Jimmy Wales: Nhà sáng lập "phao cứu sinh của 95% học trò" Wikipedia từng khước từ cơ hội trở thành tỷ phú

Thay vì biến Wikipedia thành mô hình sinh lời định giá 5 tỷ USD, Jimmy Wales đã chọn con đường phi lợi nhuận và khước từ cơ hội trở thành tỷ phú.

Chi Nguyễn
Chi Nguyễn 27/04
Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Hiện nay, 5 website phổ biến nhất thế giới theo số liệu thống kê lần lượt là Google, Youtube, Facebook, Baidu (công cụ tìm kiếm của Trung Quốc) và Wikipedia. Với lượng truy cập khổng lồ, nhà sáng lập của loạt website này hầu hết đều trở thành những tỷ phú siêu giàu.

jimmy-wales-cha-de-cua-wikipedia-tung-khuoc-tu-co-hoi-thanh-ty-phu
Wikipedia là 1 trong 5 website phổ biến nhất thế giới

Tuy nhiên trong số đó chỉ duy nhất Jimmy Wales, tên thật là Jimmy Donal Wales lại khiêm tốn với với khối tài sản chỉ hơn 1 triệu USD. Có thể nói, Wales chính là nhà sáng lập "nghèo" nhất thế giới, khi sở hữu trang web được truy cập nhiều thứ 5 thế giới nhưng lại không phải là tỷ phú.

Đứa trẻ với thú vui nghiền ngẫm bách khoa toàn thư

Ngay từ khi còn nhỏ, Wales đã thể hiện mình là một đứa trẻ tò mò, hiếu học và rất ham đọc sách. Mẹ và bà của Wales cùng điều hành một trường tư thục nhỏ tên House of Learning ở địa phương, vì thế cả Wales và ba anh chị em của mình đã được giáo dục từ rất sớm. Wales chia sẻ, ông được giáo dục theo phương pháp Montessori, một phương pháp lấy trẻ làm trọng tâm đề cao tính tự giác của trẻ. 

jimmy-wales-cha-de-cua-wikipedia-tung-khuoc-tu-co-hoi-thanh-ty-phu
Wales đã sớm nhận ra khuyết điểm của các quyển bách khoa toàn thư, đó là dù nó có chứa vô vàn kiến thức đi chăng nữa, nó cũng không bao giờ có đủ và cập nhật kịp thời

Hai sở thích lớn nhất của Wales khi đó chính là nghiền ngẫm các quyển bách khoa toàn thư và chơi với máy tính ở cửa hàng của bác. Wales đã sớm nhận ra khuyết điểm của các quyển bách khoa toàn thư, đó là dù nó có chứa vô vàn kiến thức đi chăng nữa, nó cũng không bao giờ có đủ và cập nhật kịp thời. Lúc đó, đính kèm bách khoa toàn thư là các nhãn dán để người đọc dán nhãn và ghi chép cập nhật cho quyển sách ấy. Wales đã rất chăm chú dãn nhán lên các trang sách, ông từng nói rằng: "Tôi đùa là tôi đã sửa đổi từ điển bách khoa toàn thư mà mẹ mua ngay từ khi còn là một đứa trẻ".

Lớn lên, Wales theo học chuyên ngành tài chính ở đại học, rồi bỏ dở chương trình tiến sĩ để làm việc cho một hãng dịch vụ tài chính. Khi ấy, Internet bắt đầu xuất hiện và Wales đã lập tức bị cuốn hút. Ông đã dùng những kiến thức tự học được để lập trình một trang web riêng.

Năm 1996, Jimm Wales bỏ việc tại công ty để đồng sáng lập Bomis, một công cụ tìm kiếm xuất hiện trước Google. Dù đây là một startup không thành công, nhưng nó là bước đêm để Wales theo đuổi ước mơ tạo ra một bách khoa toàn thư trực tuyến. 

Tạo ra bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Nghĩ là làm, vào tháng 3/2000, Wales cho ra đời bách khoa toàn thư Nupedia, nhận các bài viết từ tình nguyện viên và mới giáo sư Larry Sanger làm chủ biên. Mỗi bài viết khi ấy phải trải qua 7 bước duyệt để được đăng tải, sau 1 năm vận hành, Nupedia chỉ có mỗi 21 bài.

jimmy-wales-cha-de-cua-wikipedia-tung-khuoc-tu-co-hoi-thanh-ty-phu
Nupedia - tiền thân của Wikipedia

Chán nản với tiến trình ì ạch, Wales thử tự viết một bài để tìm hiểu vấn đề nằm ở đâu. Sau khi hoàn thành một đề tài, Wales phát hiện ra quy trình đăng tải hiện tại khiến ông có cảm giác bó buộc như khi còn đang đi học. Đó là lúc ông nhận ra mình cần thay đổi quy trình và xây dựng bách khoa toàn thư trực tuyến thành một cộng đồng mở.

jimmy-wales-cha-de-cua-wikipedia-tung-khuoc-tu-co-hoi-thanh-ty-phu
Năm 2001, Wikipedia ra đời

Năm 2001, Wikipedia ra đời và tồn tại song song với Nupedia. Wales đã tạo ra nó dựa trên concept Wiki - dạng web động mà người dùng có thể tham gia chỉnh sửa nội dung mọi lúc (wiki trong tiếng Hawai có nghĩa là nhanh). Chỉ trong một thời gian ngắn, Wikipedia đã nhanh chóng lấn át tiền thân của nó cả về lượt truy cập lẫn cộng đồng tham gia.

Năm 2002, Larry Sanger rút khỏi cả hai website, tạo ra một vụ tranh cãi chấn động giữa Sanger và Wales về vai trò sáng lập. Giáo sư Sager khẳng định mình là nhà đồng sáng lập Wikipedia, nhưng Wales nói rằng ông là người toàn quyền đứng sau concept bách khoa toàn thư mở trực tuyến.

jimmy-wales-cha-de-cua-wikipedia-tung-khuoc-tu-co-hoi-thanh-ty-phu
Giáo sư Larry Sanger, đồng sáng lập Wikipedia

Không ai nhớ chính xác mục từ đầu tiên xuất hiện trên Wikipedia là gì, nhưng bài viết với mốc thời gian sớm nhất được tìm thấy là về chữ cái Q. Người dùng có thể đăng tải những gì mình muốn lên bách khoa toàn thư trực tuyến, là bước khởi đầu của một kho tri thức đồ sộ với sự chung tay đóng góp của cư dân toàn cầu.

Khước từ cơ hội trở thành tỷ phú

Khi Wales nhìn thấy Wikipedia đứng thứ 50 trong danh sách những trang web phổ biến mất, ông đã nhận ra mình đang cầm trong tay một "bom tấn". Theo ước tính, Wikipedia có thể là một dự án tỷ đô, định giá từ 5-6,6 tỷ USD, thừa sức đưa Jimmy Wales trở thành tỷ phú. Dù vậy, cha đẻ của Wikipedia đã khước từ cơ hội này và chọn con đường phi lợi nhuận cho bách khoa toàn thư trực tuyến.

jimmy-wales-cha-de-cua-wikipedia-tung-khuoc-tu-co-hoi-thanh-ty-phu
Cha đẻ của Wikipedia đã khước từ cơ hội này và chọn con đường phi lợi nhuận cho bách khoa toàn thư trực tuyến

Wales hi vọng Wikipedia sẽ trở thành một cột mốc văn hóa, theo đuổi mục tiêu phục vụ cộng đồng. Quỹ phi lợi nhuận Wikimedia do Wales sáng lập đã quản lý Wikpedia từ năm 2003, hướng tới sứ mệnh thu hẹp khoảng cách tiếp cận tri thức, giúp mọi người có nguồn thông tin hữu ích để đưa ra những quyết định đúng đắn.

Theo indianexpress, trang web được điều hành bởi một nhóm khaorng 250 nhân viên cùng hơn 250.000 tình nguyện viên trên toàn cầu. Sau khoảng 20 năm hoạt động, Wikipedia đã tích lũy được hơn 50 triệu bài viết bằng 300 ngôn ngữ khác nhau. Mỗi tháng, Wikipedia vẫn nhận được hàng trăm ngàn bài viết của các tình nguyện viên trên khắp thế giới.

Nguồn thu của Wikipedia hoàn toàn đến từ tiền quyên góp duy trì kho kiến thức, ước tính đạt khoảng 85 triệu USD vào năm 2018. Được biết, số tiền quyên góp được sử dụng để vận hành website (tốn khoảng 25 triệu USD/năm) và chi trả lương cho nhân viên. Ngoài ra, các tình nguyện viên tham gia đều đóng góp tri thức miễn phí, không đòi hỏi khoản lợi nhuận nào.

Lời khuyên từ "cánh tay phải của Warren Buffett" Charlie Munger: Sao chép chỉ đem lại giá trị trung bình!

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Tỷ phú Wahei Takeda - người được được mệnh danh là "Warren Buffett Nhật Bản" đã để lại nhiều quy tắc đầu tư đắt giá.

5 quy tắc đầu tư đắt giá từ 'Warren Buffett nước Nhật' Wahei Takeda
0 Bình luận

Nghị lực phi thường của cô gái mắc hội chứng Down đã vượt xa sự mong đợi của mọi người. Cô gái trẻ chứng minh mình có thể đọc, viết và thậm chí tốt nghiệp đại học như những người bình thường.

Nghị lực phi thường của cô gái mắc hội chứng Down: Tốt nghiệp Đại học, giành nhiều giải thưởng
0 Bình luận

Tỷ phú John D. Rockefeller, người sở hữu khối tài sản theo tỷ giá hiện nay sẽ cao gấp 3 lần tỷ phú Jeff Bezos từng chỉ ra bí quyết khởi nghiệp thành công với 3 điều quan trọng này.

Tỷ phú đầu tiên nước Mỹ John D. Rockefeller kể ra 3 điều quan trọng nên xác định trước khi khởi nghiệp
0 Bình luận

Tin liên quan

Trong một lần thảo luận trực tuyến với khán giả, tỷ phú Bill Gates thừa nhận: Ông đã quá ngây thơ về các kỹ năng, IQ không phải là tất cả mọi thứ.

Tỷ phú Bill Gates từng thừa nhận: IQ không phải là tất cả mọi thứ
0 Bình luận

Nhặt được túi xách chứa số tiền và tài sản gần nửa tỷ đồng, em Dung đi vào nhà người thân đợi người đánh rơi đến trả lại.

Tâm sự của nữ sinh lớp 10 trả lại gần nửa tỷ nhặt trên đường: Bà dạy không dùng tiền không phải của mình
0 Bình luận

Biên chủng COVID-19 mới tại Ấn Độ hết sức nguy hiểm, lây lan nhanh chóng, chủ yếu nhằm vào người trẻ. Đáng chú ý, biến chủng này có nguy cơ kháng vaccine.

Biến chủng COVID-19 mới ở Ấn Độ nguy hiểm thế nào?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Ông bố U50 quyết tâm học thạc sĩ để truyền cảm hứng cho con

Sau 3 lần thi, ông Tian Yunliang (46 tuổi, người Sơn Đông, Trung Quốc) đã đỗ thạc sĩ với mong muốn có thêm kiến thức để điều hành doanh nghiệp và làm gương sáng cho con.

Thanh Tú
Thanh Tú 5 ngày trước
Biển người cờ hoa nghênh đón xá lợi Đức Phật mong cầu hạnh phúc, bình yên

Rạng sáng 14/5, hai bên vỉa hè các con phố quanh chùa Quán Sứ, quận Hoàn Kiếm đông nghịt người dân, Phật tử xếp hàng chờ chiêm bái xá lợi Đức Phật.

Thanh Tú
Thanh Tú 5 ngày trước
Tiến sĩ Hồ Nhân – Nhà khoa học, nhà lãnh đạo với những cống hiến cho cộng đồng vừa đột ngột qua đời ở tuổi 59

Ông Hồ Nhân, nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ sinh học Dược Nanogen, vừa qua đời ở tuổi 59. Thông tin được xác nhận bởi người thân trong gia đình.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Tỷ phú Bill Gates cam kết quyên góp gần hết tài sản và khép lại sứ mệnh từ thiện tỷ đô vào năm 2045

Mới đây, tỷ phú Bill Gates tuyên bố sẽ trao tặng gần như toàn bộ khối tài sản khổng lồ của mình, ước tính khoảng 200 tỷ USD trong vòng 20 năm tới. Theo kế hoạch, Quỹ từ thiện của ông cũng sẽ hoàn tất sứ mệnh và chính thức đóng cửa vào ngày 31/12/2045.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
“Sáng ngủ dậy không muốn tới công ty phải làm sao?” – Áp dụng ngay 5 cách này để vực dậy tinh thần!

Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng từng ít nhất một lần trải qua cảm giác: sáng thức dậy, nhìn đồng hồ, và chỉ muốn… ngủ tiếp thay vì đi làm. Những ngày như thế có thể do mệt mỏi, stress, hay đơn giản chỉ là tâm trạng tụt dốc không phanh. Tuy nhiên, công việc vẫn đó, trách nhiệm vẫn chờ, vậy làm sao để vượt qua cảm giác chán nản này? Dưới đây là 5 cách đơn giản nhưng hiệu quả giúp bạn vực dậy tinh thần ngay từ buổi sáng!

Hải An
Hải An 11/05
Người xưa nói: 2 người này gõ cửa tới nhà, tuy phiền nhưng sẽ có nhiều tài lộc

Người xưa dựa vào những kinh nghiệm lâu đời để đưa ra những đúng kết có giá trị, ví như 2 người sau được người xưa xem như "thần tài" gõ cửa đến nhà thì gia đình ắt có sinh khí, tài lộc.

Cô giáo Ninh Bình kiếm 33 tỷ mỗi năm hé lộ bí quyết vừa dạy học vừa làm giàu

Cô giáo trẻ Trần Thùy Nhi  kiếm 33 tỷ/năm nhờ bán sản phẩm từ làng nghề truyền thống cho khách quốc tế.

Nể phục người Do Thái: Không tiền, không quan hệ vẫn giàu, bí quyết nằm ở việc họ sở hữu 3 thứ này

Không chỉ chăm chỉ và kiên trì, người Do Thái còn khiến thế giới nể phục và học hỏi bởi triết lý làm giàu vô cùng đơn giản.

Bạn nghèo không phải vì bạn thiếu tiền mà bởi bạn thiếu điều quan trọng này: Đó là gì?

Nếu bạn không nhổ tận gốc rễ của sự nghèo đói thì các nhánh của sự giàu có cũng không còn có chỗ để phát triển nữa.

Thua đời 1 - 0: Khi bạn vẫn 'ngủ nướng', người thành công đã làm xong 12 điều này

Khi bạn đang chìm đắm trong giấc ngủ, người giàu đã làm xong đủ thứ việc. Khi bạn đang lưng chừng núi, người thành công đã đứng trên đỉnh.

Tác giả ‘Cha giàu, cha nghèo’: Thực chất, hệ thống giáo dục dạy con người để ‘nghèo’

Thực chất, hệ thống giáo dục dạy con người để ‘nghèo’ bởi nó được thiết kế để dạy chúng ta trở thành một người làm công ăn lương chứ không bao giờ dạy chúng ta về tiền bạc. 

Bắt chước thói quen của người đàn ông có 107 tỷ USD, tôi thấy mình cũng 'giàu' lên bất ngờ chỉ sau 3 ngày

Thói quen hàng ngày của vị tỷ phú này giúp ông tích lũy và làm giàu cho bản thân mỗi ngày, bắt đầu từ những việc tưởng chừng như không có ý nghĩa với nhiều người.

Triệu phú tự thân Jonathan Sanchez và 5 thói quen tiết kiệm 'bất di bất dịch'

Mặc dù sở hữu khối tài sản triệu đô nhưng vị triệu phú tự thân Jonathan Sanchez vẫn duy trì thói quen sống tiết kiệm mỗi ngày.

Có nên xuống tiền mua nhà đất khi lãi vay xuống thấp?

Giá bất động sản được dự báo giảm, lãi suất thấp chỉ cố định trong thời gian đầu sau đó thả nổi nên người vay cần cân nhắc dòng tiền trả nợ.

Tỷ phú Bill Gates hé lộ 3 bài học đắt giá để chạm đến thành công: 'Đừng để mất hàng thập kỷ mới nhận ra bài học này như tôi'

“Việc tự cho bản thân nghỉ ngơi một chút không biến bạn thành người lười biếng. Vậy mà tôi đã mất một thời gian dài để học được điều đó", Bill Gates nói.

Từ cuốn 'Cha giàu, cha nghèo': Kiểu LÀM NHIỀU, NGHĨ NGẮN là nguyên nhân gốc rễ của NGHÈO ĐÓI TRƯỜNG KỲ

Bạn biết không, người nghèo làm việc vì tiền, người giàu bắt tiền làm việc cho họ.

PC Right 1 GIF
Đề xuất