"7 không ra khỏi cửa, 8 không trở về nhà" - ý cổ nhân là gì?

Có người giải thích rằng, câu nói này ám chỉ: Vào ngày mùng 7 âm lịch là ngày xấu, chơ ra khỏi nhà. Ngày mùng 8 cũng không nên trở về nhà. Cũng có người nói rằng, những ngày 17, 18, 28 âm lịch cũng là ngày không nên đi, không nên về. Song cũng có một số người chỉ trích đây là quan niệm mê tín dị đoan, là quan niệm cổ hủ do tổ tiên truyền lại. Nhưng thực tế, tất cả những giải thích trên đều không đúng.

Ý nghĩa của câu "7 không ra khỏi cửa" tức là nếu chưa làm xong 7 việc thì không nên ra khỏi cửa. Bảy việc này chín là Sài (cùi), mễ (gạo), du (dầu), diêm (muối), tương, thố (giấm), trà. 

Thời xưa, phụ nữ rất ít ra khỏi nhà. Trong khi người đàn ông lại là trụ cột gia đình. Vì vậy, trước khi ra khỏi nhà, người đàn ông và người phụ nữ phải sắp xếp ổn thỏa nhu cầu trong cuộc sống mọi người trong gia đình. Có như vậy thì họ mới có thể yên tâm ra khỏi nhà.

"8 không trở về nhà", có nghĩa là sau khi ra khỏi cửa mỗi người cần hoàn thành 8 việc mới có thể trở về nhà. 8 việc quan trọng chín là: Hiếu, đễ (hữu ái), trung, tín, lễ, nghĩa, liêm, sỉ. 

Đây cũng là tám quy tắc đạo đức cơ bản của người xưa, nếu như vi phạm bất cứ quy tắc nào cũng có lỗi với tổ tiên, cũng không còn mặt mũi nào gặp người nhà. Bên cạnh đó, 8 đức tính "Hiếu, đễ (hữu ái), trung, tín, lễ, nghĩa, liêm, sỉ” là mỹ đức truyền thống và có lẽ cũng ăn sâu vào cốt tủy của mỗi người.

Như vậy, câu nói “Thất bất xuất, Bát bất quy” hay ‘7 không ra khỏi cửa, 8 không trở về nhà’ không phải là điều mê tín, mà chính là một quy phạm đạo đức mà người xưa truyền lại cho con cháu.

Có thể nói, văn hóa truyền thống vốn bác đại tinh thâm, mỗi câu nói được lưu truyền đều mang hàm nghĩa sâu xa và nội hàm sâu sắc. Chính vì thế, những câu nói này xứng đáng được giữ gìn và lưu truyền cho những thế hệ mai sau.

Xem thêm: Vì sao cổ nhân nói "vợ càng hiền lành mềm mỏng, chồng càng dễ làm ăn phát đạt"?