4 bài học tài chính bất kỳ freelancer nào cũng nên biết: Tỉnh táo để không trở thành một chú cừu ngây thơ

Mary Kearl hiện đang là một nhà văn và tư vấn tiếp thị chuyên nghiệp, từng bỏ công việc ổn định để chuyển sang làm freelancer ở tuổi 32. Cô vốn là một sinh viên ngành báo chí, từng có nhiều hợp đồng làm việc với vai trò truyền thông, xây dựng thương hiệu,...

Tuy nhiên, cảm thấy công việc "from-9-to-5" (đi làm từ 9h sáng, tan làm lúc 5h) khiến bản thân bị gò bó, cô quyết định chuyển sang làm freelance. Cô muốn được đi du lịch với gia đình, tự quyết định giờ làm việc, cũng như chọn khách hàng và dự án. 

Tuy nhiên, khi mới bắt đầu làm việc tự do, cô từng mắc phải nhiều sai lầm nghiêm trọng khiến tài chính bị ảnh hưởng. Chia sẻ trên Business Insider, Mary cho biết: "Tất nhiên, nó có mặt ưu và cả nhược điểm. Tôi liên tục phải thích nghi và học cách điều hành công việc kinh doanh của mình ngày một hiệu quả hơn, để tạo điều kiện cho cả khách hàng và bản thân tôi đạt được thành công". Dưới đây là 4 bài học tài chính đắt giá mà Mary Kearl đã học được kể từ lúc chuyển sang làm freelancer:

Yêu cầu thanh toán trước một phần hvới khách hàng mới

Mary Kearl cho hay, ban đầu các hợp đồng freelance của cô thwofng ký với các công ty lớn như Adobe, Target,... Hầu hết các quy trình xử lý hợp đồng, hóa đơn, thanh toán của các công ty lớn đều chuyên nghiệp, nên cô không phải quá lo lắng về việc thanh toán tiền lương.

Tuy nhiên, khi Mary bắt đầu hợp tác với các công ty nhỏ như công ty khởi nghiệp và công ty giải trí thì mọi chuyện không còn như dự tính. Cô nhận ra rằng không phải lúc nào mình cũng được trả công xứng đáng, thậm chí còn bị... quỵt tiền. 

Mary nhớ lại, khi cô giúp một công ty tiếp thị khởi nghiệp xây dựng chiến lược truyền thông, bao gồm nội dung và các bài đăng trên mạng xã hội thì đã xảy ra vấn đề lớn. Đầu tiên, dự án bị tạm dừng, sau đó người đã liên hệ trực tiếp với cô ngừng trả lời các cuộc gọi, email cũng như lập hóa đơn cho công việc cô đã làm. Sau đó, email nội bộ mà họ tạo cho Mary đã bị tạm dừng. Đến lúc này, cô nhận ra mình đã bị lừa.

Vì thế, cô đã rút ra một bài học đắt giá: Yêu cầu các khách hàng, đặc biệt là với khách hàng mới/hợp đồng mới trả trước 50% tiền đặt cọc trước khi bắt đầu làm việc. 

Trao đổi thật nhiều trước khi ký hợp đồng

Lần đầu tiên làm freelance, Mary đã gặt hái được nhiều thành công. Tuy nhiên, đôi khi cô vấp phải sai lầm mà trước kia cô không hề biết sẽ xảy ra khi làm việc tự do.

Có một số vị khách hàng sẽ biết họ đang làm gì, sẽ trả bao nhiêu, đưa ra yêu cầu hợp lý cũng như có ngân sách phù hợp với mong muốn của Mary. Tuy nhiên, có không ít công ty khiến cô đau đầu khi phải vượt qua vô số trở ngại, từ cuộc gọi, thử nghiệm hay đề xuất mức lương mong muốn. 

Một lần nọ, Mary trao đổi với một công ty khởi nghiệp đang tìm kiếm sự hỗ trợ trên mạng xã hội, cô đã phải trải qua 4 vòng phỏng vấn, hoàn thành bài kiểm tra chiến lược nội dung mà không được trả tiền. Cô đã tốn 6-10 tiếng để thuyết phục vị khách hàng này cho tới khi họ ký hợp đồng với người khác có mức phí thấp hơn. Do đó, bất cứ khi nào Mary tiếp xúc với một khách hàng mới tiềm năng, cô sẽ hỏi họ về ngân sách ngay trước khi bắt đầu trao đổi công việc.

Ký hợp đồng ngay cả khi đó chỉ là thử nghiệm

Sau nhiều năm làm freelance, Mary đã có nhiều kinh nghiệm và nhận thức được giá trị của thời gian, kinh nghiệm cũng như năng lực. Do đó, cô sẵn sàng làm việc và cống hiến với những khách hàng chấp nhận trả tiền cho cô dù đó chỉ là dự án thử nghiệm.

Không ít công ty đưa ra phần công việc "đội lốt" bài kiểm tra và yêu cầu ứng viên làm, sau khi họ hoàn thành thì lập tức "phủi" đi và không trả tiền. Vì thế, ta nên tìm hiểu xem các bài test có được trả phí không, hãy xem bài test có thực tế không hay chỉ là một cách để công ty thuê người làm việc cho mình miễn phí.

Giới thiệu bản thân rõ ràng

Mary Kearl khuyên rằng, ta không nên quá chung chung khi giới thiệu bản thân với khách hàng mới. Thông thường, chúng ta sẽ giới thiệu như sau: "Tôi là một freelancer đang làm XYZ với X năm kinh nghiệm, người đã làm việc cho các công ty nổi tiếng như XYZ, và tôi muốn giúp đỡ công ty của bạn". Đây là một lời giới thiệu đạt chuẩn, nhưng ta nên chỉnh sửa thêm để nó hiệu quả hơn.

Các khách hàng tiềm năng không nhất thiết quan tâm tới việc ta đã làm cho công ty nào khác, dù ta  đánh giá tên tuổi hay đề cập đến số năm kinh nghiệm trong hồ sơ. Đó là bởi vì, họ quan tâm tới việc ta sẽ làm được điều gì cho công ty của họ. Hãy chuyển sang chia sẻ vào thế mạnh của bản thân và trải nghiệm để đáp ứng được công việc họ yêu cầu.

Theo Business Insider

Lời khuyên từ nhà sáng lập startup Airbnb Joe Gebbia: "Không có nhiệt huyết, đừng mơ khởi nghiệp"