Từ bỏ trồng sắn chuyển sang nuôi cá thác lác, nông dân Gia Lai đút túi 150 triệu đồng/vụ

Chuyển từ trồng khoai mì sang nuôi cá

Từ bao năm nay, người dân huyện Phú Thiện, Gia Lai đã quen với nghề đánh bắt cá trên hồ Ayun Hạ. Thế nhưng, lượng cá bắt được cứ thế ít dần theo thời gian. Để kiếm sống, bà con đành phải sống dựa vào việc trồng cây sắn (khoai mì) trên mảnh đất cằn, tạm gác lại nghề đánh bắt cá.

Vì thế, để tạo điều kiện cho bà con nông dân phát triển thương hiệu cá thác lác, chính quyền huyện Phú Thiện đã hỗ trợ vốn. Cụ thể, từ năm 2019, nhờ nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất của Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Hợp tác xã (HTX) Nuôi trồng thủy sản Ayun Hạ đã phối hợp với 12 hộ dân nuôi thí điểm 12.000 cá thác lác cườm. 

Mỗi hộ được hỗ trợ 100% cá giống, nuôi trong diện tích 1.000 m2. HTX hướng dẫn kỹ thuật nuôi cho bà con, ngoài ra còn ký kết đảm bảo đầu ra cá thác lác thương phẩm với giá 70.000 đồng. Thời gian nuôi mỗi lứa cá từ 8-12 tháng. Ban đầu, do là mô hình mới nên các hộ dân còn e ngại, nhưng sau 1 năm, các hộ đã thấy hiệu quả kinh tế của việc nuôi cá thác lác.

Ông Tống Văn Hiền (xã Ia Sol, Phú Thiện) tâm sự: "Trước sự bảo đảm về đầu ra, kỹ thuật, tôi mạnh dạn đi đầu nuôi thử mô hình cá thác lác cườm. Thời gian nuôi mỗi lứa cá thác lác là từ 8-12 tháng, nuôi càng lâu cá càng tăng trọng và lãi sẽ cao hơn. Khi cá đạt trọng lượng hơn 400g/con là có thể thu hoạch. Năng suất mỗi lần thu hoạch đạt hơn 4 tấn cá thác lác thương phẩm/1.000 m2".

Sau khoảng 1 năm nuôi cá thác lác, gia đình ông thu được 2,5 tấn cá, HTX thu mua với giá 70.000 đồng/kg như cam kết trước đó. Trừ đi các khoản chi phí, ông Hiền lãi hơn 150 triệu đồng, so với trồng cây mì trước đó thì thu lãi gấp cả chục lần.

Giám đốc HTX, ông Đặng Đức Hiệp cho biết: "Ban đầu, HTX đã thực hiện nhiều mô hình nuôi trồng thủy sản như cá lóc, cá chép... Nhưng không phát triển lâu dài, giá cả bấp bênh. Điều này khiến các hộ dân trong HTX cũng lao đao vì không đủ kinh phí chăm sóc, năng suất thì lại không cao". Thế nhưng, kể từ khi chuyển sang mô hình nuôi cá thác lác cườm, bà con thu nhập tốt, ai nấy đều phấn khởi.

Cách nuôi cá thác lác năng suất cao

Cá thác lác cườm (còn gọi là cá nàng hai) nhìn giống cá thác lác thường, nhưng có thêm các chấm đen nhìn như hạt cườm ở phần đuôi. Loài cá này sinh trưởng tốt, trọng lượng khi thu hoạch đạt từ 2-3 kg. Dù vậy, thịt của chúng cứng và khô hơn, không có mùi thơm đặc trưng, chưa kể còn nhiều xương giăm. Có lẽ do đó mà HTX ở Gia Lai đã chọn hướng đi làm chả cá từ cá thương phẩm. 

Ông Hiệp cho biết, để việc chăn nuôi thành công, từ trước khi triển khai mô hình, HTX đã cùng các hộ dân tham gia chương trình học hỏi kĩ lưỡng. Họ đi học hỏi kinh nghiệm thực tế, đọc tài liệu, sách báo để có kiến thức cần thiết nuôi cá thác lác. 

Chia sẻ về lý do chọn loài cá thác lác, ông Hiệp cho biết cá này có sức đề kháng cao, ít nhiễm bệnh lại dễ chăm sóc. Chưa kể, điều kiện thổ nhưỡng, nguồn nước ao, hồ ở đây rất phù hợp với môi trường của giống cá thác lác. Trước khi nuôi cá thác lác, cần dọn cỏ bờ, tát nước, vét hết bùn đáy, bón vôi,... vệ sinh ao nuôi cẩn thận. Diện tích ao nuôi tốt nhất từ 200-500m2, nhiệt độ thích hợp là 26-30 độ C. 

Ông Hiện chia sẻ thêm: "Ngoài sử dụng thức ăn tự nhiên dưới ao, tôi có thể tận dụng xương, da, đầu của con cá sau khi chế biến chả cá để trộn với cám cho cá ăn. Trong quá trình nuôi phải phòng bệnh định kỳ cho cá và xử lý nguồn nước để giúp cá khỏe mạnh. Hiện tôi đang tiếp tục chọn cá giống và vệ sinh ao để nuôi vụ mới".

Loài này ăn cá, tép xay nhuyễn, nên trộn thêm với vitamin C và men tiêu hóa, ngày ăn 2 lần lúc sáng sớm và chiều mát. Nếu không thể chăm sóc gắt gao, liên tục đảm bảo nguồn nước luôn sạch, nông dân nên nuôi cá thác lác bằng thức ăn công nghiệp. Trong ao cần đặt một số giá thể cho cá trú và nên thả cá ở những vị trí này; cá mới thả thường tập trung quanh giá thể nên dễ quan sát và theo dõi.

Chỉ riêng trong năm 2020 - 2021, HTX đã thu mua hơn 18.000 con thác lác, trọng lượng khoảng 7 tấn. SAu khi mua, HTX chế biến cá thương phẩm thành chả cá, đóng gói xuất bán ra thị trường. Hiện tại, chả cá thác lác của HTX đã được công nhận là sản phẩm PCOP 3 sao, dự kiến HTX sẽ nâng tầm chất lượng để đạt 4 sao, 5 sao.

Ông Hiệp hồ hời nói: "HTX đã sử dụng hết 3 tấn làm chả cá thác lác, còn lại HTX đang nuôi tại hồ để đảm bảo nguồn nguyên liệu tươi, thơm ngon khi chế biến. Trung bình một kg chả cá thác lác sẽ có giá 230.000 đồng/kg. Với giá trị như vậy, chúng tôi mong muốn sẽ xây dựng huyện Phú Thiện thành vùng nguyên liệu cá thác lác để làm chả phục vụ cho trong và ngoài tỉnh".

Theo Nay Săt - Phạm Hoàng/Dân trí, Hoàng Vũ/Nông nghiệp Việt Nam

Xem thêm: "Vua ếch đất Bắc" khởi nghiệp nuôi ếch chỉ với 5 triệu đồng, xây nhà kính chế ngự mùa đông