Sang tên Sổ đỏ cho con: Cha mẹ băn khoăn nên tặng cho hay thừa kế?

Sang tên sổ đỏ là cách gọi phổ biến ám chỉ thủ tục đăng ký biến động khi chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế quyết sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất.

Thừa kế quyền sử dụng đất là gì?

Thừa kế quyền sử dụng đất là chuyển giao quyền sử dụng đất từ người chết sang người thừa kế thông qua di chúc hợp pháp hoặc theo quy định của pháp luật. Việc sang tên Giấy chứng nhận (Sổ đỏ, Sổ hồng) theo hình thức thừa kế chỉ được thực hiện khi cha mẹ chết.

Tặng cho quyền sử dụng đất là gì?

Tặng cho quyền sử dụng đất là dạng cụ thể của tặng cho tài sản, khi người sử dụng đất chuyển giao quyền sử dụng đất của mình cho người khác khi mình còn sống mà không yêu cầu đền bù, còn bên được tặng cho đồng ý nhận theo thỏa thuân. Điều này được thực hiện khi cha mẹ còn sống.

Điểm giống của thừa kế và tặng cho quyền sử dụng đất

Theo Luật Đất đai 2013, dưới đây là một số điểm giống nhau giữa thừa kế và tặng cho quyền sử dụng đất

Điều kiện thực hiện quyền

Theo khoản 1 Điều 188 Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất được thực hiện quyền tặng cho, thừa kế khi đủ các điều kiện: 

- Có Giấy chứng nhận.

- Đất không có tranh chấp.

- Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án.

- Trong thời hạn sử dụng đất.

Hiệu lực

Theo khoản 3 Điều 188 Luật Đất đai 2013, chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất phải đăng ký tại cơ quan đăng ký đất đai và có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký vào sổ địa chính.

Miễn thuế

Căn cứ điểm d khoản 1 Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC và khoản 10 Điều 9 Nghị định 140/2016/NĐ-CP, việc tặng cho, thừa kế nhà đất giữa vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội, ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh chị em ruột với nhau được miễn thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ.

Ưu và nhược điểm của tặng cho

Ưu điểm

- Quyền sử dụng đất là tài sản riêng của cha, mẹ hoặc tài sản chung thì cha mẹ có quyền tặng cho quyền sử dụng đất cho bất kì người con nào mà không bị pháp luật cấm hay hạn chế.

- Có quyền lập hợp đồng tặng cho nhà đất có điều kiện.

- Tặng cho nhà đất ít xảy ra tranh chấp giữa những người con hơn vì quyền tặng cho ai, diện tích ra sao, khi nào tặng cho,... đều do cha mẹ quyết định.

Nhược điểm

Có thể gây ra mâu thuẫn giữa những người con nếu lợi ích không được chia đều. Nguyên do là vì một số gia đình cha mẹ sẽ ưu tiên một hoặc một số người con hơn những người còn lại.

Ưu và nhược điểm của thừa kế

Ưu điểm

Nếu là thừa kế theo pháp luật: Cha mẹ không ưu tiên cho một hay một số người con thì việc chia thừa kế sẽ được chia đều theo pháp luật, đảm bảo tính công bằng.

Nếu là thừa kế theo di chúc:

- Cha mẹ có quyền để lại toàn bộ quyền sử dụng đát cho một người con, trừ khi người con con dưới 18 tuổi hoặc trên 18 tuổi nhưng mất khả năng lao động (người hưởng di sản không phụ thuộc vào nội dung của di chúc).

- So với tặng cho không có điều kiện, nếu con không thực hiện đúng nghĩa vụ, đúng bổn phận cha mẹ có quyền thay đổi nội dung di chúc thừa kế.

Nhược điểm

Nếu là thừa kế theo pháp luật:

- Không thể hiện ý chí "chủ quan" của người sử dụng đất, người sở hữu nhà ở vì người cùng hàng thừa kế hưởng phần di sản như nhau.

- Việc sang tên chỉ có hiệu lực khi cha mẹ qua đời, có thể tiềm ẩn rủi ro mà cha mẹ không lường trước được. 

Nếu là thừa kế theo di chúc:

Việc sang tên chỉ có hiệu lực sau khi cha mẹ chết nên có thể phát sinh một số rủi ro mà cha mẹ không thể biết và lường trước được như tranh chấp di sản thừa kế là quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở giữa những người thừa kế với nhau, nhất là khi nội dung di chúc chỉ cho một người mà trong đó không có người hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc.

Suy cho cùng, không có phương án nào có ưu điểm tuyệt đối, mà tùy thuộc vào trường hợp cụ thể mỗi gia đình mà đưa ra lựa chọn phù hợp về việc sang tên sổ đỏ cho con nên tặng cho hay thừa kế. 

Xem thêm: Nỗi trăn trở của dân môi giới bất động sản: Được nhiều hơn mất nhưng cũng lắm gian truân