10+ bài học đắt giá về tiền bạc đúc kết từ người giàu: Hiểu được tiền là làm chủ tâm lý

Cách đây 10 năm, tôi quyết định tìm hiểu về tiền bạc, bởi trước đây tôi không hiểu rõ lắm và thường xuyên mất tiền oan. Quá trình học hỏi bắt đầu từ việc đọc một số đầu sách: “Trên đỉnh phố Wall”, “Đánh bại phố Wall”, “Cha giàu cha nghèo”, “Tiền làm chủ cuộc chơi”, “I Will Teach You to be Rich” (Tôi sẽ dạy bạn làm giàu), “Nghĩ giàu làm giàu”.

Tốt nghiệp cấp 3 rồi theo đuổi ngành kỹ sư âm thanh, tôi chẳng biết gì về tiền bạc cả. Cha mẹ cũng chẳng bao giờ dạy tôi những thói quen chi tiêu tiết kiệm. Để có được những kiến thức như ngày hôm nay, tôi đã phải trả giá rất nhiều. Tuy nhiên, cũng nhờ điều này mà tôi đã tìm được việc trong ngành tài chính năm 2011. Dưới đây là một số bài học đơn giản tôi đã đúc kết trong suốt 10 năm trời.

Hiểu được tiền là làm chủ tâm lý    

Nghiên cứu về tiền không liên quan gì tới việc làm giàu và trở nên nổi tiếng. Khi tôi hiểu được tiền là thế nào, hóa ra nó hoàn toàn là vấn đề tâm lý.

Thị trường chứng khoán giao dịch cũng có phần dựa trên cảm tính. Có kẻ mua thì cũng sẽ có người bán. Nếu không biết làm chủ tâm lý, bạn sẽ tiêu tiền một cách thiếu khôn ngoan. Tâm lý tôi bình ổn nhất là khi hướng tới các mục tiêu lâu dài và biết suy nghĩ kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định.

Biết tìm hiểu và và làm chủ tâm lý trước mọi tình huống liên quan tới tiền bạc, bạn sẽ đưa ra được những chiến lược sáng suốt.

Bạn có thể cho đi và sử dụng tiền vào mục đích tốt

Tiền bạc chẳng có nghĩa lý gì nếu không được dùng vào việc tốt. 

Những người có nhiều tiền nhất trong tay - chẳng hạn như tỷ phú Warren Buffett và Bill Gates - lại sẵn sàng cho đi và sử dụng tiền vào mục đích tốt. Họ hiểu rằng việc để lại tài sản sẽ chỉ tạo thêm gánh nặng cho con cái, bởi chúng không phải những người làm ra những đồng bạc đó.

Vì thế, hãy quyên góp tiền cho những người đang gặp khó khăn. Các thứ mua được bằng tiền chưa chắc đã khiến bạn vui nhưng niềm hạnh phúc của những người được bạn giúp đỡ thì có.

Bạn sẽ bị cám dỗ bởi những khoản đầu tư tồi tệ

Dù thông minh tới đâu, bạn cũng sẽ đưa ra một vài quyết định sai lầm. 

Có thể bạn sẽ mua một công ty đang xuống dốc và không có dấu hiệu hồi phục. Có thể bạn dấn thân vào những khoản đầu tư rủi ro cao nhưng lợi nhuận thấp với hy vọng có thể tạo nên phép màu.

Không ai có thể biết hết mọi thứ được. Vì thế, bạn chỉ có thể thành công nếu luôn giữ tư duy ấy trong đầu và tỏ ra khiêm tốn.

Việc con người bạn ra sao trước khi có tiền cũng rất quan trọng

Nếu bạn là một kẻ chẳng ra gì trước khi có tiền, điều đó cũng sẽ không thay đổi sau khi bạn có tiền. Tiền bạc chỉ càng làm chúng ta lộ rõ bản chất của mình. Nếu đã không dám cho đi 1 USD khi đang có 50 USD, chắc chắn bạn cũng sẽ không cho đi 1 USD khi có cả triệu USD trong tay. 

Do đó, hãy sớm chia sẻ một phần tài sản cho những người kém may mắn hơn và tự nhủ rằng bạn đã có đủ tiền cho mình rồi.

Tiền có thể mất giá

Đây là bài học rất quan trọng: tiền có thể được in ra từ hư không. Lạm phát sẽ ăn mòn các khoản tiền tiết kiệm của bạn. Bạn sẽ ngạc nhiên khi biết giá trị của đồng USD trong vài thập kỷ qua trên Google.

Do đó, hãy bảo vệ đồng tiền của mình bằng cách đầu tư vào các loại hình tài sản khác có thể duy trì giá trị qua thời gian như vàng, chứng khoán, bất động sản…

Biết sợ khi người khác tham lam và biết tham lam khi người khác sợ

Đây là một trích dẫn từ huyền thoại đầu tư Warren Buffett. 

Lúc này, mọi người đều tham lam và chúng ta đang ở giai đoạn cuối cùng của thị trường giá lên đã kéo dài khá lâu. Tuy nhiên, điều này chẳng có gì đáng sợ cả; bạn không cần phải bán tháo mọi thứ. Hãy nhớ rằng đầu tư luôn dựa trên chu kỳ. 

Khi thị trường tăng vọt một cách điên rồ, hãy chuẩn bị sẵn sàng tiền mặt và tài sản lưu động có thể bán nhanh nếu cần. Khi thị trường giảm 30-40% và nỗi sợ hãi bao trùm khắp nơi, đây chính là lúc bạn nên tranh thủ mua vào với giá trẻ.

Không nên để tiền đứng yên một chỗ

Khi có tiền trong tay, bạn sẽ đối mặt với hai lựa chọn: đầu tư hoặc tiết kiệm.

Đầu tư có nghĩa là dùng tiền để sinh tiền. Bạn có thể đầu tư vào chính bản thân bằng cách học hỏi những kỹ năng mới giúp mình kiếm tiền. Bạn có thể đầu tư vào những cuốn sách thuộc lĩnh vực tài chính để giúp mình hiểu rõ hơn về tiền. Bạn cũng có thể đầu tư vào thị trường chứng khoán thông qua một quỹ chỉ số nào đó. Hoặc bạn có thể đầu tư vào nhân loại vì những mục đích cao cả và lớn lao.

Tiền bạc có thể thổi bùng cái tôi của bạn

Có rất nhiều kẻ vì có tiền trong tay mà trở nên hợm hĩnh. Tiền bạc có thể khiến con người ta ngạo mạn và nghĩ rằng mọi thứ mình chạm vào đều có thể biến thành vàng. Bản thân tôi cũng từng là người như thế ở tuổi 20. Do đó, tôi khuyên bạn nên canh chừng cái tôi của mình trong quá trình kiếm tiền.

Hãy tự hỏi bản thân: Bạn có đang đánh giá mình quá cao? Bạn có coi thường người khác chỉ vì mình có tiền không? Bạn có tự tin quá mức không? Bạn có vung tiền mua sắm chỉ để chứng minh mình là người giàu có không?

Một cái tôi ngoài tầm kiểm soát chính là hậu quả của việc có tiền. Nếu không kịp sửa chữa, cái tôi sẽ lớn dần và ảnh hưởng xấu tới bạn. Hãy đối xử với người khác như cách mà bạn muốn được đối xử. 

Bạn sẽ thấy cuộc đời này tươi đẹp hơn khi được vây quanh bởi những người tốt , thay vì đẩy họ đi bằng tiền để rồi trở nên cô độc trong sự giàu có. 

Tiền có thể dễ dàng mất đi

Tiền là một người thầy tuyệt vời. Bạn sẽ rút ra những bài học bổ ích nhất khi tự tay đánh mất tiền, giống như tôi khi mất trắng 40.000 USD chỉ vì phung phí mua một chiếc xe sang không cần thiết, để rồi phải bán nó với giá rẻ trong lúc túng quẫn.

Bạn có thể làm ra hàng triệu USD, nhưng bạn cũng có thể đánh mất tất cả. Và điều đó diễn ra còn nhanh hơn bạn nghĩ.

Bạn có thể kiếm tiền kể cả trong lúc ngủ

Chỉ cần biết sắp xếp khoa học, bạn có thể kiếm tiền ngay cả trong giấc ngủ. Bạn có thể kiếm tiền thông qua một phi vụ làm ăn, một trang blog, một kênh mạng xã hội như LinkedIn hoặc qua thị trường chứng khoán. Những hệ thống khoa học này sẽ đem lại thu nhập cho bạn một cách tự động.

Bạn sẽ chẳng bao giờ có đủ tiền

Người ta vẫn truyền tai nhau lời nói dối kinh điển về tiền bạc: Một ngày nào đó, bạn sẽ có đủ số tiền mình muốn. Trên thực tế, chuyện đó không bao giờ xảy ra.

Tiền bao nhiêu cũng là không đủ, trừ khi bạn quyết định rằng mình cảm thấy thế là đủ. Khi bạn thấy đủ, khao khát kiếm tiền và làm việc không ngừng nghỉ vì tiền sẽ biến mất.

Tiền bạc là tấm gương phản chiếu giá trị; khi bạn đánh giá chính mình, quan điểm của của bạn về tiền bạc cũng thay đổi theo. Đó chính là bài học lớn nhất mà tiền bạc dạy cho tôi. Tiền bạc chẳng qua chỉ là phần mở rộng của chính bản thân bạn.

Tổng hợp

Xem thêm: 4 tư duy sai lầm về tiền bạc người thường hay mắc khiến họ khốn khó: Chỉ muốn đi đường tắt kiếm tiền