Chuyện bi hài 'độc nhất vô nhị' trong sử Việt: Vua đi chơi đêm về bị cướp chặn đường lấy mất bảo đao và ấn tín

Sinh thời, Trần Dụ Tông ham vui. Vua mở sòng bạc trong cung đình, hay tụ tập vui chơi, thưởng ngoại phong cảnh núi sông. Và cũng vì ham vui mà có lần nọ vua đi chơi đêm về bị cướp chặn đầu lấy mất gươm và ấn báu...

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Trần Dụ Tông (22/11/1336 - 25/5/1369), tên thật là Trần Hạo, tên dùng khi ngoại giao với nhà Minh là Trần Nhật Khuê. Ông là con trai thứ 10 của Thượng hoàng Trần Minh Tông. Mẹ là Hiến Từ Tuyên Thánh Hoàng hậu - con gái của Huệ Vũ Đại vương Trần Quốc Chẩn. 

Năm 1341, vua Trần Hiến Tông băng hà, Thượng hoàng Minh Tông đón Trần Hạo về cung lập làm vua. Nhà vua mới 5 tuổi nên Thượng hoàng quyết định mọi việc, chính sự ban đầu khá tốt đẹp. 

Sau khi Thượng hoàng qua đời, Dụ Tông đích thân chấp chính. Tuy hăng hái về chính sự nhưng Dụ Tông lại thích hưởng lạc nhiều. Đây chính là căn nguyên khiến cơ nghiệp nhà Trần suy yếu.

tran-du-tong-va-chuyen-di-choi-dem-ve-muon-mat-bao-dao-va-an-bau-7

Và cũng vì chơi bời vô độ mà sức khỏe dần suy yếu, mất mà không có con nối, đến nỗi truyền ngôi cho Trần Nhật Lễ, con nuôi của cố Cung Túc vương Trần Nguyên Dục (anh Dụ Tông). Nhật Lễ định đổi sang họ Dương thì bị con thứ ba của Minh Tông là Trần Phủ lật đổ và giết chết.

Cuộc đời trụy lạc, đi chơi đêm về muộn bị cướp mất bảo bối

Ở thời kỳ đầu trị vì đất nước, Trần Dụ Tông cũng đã làm được nhiều việc có ích. Nhưng sự chuyên tâm ấy chẳng dài lâu. Vua dần lười nhác chuyện chính sự, thích ăn chơi hưởng lạc. Chính vì thế, chính sử khi nhắc đến Dụ Tông thường có vài câu khen ngợi nhưng lại dài nhiều trang để chế trách.

Đại Việt sử ký toàn thư chép: "Vua tính rất thông tuệ, học vấn cao minh, chăm lo việc võ, sửa sang việc văn, các di thần đều phục. Đời Thiệu Phong, chính sự tốt đẹp; từ năm Đại Trị về sau, chơi bời quá độ, cơ nghiệp nhà Trần suy yếu từ đó" .

Trần Dụ Tông mê chơi bời. Ông từng mở cuộc thi về các trò chơi vào năm Nhâm Dần (1362). Ông còn hay rượu chè, từng thi uống rượu với một bề tôi là Bùi Khoan vào tháng 4 năm Giáp Thìn (1364). Vua còn thích cờ bạc, thậm chí mở sòng bạc tại cung đình. Sách Việt sử tiêu án có lời phê rằng: "Làm vua một nước mà mở sòng đánh bạc để lấy hồ... thật đáng bỉ".

Phải nói rằng, thời kỳ phong ký của Việt Nam, vua Dụ Tông ăn chơi số hai thì không ai dám nhận số một. Thậm chí đến vua phương Bắc cũng không sánh bằng.

Đại Việt sử ký toàn thư còn chép rằng, vào tháng 10 năm Quý Mão  (1363) vua sai "đào hồ ở vườn ngự trong hậu cung. Trong hồ xếp đá làm núi, bốn mặt đều khai ngòi cho chảy thông nhau. 

Trên bờ hồ trồng tùng, trúc, thông, tre và các thứ hoa thơm cỏ lạ. Lại nuôi chim quý, thú lạ trong đó. Phía tây hồ trồng hai cây quế, dựng điện Song Quế, lại gọi tên điện là điện Lạc Thanh, tên hồ là hồ Lạc Thanh. 

tran-du-tong-va-chuyen-di-choi-dem-ve-muon-mat-bao-dao-va-an-bau-6

Lại đào riêng một hồ nhỏ khác, sai người ở Hải Đông chở nước mặn chứa vào đó, đem các thứ hải vật như đồi mồi, cua, cá nuôi ở trong hồ. Lại sai người Hóa Châu chở cá sấu đến thả vào. Lại có hồ Thanh Ngư để thả cá thanh phụ (cá diếc). Đặt chức khách đô để trông coi". 

Trong Việt sử tiêu án bình như sau: "Chứa nước mặn, nuôi cá sấu lại là kỳ tưởng; vua Tùy Dưỡng Đế, Tống Huy Tông cũng có núi, có biển nhưng không được cái chân thú này như vua".

Cũng vì cái thói chơi bời, lười nhác chính sự của Trần Dụ Tông mà gốc rễ cường thịnh bao năm của nhà Trần dần suy thoái. Sau này khó tránh vận sụp đổ. 

Trong quãng thời gian ăn chơi vô độ của Trần Dụ Tông không thể không nhắc đến câu chuyện "vua bị trộm ấn báu, gươm báu". Đại Việt sử ký toàn thư chép: Vào một đêm mùa hạ, tháng 6 năm Bính Ngọ (1366), sau khi đến chơi nhà Thiếu úy Trần Ngô Lang (hương Mễ Sở, nay là Hưng Yên) đến canh 3 mới trở về kinh, khi đến sông Chử Gia (nay là huyện Văn Giang, Hưng Yên) thì vua bị mất trộm ấn báu, gươm báu.

"Vua đến chơi hương Mễ Sở. Mễ Sở là nơi ở của Thiếu úy Trần Ngô Lang. Vua đi thuyền nhỏ đến nhà ông, tới canh 3 mới về kinh. Thuyền đi đến sông Chử Gia bị mất trộm ấn báu và kiếm báu".

Bộ sử thời Nguyễn là Khâm định Việt sử thông giám cương mục chép tương tự: "Nhà vua đi chiếc thuyền nhỏ, đêm đến chơi nhà riêng của Thiếu uý Trần Ngô Lang, nửa đêm đi về, khi đến bãi Chử Gia, bị kẻ trộm lấy mất cả ấn báu và gươm báu. Tự biết là điềm chẳng lành, nhà vua lại càng buông thả ăn chơi dâm dật" (Trích Đại Việt sử ký toàn thư).

Sử chép như vậy là để tránh một chuyện bi hài "độc nhất vô nhị" trong lịch sử Việt Nam. Đó là chuyện vua bị kẻ cướp chặn đường lấy mất cả bảo đao lẫn ấn báu.

Theo những gì mà chính sử chép thì có thể thấy, đêm đó, vua Trần Dụ Tông đi thuyền nhỏ, tức là số người theo hầu không nhiều. Vua lại đi bằng đường thủy nên trộm bơi theo, đột nhập vào thuyền để lấy trộm. 

Nếu kẻ trộm là người trong đám tùy tùng thì xét rất dễ dàng. Bởi ấn báu và bảo đao là những vật khá cồng kềnh, khó có thể giấu được trên thuyền nhỏ.

Vậy nên, sách Việt sử địa dư đã viết sự thật như sau: "[Trần Dụ Tông] niên hiệu Đại Trị năm thứ 9 (1366), vua đi chơi hương Mễ Sở, khi trở về đến bãi Chử Gia bị cướp, mất cả ấn báu và gươm báu".

Bài học cho hậu thế

Thấy cảnh vua Trần Dụ Tông ăn chơi vô độ, quên chuyện chính sự, thầy Chu Văn An liền dâng "thất trảm sớ" xin chém đầu bảy tên gian thần. Nhưng vua không nghe theo. Biết không khuyên can nổi, thầy Chu Văn An treo ấn từ quan lui về Chí Linh (Hải Dương) mở trường dạy học.

Có thể nói, triều đình thời Trần Dụ Tông cai quản thối nát vô cùng. Vua lệnh cho các vương hầu mở hội thi hát tuồng, bày trò tạp kỹ. Cho bọn nhà giàu vào cung đánh bạc mua vua, các quan thi nhau rượu chè... 

Tình hình kinh tế trong nước khó khăn, nhưng về mặt đối ngoại, vua Trần Dụ Tông vẫn sai Trần Thế Hưng và Đỗ Tử Bình đi đánh Chiêm Thành (năm Đinh Mùi 1367), bị thất bại, vì vậy mà tình hình kinh tế nhà Trần lại ngày càng kiệt quệ.

tran-du-tong-va-chuyen-di-choi-dem-ve-muon-mat-bao-dao-va-an-bau-0
Chu Văn An liền dâng "thất trảm sớ" nhưng Dụ Tông không nghe

Nhân cơ hội đó, vào năm sau - năm Mậu Thân (1368), vua Chiêm Thành cho người sang đòi đất Hóa Châu, mấy lần đem quân đánh phá kinh thành Thăng Long khiến vua tôi nhà Trần bỏ chạy tan tác.

Năm 1369, Trần Dụ Tông băng hà, hưởng dương 33 tuổi. Ông làm vua 28 năm. Cũng vì ăn chơi hưởng lạ nên không có con nối dõi, buộc phải nhận Trần Nhật Kiên (con của anh trai Trần Nguyên Dục) làm con nuôi, làm người nối dõi.

Oái oăm thay, Trần Nhật Kiên lại không phải con đẻ của Trần Nguyên Dục. Bởi mẹ của Trần Nhật Kiên đã mang thai với người chồng họ Dương trước khi trở thành tỳ thiếp của Trần Nguyên Dục. Tên chính thức của Trần Nhật Kiên là Dương Nhật Lễ.

Vậy là từ thân phận con một đào hát, Dương Nhật Lễ trở thành hoàng đế nhà Trần. Đây là trường hợp hi hữu trong nghìn năm sử Việt. Sau khi đăng cơ, Dương Nhật lễ bỏ bê công việc, ham chơi, rượu chè. Đón cha ruột là Dương Khương vào triều giữ chức Lệnh Thư gia, có ý đổi sang họ Dương khiến các quan trong triều bất bình. Triều đình nhà Trần càng thêm đổ nát. May mắn, cuối cùng, các công thần đã ra tay dẹp loạn, phế truất Dương Nhật Lễ, lập Trần Phủ (Trần Nghệ Tông) lên ngôi.

Đánh giá về vị vua này, sách Việt giám thông khảo tổng luận viết: "Dụ Tông tính rất thông mẫn, học vấn cao minh, sửa sang văn vũ, man di phục theo; vào thời Thiệu Phong, Đại Trị, chính sự đều được ban hành, dường như có phần khả thủ. Song về sau tin dùng Trâu Canh làm điều loạn luân, mở sòng đánh bạc, hoang dâm vô độ, đói kém xảy ra luôn, cơ nghiệp nhà Trần từ đấy suy dần".

Xem thêm: Vua Trần Anh Tông nổi tiếng anh minh nhưng lại suýt mất ngôi vì say rượu

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Khi nói về Trần Thái Tông, hậu thế nghĩ ngay đến cuộc hôn nhân chính trị với Lý Chiêu Hoàng. Thế nhưng, xung quanh cuộc đời của vị vua đầu tiên triều Trần còn nhiều câu chuyện thú vị khác. Đơn cử như chuyện xem bói.

Đôi điều thú vị về vua Trần Thái Tông [Kỳ 1]: Bói chính xác ngày chết của mình
0 Bình luận

Chuyện các bậc đế vương quả thực là nhiều lắm, toàn thâm cung bí sử hoặc huyền tích bao quanh nhưng cũng có lúc bình thường như bao kẻ phàm tục khác. Tỉ như dăm chuyện thú vị về vua Trần Thái Tông chẳng hạn.

Đôi điều thú vị về vua Trần Thái Tông [Kỳ 2]: Chọn Hành khiển theo giấc chiêm bao
0 Bình luận

Cứ như thế cho tới lúc mất, Trần Cụ - thầy giáo vua Trần Minh Tông vẫn quyết thực hiện lời thề của mình theo cách không ai tưởng tượng nổi.

Thầy giáo vua Trần Minh Tông mang tiếng 'người gàn' chỉ vì một lời thề độc
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Hà Nội chi 3.000 tỷ hỗ trợ bữa trưa cho học sinh tiểu học

Từ năm học 2025-2026 tới đây, 768.000 học sinh tiểu học ở Hà Nội, gồm cả công lập và tư thục, sẽ được hỗ trợ 20.000-30.000 đồng bữa ăn trưa mỗi ngày.

Hải An
Hải An 2 giờ trước
Nam sinh đưa em đến điểm thi nhờ người trông hộ đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội

Nam sinh Nguyễn Mạnh Đức từng được biết đến với khoảnh khắc đưa em gái đến điểm thi nhờ anh chị tình nguyện viên trong hộ để vào thi lớp 10 đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Tin vui: Toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí từ năm 2026

Từ năm 2026, người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất một lần mỗi năm, theo dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị đang được xây dựng.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Ông ngoại Hà Nội một tay chăm cháu 7 tháng tuổi từ A đến Z khiến cộng đồng mạng trầm trồ

Nhìn khoảnh khắc ông ngoại U70 chăm sóc cháu nhỏ từ bế ru, cho ăn, quấy cháu,… đến chơi cùng cháu cả ngày với thái độ ân cần, yêu thương khiến ai cũng xúc động và ngưỡng mộ.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Cảnh sát Hà Nội huy động ca nô giải cứu nữ sinh viên chới với dưới sông Hồng

Nhận được thông tin một nữ sinh viên nhảy cầu Vĩnh Tuy, chới với dưới dòng nước xiết ở sông Hồng, Cảnh sát PCCC&CNCH đã kịp thời huy động ca nô để giải cứu.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Khoảnh khắc ấm lòng: CSGT kịp thời hỗ đưa tài xế đột quỵ trên cao tốc đi cấp cứu

Phát hiện tài xế xe cẩu bất tỉnh trong cabin trên cao tốc Pháp Vân – Cầu GIẽ, CSGT đã ngay lập tức mở đường, hỗ trợ đưa nạn nhân tới bệnh viện cấp cứu.

Đăng Dương
Đăng Dương 5 ngày trước
Không chờ đủ thủ tục, bác sĩ quyết định phẫu thuật khẩn cấp cho chàng trai “vô danh, ví rỗng”

Chàng trai 20 tuổi nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, không giấy tờ, không người thân. Không chờ đủ thủ tục, các bác sĩ quyết định mổ khẩn cầu để cứu người trong thời gian vàng.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Người dân Quảng Ngãi mở rộng vòng tay san sẻ chỗ ở với cán bộ từ Kon Tum chuyển về

Thấy các cán bộ Kon Tum mới chuyển về chưa có chỗ ở, người dẫn Quảng Ngãi đã mở rộng vòng tay giúp đỡ, chào đón, giúp họ nhanh chóng ổn định cuộc sống và công việc.

Thanh Tú
Thanh Tú 7 ngày trước
Không chỉ kịp thời đưa cháu bé tai nạn đi cấp cứu chiến sĩ CSGT còn hỗ trợ viện phí

Phát hiện cháu bé bị tai nạn giao thông khi đang trên đường làm nhiệm vụ, chiến sĩ đội CSGT số 6 (CATP Hà Nội) đã kịp thời đưa nạn nhân đi cấp cứu và hỗ trợ một phần viện phí.

Hải An
Hải An 03/07
Giao hàng gặp trời mưa, nam shipper nhanh tay dọn đậu phộng giúp chủ nhà

Giao hàng gặp trời mưa, thấy nhà chỉ có người già và trẻ nhỏ, nam shipper liền nhanh tay gom đậu phộng giúp. Hành động ấm lòng khiến dân mạng tấm tắc khen ngợi.

Hải An
Hải An 03/07
Ấm lòng trước khoảnh khắc loạt ô tô che chắn cho xe máy qua cầu lúc mưa to gió lớn ở Hà Nội

“Những lúc này, tôi chỉ mong xe mình to hơn để che được nhiều người hơn”, chia sẻ của tài xế xe tải khiến nhiều người xúc động.

Hải An
Hải An 02/07
CSGT Lâm Đồng kịp thời hỗ trợ sản phụ sinh con an toàn trên đường

Vào khoảng 4h50 ngày 1/7, trong lúc tuần tra giao thông, CSGT Lâm Đồng đã kịp thời phát hiện và hỗ trợ một sản phụ chuyển dạ sinh con ngay trên xe đặc chủng.

Hải An
Hải An 02/07
3 cuộc đời được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng cao đẹp

Sau tai nạn giao thông, một người phụ nữ ở TP.HCM được xác định chết não, gia đình đã quyết định hiến tạng, đem lại sự sống cho 3 bệnh nhân đang nguy kịch.

Hải An
Hải An 01/07
Bé gái bị co giật trên chuyến bay được bác sĩ cấp cứu kịp thời

Trên chuyến bay từ TP.HCM đến Hà Nội, một bé gái xuất hiện tình trạng co giật do hạ canxi máu - một rối loạn điện giải nguy hiểm, đã được các bác sĩ có mặt tái đó hỗ trợ cấp cứu thành công.

Hải An
Hải An 30/06
Lớp học bơi miễn phí suốt gần một thập kỷ giữa lòng Cần Thơ

Cứ vào dịp hè các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại Cần Thơ lại rủ nhau đến lớp học bơi miễn phí của cô Quý tại hồ bơi Nhiệt điện Trà Nóc.

PC Right 1 GIF
Đề xuất