“Cô phòng nhi tử sọa, náo thị xuất nhân tinh” - câu này có ý nghĩa gì?

Cô phòng nhi tử sọa

Nửa câu này có nghĩa là nếu người ta thường xuyên ở trong phòng, hoặc hoàn cảnh đơn lẻ, rất dễ khiến cho người ta cảm giác lạc lõng vì ít tiếp xúc với người ngoài. Loại “sọa” tức là ngốc ngếch này không phải là chỉ số thông minh của một người bị thiếu hụt, mà là ám chỉ việc người ấy chưa từng nhìn thấy thế giới bên ngoài, thường cô đơn và thiếu kiến thức.

Bạn càng trẻ tuổi thì càng có thể kiểm chứng điểm này, nếu thường xuyên ở trong một môi trường và ít giao lưu với người ngoài thì rất dễ hình thành cái gọi là “hiệu ứng đơn độc”. Đó không phải là trường hợp của những “trạch nam” và “trạch nữ” (những chàng trai, cô gái chỉ luôn thích ở trong nhà), lẩn trốn mọi hoạt động bên ngoài hay sao? Vì ít tiếp xúc với thế giới bên ngoài, nên họ có xu hướng thu mình lại.

Nếu đứa trẻ luôn ở một mình sẽ dễ hình thành tính cách hướng nội, lớn lên dễ trở thành người khó thích nghi với môi trường mới, hoặc hoàn toàn thiếu hiểu biết về thế giới bên ngoài, chính vì điều này nên ông bà ta xưa kia đã nói “Cô phòng nhi tư sọa”.

Bậc cha mẹ nào cũng đều không muốn con cái của họ bị cảm giác “ngu ngốc”, nhưng đôi khi họ bị giới hạn bởi hoàn cảnh sống và điều kiện kinh tế; vì thế không thể để con cái họ mở rộng tầm nhìn của mình hơn. Từ điểm nhìn này, “Cô phòng nhi tư sọa” kỳ thật cũng lộ ra một loại bất bất lực, bế tắc, sầu não.

Náo thị xuất nhân tinh

Nếu một người lớn lên giữa đám đông từ khi còn nhỏ, hoặc thường ở một thành phố sầm uất. Vì được tiếp xúc với nhiều người và nhiều sự vật, nên ngay cả những người có bản chất ngốc nghếch cũng sẽ trở nên giống như những “nhân tinh” tức là đứa trẻ thông minh, lanh lợi và có con mắt nhìn đời hơn sau khi được tôi luyện.

Đây cũng không hẳn là xấu, dù sao cũng là một loại tính cách khôn khéo được hình thành sau khi trải qua sự tôi luyện của hoàn cảnh. Phản ứng của những người này có thể nhanh hơn người bình thường một chút, suy nghĩ cũng nhiều hơn người bình thường một chút.

Nói chung, câu nói cổ “Cô phòng nhi tử sọa, náo thị xuất nhân tinh” thực chất là nói về tầm quan trọng của môi trường. Sự thông minh hay ngu ngốc của một người đều có các thành phần tiên thiên vốn có, nhưng nó không phải là bất biến, phần lớn nó cũng bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh. Nếu xung quanh bạn là những người thông minh, thì ngay cả những người tầm thường sau khi ở bên nhau lâu ngày cũng trở nên thông minh hơn rất nhiều.

Tuy nhiên, tính cách của một người dù ngốc nghếch hay thông minh, quan trọng nhất vẫn là phẩm hạnh của người đó. Người có phẩm hạnh tốt luôn được chào đón ở khắp mọi nơi, họ còn được người khác giúp đỡ rất nhiều. Ngược lại, một người có phẩm hạnh xấu thì dù có thông minh, lanh lợi đến đâu cũng không thể trở thành người có năng lực.

Xem thêm: Cổ nhân dạy: Làm việc thiện mà tâm không thiện thì cũng vứt!