"Nhà đầu tư thiên thần" hé lộ bí quyết tìm ra "thiên tài" trong lĩnh vực khởi nghiệp

Jason Calacanis từng viết những tấm séc đầu tiên cho các founder (nhà sáng lập) mà sau này sẽ xây dựng nên các công ty trị giá cả tỷ USD. Ông là một nhà đầu tư huyền thoại, người đã nhìn thấy tiềm năng ở các startup như Uber, Robinhood và Calm trước bất kỳ ai. Jason đã đầu tư vào các công ty này ngay từ những giai đoạn đầu tiên. Ông là người có thể nhận ra một founder thiên tài trước khi có số liệu cụ thể để chứng minh điều đó.

“Tôi đã đầu tư 25.000 USD vào Uber khi giá trị của nó chỉ ở mức 5 triệu USD. Vào thời điểm đó, Uber mới triển khai tại một thành phố và chỉ có một vài chiếc xe đăng ký”, ông nhớ lại. Được mệnh danh là “nhà đầu tư thiên thần”, công việc của Jason là xác định các ranh giới và dự đoán thành công ở những nơi mà không ai nhìn thấy được. Để làm được điều này, ông áp dụng công thức riêng của mình.

“Ảo tưởng, nhưng phải có kỹ năng”

Trước tiên, Jason cho biết, ông không quá quan tâm đến ý tưởng kinh doanh mà người khác trình bày với mình. Điều duy nhất mà ông tìm kiếm là tính cách.“Bạn phải đặt cược vào con người. Kể cả những doanh nhân tạo ra sai sản phẩm cho sai thị trường, nếu đủ thông minh và nghị lực, họ sẽ sớm nhận ra: ‘Ồ, cái này không hiệu quả. Mình cần phải điều chỉnh một chút, hoặc thay đổi toàn bộ’. Và họ sẽ tìm cách”.

Jason nhận định, người chiến thắng là người biết “ảo tưởng, nhưng phải có kỹ năng”. “Ảo tưởng” có nghĩa là người chiến thắng sẵn sàng theo đuổi những ý tưởng mà người khác cho là điên rồ. Thử tưởng tượng một chàng trai 20 tuổi nghiện đọc truyện khoa học viễn tưởng nói với bạn rằng anh ta sẽ tới Nga để học cách xây dựng tên lửa vũ trụ. Sau đó, anh ta sẽ quay trở lại Mỹ để chế tạo tàu vũ trụ dùng cho mục đích thương mại.

Nghe ảo tưởng phải không? Nhưng đây chính là những gì Elon Musk đã làm trong thập niên 2000.

Một yếu tố quan trọng khác mà những người chiến thắng sở hữu chính là “kỹ năng”. Khi Travis Kalanick đưa cho Jason xem bản demo về Uber, một vài chiếc xe hiển thị trên ứng dụng không phải lúc nào cũng “hướng mặt” về phía nó đang di chuyển tới. “Chiếc xe này đang đi trên đường và nghiêng qua một bên. Tôi kiểu: Anh chàng này nghĩ mình là ai mà làm cú Tokyo-drift như vậy?”, Jason nhớ lại.

Ông đã hỏi Travis tại sao tính tăng này không hoạt động bình thường và ngạc nhiên trước sự tỉ mỉ trong từng chi tiết của Travis. “Anh ấy nói rằng đây là một vấn đề rất khó. Điện thoại iPhone 3G chỉ có GPS, nên khi chiếc xe chạy trên đường, ứng dụng sẽ có độ trễ nhất định. Jason bảo: ‘Điều chúng tôi muốn là làm ra 7-10 phiên bản khác nhau của chiếc xe. Sau khi chắc chắn rằng nó đang đi về phía nam, chúng tôi sẽ lật chiếc xe lại’”.

“Có những người dám thay đổi thế giới, và sau đó có những người lại chỉ trích họ”

Có những người muốn xây dựng ứng dụng, có những người lại theo đuổi ngành sinh học để tìm ra cách chữa ung thư. Cả hai nhóm này đều sẽ phải đối mặt với rất nhiều chỉ trích, đôi khi đến từ chính những người thân cận nhất bên mình, chỉ vì làm điều đó dễ làm hơn.

Chính vì vậy, việc sở hữu “một chút ảo tưởng” là rất quan trọng. Bạn phải tin tưởng vào tầm nhìn của mình đủ để chịu đựng mọi chỉ trích. Những người thành công chỉ đơn giản là những người không chùn bước khi mọi người xung quanh nói rằng họ là kẻ ngu ngốc.

“Bạn phải nhận ra rằng những kẻ hay chỉ trích đó thường chẳng làm được trò trống gì trong cuộc đời mình”, Jason nói.

Nhà đầu tư này cũng để ý rằng những founder giỏi nhất thường bị đồng nghiệp coi là kẻ lập dị và đểu cáng. Bất cứ khi nào quyết định đầu tư vào đâu, ông sẽ cố gắng “phỏng vấn” nhiều người nhất có thể từ môi trường làm việc của founder đó - các nhà đầu tư khác, bạn bè, cấp dưới, cha mẹ.

“Nếu mọi người nhận xét: ‘Ồ, người đó tuyệt vời lắm. Ai cũng yêu quý cả”, đó sẽ là một cuộc đầu tư thất bại. Nhưng nếu mọi người cho rằng ‘Ồ, gã đó là một kẻ khốn khiếp’, đây chính là startup kỳ lân tôi cần tìm”.

“Có những cách dễ dàng hơn để kiếm tiền”

Một trong những câu hỏi tìm kiếm nhân tài của Jason là “tại sao?”. Tại sao bạn lại muốn xây dựng một công ty?Nhà đầu tư này cho biết, khoảng 1/4 số người mời gọi ông đầu tư nói rằng họ khởi nghiệp để kiếm tiền. Những người này sẽ ngay lập tức bị Jason đánh trượt.

Theo Jason, tham vọng không có gì xấu, nhưng khởi nghiệp để kiếm tiền là một điều nghe rất vô lý. “Có nhiều cách dễ hơn để kiếm tiền, thay vì mở một công ty. 70-80% khả năng là thất bại. Nếu thực sự muốn kiếm tiền, hãy tìm hiểu xem đâu là kỹ năng được săn đón nhất, lĩnh hội nó, rồi về làm việc Google với mức lương cả triệu USD/năm”.

Bạn không thể lái nhiều chiếc xe cùng lúc. Burger phô mai cũng chỉ là burger phô mai, dù tài chính của bạn được đo bằng lương hay tài sản ròng. Nếu tiền bạc là thứ bạn đang theo đuổi, tại sao phải lựa chọn một trò chơi mạo hiểm như kinh doanh?

Xem thêm: 4 chiến lược đầu tư từ Warren Buffett người trẻ nên nắm chắc: Đầu tư là một cuộc chạy marathon