Luật sư Lê Đình Chi: “Kỳ nhân” luật học khiến quân địch phải kính nể

Với đức tính nhẫn nại, hy sinh không hề thối chí, luật sư Lê Đình Chi đã đặt nền móng tư pháp cho Nam Bộ, gây dựng cơ sở cho bộ máy chính quyền ở Nam Bộ. Ông là một nhà cách mạng cứng rắn khiến kẻ thù phải kính phục, nể nang.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Luật sư Lê Đình Chi sinh năm 1912 tại thôn Dịch Diệp, xã Trực Chính, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định trong một gia đình nhà nho. Năm 1929, ông tham gia vào tổ chức Việt Nam Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội. Đến năm 1932, ông đỗ tú tài và nhận bằng Cử nhân Luật năm 1935. Sau khi ra trường, ông từ chối làm tri huyện, vào Sài Gòn làm commis greffier (lục sự) tại Tòa áo đỏ (Đại hình) Sài Gòn.

Đến năm 1936, ông tích cực tham gia vào phong trào Đông Dương đại hội, đòi quyền dân chủ, nâng cao dân sinh, cải thiện dân trí. Căn nhà và văn phòng luật sư của ông ở số 132 Lagradière (nay là Lý Tự Trọng) là nơi cất giấu tài liệu bí mật, cờ, khẩu hiệu, vũ khí, đồng thời cũng là nơi ẩn náu của nhiều trí thức cách mạng.

Đến ngày 23/9/1945, thực dân Pháp gây hấn ở Sài Gòn, mở đầu Nam bộ kháng chiến. Luật sư Lê Đình Chi đã nhân danh nhân sĩ trí thức Nam bộ yêu nước kêu gọi trí thức và công chức vùng tạm chiếm Sài Gòn - Chợ Lớn tham gia, ủng hộ kháng chiến. Ông còn dùng tài sản riêng của mình để mua súng đạn rồi tham gia thành lập bộ đội Suối Đá - Chi đội 11 (một trung đoàn)( trấn giữ mặt trận Tây Ninh: "Xếp bút nghiên theo nghiệp đao cung”. Thậm chí vị luật sư này còn cầm súng trực tiếp chỉ huy bộ đội Suối Đá trong lúc khó khăn nhất, còn kẻ thù thì hùng mạnh. 

chan-dung-ky-nhan-luat-hoc-khien-ke-dich-kinh-ne
Liệt sĩ, luật sư Lê Đình Chi. Ảnh chụp lại từ tư liệu gia đình

Đến cuối năm 1945, luật sư Lê Đình Chi làm giao liên đưa Tư lệnh Nguyễn Bình từ chiến khu An Phú Đông về Thị Nghè thực hiện chuyến thị sát nội thành Sài Gòn. Sau đó họ nhanh chóng bắt liên lạc với luật sư Nguyễn Thành Vĩnh tại căn biệt thự riêng ở vùng Đa Kao.

Luật sư Vĩnh đã lái xe riêng của mình đưa Trung tướng Nguyễn Bình cùng luật sư Lê Đình Chi thực hiện chuyến thị sát táo bạo giữa ban ngày khắp thành phố để nắm bắt tình hình bố phòng, nghiên cứu địa bàn, xây dựng phương án chiến đấu trong nội thành.

Kỷ niệm toàn quốc kháng chiến (12/1947), Tư lệnh Nguyễn Bình tuyên dương công trạng của ông như sau: “... Tại chiến trường Nam bộ những tháng cuối 1945 đầu 1946, luật sư Lê Đình Chi đã có công sáng tạo, đề ra và thực hiện cán cân pháp luật đầu tiên của Chính phủ kháng chiến Nam bộ. Ông đã nhân danh một nhân sĩ trí thức kháng chiến kêu gọi trí thức và công chức vùng tạm chiếm Sài Gòn - Chợ Lớn tham gia và ủng hộ kháng chiến, giải thích, chống lại mọi luận điệu xuyên tạc, chia rẽ Bắc Nam của bọn thực dân Pháp và tay sai.

Luật pháp cách mạng được ông áp dụng đúng đắn ngay những buổi đầu kháng chiến đã làm thực dân Pháp kiêng nể. Những vụ xử án nghiêm khắc đã làm bọn phản động tay sai khiếp sợ. Phương pháp xử phạt công minh không tư vị của ông đã giữ nghiêm được kỷ luật trong hàng ngũ quân đội cách mạng, công an, tự vệ, các cơ quan...’.

Khi nắm bắt được thông tin, luật sư Lê Đình Chi là một tri thức uy tín ở Nam Bộ, nhân sĩ được kính trọng thì thực dân Pháp đã tìm mọi cách để bắt ông. Ba lần địch nhảy dù xuống chiến khu (20.3.1947, 14.2.1948, 28.5.1948) thì cả ba lần Pháp đều cay cú trở về tay không.

chan-dung-ky-nhan-luat-hoc-khien-ke-dich-kinh-ne-0
Trung tướng Nguyễn Bình

Thế nhưng, cuối cùng luật sư Lê Đình Chi cũng không thoát khỏi cửa tử. Vào ngày 2/6/1949, ông bị trúng đạn trong một trận càn lớn của Pháp. Ông hy sinh khi mới 37 tuổi. Ngày 26/7/1949, Bộ Tư lệnh Nam Bộ đã ra quyết định truy phong luật sư Lê Đình Chi quân hàm đại tá.

Sinh thời, Lê Đình Chi được đánh giá là "kỳ nhân" luật học. Thời ngồi trên ghế giảng đường, khả năng này của ông đã được đánh giá rất cao. Năm 1935, vị luật sư trẻ được mời đón với lương cao bổng hậu nhưng ông từ chối.

Bà Lê Thị Thoa - con gái đầu của ông từng kể: Luật sư Lê Đình Chi từ chối cả chức tri huyện ở tỉnh Bắc bộ để vào Nam bộ làm trạng sư rồi chưởng lý tòa Áo đỏ Sài Gòn (tòa hình sự) theo gợi ý của tổ chức. Có lẽ tổ chức muốn ông có điều kiện bênh vực cho những chiến sĩ cách mạng đấu tranh giành độc lập dân tộc Việt Nam không may sa vào tay chính quyền cai trị thực dân Pháp.

Trong thời gian giữ chức vụ Trưởng phòng Quân pháp Bộ Tư lệnh Nam Bộ, rồi Giám đốc Nha Quân pháp - Bộ Tư lệnh Nam bộ (1948 - 1949), Lê Đình Chi đã có công điều khiển Quân pháp Khu 7, Khu 8, Khu 9 và Sài Gòn - Chợ Lớn, thi hành đúng đường lối của Chính phủ. Ông còn mở các lớp học đào tạo cán bộ cho tòa án binh các quân khu. Không chỉ vậy, ông còn dành thời gian viết sách về luật pháp.

Trước khi hy sinh vì sự nghiệp vĩ đại của tổ quốc, ông từng để lại nhiều tài liệu luật pháp có giá trị như: Quân luật Việt Nam, Luật hình sơ lược, Luật hiến pháp sơ giản, Luật tố tụng, Luật vi cảnh... Một số sách khác còn đang viết dở dang như: Quân luật Việt Nam dẫn giải (tập 2) và Quốc tế Công pháp. 

Có mặt trong lễ truy điệu ông, bác sĩ Phạm Ngọc Thạch, Thứ trưởng Chủ tịch phủ, Trưởng phái đoàn Chính phủ T.Ư, bày tỏ nỗi tiếc thương: “Ông Lê Đình Chi là một trí thức có địa vị thời Pháp thuộc đã từ bỏ địa vị cũ, hăng hái gia nhập hàng ngũ kháng chiến ngay từ những tiếng súng đầu tiên bùng nổ ở Nam bộ, đã cùng anh em cầm súng giết giặc. Với đức tính nhẫn nại, hy sinh không hề thối chí, ông đã đặt nền móng tư pháp cho Nam bộ, đã gây dựng cơ sở cho bộ máy chính quyền ở Nam bộ...”.

Xem thêm: Những phát ngôn ấn tượng của Đại tướng Phùng Quang Thanh về chủ trương, chính sách quốc phòng Việt Nam

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Cụ Trịnh Đình Kính (hậu duệ chúa Trịnh) vốn là 1 trong những hào kiệt xứ Đông Dương được mệnh danh là "ông hoàng thủy tinh". Không chỉ đem gạo cứu đói cả làng mà ông còn là 1 trong những người giàu ở Hà Nội bê cả hộp trang sức vài kí lô, hơn trăm cây vàng đi ủng hộ Cách mạng.

Chuyện ít biết về hậu duệ chúa Trịnh: Đem gạo cứu đói cả làng, tặng hơn trăm cây vàng lá cho Cách mạng
0 Bình luận

Không chỉ là doanh nhân giỏi, tỷ phú Nguyễn Sơn Hà còn là một công dân yêu nước với nhiều đóng góp và cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc Việt Nam.

Chân dung tỷ phú Việt hiến tặng cả yến vàng, nhẫn kim cương cho cách mạng
0 Bình luận

Sau khi quy y cửa Phật, vị ni sư người Pháp đã âm thầm giúp đỡ, tạo những chuyến xe tiếp vận lương thực vô chiến khu cho cách mạng.

Chuyện chưa kể về thiếu nữ người Pháp quy y trong ngôi chùa Việt, âm thầm giúp đỡ cách mạng
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 15 giờ trước
Công an Hà Tĩnh xuyên đêm giúp dân ứng phó bão số 5, sẵn sàng khắc phục sau bão

Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.

Thanh Tú
Thanh Tú 2 ngày trước
Hà Tĩnh: Nhiều khách sạn mở cửa miễn phí chung tay giúp bà con tránh bão

Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán. 

Thanh Tú
Thanh Tú 3 ngày trước
Ấm lòng Hà Nội: Sẵn sàng cho người lạ ngủ nhờ, mượn “view triệu đô” xem diễu binh 2/9

Hòa cùng bầu không khí hân hoan của ngày hội lớn, nhiều người dân Thủ đô sẵn sàng mở cửa nhà, cho người lạ “mượn view”, ngủ nhờ để được theo dõi lễ diễu binh, diễu hành 2/9.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 14/08
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 13/08
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 12/08
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
4 mẹ con bị gió dông quật ngã cảm thấy ấm lòng trước sự giúp đỡ của người đàn ông xa lạ

Gặp 4 mẹ con bị gió dông quật ngã giữa đoạn đường vắng vẻ, người đàn ông ở Ninh Bình đã ngay lập tức dừng xe giúp đỡ, hỗ trợ đưa các cháu nhỏ về đến tận nhà. Câu chuyện ấm lòng được chia sẻ trên mạng xã hội đang thu hút sự chú ý của nhiều người.

Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến các trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ

Những ngày qua, hàng trăm giáo viên của các trường học vùng xuôi đã tình nguyện đem theo cuốc, xẻng lên các điểm trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ.

Ấm lòng trước khoảnh khắc công an dựng “hàng rào người” đưa sản phụ Nghệ An vượt dòng nước chảy xiết đi sinh

Mới đây tại Nghệ An, hàng chục chiến sĩ công an đã dùng thân mình tạo thành “hàng rào” giữa dòng nước xiết để đưa sản phụ vượt suối đến trung tâm y tế sinh con an toàn.

Hải An
Hải An 02/08
Cha và con gái 6 tuổi may mắn được cứu sống sau khi trôi dạt 13 giờ trên biển Hà Tĩnh

Trong lúc dùng thuyền nhỏ để vui chơi, người cha và con gái 6 tuổi ở Hà Tĩnh bị sóng đẩy trôi dạt trên biển suốt 13 tiếng, may mắn được một tàu vận tải phát hiện và cứu sống.

Hải An
Hải An 01/08
Xúc động khoảnh khắc y bác sĩ đỡ đẻ cho sản phụ giữa đường núi Nghệ An

Đường bị chia cắt, sạt lở nghiêm trọng khiến sản phụ Pịt Thị Hiền không đến được bệnh viện, trước tình huống khẩn cấp các y bác sĩ Trạm Y tế Mường Xén đã đỡ đẻ cho sản phụ ngay giữa đường.

Hải An
Hải An 31/07
60 thợ điện đổ về vùng lũ Nghệ An để hỗ trợ bà con sửa chữa đồ dùng miễn phí

Nước lũ vừa rút nhiều thợ điện tử, điện lạnh đã nhanh chóng di chuyển đến các khu vực bị ảnh hưởng giúp người dân sửa chữa miễn phí máy giặt, tủ lạnh,…

Hải An
Hải An 28/07
Học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng BHYT thay vì 30% như trước

Từ 1/7,  học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng bảo hiểm y tế, thay vì chỉ 30% như trước. Đây là điểm mới quan trọng trong nghị định 188/2025 của Chính phủ.

Hải An
Hải An 26/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất