"Giàu không đổi bạn, sang không đổi vợ", thời nay mấy ai làm được?

Bao đời nay, tục ngữ luôn là kiệt tác của văn hóa đại chúng, ẩn chứa trí huệ của cổ nhân. Tục ngữ mang lại cho con người những bài học kinh nghiệm và lời giáo huấn đầy thâm thúy.

Có câu tục ngữ rất hay về đối nhân xử thế trong cuộc đời: "Giàu không đổi bạn, sang không đổi vợ". Để hiểu rõ lời dạy của người xưa qua câu tục ngữ này, cùng tìm hiểu xuất xứ của nó qua hai câu chuyện dưới đây.

Chuyện Tống Hoằng quyết không bỏ người vợ tào khang

Cuốn "Hậu Hán Thư" được viết bởi Phạm Diệp Sở thời Nam Triều. Trong đó, có ghi chép rằng, chị của Hán Quang Vũ Đế sau khi chồng qua đời, ngày ngày sống trong cô độc.

Suốt một thời gian dài như vậy, Hán Quang Vũ Đế thấy chị cứ thui thủi một mình, nên đưa ra lời khuyên chị hãy tìm một người chồng khác để bầu bạn và an hưởng tuổi già. 

Chị dâu của Hán Quang Vũ Đế có thiện cảm với Tống Hoằng trong triều. Trong con mắt nàng, Tống Hoằng tài mạo song toàn, có thể nói là không ai sánh bằng.

Vì tâm nguyện của chị dâu, Quang Vũ Đế đã cho gọi Tống Hoằng đến, sau đó ngầm nói ý với Tống Hoằng rằng: "Xưa nay vốn có câu, địa vị cao rồi thì dễ dàng thay đổi bằng hữu, có tiền rồi thì dễ dàng đổi vợ, âu cũng là chuyện thường tình đúng chứ?".

Vốn là người thông minh nên Tống Hoằng vừa nghe đã hiểu. Ông không trực tiếp trả lời câu hỏi này của hoàng thượng và chỉ khéo léo thưa rằng: "Thần nghe nói rằng mối giao tình khi nghèo hèn không thể quên, người vợ tào khang không thể bỏ".

Câu nói của Tống Hoằng hàm chứa ý nghĩa rằng, bản thân không nên vì sự giàu có, hay công danh lợi lộc mà ly hôn với người vợ hiện tại. Ông cũng không có ý định thay lòng đổi dạ đối với vợ của mình.

Chị của Quang Vũ Đế khi đó đứng sau tấm bình phong, nghe được lời của Tống Hoằng, thì cũng từ bỏ ý định.

Chuyện Uất Trì Kính Đức trân trọng tình nghĩa vợ chồng

Câu chuyện được ghi chép trong cuốn "Tư Trị Thông Giám" của Tư Mã Quang thời Bắc Tống. Năm đó, Đường Thái Tông muốn gả con gái cho một đại thần đáng tin cậy. Người được ông lựa chọn chính là Uất Trì Kính Đức. 

Vì đã có vợ từ lâu nên Uất Trì Kính Đức đã thẳng thắn nói với Đường Thái Tông rằng, bản thân ông không thể kết hôn với công chúa. 

Tuy rằng trong mắt nhiều người có thể vợ ông không xinh đẹp bằng công chúa nhưng với Uất Trì Kính Đức thì tình nghĩa vợ chồng bao năm vô cùng đáng quý, ông không thể bỏ vợ mình được.

Đường Thái Tông nghe lời từ chối thẳng thắn của Uất Trì Kính Đức không những không tức giận, mà càng thấy cảm kích nhân phẩm của người này. Đường Thái Tông cũng bỏ luôn ý định đó, về sau không bao giờ nhắc lại chuyện này với Uất Trì Kính Đức thêm lần nào nữa.

Lời bàn:

Quả thực, chuẩn mực đạo đức cao cả của người xưa khiến chúng ta phải học hỏi. Khi mà, trong xã hội hiện đại xa hoa ngày nay, không ít người, sau khi giàu có, liền cắt đứt liên lạc với bạn bè thời khốn khó của mình.

Cũng có không ít người chồng, khi đã có trong tay quyền thế, lại dễ dàng ly hôn với người vợ từng đồng cam cộng khổ, để chọn người khác trẻ đẹp quyến rũ hơn. 

Họ là những người không có lòng biết ơn, càng không có sự trân trọng tình nghĩa trong cuộc đời. Họ đã bị tiền tài, địa vị, danh vọng làm mờ mắt mà quên mất rằng, vào lúc bản thân đang khốn khó, những người bạn và cả người vợ ấy đã bầu bạn, chịu khổ cùng mình, giúp đỡ mình rất nhiều.

Tiền bạc, địa vị, vinh hoa phú quý đến rồi đi, có khi cũng chỉ nhanh như một cái chớp mắt. Suy cho cùng, trong cuộc đời này, chỉ có tình nghĩa chân thật giữa vợ chồng và bạn bè mới là điều quý giá nhất.

Xem thêm: Thấm thía lời dạy của cố nhân: "Chọn vợ không chọn gái ngẩng đầu, lấy chồng không lấy trai cúi mặt"