Thắt lòng cảnh bà cháu ăn cơm chan nước lã sống lay lắt qua ngày

Bố mẹ bỏ đi, bà ngoại trở thành 'mẹ ngoại'

Em Ngô Văn Thắng (dân tộc Mông) là học sinh lớp 3B, trường Tiểu học - Trung học cơ sở Trần Quốc Toản (xã Đắk Hà, huyện Đắk G'Long, tỉnh Đắk Nông) dường như cực ít nhắc về bố mẹ. Và có lẽ trong suy nghĩ của em cũng không có quá nhiều hình ảnh của bố mẹ vì họ đã đi từ khi em còn nhỏ. Thắng lớn lên bằng tình yêu, sự đùm bọc của bà ngoại.

Vào những hôm học chiều thì buổi sáng Thắng sẽ dậy sớm ở nhà nhổ mì sắn (củ mì) giúp bà. Hai bà cháu làm việc đến khi trời đứng bóng mới dừng tay đi kiếm chút gì ăn. Thế nhưng, căn bếp của bà cháu xưa nay vẫn vậy, luôn nguội lạnh. Trên bếp chỉ có duy nhất 1 nồi mèn mén đã được nấu sẵn để ăn cho cả ngày.

Nhà của bà cháu Thắng gọi là nhà cho sang chứ thật ra nó là một túp lều lụp xụp nằm chênh vênh trên một đống đất nhỏ, thấp lè tè, bên ngoài phủ bạt màu xanh dường như đã mục nát quá nửa. Cả căn nhà đang nghiêng ngả chỉ trực có một cơn mưa lớn hoặc một cơn gió to tạt qua là sẽ đổ sập xuống.

Thấy khách đến nhà Đà Thị Mỵ (SN 1963) ngại ngùng mời vào trong nhà uống nước. Bên trong căn nhà ấy là nền đất, vách lồ ô, chỉ có 2 chiếc giường nhỏ đủ 2 người nằm. Không tài sản quý giá, không bàn ghế. Bà Mỵ ngại ngùng mời khách ngồi ngay trên chiếc giường ngủ của 2 bà cháu.

Vừa rót nước mời khách, bà Mỵ vừa kể, nuôi thắng từ ngày lotk lòng, đến nay đã hơn 10 năm. Thế nên trừ những lúc có khách, những lúc khác chỉ có hai bà cháu. Thắng hay gọi bà Mỵ là "mẹ ngoại". Vì với thắng, bà Mỵ không chỉ là bà ngoại mà còn là mẹ, là bố.

Vì hạn chế tiếng phổ thông nên câu chuyện của bà Mỵ có chỗ ngắt ngứ, có chỗ chưa rõ lời hoặc miêu tả chưa thể chính xác hết những khổ cực mà hai bà cháu đã trải qua. Có một số đoạn, bà Mỵ phải dùng cả tiếng Mông để diễn tả.

Nhắc đến đứa cháu ngoại, bà Mỵ cúi mặt, nước mắt ào ào tuôn ra. Bà kể, bố mẹ Thắng bây giờ không biết đang ở đâu. Thắng được 2 tháng tuổi thì bố bỏ đi biệt tích. 3 tháng sau, vì khó khăn quá, đứa con gái của bà cũng để lại con rồi bỏ đi. Cũng từ ngày ấy, bà Mỵ vừa là bà, vừa là mẹ, là bố của Thắng.

Người Mông vốn cứng cáp như cây rừng, rất ít khi thể hiện cảm xúc yếu đuối trước mặt người lạ. Thế nhưng nhắc đến đứa cháu tội nghiệp, bà Mỵ sao có thể không đau lòng, không khóc được. Bà khóc nức nở giống như một người phụ nữ có quá nhiều nỗi niềm, chất chứa bao năm giờ mới có cơ hội để bộc bạch để được thấu hiểu.

"Bố mẹ nó bỏ đi hết rồi, mẹ nó cứ mỗi năm gọi điện về nhà một lần, còn bố nó thì chưa bao giờ. Nó 10 tuổi, nhưng chưa gặp mẹ, cũng chưa một lần biết mặt bố. Từ nhỏ đến giờ, một mình tay tôi nuôi nó. Có hôm đói khát, hai bà cháu chỉ uống nước lã mà sống được đến ngày hôm nay", người phụ nữ gần 60 tuổi nói trong nước mắt.

Thầy bà khóc, Thắng ngồi cạnh dùng đôi tay lấm lem bùn đất của mình xoa xoa tay bà để an ủi. Khi bà kể chuyện, Thắng ngồi im, mặt cúi gằm xuống không nói câu nào. 

Nhắc đến bố mẹ, Thắng cũng không còn cảm xúc, bởi hai người họ chỉ được cậu bé nhớ đến qua lời kể của bà. Không có hình ảnh, chưa một lần gặp mặt, Thắng nghĩ bố và mẹ "đen đen" như một giấc mơ đêm.

Khi được hỏi về bố mẹ, Thắng chỉ nói 1 từ bằng tiếng Mông: "Chi pâu" (có nghĩa là "Không biết"). Nhưng có lẽ, qua ánh mắt, cử chỉ của cậu bé, nó còn có nghĩa là "không muốn nhắc tới".

Những bát cơm nguội chan nước lã ăn cho đỡ nghẹn

Trưa nay cũng giống như hàng ngàn bữa trưa trước đó của gia đình, bà Mỵ chạy vội vào bếp đun nóng lại nồi mèn mén (1 món ăn của người dân tộc Mông) để hai bà cháu đỡ đói bụng. Trong căn bếp đó, tài sản quý giá nhất của hai bà cháu là... ba chiếc nồi cũ và chiếc chảo thủng đáy. Bà Mỵ nói, quanh năm lo cái ăn còn không đủ thì lấy đâu ra tiền sắm những thứ khác.

"Nhà chỉ có 3 chiếc nồi này, hai chiếc nồi gang là mượn của người ta để mang cơm về cho cháu. Hôm trước họ qua lấy, nhưng họ cho cái đứt quai, hết mùa thu hoạch sắn thì trả lại họ chiếc còn lại", bà Mỵ phân trần.

Bữa trưa hôm nay bà Mỵ ăn mèn mèn. Trong nồi, còn một chén cơm nguội, bà dành cho cháu ngoại. Hai bà cháu mỗi người một chén, ngồi ngay dưới bếp để ăn.

Vừa ăn, bà Mỵ vừa kể, hàng ngày đi nhổ mì thuê cho người ta được vài chục nghìn nhưng không được trả ngay mà đến cuối tuần sẽ trả 1 lần nên hai bà cháu chẳng có tiền mua gạo. Cơm mà Thắng đang ăn là gạo mà cô giáo mua cho, chia ra nấu cho cháu ăn dần dần.

"Nó chỉ ăn được một bữa mèn mèn thôi, phải ăn cơm, chiều mới có sức để đi học", bà Mỵ run rẩy, vừa đưa chén cơm đã nguội lạnh vào tay cháu ngoại, vừa giải thích.

Đang đang và miếng mèn mén vào miệng thì bà Mỵ thấy cháu như bị nghẹn ở cổ liền nhanh chóng lấy nước lã bên ngoài chan vào bát cơm của Thắng. Bà lại nhanh tay lấy từ trong chiếc túi đen kịt bồ hóng một ít muối, đổ trực tiếp vào bát cơm của cháu để nó ăn cho đỡ nhạt.

Cuộc sống của hai bà cháu Thắng suốt 10 năm qua đều như vật. Đó là những tháng ngày cực khổ, bữa đói nhiều hơn bữa no. Đang ở cái độ tuổi phát triển mà Thắng chẳng biết miếng thịt là gì. Thậm chí bát canh rau tử tế cũng chẳng có mà ăn.

Chứng kiến cảnh hai bà cháu ăn trưa, cô Đỗ Thị Hà, cô giáo chủ nhiệm của Thắng nghẹn giọng, nói như bật khóc: "Nếu không trực tiếp đến vào bữa trưa hôm nay và nếu không tận mắt chứng kiến bữa cơm của hai bà cháu, có lẽ sẽ không ai tin. Một bữa chỉ có mèm mén, cơm nguội và nước lã, không rau, không cá thịt, thậm chí không có một chén nước mắm… mà lòng tôi đau nhói!".

Cũng theo cô giáo Hà, hàng tháng, các thầy cô trong trường đều tự nguyện quyên góp tiền, giúp Thắng 300.000 đồng. Thế nhưng, đây là xã đặc biệt khó khăn, cuộc sống của thầy cô cũng thiếu thốn nên chỉ giúp được 1 chút. Cô Hà mong các mạnh thường quân có thể dang tay giúp đỡ để Thắng được tiếp bước tới trường.

Mọi sự giúp đỡ xin gửi về:

Bà Đà Thị Mỵ

Địa chỉ: Cụm dân cư Sình Môn, thôn 5, xã Đắk Ha, huyện Đắk G'Long, tỉnh Đắk Nông

Hoặc cô Đỗ Thị Hà, Giáo viên chủ nhiệm Ngô Văn Thắng

Địa chỉ: Trường Tiểu học- THCS Trần Quốc Toản, xã Đắk Ha, huyện Đắk G'Long, tỉnh Đắk Nông

SĐT: 0988.599.058

Xem thêm: Gia cảnh khốn khó của 2 chị em bị tai nạn không có tiền điều trị: Bố đã bỏ đi, mẹ mất vì ung thư