Bản "cáo trạng" về tình trạng khí hậu toàn cầu của IPCC có những nội dung gì?

"Hành tinh đang bị 'nghẹt thở', hàng tỷ người gặp nguy hiểm ngay lập tức" - đó là nhận định của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres.

Đỗ Thu Nga
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Năm 2021 mới đi qua được 1 nửa nhưng nhân loại đã chứng kiến hàng loạt hiện tượng thời tiết cực đoan từ cháy rừng trên diện rộng đến nắng nóng cực độ, lượng mưa quá lớn và cả lũ quét. Những sự kiện này đang dần trở nên phổ biến. 

Và đương nhiên, chúng ta đừng mong đợi sẽ có một bản báo cáo lạc quan từ Liên Hợp Quốc bởi diễn biến khí hậu cực đoan là mối đe dọa có tác động đến xã hội và môi trường ở cấp độ toàn cầu, quốc và khu vực. 

Mới đây, Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu (IPCC) thuộc Liên Hợp Quốc đã đưa ra bản báo cáo đánh giá về tình trạng khí hậu toàn cầu. Bản "cáo trạng" này được tổng hợp sau 7 năm nghiên cứu, thu thập hàng nghìn dữ liệu của 243 nhà khoa học hàng đầu thế giới về Trái đất.

6-noi-dung-chinh-trong-bao-cao-ve-tinh-hinh-khi-hau-toan-cau-cua-ipcc-5

Liên Hợp Quốc nhận định: "Rõ ràng, sự nóng lên toàn cầu đang diễn ra nhanh hơn so với nỗi sợ hãi của nhân loại, và không ai khác, con người chính là tác nhân gây ra hiện trạng báo động đó.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres cho biết, báo cáo do Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) công bố hôm 9/8/2021 là "mã màu đỏ cho nhân loại" (Code Red for humanity). 

"Những hồi chuông báo động đang vang lên chói tai, và bằng chứng là không thể chối cãi: Khí thải nhà kính từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch và phá rừng đang làm nghẹt thở hành tinh của chúng ta và khiến hàng tỷ người gặp nguy hiểm ngay lập tức!" - Website của Liên Hợp Quốc trích dẫn lời của ông António Guterres.

Bản "cáo trạng" này có 6 nội dung đặc biệt quan trọng:

1. Chúng ta đang chạm đến ngưỡng "báo động đỏ"

Trong tất cả 5 kịch bản về hậu quả của phát thải khí nhà kính - từ lạc quan đến ảm đạm nhất - đều nói rằng: Đến khoảng năm 2030, nhiệt độ bề mặt trung bình của Trái Đất được dự báo sẽ đạt 1,5 độ C hoặc 1,6 độ C so với mức ở thời tiền công nghiệp.

Vào 3 năm trước, IPCC còn dự báo rằng đến năm 2040, Trái đất mới có thể nóng hơn 1,5 độ C. Có nghĩa là chúng ta đang đưa Trái Đất chìm sâu trong tình trạng nóng nhanh hơn bao giờ hết.

Trong thỏa thuận Paris về Biến đổi khí hậu, các quốc gia đã đồng ý hướng đến mục tiêu: Giữ cho nhiệt độ bề mặt trung bình của Trái Đất ở mức 1,5 độ C - không thể tăng lên 2 độ C. Mức chênh lệch 0,5 độ C có vẻ quá ít. Nhưng không! Mỗi một con số tăng lên sau dấu phẩy đó, con người và sinh vật trên Trái Đất đều phải lãnh chịu hậu quả rất đáng sợ.

Đáng báo động, IPCC đưa ra dự báo: Vào giữa thế kỷ 21 này, ngưỡng 1,5 độ C sẽ bị PHÁ VỠ TRÊN DIỆN RỘNG!

6-noi-dung-chinh-trong-bao-cao-ve-tinh-hinh-khi-hau-toan-cau-cua-ipcc-0
Hãy xem chúng ta bị tác động như thế nào cho mỗi một độ nóng lên của Trái Đất qua hình ảnh đăng trên Tạp chí Earth System Dynamics, do các nhà nghiên cứu tại CarbonBrief (Anh) thực hiện:

2. Các đồng cỏ tự nhiên "quay lưng" lại với con người

Nếu không có rừng, đại dương, băng... thì Trái đất sẽ là một nơi vô cùng nắng nực, khắc nghiệt và rất khó sống. Những "đồng minh" này được biết đến với vai trò là bể hấp thụ carbon - đang có dấu hiệu bão hòa; và tỷ lệ carbon thải ra do biến đổi khí hậu nhân tạo mà chúng có thể hấp thụ đã GIẢM kể từ khi thế kỷ này bắt đầu.

Kể từ năm 1960, rừng, đất và đại dương đã hấp thụ 56% tổng lượng CO2 mà con người thải ra bầu khí quyển. Đến nay, quá trình hấp thụ đó đang suy yếu! "Đồng minh" tự nhiên đang quay lưng lại với con người!

3. Biến đổi khí hậu chính là nguyên nhân

Nếu ai đó còn mơ hồ về sự nóng lên của toàn cầu và biến đổi khí hậu tác động đến mọi ngóc ngách đời sống thì hãy hình dung bức tranh" Bạn có chưa từng bị mưa bão, lũ lụt, nắng nóng, sóng nhiệt, cháy rừng, nước biển xâm lấn... tác động lên sức khỏe và cuộc sống của mình không? Nếu câu trả lời là CÓ thì 'Đúng rồi đấy, bạn đã là nạn nhân của biến đổi khí hậu và nóng lên toàn cầu!'

Bấy lâu nay chúng ta thường né tránh bàn đến mối liên hệ giữa biến đổi khí hậu và thời tiết khắc nghiệt. Nhưng chúng chính là quan hệ nhân - quả. Biến đổi khí hậu gia tăng/nóng lên toàn cầu đã kích hoạt hàng loạt sự kiện thời tiết khắc nghiệt (sóng nhiệt, siêu bão, lũ lụt, hạn hán, cháy rừng...) ở mức độ thường xuyên và quy mô rộng lớn.

6-noi-dung-chinh-trong-bao-cao-ve-tinh-hinh-khi-hau-toan-cau-cua-ipcc-9
Bức tranh đau khổ của nhân loại trong một thế giới ngày một nóng hơn. Ảnh: BI, Getty Images, Forbes.

Cụ thể, ở Nam Âu đang chìm trong đợt nắng nóng chưa từng có trong lịch sử; các vùng Địa Trung Hải vốn nổi tiếng với khí hậu ôn hòa cũng đang vật lộn với cái nắng nóng hơn 40 độ C liên tục trong nhiều ngày. 

Hay đợt nắng nóng kỷ lục tàn phá British Columbia (Canada) hồi tháng 6 sẽ là "hầu như không thể xảy ra" nếu không có ảnh hưởng của biến đổi khí hậu; Còn Mỹ thì đang hứng chịu những trận cháy rừng lớn chưa từng có; Lũ lụt chết người diễn ra tại châu Âu, Trung Quốc... khiến hàng trăm người thiệt mạng!

Đó chính là hậu quả mà chúng ta phải gánh trong một thế giới nóng hơn bao giờ hết.

4. Nước biển dâng lên cao hơn, nhanh hơn

Các đại dương trên toàn cầu đã tăng khoảng 20cm kể từ năm 1900. Các tảng băng vỡ vụn và chảy tại Nam Cực; Greenland do nóng lên toàn cầu. Điều này đã khiến mực nước biển tăng lên với tỷ lệ gấp 2 lần so với thập kỷ trước đó.

Hiện tượng nóng lên toàn cầu khiến Trái Đất nóng lên 2 độ C thì mực nước biển dâng cao nửa mét trong thế kỷ 21. Nó sẽ tiếp tục tăng gần 2 mét vào năm 2300 - gấp đôi so với dự đoán của IPCC vào năm 2019.

Những tiến bộ lớn trong cổ sinh học - khoa học về khí hậu tự nhiên trong quá khứ của Trái Đất - đã đưa ra những cảnh báo hoàn toàn nghiêm túc.

Ví dụ, lần cuối cùng bầu khí quyển của hành tinh này ấm lên như ngày nay, là khoảng 125.000 năm trước, khi đó mực nước biển toàn cầu có thể cao hơn 5-10 mét - mức có thể khiến nhiều thành phố ven biển lớn chìm nghỉm trong nước.

3 triệu năm trước, khi nồng độ CO2 trong khí quyển tương tự với mức ngày nay và nhiệt độ khi đó cao ở mức 2,5 đến 4 độ C thì mực nước biển dâng tới 25 mét.

5. Khí metan cao nhất trong 800.000 năm

Bản "cáo trạng" của IPCC bao gồm nhiều dữ liệu hơn bao giờ hết về khí metan (CH4) - khí nhà kính quan trọng thứ hai sau CO2. Các nhà khoa học cho biết, mức CH4 trong khí quyển hiện nay là mức cao nhất trong ít nhất 800.000 năm.

6-noi-dung-chinh-trong-bao-cao-ve-tinh-hinh-khi-hau-toan-cau-cua-ipcc-8
CO2 và CH4 là hai khí nhà kính chủ yếu gây nóng lên toàn cầu. Ảnh: Tatiana Grozetskaya/Shutterstock.com

Liên Hợp Quốc cảnh báo, không hạn chế phát thải CH4 có thể làm suy yếu các mục tiêu của Thỏa thuận Paris về Biến đổi khí hậu. Các nguồn khí CH4 do con người gây ra được chia giữa một bên là rò rỉ từ sản xuất khí đốt tự nhiên, khai thác than và bãi chôn lấp - một bên là chăn nuôi gia súc và xử lý phân.

CH4 tồn tại trong khí quyển chỉ bằng một phần nhỏ so với CO2, nhưng khí này giữ nhiệt hiệu quả hơn nhiều so với CO2.

6. "Tĩnh mạch Trái đất" chậm lại

Theo phát hiện mới nhất của các nhà khoa học, hệ thống dòng hải lưu lớn ở Đại Tây Dương - Vòng tuần hoàn đảo lộn kinh tuyến Đại Tây Dương (AMOC) - có thể đã mất ổn định từ thế kỷ trước.

AMOC giống như tĩnh mạch hình cầu của Trái đất - chúng là hệ thống các dòng hải lưu có vai trò điều chỉnh sự truyền nhiệt toàn cầu từ vùng nhiệt đới vào Bán cầu bắc. Và quá trình điều chỉnh đó đang bị chậm lại - một xu hướng "rất có thể" sẽ tiếp diễn trong suốt thế kỷ 21.

Các nhà khoa học chỉ có ít niềm tin rằng AMOC sẽ không hoàn toàn bị đình trệ, như nó đã từng xảy ra trong quá khứ. Nếu điều đó xảy ra, mùa đông của châu Âu sẽ trở nên khắc nghiệt hơn nhiều, các mùa gió mùa có thể bị gián đoạn và mực nước biển ở lưu vực bắc Đại Tây Dương có thể tăng lên đáng kể.

(Theo Soha)

Xem thêm: Chuyên gia dự đoán Trái đất sắp quay trở lại kỷ Paleogen

Đang tải bình luận...

Đọc thêm

Google Doodle kỷ niệm 51 năm Ngày Trái đất bằng video về trồng cây với hy vọng truyền cảm hứng gieo mầm xanh, tiếp tục nuôi dưỡng sự sống xanh trên hành tinh này.

Google Doodle kỷ niệm Ngày Trái đất bằng video truyền cảm hứng trồng cây
0 Bình luận

4 thế giới "dễ sống hơn Trái Đất" là mặt trăng Europa của Sao Mộc; Titan và Enceladus của Sao Thổ và hành tinh lùn hay hành tinh - Sao Diêm Vương.

Phát hiện sốc: Có ít nhất 4 thế giới 'dễ sống hơn Trái đất'
0 Bình luận

Bằng chứng về giả thuyết "Trái đất hỏa ngục" sơ khai đã được các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Cambridge (Anh) tìm thấy trong loại đá cổ ở Greenland.

Có một đại dương toàn đá nóng chảy từng bao phủ Trái đất sơ khai
0 Bình luận

img

Bài mới

Nữ shipper Nghệ An được nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi trong lúc đi giao hàng

Chị Vũ Thị Hoài (33 tuổi, Nghệ An) mới đây đã được một nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi túi tiền trong lúc chở con gái 10 tháng tuổi đi giao hàng.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Cô gái Việt và mối nhân duyên đặc biệt với 'bà ngoại' ở Pháp

Từ khi gặp cụ bà 86 tuổi tại Pháp, cuộc sống của cô gái Việt - Nguyễn Trang đã thay đổi rất nhiều. Bà dành tình thương, chăm sóc Trang như bà ngoại chăm sóc cháu gái, khiến cô vô cùng cảm động và hạnh phúc.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
78win lan tỏa hơi ấm nghĩa tình

Nghệ An những ngày cuối năm vẫn còn ngổn ngang dấu vết của những  cơn bão vừa đi qua. Con đường làng bị bùn đất phủ loang lổ, những hàng rào đổ nghiêng, mái tôn nhà dân bị gió cuốn bật tung từng mảng. Mùi ẩm lạnh của mưa và những đêm mất ngủ vì gió rít như vẫn còn đọng lại trên đôi mắt của người dân nơi đây. Cả vùng quê hiền lành vốn bình yên lại phải trải qua thêm một lần thử thách nghiệt ngã của thiên nhiên.

Hải An
Hải An 12/12
Phép màu của sự tử tế: Cô gái trẻ ở Phú Thọ giữ được mạng sống nhờ 1 bình luận vu vơ trên mạng xã hội trong lúc tuyệt vọng

Chỉ một dòng bình luận vô thức trong lúc tuyệt vọng: “Ước gì Vingroup có thể hỗ trợ cho mình 1 chiếc máy thở nho nhỏ thôi, mình rất cần sự sống từ nó”, cô gái sinh năm 1994 đã có cơ hội được sống tiếp.

Ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc)

Chiều 9/12, tại Hà Nội đã diễn ra buổi ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc), nhằm kết nối cộng đồng cựu sinh viên, thúc đẩy hợp tác giáo dục giữa hai nước Việt – Trung.

Thanh Tú
Thanh Tú 09/12
Trúng số 18 tỷ, người đàn ông TP.HCM gửi 100 triệu mua gạo từ thiện tặng cho bà con khó khăn

Nhận 100 triệu đồng từ vị khách trúng số 18 tỷ, bà Thùy Dương góp thêm 38 triệu để mua 8 tấn gạo tặng cho bà con khó khăn.

Hải An
Hải An 08/12
Ấm lòng trước “núi gạo” của người dân Ninh Bình ủng hộ bà con vùng lũ miền Trung

Những ngày này, tại điểm tiếp nhận hàng hoá cứu trợ đồng bào vùng lũ miền Trung ở phường Nam Định (tỉnh Ninh Bình), người dân liên tục mang gạo cùng nhiều nhu yếu phẩm tới ủng hộ.

Xúc động khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường

Khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường, không chỉ cô dâu xúc động nghẹn ngào mà người thân, quan khách xung quanh cũng sut sùi lau nước mắt.

Thầy giáo vùng cao lội bùn, vượt sạt lở ôm chặt bó hoa để tặng đồng nghiệp nhân ngày 20/11

Con đường về trường sạt lở, trơn trượt, bùn ngập đến đầu gối nhưng thầy giáo vùng cao ở Đà Nẵng vẫn ôm chặt bó hoa để tặng các đồng nghiệp trong trường.

Hải An
Hải An 22/11
Thầy cô Gia Lai lội nước mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho sinh viên trong Ngày Nhà giáo Việt Nam

Trường ngập sâu, hơn 500 sinh viên kẹt trong ký túc xá. Thầy cô lội nước lạnh, mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho trò trong Ngày Nhà giáo Việt Nam.

Hải An
Hải An 21/11
Nữ điều dưỡng trong làng kịp thời cứu bé 19 tháng rơi xuống kênh

Một bé trai 19 tháng tuổi ở Quảng Trị được một nữ điều dưỡng gần nhà cứu sống sau khi ngừng tim, ngừng thở vì rơi xuống kênh nước trước mặt nhà.

Hải An
Hải An 18/11
Nhặt được ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 mang đến công an nhờ tìm người đánh rơi

Nhặt được chiếc ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 ở Khánh Hòa đã lập tức mang đến cơ quan công an nhờ tìm trả lại người đánh rơi.

Hải An
Hải An 17/11
Ấm áp buổi lễ “hấp hôn” của vợ chồng cụ ông 93 tuổi ở TP.HCM

Lễ kỷ niệm 60 năm ngày cưới của hai cụ ở TPHCM được tổ chức như một lễ cưới chính thức với các hoạt động rước dâu, trao nhẫn, rót rượu, phát biểu chúc mừng và dùng tiệc.

Hải An
Hải An 16/11
Chân dung “người hùng” áo đen lao xuống dòng nước lũ cứu người ở Đà Nẵng

Giữa dòng nước lũ cuồn cuộn, một nam thanh niên áo đen ở Đà Nẵng không ngần ngại lao xuống cứu người đàn ông đang chới với, khiến nhiều người xúc động và bày tỏ sự cảm phục.

Hải An
Hải An 06/11
Xúc động hình ảnh thầy cô ở Huế lội nước nấu cơm cho sinh viên trong cơn lũ

Giữa lúc giao thông tê liệt và đời sống bị đảo lộn, những hình ảnh thầy cô lội nước, nấu từng suất cơm nóng gửi đến sinh viên xa nhà đã sưởi ấm lòng người.

Hải An
Hải An 01/11
img
Đề xuất