Chân dung vị hoàng tử nhà Lê đánh chết hoạn quan vì dám phân biệt vùng miền
Cái chết của tên tiểu hoàng môn là bài học cho kẻ nào còn mang trong mình tư tưởng kỳ thị vùng miền, xem thường người phương xa, quên đi cái nghĩa đồng bào.
Triệu vương Thoan là con trai vua Lê Thánh Tông. Ông từng gây ra vụ giết người nơi kinh thành. Mà vụ việc ấy có liên quan đến tên hoạn quan dám phân biệt vùng miền. Chuyện ấy được sử sách ghi chép lại như sau:
Triệu vương Thoan - đứa con trai của vua với cô gái gánh nước đất Kim Trà
Sử chép, đầu năm Tân Mão (1471), vua Lê Thánh Tông trực tiếp xuất quân Nam chinh đánh Chiêm Thành với quyết tâm làm cho Trà Toàn phải quy phục. Cuộc Nam chinh thắng lợi khi hạ được thành Chà Bàn, bắt được vua Chiêm, thu đất đai.
Đại Việt sử ký toàn thư cho hay, trước khi tiến vào đất Chiêm, vua cho đại quân dừng ở Thuận Hóa (vùng đất Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế hiện nay) để tập luyện thủy chiến.
Ở thời điểm đó, thân mang giáp, đầu phải suy nghĩ chiến sự nhưng vua Lê vẫn say sóng tình mà vương tơ một bóng hồng nơi thôn quê. Việc ấy được Đại Việt thông sử ghi chép khá rõ ràng.
Trong phần Hậu phi truyện của Đại Việt thông sử có chép, người đẹp may mắn được vua để ý, nạp phi là một cô gái họ Nguyễn, sinh quán thuộc xã Hòa Thược, huyện Kim Trà, tức huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế ngày nay.
Khi vua Lê dừng quân cho quân sĩ tập luyện, một hôm Nguyễn Thị đi múc nước, vua bất chợt trông thấy, ngắm dáng điệu, dung nhan của nàng, thấy nhan sắc tuyệt đẹp, vị quân vương trong lòng trỗi dậy cảm mến người đẹp, đem lòng yêu quý, mới quyết ý nạp thiếu nữ này vào cung.
Sau khi thắng trận, vua Lê Thánh Tông có thêm bên mình 1 cô gái gánh nước đất Kim Trà. Kể từ đó, cô gái họ Nguyễn được vua yêu quý, quan tâm. Qua thời gian sống chung, bà được phong lên bậc phi, tức Nguyễn Quý phi.
Ô châu cận lục thì cho hay tên của bà là Nguyễn Hòa Duân (hoặc Quân). Hầu hạ nơi màn trướng của đấng kim thượng, hương lửa mặn nồng, rồi thì Nguyễn Quý phi cũng sinh hạ cho vua được một vị hoàng tử khôi ngô đĩnh ngộ. Người ấy là Triệu vương Lê Thoan.
Cái giá của kẻ coi kỳ thị vùng miền, quên đi cái nghĩa "đồng bào"
Sách Ô châu cận lục chép: Xét theo phả hệ, Triệu vương Thoan là con thứ 13 của vua Lê Thánh Tông. Từ nhỏ Lê Thoan đã thông minh, quả cảm. Bởi thế hoàng tử Thoan được vua Lê Thánh Tông rất mực yêu thương.
Nhưng vị hoàng tử này lại có lòng tự trọng rất cao. Một lần nọ, có người cùng quê Thuận Hóa với mẹ của Lê Thoan có việc quân phải ra đất kinh kỳ Thăng Long bái yết, tâu bày với triều đình. Khi đi đến cửa Đại Hoàng, từ xa tiến lại 1 tên tiểu hoàng môn (cấp bậc của hoạn quan).
Vốn từ Thuận Hóa ra kinh, đường xá xa xôi, ngựa xe gấp gáp nên người kia quần áo có phần rách rưới, không chỉn chu. Tên tiểu hoàng môn trông thấy người ấy áo quần lam lũ, lại tranh đông đi trước thì tức lắm. Hắn thốt ra lời ngông cuồng chửi người kia.
Việc này được Đại Việt thông sử và Ô châu cận lục nhắc đến. Theo Ô châu cận lục, phần Thân vương mà thuật lại, khi viết về Triệu vương Thoan có kể lại rằng, thấy người kia tranh đường, tên hoạn quan bực lắm, liền hỏi:
- Mày quê quán ở đâu?
Người kia đáp:
- Tôi người Thuận Hóa.
Viên tiểu hoàng môn mắng rằng:
- Đồ bọn phân cá mà cũng dám vô lễ.
Vô phúc thay cho hắn, cùng là người một nước, chỉ khác nhau vùng miền mà lại dám kỳ thị kẻ đất kinh kỳ văn vật với người phương Nam xa xôi. Cái tệ phân biệt ấy, xưa từng thể hiện ở việc chia kinh, trại thời Trần.
Lại quay về chuyện đang kể, lúc ấy, Hoàng tử Thoan vừa vào cung thăm hỏi cha mẹ trở ra, chợt chứng kiến cảnh chướng tai gai mắt này. Nghe câu chửi của kẻ hầu trong cung với người là đồng hương thì giận lắm. Ông nóng giận bừng bừng, cầm luôn một cây gậy nhằm tên tiểu hoàng môn mà giáng liên tiếp, đánh chết hắn tức thì. Giết hắn xong, tự biết tội trạng của mình, Triệu vương lại đi ngược thẳng vào cung gặp vua cha mà tâu rằng:
- Mẹ thần cũng quê Thuận Hóa, thế mà tên tiểu hoàng môn kia dám xúc phạm. Thần không nhịn được chút lòng vụn vặt đành cam tội giết người. Nay thần xin nộp tiền để chuộc tội giết nó.
Triệu vương Thoan “xin nộp tiền chuộc tội” bởi theo quy định trong Quốc triều hình luật trong Chương Danh lệ (Tên gọi luật lệ), bên cạnh việc định tội Thập ác ở Điều 2 là 10 tội ác mà luật pháp không thể tha, thì trong Điều 3 của chương này lại quy định “Tám điều được nghị xét giảm tội” (Bát nghị), đề cập đến những đối tượng được xét giảm tội.
Hoàng tử Thoan đường đường là con ruột của vua, hưởng luật Bát nghị, chắc chắn không thuộc diện bị xử tử hoặc lưu đày, đánh trượng vì giết người, mà sẽ được “nghị xét giảm tội”, chỉ phải nộp tiền phạt giết người mà thôi.
Sau khi biết rõ đầu đuôi câu chuyện, vua Lê Thánh Tông thương cho tấm lòng của đứa con xa, vì vô tình bị xúc phạm đến gốc gác mà tức thời nóng giận đoạt mạng kẻ hống hách, thiếu tôn trọng người khác. Triệu vương Thoan chẳng phải nộp tiền chuộc tội giết người, mà như Đại Việt thông sử có ghi lại, vua “lại còn cho là có nghĩa khí, cuối cùng không bị bắt tội”.
Kỳ thực mà nói, cái chết của tên tiểu hoàn môn không hẳn vì lời của hắn đáng chết trăm lần, mà bởi số của hắn đã tận nên câu chửi gặp đúng lúc Thân vương Thoan đi qua nghe thấy. Nhưng đó cũng là bài học cho kẻ mang trong mình tư tưởng kỳ thị vùng miền, xem thường người phương xa, dân thiểu số mà quên đi cái nghĩa “đồng bào”.
(Theo Dân Việt)
Xem thêm: Chuyện chưa kể về phép tập trận tài tình thời nhà Lê
5 chủ đề bạn cần biết mỗi tuần
Mỗi thứ Tư, bạn sẽ nhận được email tổng hợp những chủ đề nổi bật tuần qua một cách súc tích, dễ hiểu, và hoàn toàn miễn phí!
Bình luận