ lòng người!

Sau khi trả lại nhẫn kim cương cho chủ nhà, cuộc đời của nữ giúp việc Lý Ngọc Quyên đã bước sang một trang mới, vừa có sự nghiệp, vừa có người chị thân thiết đồng hành, hỗ trợ.

Hải An
Hải An 6 giờ trước
Người đàn ông tình nguyện chăm sóc bạn gái mất trí nhớ suốt 10 năm

Gần 10 năm sau vụ tai nạn kinh hoàng khiến bạn gái bị tổn thương não, trí tuệ như trẻ lên 5, Shen Lan vẫn ở lại chăm sóc cô, dù nghèo khó và gia đình hai bên phản đối.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Người đàn ông khuyết tay chân lập nên “kỳ tích” khi tự lái thuyền vượt biển Thái Bình Dương

Craig Wood (33 tuổi) - người đàn ông khuyết tật mất cả hai chân và tay trái vừa hoàn thành "kỳ tích" khi tự lái thuyền 7.500 hải lý trong 80 ngày, đi xuyên Thái Bình Dương.

Thanh Tú
Thanh Tú 28/06
Gợi ý đáp án môn Văn thi tốt nghiệp THPT 2025

Đề Văn thi tốt nghiệp THPT 2025 các thí sinh viết về 'vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc', giữa bối cảnh đất nước nhiều thay đổi lớn lao. Đây là năm đầu tiên đề thi Văn tốt nghiệp THPT dùng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa.

Hải An
Hải An 26/06
Cô bé 12 tuổi chế tạo chiếc khăn chạy bằng năng lượng mặt trời mang 'hơi ấm' đến với những người vô gia cư

Chứng kiến những người vô gia cư co ro trên vỉa hè trong cái lạnh thấu xương, cô bé Rebecca Young (12 tuổi) đến từ Học viện Kelvinside ở Glasgow đã thiết kế một chiếc chăn năng lượng mặt trời.

Hải An
Hải An 25/06
Về Việt Nam tìm cội nguồn, chàng trai vỡ òa khi gặp lại bố ruột sau 15 năm

Sau 15 năm xa cách, anh Nguyễn Thế Minh (35 tuổi) vô cùng xúc động khi gặp lại bố ruột ở vùng đất xa lạ cách Việt Nam khoảng 6 giờ bay. “Vẫn là dáng vẻ của bố như trong trí nhớ. Chỉ khác là, dù lâu rồi mới gặp lại nhưng mình không thể chạy đến ôm, thể hiện tình cảm với bố như lúc bé. Vì mình tôn trọng con đường tu hành mà bố đã chọn”, anh nói.

Hải An
Hải An 24/06
Cụ ông 75 tuổi hơn 30 năm miệt mài chạy xe máy, vượt hàng ngàn cây số để tìm bố mẹ đẻ cho con gái nuôi

Những ngày qua, câu chuyện cụ ông 75 tuổi ở Trùng Khánh (Trung Quốc) treo thưởng 5.000 NDT (khoảng 18 triệu đồng) để tìm bố mẹ đẻ cho con gái nuôi đã khiến cộng đồng mạng vô cùng xúc động.

Hải An
Hải An 19/06
Chú voi Đắk Lắk từ chối về rừng, ở lại trả ơn ân nhân cứu mạng

Hơn 9 năm qua, chú voi tên Gold là “con cưng” của các cán bộ Trung tâm Bảo tồn voi, Cứu hộ động vật và Bảo vệ rừng tỉnh Đắk Lắk. Câu chuyện về chú voi đặc biệt này luôn khiến người kể lẫn người nghe đều xúc động mỗi khi nhắc đến.

Hải An
Hải An 17/06
Chàng trai “thổi hồn dân tộc” vào những chiếc nón lá mộc mạc thân quen

Vì yêu thích văn hóa dân tộc, chàng trai trẻ Tiêu Tường Huy đã chọn rẽ hướng khỏi chuyên ngành kỹ thuật, theo đuổi con đường sáng tạo, bắt đầu hành trình “thổi hồn dân tộc” qua những chiếc nón lá thân quen.

Chân dung người đàn ông 'may mắn' nhất thế giới: Trúng số triệu đô sau 7 lần bị tử thần gõ cửa

Frane Selak, một thầy giáo dạy nhạc người Croatia, được mệnh danh là người đàn ông vừa may mắn nhất vừa kém may mắn nhất thế giới. Sau 7 lần lách qua lưỡi hái của tử thần, vận may cuối cùng cũng mỉm cười khi ông trúng giải độc đắc hơn 1 triệu USD vào năm 2003.

Cậu bé dầm mưa giữ cần cẩu cho bố mẹ biểu diễn mưu sinh khiến triệu người xúc động

Đoạn video quay lại một cậu bé 6 tuổi đứng trên ghế dầm mưa, tập trung điều khiển cần cẩu để nâng bố mẹ lên cao, biểu diễn nhào lộn mưu sinh đã khiến hàng triệu người xúc động.

Hải An
Hải An 13/06
Cụ ông giấu tên hào phóng quyên tặng 20 thỏi vàng cho thành phố

Mới đây tại Nhật Bản, một cụ ông 70 tuổi (yêu cầu được giấu tên) đã quyên tặng 20 thỏi vàng cho chính quyền thành phố Sakurai để cải thiện nơi sơ tán khi xảy ra thiên tai.

Hải An
Hải An 12/06
Phim hoạt hình của sinh viên Việt Nam tranh giải tại “Cannes của hoạt hình” ở Pháp

Phim hoạt hình “Sự tích Trần Thanh Dương” của Lê Đỗ Hải Châu (25 tuổi) tranh giải Phim tốt nghiệp hay nhất tại Liên hoan phim hoạt hình Annecy, được ví như "Liên hoan phim Cannes của hoạt hình".

Thanh Tú
Thanh Tú 11/06
Tác giả đề thi Ngữ Văn 2025 của Thượng Hải: “Có thể nhiều học sinh sẽ mắng tôi sau khi đọc xong đề”

Sau khi đề thi Ngữ Văn 2025 tại Thượng Hải, Trung Quốc nhận về nhiều sự quan tâm, ông Hồ Hiểu Minh - Giáo sư của Đại học Sư phạm Hoa Đông đã nói: “Có thể nhiều học sinh sẽ mắng tôi sau khi đọc xong đề, nhưng thực ra, nếu bình tĩnh suy nghĩ kỹ thì vẫn có khá nhiều điều có thể viết được”.

Hải An
Hải An 09/06
Đề thi Ngữ Văn 2025 tại Trung Quốc gây ấn tượng với sự giao thoa giữa văn học cổ điển và tư duy phản biện hiện đại

Đề thi Ngữ văn tại Trung Quốc năm 2025 tiếp tục thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận, không chỉ bởi cấu trúc đa dạng mà còn vì những câu hỏi mang tính thời sự, khơi gợi tư duy phản biện sâu sắc.

Hải An
Hải An 09/06
Nhiều trường bỏ tổ hợp khối C trong xét tuyển Đại học khiến học sinh rối bời

Ở mùa tuyển sinh năm 2025, nhiều trường đại học đồng loạt điều chỉnh phương án, giảm mạnh hoặc loại bỏ tổ hợp khối C00 vốn là lựa chọn hàng đầu của thí sinh khối xã hội. Thay đổi đến ở phút chót này khiến nhiều học sinh rối bời.

Hải An
Hải An 05/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất