Edward Thorp: Thiên tài toán học khiến cả phố Wall kính nể, hạ gục tất cả sòng bạc nước Mỹ

Nhắc đến Edward Thorp hay Edward Oakley Thorp, người ta nghĩ ngay đến thiên tài toán học từng rung chuyển phố Wall (Wall Street), hạ gục tất cả sòng bạc nước Mỹ. Ông là một giáo sư toán học, tác giả nổi tiếng về kinh tế, đầu tư và một nhà quản lý quỹ phòng hộ. 

Ông là một trong những nhà toán học dành thời gian nghiên cứu và đã tìm ra cách đánh bại nhà cái trong trò chơi blackjack bằng cách vận dụng lý thuyết xác suất thống kê. Thorp cũng là người tiên phong ứng dụng lý thuyết xác suất,  bao gồm cả việc khai thác các mối tương quan rất nhỏ để đạt được lợi ích tài chính đáng kinh ngạc.

Thiên tài toán học kinh doanh từ khi còn nhỏ

Edward Thorp sinh ra trong một gia đình nghèo ở Chicago, Mỹ, từ nhỏ đã thể hiện trí thông minh thiên tài. Trong những năm đầu đời, Thorp đã học xong các phép toán cộng trừ nhân chia, đọc được những cuốn sách nâng cao dành cho người trưởng thành. 

Với tài năng thiên bẩm, Thorp sớm nhận ra các yêu cầu trên lớp quá dễ dàng, và được hiệu trưởng trường Dever Grammar School cho phép nhảy cóc lên học lớp 1. Dù vậy, những bài học này vẫn quá dễ dàng với cậu, và Thorp được hiệu trưởng cho lên học lớp 2. Ban đầu, bố mẹ Thorp sợ con sẽ gặp bất lợi về cảm xúc và thể chất vì học nhảy cóc, nhưng cậu bé thiên tài này đã tìm cách thích nghi rất nhay. Suốt 12 năm học, Thorp luôn là người thấp bé và nhỏ tuổi nhất lớp vì học nhảy lớp.

Nhận thức được hoàn cảnh khó khăn của gia đình, Thorp tìm cách để kinh doanh từ rất sớm. Nhận thấy những công nhân dọn vệ sinh trên phố làm việc vất vả, cậu đã vay bố 1 đồng Nickel (khoảng 5 cent) để mua gói bột trái cây, hòa tan vào 6 ly nước rồi bán lại với giá 1 Nickel/ly. Tuy đây là công việc kiếm ra tiền, nhưng Thorp nhận thấy công việc này tốn quá nhiều công sức mà chỉ đổi lại vài xu lẻ.

Mùa đông, bố của Thorp cho ông 1 đồng Nickel để dọn tuyết trước cửa nhà. Thấy đây là cơ hội để kiếm tiền, Thorp đã đi gõ cửa từng nhà và đề nghị dọn tuyết với tiền công tương tự. Sau 1 tuần lao động vất vả, cậu đã kiếm được số tiền bằng nửa tiền lương hàng tuần của bố.

Khắc tinh của Las Vegas, hạ gục tất cả sòng bạc

Là một thiên tài toán học, con đường học vấn không quá khó khăn với Edward Thorp. Ông lấy được bằng Tiến sĩ ở Đại học California vào năm 1958, sau đó trở thành giáo sư toán học ở Học viện công nghệ Massachuset (MIT). Trong thời gian rảnh rỗi, ông thường cùng bạn bè tới các sòng bạc ở Las Vegas để thư giãn. Đây cũng chính là xuất phát điểm cho một huyền thoại lẫy lừng cả về cờ bạc lẫn đầu tư, người khiến cả phố Wall và Las Vegas phải dè chừng.

Ban đầu, khi mới đặt chân đến Las Vegas, Thorp đã bị coi thường. Vốn dĩ, ông chỉ ăn mặc rất bình thường, đeo cặp kính to đùng, đầu hói và mặc vest. Thế nhưng, chỉ sau vài năm thử sức ở các casino tại Las Vegas, người đàn ông này đã bị liệt vào danh sách đen.

Khác với những con bạc thông thường, Thorp không tin cờ bạc là trò chơi may rủi, mà ông nghĩ rằng đó chính là một bài toán. Ông đã sử dụng xác suất thống kê để đánh bại Blackjack, trò chơi nổi tiếng nhất thời đó và đặc biệt rất khó gian lận. Thế nhưng, Thorp đã phát minh ra kỹ thuật đếm bài, cho phép người chơi tăng tỷ lệ thắng so với nhà cái.

Cụ thể, kỹ thuật này cho người chơi biết khi nào lợi thế nghiêng về họ và tăng tiền cược, và khi làm họ gặp bất lợi để cược ít hơn hoặc ngừng chơi. Khi ấy, vị thiên tài toán học này được ghi nhận là người duy nhất đã đánh bại tất cả các sòng bạc ở Las Vegas.

Năm 1962, Edward Thorp xuất bản cuốn sách đầu tiên về cách đếm bài và chiến thắng nhà cái, và tên tuổi của ông vang danh từ đó. Rất nhiều sòng bạc đã cấm cửa Thorp, thậm chí còn phải thay đổi luật chơi BlackJack để người chơi không thể áp dụng kỹ thuật đếm bài của ông. 

Nhà đầu cơ chinh phục phố Wall

Bị cấm tại sòng bạc, lại thêm thấy công việc giảng dạy quá... phí phạm năng lực, Edward Thorp đã chuyển sang lĩnh vực khác. Vị thiên tài toán học này nói: "Blackjack chỉ có thể đặt cược một khoản nhỏ, tôi cảm thấy không còn thú vị nữa, thay vì đặt vài nghìn USD trên bàn cược Blackjack thì tôi có thể đặt cược hàng triệu USD trên thị trường chứng khoán". Đây cũng là lúc ông thể hiện hết sự thông minh vượt trội của mình.

Với khả năng toán học bẩm sinh, Thorp đã kiếm được hàng trăm triệu USD trên thị trường chứng khoán. Ông trở nên nổi tiếng toàn cầu, thay đổi hoàn toàn hình ảnh về các nhà toán học thời điểm đó và truyền cảm hững cho rất nhiều người trẻ. Edward Thorp đã cho thấy rằng, toán học cũng có thể giúp ta làm giàu, xô đổ mọi định kiến và so sánh. 

Năm 1969, ông thành lập quỹ Princeton Newport Partners, là quỹ đầu cơ định lượng (sử dụng thuật toán để tự động giao dịch) đầu tiên trên thế giới. Sau 18 năm không một lần thua lỗ, quỹ đầu tư này đã biến số tiền từ 1,4 triệu USD thành 273 triệu USD, đạt mức lợi suất cao gấp đôi so với tốc độ tăng trưởng của chỉ số S&P 500. Kỹ năng siêu việt về toán học, định giá quyền chọn và máy tính đã đem đến cho ông lợi thế khổng lồ so với vô số các nhà đầu tư khác.

Từ đó, Edward Thorp được mệnh danh là "người đỡ đầu" của những nhà đầu tư vĩ đại nhất. Warren Buffett, bạn chơi bài brigde thân thiết của ông cũng khuyên rằng các nhà đầu tư trong quỹ đầu cơ đầu tiên của ông nên chuyển sang quỹ của Thorp. 

Thorp từng nói, cờ bạc không chỉ là cuộc chơi của các nhà cái và sự may mắn mà đó là cuộc chơi của những người tri thức chịu học hỏi và sáng tạo. Theo vị thiên tài toán học này, thị trường chứng khoán không khác gì một "sòng bạc" khổng lồ, nơi các nhà đầu tư phải phân tích, tính toán cho mỗi lần cược. Họ phải học cách quản lý tiền bạc, quản lý rủi ro, nâng cao tư duy giao dịch. Trường lớp chỉ dạy ta lý thuyết, nhưng sòng bạc lại giúp các nhà đầu tư thực hành phân tích và kiểm soát tâm lý khi tham gia thị trường. 

Ở độ tuổi 88, dù đã là triệu phú và sở hữu khối tài sản 800 triệu USD, cuộc đời phiêu lưu của Thorp vẫn chưa dừng lại. Ông đã buông xuôi quỹ đầu cơ "gà đẻ trứng vàng", nhưng vẫn tiếp tục cống hiến và sống hết mình. Edward Thorp tâm sự: "Tôi cảm thấy mình còn nhiều năng lượng để cống hiến và tận hưởng cuộc sống này hơn là những gì 1 cuộc đời bình thường cho phép".

Tỷ phú vô gia cư, đi nhặt đồng nát để kiếm tiền John Paul DeJoria: Không có bữa ăn miễn phí, chỉ có tự thân vận động