Vua Trần Anh Tông nổi tiếng anh minh nhưng lại suýt mất ngôi vì say rượu

Các vua nhà Trần cực kỳ coi trọng việc dạy dỗ con cái, nhất là những người mang trong mình mệnh đế vương, kế thừa giang sơn xã tắc. Và dưới đây là câu chuyện tiêu biểu về vị vua Trần suýt mất ngôi vì say rượu.

Đỗ Thu Nga
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Vua Trần Anh Tông (25 tháng 10 năm 1276 – 21 tháng 4 năm 1320) tên khai sinh là Trần Thuyên. Ông là vị hoàng đế thứ 4 của nhà Trần. Ông ở ngôi từ tháng 4/1293 đến tháng 4/1314 rồi làm Thái thượng hoàng từ năm 1314 đến khi qua đời. 

Ông được đánh giá là vị hoàng đế anh minh. Triều đại của Trần Anh Tông chứng kiến giai đoạn phát triển hưng thịnh của Đại Việt sau 3 lần kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên Mông. Thời kỳ của ông và con ông đánh dấu sự hưng thịnh của vương triều nhà Trần, sử gọi là Anh Minh Thịnh Thế.

Thế nhưng ít ai biết rằng, ngày còn trẻ vị vua anh minh này cũng từng mắc sai lầm và suýt bị truất ngôi chỉ vì... say rượu:

Vua tôi say khướt và cơn giận của Thượng hoàng Trần Nhân Tông

Sử chép, khi vua Trần Anh Tông mới đăng cơ, tuổi còn trẻ, tính tình vẫn ham chơi. Trong một lần, Thượng hoàng Trần Nhân Tông từ phủ Thiên Trường trở về kinh sư, các quan trong triều không ai biết cảm vua tôi uống rượu say khướt.

Ban đầu Thượng hoàng thấy vua không ra đón tiếp, cũng chưa thấy làm lạ vì biết mình đến bất ngờ, không báo cho con cháu quần thần. Vì thế, ngài đi thong dong khắp các cung trong điện từ giờ Thìn đến giờ Tỵ, cung nhân dâng bữa lên rồi, Thượng hoàng ngoảnh lại vẫn không thấy vua thì mới hỏi rằng: Quan gia đâu?

vua-tran-anh-tong-suyt-bi-mat-ngoi-bau-vi-say-ruou-0
Quá thất vọng vì Trần Anh Tông uống rượu say xỉn, thượng hoàng Trần Nhân Tông họp mặt quần thần định phế truất

Cung nhân đành phải chạy vào điện đánh thức nhưng vua Trần Anh Tông vẫn say, không thể tỉnh nổi. Thượng hoàng biết chuyện, giận lắm, lập tức trở về phủ Thiên Trường, xuống chiếu cho các quan ngày mai đều phải tới phủ Thiên Trường để điểm danh, ai trái lệnh sẽ xử tội. Điều này ngụ ý sẽ chuẩn bị thay vua mới.

Đến tận giờ Mùi vua Trần Anh Tông mới tỉnh rượu. Cung nhân trong điện đem chuyện lúc vua say tâu lại. Vị vua trẻ lúc này vô cùng hoảng sợ, vội bước ra ngoài cửa cung thì không còn thấy ai nữa. Vua liền sai cung nhân chuẩn bị ngựa để đuổi theo Thượng hoàng.

Khi vua đi đến chùa Tư Phúc thì va phải một chàng thư sinh nên đành dừng lại. Chàng thư sinh này chính là Đoàn Nhữ Hải. Vua biết Nhữ Hải là người học rộng, văn hay chữ tốt nên đã kể lại sự tình rồi sai viết một bài biểu tạ tội. Nhữ Hải tuân mệnh. Thế là vua Anh Tông lập tức đem Nhữ Hải theo mình suốt đêm để kịp đến Thiên Trường.

vua-tran-anh-tong-suyt-bi-mat-ngoi-bau-vi-say-ruou-7
Trần Anh Tông là con vua Trần Nhân Tông và là phụ hoàng của Trần Minh Tông

Sáng sớm hôm sau, vua Trần Anh Tông vào phủ Thiên Trường, dâng biểu tạ tội. Nhưng Thượng hoàng nhận biểu rồi cũng không nói năng gì để mặc cho người thay vua dâng biểu là Nhữ hải quỳ ngoài sân. Mãi cho đến khi mưa gió ập đến, chàng thư sinh kia vẫn quỳ không nhúc nhích, Thượng hoàng thấy vậy mới gọi vua Anh Tông vào mà mắng:

"Trẫm còn có con khác, cũng có thể nối ngôi được. Trẫm đang sống mà ngươi còn như thế, huống chi sau này?".

Vua Anh Tông nghe vậy, liền rập đầu tạ tội. Thượng hoàng răn dạy thêm hồi lâu rồi mới tha lỗi cho, sau đó ban chức quan cho Đoàn Nhữ hải vì bài biểu rất hợp lòng ngài.

Về sau vua Trần Anh Tông không uống rượu nữa, tu dưỡng bản thân, được sử sách ca ngợi là "khéo nối nghiệp trước, thương dân, lập chính, đời được yên vui, chính trị tốt đẹp, chế độ rực rỡ đáng khen".

Cách vua Trần Anh Tông dạy dỗ Hoàng tử Mạnh

Cũng giống như cha mình, vua Trần Anh Tông là người rất coi trọng việc giáo dục con cái. Sau khi lập tứ hoàng tử Mạnh làm thái tử, nhà vua ra sức dạy dỗ vì đặt nhiều kỳ vọng vào người con này. Ông mong con sẽ trở thành minh quân cai trị đất nước. Vua Anh Tông đã soạn "Thạch dược châm" (Bài châm về những lời can ngăn trung trực) để tứ hoàng tử học.

Nhưng dẫu sao, tứ hoàng tử lúc ở Đông cung vẫn chỉ là một đứa trẻ, tính tình ham chơi. Nhiều lúc quá đà khiến vua cha nổi giận. Mà nặng nhất có lẽ là lần Thái tử làm cây đèn bằng tre để chơi. Trò chơi này vốn không hợp với con nhà quý tộc, huống hồ là con vua. Vua Anh Tông biết tin đòi xem, hoàng tử Mạnh không dám đưa ra, bèn giấu đi.

Một ngày khác, Thái tử vào tẩm điện của vua cha chầu, Trần Anh Tông đang rửa mặt, nhân tiện hỏi con mình về việc chơi kia. Thái tử vẫn quanh co giấu diếm, vua giận lắm, liền cầm cả chậu nước mà ném vào tứ hoàng tử. May mà hoàng tử kịp nấp vào cửa tránh được, còn chậu vỡ tan.

vua-tran-anh-tong-suyt-bi-mat-ngoi-bau-vi-say-ruou-5
Tranh vẽ vua Trần Minh Tông

Sau lần bị quở trách "đáng sợ" như vậy, thái tử không dám ham chơi nữa mà chuyên tâm học hành, sau này kế vị của vua cha, trở thành người "đem văn minh sửa sang trị đạo, làm rạng rỡ cơ nghiệp người trước, giữ lòng trung hậu, lo xa cho con cháu, trong nước được yên, bên ngoài theo phục, kỷ cương đủ bày".

Đến ngày 18 tháng 3 âm lịch năm Giáp Dần (nhằm ngày 3 tháng 4) năm 1314, ông nhường ngôi cho Trần Mạnh, tức Hoàng đế Trần Minh Tông. Anh Tông lui về Thiên Trường (Nam Định) làm Thái thượng hoàng, được tặng tôn hiệu là "Quang Nghiêu Duệ Vũ Thái Thượng Hoàng Đế". Trên danh nghĩa Thượng hoàng, Trần Anh Tông vẫn tham gia công việc triều chính.

Ông đã khuyên bảo Minh Tông phải tin dùng những người tài đức như Bùi Mộc Đạc hay Huệ Vũ Đại vương Quốc Chẩn, và phải hiểu biết kinh nghiệm từ các thời vua trước. Đại Việt tiếp tục thịnh trị dưới sự cai quản của hai vua Anh Tông, Minh Tông cùng các đại thần tài năng.

Cuối năm 1318, Thượng hoàng Trần Anh Tông đau nặng. Theo Toàn thư Bảo Từ Hoàng hậu đã cho gọi sư Pháp Loa (Phổ Tuệ) về để làm lễ xem sự sinh tử, Anh Tông gạt đi mà bảo rằng: "Sư hãy đến đây, ta chết rồi, Quan gia có sai bảo gì, thì cứ việc làm. Còn như chuyện sau khi chết, thì sư cũng chưa chết, biết đâu mà trình bày việc chết với ta?". 

Tuy nhiên, căn cứ trên sự thân hữu của Anh Tông đối với Pháp Loa, tác giả Nguyễn Lang trong Việt Nam Phật giáo sử luận đã nghi vấn câu chuyện này như sau: "Lời nói hắt hủi Pháp Loa gán cho Anh Tông có lẽ được một sử thần Nho gia ghét đạo Phật thêm vào. Có thể vì Anh Tông mệt quá không thể nói chuyện được với Pháp Loa, muốn được nghỉ yên đôi chút trước khi nhắm mắt nên đã lắc đầu không muốn Pháp Loa vào, thế thôi. Trong trạng thái đó, bảo người ra nhắn một câu nói vô lễ, đó không phải là phong độ của một người như Anh Tông".

Ngày 16 tháng 3 âm lịch năm Canh Thân (nhằm ngày 21 tháng 4 năm 1320) Trần Anh Tông qua đời ở cung Trùng Quang (thuộc phủ Thiên Trường), hưởng dương 45 tuổi. Ngày 12 tháng 12 âm lịch năm 1320 (tức 10 tháng 1 dương lịch năm 1321) ông được chôn cất vào Thái lăng tại Yên Sinh (nay thuộc huyện Đông Triều, Quảng Ninh). Triều đình truy tôn ông miếu hiệu là Anh Tông, thụy hiệu là "Ứng Thiên Quảng Vận Hiển Văn Duệ Vũ Khâm Minh Nhân Hiếu Hoàng đế".

Xem thêm: Vua Trần Nhân Tông và 22 lá thư gửi kẻ thù, trước sau nhất quán quan điểm: Không đầu hàng

Đang tải bình luận...

Đọc thêm

Trần Minh Tông là vị vua tài đức, giỏi biện luận, ứng đối. Nhiều lần "thiên tử" dùng lý luận của mình để khiến quần thần "tâm phục, khẩu phục". Thế nhưng có lần vua và bề tôi tranh cãi kéo dài mấy ngày trời.

Vua Trần Minh Tông và cuộc tranh cãi liên tục trong mấy ngày với bề tôi: Nguyên nhân là gì? 
0 Bình luận

Giai đoạn từ 1258 đến 1285, nhà Nguyên đưa ra rất nhiều yêu sách đối với Đại Việt, trong đó có việc bắt vua Trần sang chầu. Tuy nhiên, yêu sách này liên tục bị chúng ta cự tuyệt.

Yêu sách của nhà Nguyên và những lần cự tuyệt của các vua Trần
0 Bình luận

Theo thống kê, nhà Trần có khoảng 35 cuộc hôn nhân nội tộc, chuyện vua lấy chị em họ là rất bình thường. Nhưng đáng nói, con cháu sinh ra từ các cuộc hôn nhân cận huyết lại rất thông minh, điển hình như Trần Thánh Tông, Trần Quang Khải.

Vì sao vua Trần chỉ kết hôn nội tộc nhưng vẫn sinh ra con cháu rất thông minh, tài giỏi?
0 Bình luận

img

Bài mới

MTTQ Việt Nam tặng 30.000 suất quà cho người nghèo, người khó khăn dịp tết 2026

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ trao 30.000 suất quà tới người nghèo, công nhân lao động và người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên cả nước nhân dịp tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026.

Hải An
Hải An 20 giờ trước
Công an Đà Nẵng lội xuống cống sâu, giúp du khách lấy lại điện thoại

Du khách Hồng Kông (Trung Quốc) làm rơi điện thoại xuống cống thoát nước khi du lịch và đã được công an hỗ trợ, lấy lại tài sản.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
'Xóm trọ 0 đồng' của bệnh nhân chạy thận ở Quảng Ninh

Xóm trọ 0 đồng ở phường Hồng Gai đã giúp nhiều bệnh nhân chạy thận bớt gánh nặng chi phí và có thêm động lực vượt qua bệnh tật.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Ca sĩ Đức Phúc gây 'sốt' vì muốn tặng xe mới cho một bác xe ôm lớn tuổi

Ca sĩ Đức Phúc đang nỗ lực tìm kiếm bác xe ôm lớn tuổi bị hủy chuyến vì xe Wave cũ, mong muốn tặng xe mới giúp ông mưu sinh dễ dàng hơn.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Chuyên gia Viện đào tạo và Phát triển nhân lực trang bị kỹ năng mềm cho sinh viên trường Cao đẳng

Vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo Cà Mau đã phối hợp cùng Viện Đào tạo và Phát triển nhân lực (itd) tổ chức Chương trình tập huấn kiến thức, kỹ năng mềm dành cho sinh viên các trường cao đẳng trên địa bàn tỉnh.

Nguyễn Ngọc Giàu
Nguyễn Ngọc Giàu 6 ngày trước
MỌT 2025: VỌNG MIÊN - NGÀY HỘI MUA BÁN VÀ TRAO ĐỔI SÁCH LAN TỎA TRÁI TIM ẤM ÁP CỦA THẾ HỆ TRẺ

The 1% Fund là một dự án thiện nguyện được thành lập bởi học sinh trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam và THPT Chuyên Nguyễn Huệ với châm ngôn “One percent. One change” - một phần trăm tấm lòng của mỗi người cũng có thể kiến tạo một sức ảnh hưởng nhất định đến cộng đồng. Cho đến nay, dự án đã đi được hơn nửa chặng đường của mùa 10, cùng với thật nhiều hoạt động sôi nổi qua những dấu mốc thành công đáng tự hào qua các mùa sự kiện chính MỌT - GOM và tiền sự kiện SAN.

minh châu
minh châu 6 ngày trước
Nữ shipper Nghệ An được nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi trong lúc đi giao hàng

Chị Vũ Thị Hoài (33 tuổi, Nghệ An) mới đây đã được một nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi túi tiền trong lúc chở con gái 10 tháng tuổi đi giao hàng.

Cô gái Việt và mối nhân duyên đặc biệt với 'bà ngoại' ở Pháp

Từ khi gặp cụ bà 86 tuổi tại Pháp, cuộc sống của cô gái Việt - Nguyễn Trang đã thay đổi rất nhiều. Bà dành tình thương, chăm sóc Trang như bà ngoại chăm sóc cháu gái, khiến cô vô cùng cảm động và hạnh phúc.

Hải An
Hải An 15/12
78win lan tỏa hơi ấm nghĩa tình

Nghệ An những ngày cuối năm vẫn còn ngổn ngang dấu vết của những  cơn bão vừa đi qua. Con đường làng bị bùn đất phủ loang lổ, những hàng rào đổ nghiêng, mái tôn nhà dân bị gió cuốn bật tung từng mảng. Mùi ẩm lạnh của mưa và những đêm mất ngủ vì gió rít như vẫn còn đọng lại trên đôi mắt của người dân nơi đây. Cả vùng quê hiền lành vốn bình yên lại phải trải qua thêm một lần thử thách nghiệt ngã của thiên nhiên.

Hải An
Hải An 12/12
Phép màu của sự tử tế: Cô gái trẻ ở Phú Thọ giữ được mạng sống nhờ 1 bình luận vu vơ trên mạng xã hội trong lúc tuyệt vọng

Chỉ một dòng bình luận vô thức trong lúc tuyệt vọng: “Ước gì Vingroup có thể hỗ trợ cho mình 1 chiếc máy thở nho nhỏ thôi, mình rất cần sự sống từ nó”, cô gái sinh năm 1994 đã có cơ hội được sống tiếp.

Ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc)

Chiều 9/12, tại Hà Nội đã diễn ra buổi ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc), nhằm kết nối cộng đồng cựu sinh viên, thúc đẩy hợp tác giáo dục giữa hai nước Việt – Trung.

Thanh Tú
Thanh Tú 09/12
Trúng số 18 tỷ, người đàn ông TP.HCM gửi 100 triệu mua gạo từ thiện tặng cho bà con khó khăn

Nhận 100 triệu đồng từ vị khách trúng số 18 tỷ, bà Thùy Dương góp thêm 38 triệu để mua 8 tấn gạo tặng cho bà con khó khăn.

Hải An
Hải An 08/12
Ấm lòng trước “núi gạo” của người dân Ninh Bình ủng hộ bà con vùng lũ miền Trung

Những ngày này, tại điểm tiếp nhận hàng hoá cứu trợ đồng bào vùng lũ miền Trung ở phường Nam Định (tỉnh Ninh Bình), người dân liên tục mang gạo cùng nhiều nhu yếu phẩm tới ủng hộ.

Xúc động khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường

Khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường, không chỉ cô dâu xúc động nghẹn ngào mà người thân, quan khách xung quanh cũng sut sùi lau nước mắt.

Thầy giáo vùng cao lội bùn, vượt sạt lở ôm chặt bó hoa để tặng đồng nghiệp nhân ngày 20/11

Con đường về trường sạt lở, trơn trượt, bùn ngập đến đầu gối nhưng thầy giáo vùng cao ở Đà Nẵng vẫn ôm chặt bó hoa để tặng các đồng nghiệp trong trường.

Hải An
Hải An 22/11
img
Đề xuất