Nhà ở xã hội luôn thiếu, người lao động thu nhập thấp mòn mỏi chờ mua nhà giá vừa tầm

Theo bác cáo mới đây của Bộ Xây dựng, nguồn cung nhà ở xã hội, nhà ở công nhân đến nay mới đạt 7,3 triệu/12,5 triệu m2 theo kế hoạch. Nhà ở công nhân là 2,7 triệu m2, tương đương 54.000 căn hộ. Nhà ở xã hội cho người lao động thu nhập thấp là 4,6 triệu m2 với 92.500 căn hộ. Cả nước đang triển khai gần 340 dự án nhà ở xã hội nhưng còn rất chậm.

Đáng chú ý, trong khi nhà ở xã hội luôn thiếu, thì quỹ đất công ở nhiều nơi lại bị bỏ hoang vì vướng thủ tục. Chẳng hạn, ở TP.HCM, khu đất hơn 20,2 ha ở quận 9 được giao cho Khu công nghệ cao TP.HCM quản lý và dùng vào việc xây nhà ở cho những người đang làm việc tại đây. Thế nhưng, vì nhu cầu thay đổi, quỹ đất này lại được chuyển về cho thành phố. Đã có nhiều đề xuất lấy quỹ đất này làm nhà ở xã hội, nhưng đến nay các thủ tục để chuyển đổi, cơ chế thực hiện vẫn chạy "lòng vòng".

Bên cạnh đó, ở TP.HCM vẫn còn hơn 9.000 căn hộ tái định cư, hơn 2.000 nền đất chưa sử dụng. Tuy thành phố đã phân bổ cho các quận, huyện đưa vào sử dụng, hiện tỷ lệ bỏ hoang còn nhiều. Số căn hộ, nền đất tái định cư chưa được người dân "chào đón" là vì căn hộ xuống cấp, xa nơi giải tỏa, người dân mong muốn nhận tiền mặt để tự ổn định chỗ ở...

Cũng có một số ý kiến cho rằng, địa phương nên chuyển số nhà tái định cư bỏ hoang thành nhà ở xã hội cho người dân. Dù vậy, theo chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển, người dân lại không mặn mà với các dự án nhà ở xã hội cũ. Tâm lý của những người này là, sau khi mua nhà, nếu cần bán đi thì giá trị nhà phải được đảm bảo và sinh  lời.

Trên thực tế, không ít người tâm niệm loại hình nhà ở này có chất lượng thấp, thiếu tiện ích, chức năng, lại quá xa trung tâm. Chưa kể, khi nói được hỗ trợ mua NOXH thì họ kỳ vọng ví dụ thị trường định giá căn hộ là 1,5 - 2 tỉ đồng thì họ sẽ được mua chỉ khoảng 1 tỉ đồng/căn.

Ông Hiển cho rằng, nên khuyến khích các doanh nghiệp tham gia phát triển nhà ở xã hội theo hướng cho thuê nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ tiện ích. Nếu làm được, các căn hộ cho thuê sẽ hay thế các dãy nhà trọ tự phát, thiếu vệ sinh. 

Với khu nhà ở xã hội có thang máy, nhà trẻ,... giá thuê chắc chắn sẽ cao hơn nhà trọ bình thường. Vì vậy, nhà nước có thể khuyến khích bằng cách vẫn có chính sách hỗ trợ về thuế, lãi vay cho cả chủ đầu tư lẫn người thuê để giảm giá thuê nhà hằng tháng.

Vị chuyên gia này nhận định: "Các dự án nhà ở xã hội mà bóp diện tích, không có tiện ích gì thì dù nói giá thấp là 800 triệu - 1 tỉ đồng người mua cũng không thích. Rồi vì chất lượng thấp nên sau một thời gian họ sợ mau xuống cấp hơn nhà ở thương mại. Vì vậy có khi họ suy nghĩ thà để dành, vay mượn thêm để mua nhà ở thương mại lên khoảng 1,5 - 2 tỉ đồng nhưng sau đó bán lại sẽ có lời. Còn lúc ở thì gia đình, con cái sẽ thoải mái".

Cũng theo ông Hiển, nếu có nhà ở xã hội mà giá bán hợp lý, chất lượng không thua kém nhà ở thương mại thì người lao động mới quan tâm. Chính vì vậy bên cạnh phát triển nhà ở xã hội để bán thì cũng đẩy mạnh phân khúc này để cho thuê.

Theo báo Thanh Niên

Xem thêm: Không an phận gửi tiết kiệm, tôi đầu tư để có tiền mua nhà đất ở tuổi 30, sắp nghỉ hưu sớm