Sử Việt chắc khó có ai dụng thủy binh đỉnh cao như vua Lê Đại Hành

Sử chép, vua Lê Đại Hành là 1 người nổi danh về thủy chiến. Tài dùng thủy binh của vua được thể hiện rõ nét nhất qua trận đánh quân Tống năm 981.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Vua Lê Đại Hành là 1 trong 14 vị anh hùng tiêu biểu của dân tộc Việt Nam. Vua là người anh minh, quả quyết, mưu trí, dụng binh khéo như thần, cho nên khu sách các anh hào, vang động cả quân Mán, người Tàu. 

Đặc biệt, vua Lê Đại Hành được đánh giá là người cực giỏi trong việc dùng thủy binh với trận đánh quân Tống năm 981. Nhà vua chặn đánh đoàn quân xâm lược của nhà Tống bằng kế đóng cọc ngăn sông Bạch Đằng, khiến đạo quân thủy của Lưu Trừng từ cửa biển tiến vào bị cầm chân suốt 2 tháng.

Sử Tống mô tả, quân của Lưu Trừng sau khi tránh khỏi chốt chặn ở Bạch Đằng, hợp với quân của Tôn Toàn Hưng theo đường thủy thủy tiến đến thôn Đa La, nhưng không gặp quân ta lại trở về Hoa Bộ.

“Đến đây, Lê Hoàn giả vờ xin hàng để đánh lừa Nhân Bảo. Nhân Bảo bèn bị giết chết”, sử Tống viết.

Còn sử nước ta, bộ Đại Việt sử ký toàn thư cho rằng, đạo quân bộ do Hầu Nhân Bảo chỉ huy, khi tiến công đến sông Chi Lăng, bằng kế giả hàng, quân ta dụ bắt được Hầu Nhân Bảo đem chém, khiến thủy quân Tống thua to.

Tai-dung-thuy-binh-dinh-cao-cua-vua-Le-Dai-Hanh-9

Cánh quân của Trần Khâm Tộ theo đường sông Hồng vào đến Tây Kết (Khoái Châu, Hưng Yên), nghe tin thủy quân thua phải rút quân về, bị quân ta đuổi đánh, giết quân Tống quá nửa, thây chất đầy đồng, quân ta bắt sống được các tướng Quách Quân Biện, Triệu Phụng Huân.

Từ đấy, đất nước yên bình.

Chiến thắng của thủy quân nhà Tiền Lê trên sông Bạch Đằng đã góp phần quan trọng giúp cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược giành thắng lợi vẻ vang, nền độc lập dân tộc được bảo toàn. 

Sử sách Trung Quốc như Tống sử bản kỷ hay Tục tư trị thông giám có phần nói về trận chiến Bạch Đằng cũng có đề cập đến số liệu về thủy binh của ta, như: “Thái Bình Hưng quốc năm thứ Sáu, tháng Ba ngày Kỷ Mùi (28/4/981), Giao Châu hành doanh lại phá được giặc Giao Chỉ ở sông Bạch Đằng, cướp được 200 chiến hạm. Nhưng tướng Hầu Nhân Bảo lại bị quân Giao Chỉ giết chết ở trận này”.

Ngoài trận chiến nổi tiếng trên sông này, vua Lê Hoàn cũng thể hiện tài năng trong việc điều khiển thủy quân trong các chiến dịch đường biển khác.

Theo đường biển đánh vào Nam

Chiến dịch đường biển lớn đầu tiên của nước ta thời Tiền le,e diễn ra vào năm Thiên Phúc thứ 3 (982), khi vua Lê Đại Hành đem quân đi đánh Chiêm Thành. Đại Việt sử ký toàn thư viết: Vua thân đi đánh Chiêm Thành, thắng được.

Nguyên nhân của chiến dịch là việc vua Chiêm Thành bắt hai vị sứ giả của vua Lê là Từ Mục và Ngô Tử Canh. Sử viết: “Vua giận, mới đóng thuyền chiến, sửa binh khí, tự làm tướng đi đánh, chém được Phê Mị Thuế tại trận, Chiêm Thành thua to, bắt sống được binh sĩ không biết bao nhiêu mà kể”.

Sử này chép khá sơ lược, may vẫn còn ghi lại việc vua sắp thuyền bè để tham chiếnn, chứ không nói chi tiết quân đi thế nào, đánh ra sao. Có lẽ chiến dịch diễn ra không dễ dàng, vì Toàn thư viết rằng, vua xuất quân đi “vừa một năm mới trở về kinh sư”.Về đường đi của thuyền chiến, may là ở đoạn sử chép sự kiện năm sau, cho biết: Khi vua đi đánh nước Chiêm, qua núi Đồng Cổ (ở Yên Định, Thanh Hóa) đến sông Bà Hỏa (ở phía Nam huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa), đường núi hiểm trở khó đi, đường biển thì sóng to khó đi lại, mới sai người đào đường kênh, đến khi xong, thuyền bè đi lại đều được tiện lợi.

Tai-dung-thuy-binh-dinh-cao-cua-vua-Le-Dai-Hanh-0

Năm 990, khi nhà Tống sai hai sứ thần là Tống Cảo và Vương Thế Tắc sang phong cho vua Lê Hoàn thêm hai chữ “Đặc tiến” (trước đó vua đã được phong làm An Nam đô hộ Tĩnh hải quân tiết độ sứ Kinh triệu quận hầu), ta thấy nhà vua sai Nội chỉ huy sứ là Đinh Thừa Chính đem 9 chiến thuyền với 300 binh sĩ sang tận Thái Bình quân, tức Liêm Châu thuộc tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc để đón sứ bộ.

Lần này, sử ghi rõ là quá nửa tháng thì đoàn đón sứ về đến sông Bạch Đằng, theo nước triều mà đi về tận kinh đô Hoa Lư.

Khi sứ đoàn đến gần kinh đô, vua Lê Hoàn ra tận ngoại thành để đón. Có lẽ tự hào với lực lượng thủy quân của mình, vua “bày thủy quân và chiến cụ để khoe”.

Vượt biển đánh ra Bắc

Không chỉ thủy quân của triều đình Tiền Lê lớn mạnh, trong dân gian, nghề sông nước cũng dạn dày. Như sự kiện 995, các quan binh nhà Tống thông báo lên vua về việc có 100 chiến thuyền của dân Giao Chỉ sang cướp trấn Như Hồng, thuộc Khâm Châu ở Quảng Đông, Trung Quốc.

Mùa hạ năm ấy lại có người châu Tô Mậu, tức vùng Nà Dương, Đình Lập của Lạng Sơn ngày nay, đem 5.000 hương binh sang đánh cướp thành Ung Châu nước Tống, bị viên Đô tuần kiểm là Dương Văn Kiệt đánh đuổi trở về.

Vua Tống muốn vỗn yên dân ta, không muốn dụng binh nên bỏ việc đó không hỏi đến. Viên Vận chuyển sứ Quảng Tây lộ là Trương Quan cũng tâu dối về triều đình là vua Lê Hoàn bị họ Đinh đuổi, phải đem dư chúng ra ngoài hải đảo, cướp bóc để tự cấp, nay đã chết rồi, nên bọn Trương Quan dâng biểu mừng. Tuy nhiên vua Tống chưa tin, sai Thái thường thừa là Trần Sĩ Long làm Thái phỏng sứ để dò xem hư thực thế nào, mới biết vua Lê không có chuyện gì.

Tai-dung-thuy-binh-dinh-cao-cua-vua-Le-Dai-Hanh-8
Đền Tràng Kênh Vọng Đế – Đền thờ Vua Lê Đại Hành

Năm 996, có người ở trấn Triều Dương, tức vùng Tiên Yên, Vạn Ninh thuộc Quảng Ninh ngày nay, làm loạn rồi trốn sang đất Như Tích bên Tống, được tướng nhà Tống chứa chấp. Đến khi nhà Tống cử viên chuyển vận sứ Quảng Tây mới là Nghiêu Tẩu đến Như Tích, tra ra chuyện chứa giấu đó, gọi trấn tướng Triều Dương của Đại Cồ Việt là Thành Nhã sang giao cho nhận về.

Vua Lê Hoàn cảm ơn nhà Tống, sai sứ sang tạ ơn, lại nói rằng bắt được bọn giặc biển 27 người giao cho chuyển vận sứ. Khi nhà Tống sai Lý Nhược Chuyết mang chiếu thư và đai ngọc sang ban cho vua, vua vẫn ra ngoài đón, không chịu làm lễ rồi bảo Nhược Chuyết rằng: “Việc cướp trấn Như Hồng là bọn giặc biển cõi ngoài, hoàng đế có biết đó không phải là quân Giao Châu không?”.

Thậm chí vua Lê Hoàn còn dõng dạc nói với sứ Tống: “Nếu Giao Châu muốn làm phản thì đầu tiên đánh vào Phiên Ngung (thủ phủ của Quảng Đông), rồi đánh đến Mân Việt, há chỉ có trấn Như Hồng mà thôi ư?”. Nói xong lời tuyên bố hùng hồn này, vua Lê Hoàn mới cúi đầu tạ lỗi.

Năm 997, nhà Tống phong vua làm Nam Bình vương, vua Lê Hoàn sai sứ sang thăm nước Tống đáp lễ, được vua Tống ban chiếu thư khen ngợi. Trước kia, vua Tống thường mượn tiếng đòi nước ta cống nước mắm để nhân thể bắt đóng góp. Đến năm đó, Tống Chân Tông lên ngôi, nghe chuyện ấy, nên chỉ sai quan giữ biên giới đến nhận mệnh, không sai sứ sang nữa.

Việc dùng thủy quân của vua Lê Hoàn còn được ghi vào năm 1001, trong sự kiện nhà vua đi đánh dẹp ở Cửu Long, tức vùng đất Mường thuộc huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa ngày nay. Khi quân giặc rút lui, vua cho thuyền theo dọc sông để đuổi. Trận này quân giặc bày trận ở hai bên bờ sông để chống lại thuyền binh của vua bị hãm ở sông, bắn chết vua cũ nhà Đinh là Vệ vương Đinh Toàn tại trận. Vua Lê Hoàn thương tiếc, kêu trời ba tiếng rồi thúc quân đánh giặc tan vỡ.

Để phục vụ đường thủy, năm 1003, vua Lê Hoàn lại đi Hoan Châu (Nghệ An ngày nay), cho vét kênh Đa Cái, tức là kênh Hương Cái, ở huyện Hưng Nguyên, đoạn kênh này nối kênh Sắt với sông Lam, vua cho nối thẳng đến Ân Củng trường ở Ái Châu (Thanh Hóa).

Đánh giá về công trạng của vua Lê Đại Hành, sử thần Ngô Sĩ Liên cho rằng: “Vua đánh đâu được đấy, chém vua Chiêm Thành để rửa cái sỉ nhục phiên di bắt giữ sứ thần, phá tan quân Triệu Tống để bẻ cái mưu vua tôi ăn chắc, có thể gọi là bậc anh hùng nhất đời vậy”.

(Theo Wikipedia, VTC)

Xem thêm: Lá thư dụ hàng ngộ nghĩnh của nhà Tống gửi vua Lê Đại Hành: Lấy chuyện nghề ý trộn với chuyện chiến tranh, bình định

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Một trong những giai thoại thú vị nhất về vua Lê Đại Hành chính là chuyện liên quan đến hổ và địa danh "Mả Kễnh" ở Hà Nam. Nhân dịp đầu năm Nhâm Dần, Sống Đẹp xin lược thuật lại về huyền tích thú vị này.

Huyền tích thú vị về chuyện hổ mẹ con nhà hổ cứu mạng vua Lê Đại Hành
0 Bình luận

Nghe tiếng Thiền sư Ma-Ha, vua Lê Đại Hành 3 lần thỉnh Ngài đến hỏi chuyện nhưng chỉ nhận về sự im lặng. Tức giận, vua sai người bắt nhốt thiền sư lại nhưng chẳng ngờ, sư có pháp thuật.

Giai thoại về vị Thiền sư khiến vua Lê Đại Hành khiếp sợ
0 Bình luận

Vua Lê Đại Hành chính là người đầu tiên phá bỏ lệ quỳ lạy khi tiếp chiếu từ phương Bắc. Ông cũng là người không ít lần khiến sứ thần nhà Tống sợ mất mật.

Vua Lê Đại Hành và màn 'dằn mặt' khiến sứ thần nhà Tống sợ mất mật
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Người dân Quảng Ngãi mở rộng vòng tay san sẻ chỗ ở với cán bộ từ Kon Tum chuyển về

Thấy các cán bộ Kon Tum mới chuyển về chưa có chỗ ở, người dẫn Quảng Ngãi đã mở rộng vòng tay giúp đỡ, chào đón, giúp họ nhanh chóng ổn định cuộc sống và công việc.

Thanh Tú
Thanh Tú 14 giờ trước
Không chỉ kịp thời đưa cháu bé tai nạn đi cấp cứu chiến sĩ CSGT còn hỗ trợ viện phí

Phát hiện cháu bé bị tai nạn giao thông khi đang trên đường làm nhiệm vụ, chiến sĩ đội CSGT số 6 (CATP Hà Nội) đã kịp thời đưa nạn nhân đi cấp cứu và hỗ trợ một phần viện phí.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Giao hàng gặp trời mưa, nam shipper nhanh tay dọn đậu phộng giúp chủ nhà

Giao hàng gặp trời mưa, thấy nhà chỉ có người già và trẻ nhỏ, nam shipper liền nhanh tay gom đậu phộng giúp. Hành động ấm lòng khiến dân mạng tấm tắc khen ngợi.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Ấm lòng trước khoảnh khắc loạt ô tô che chắn cho xe máy qua cầu lúc mưa to gió lớn ở Hà Nội

“Những lúc này, tôi chỉ mong xe mình to hơn để che được nhiều người hơn”, chia sẻ của tài xế xe tải khiến nhiều người xúc động.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
CSGT Lâm Đồng kịp thời hỗ trợ sản phụ sinh con an toàn trên đường

Vào khoảng 4h50 ngày 1/7, trong lúc tuần tra giao thông, CSGT Lâm Đồng đã kịp thời phát hiện và hỗ trợ một sản phụ chuyển dạ sinh con ngay trên xe đặc chủng.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
3 cuộc đời được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng cao đẹp

Sau tai nạn giao thông, một người phụ nữ ở TP.HCM được xác định chết não, gia đình đã quyết định hiến tạng, đem lại sự sống cho 3 bệnh nhân đang nguy kịch.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Bé gái bị co giật trên chuyến bay được bác sĩ cấp cứu kịp thời

Trên chuyến bay từ TP.HCM đến Hà Nội, một bé gái xuất hiện tình trạng co giật do hạ canxi máu - một rối loạn điện giải nguy hiểm, đã được các bác sĩ có mặt tái đó hỗ trợ cấp cứu thành công.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Lớp học bơi miễn phí suốt gần một thập kỷ giữa lòng Cần Thơ

Cứ vào dịp hè các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại Cần Thơ lại rủ nhau đến lớp học bơi miễn phí của cô Quý tại hồ bơi Nhiệt điện Trà Nóc.

Đăng Dương
Đăng Dương 5 ngày trước
Ấm lòng 900 suất ăn mời thí sinh, phụ huynh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Hội phụ nữ xã Trung Giã, Xuân Giang, huyện Sóc Sơn, Hà Nội đã nấu gần 900 suất ăn miễn phí để mời thí sinh và phụ huynh trong ngày diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.

Hải An
Hải An 27/06
Chủ quán Bạc Liêu miễn phí bữa sáng và trưa cho các sĩ tử thi tốt nghiệp THPT

Trong những diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, anh Trương Nguyễn Minh Tuấn (50 tuổi, TP.Bạc Liêu) – chủ quán chay đã miễn phí bữa sáng, trưa kèm chè đậu đỏ để tiếp sức các thí sinh.

Hải An
Hải An 27/06
Trường học ở Hà Nội thuê xe khách đưa hơn 500 thí sinh đến điểm thi tốt nghiệp THPT 2025

Vì muốn đảm bảo an toàn cho hơn 500 sĩ tử tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, một trường học ở Hà Nội đã thuê 12 xe khách 16 chỗ đưa đến điểm thi. Bên cạnh đó trường còn bố trí cho các bữa ăn sáng, ăn trưa cho các thí sinh tại điểm thi.

Hải An
Hải An 26/06
Bức tâm thư xúc động người cha viết gửi 2 ân nhân ngày con gái đậu trường chuyên

Sau khi đăng tải bức tâm thư với tiêu đề “Lời cảm ơn đến những người tốt lặng lẽ” lên mạng xã hội, bài viết của người cha vừa có con thi lớp 10 đã nhận về hàng ngàn lượt tương tác.

Hải An
Hải An 25/06
Xuống Hà Nội khám bệnh, người phụ nữ bị lừa nhẵn túi bởi “người quen” may thay lại nhận được phép màu từ những người xa lạ

Bị lừa hết tiền trong túi khi xuống Hà Nội khám bệnh bởi một người phụ nữ tự xưng là “quen người nhà của chị”, may mắn thay chị H.T.Trang (41 tuổi, dân tộc Tày, quê Bắc Kạn) đã được bệnh viện và nhiều người giúp đỡ.

Hải An
Hải An 25/06
Mát lòng “bát cháo hành” tại góc phố nghĩa tình giữa mùa hè Hà Nội

Trong cái nắng chói chang của Hà Nội, tại một góc phố nhỏ tình người được lan tỏa từ nồi cháo thiện nguyện, từ những tấm lòng thảo thơm.

Hải An
Hải An 24/06
Những lời nhắn nhủ “đáng yêu” từ các cụ ông, cụ bà gửi đến giới trẻ: “Sống cho tốt, giúp đỡ mọi người”

Tấm bảng với những lời nhắn nhủ được các cụ ông, cụ bà nhắn gửi đến giới trẻ không chỉ đáng yêu mà còn vô cùng cảm động. Những lời nhắn ngủ ấy tuy đơn giản nhưng hàm chứa rất nhiều sự yêu thương và trao gửi.

Hải An
Hải An 24/06
Chàng trai Gia Lai vượt 500km về ở rể, cưới cô gái khiếm khuyết sau 3 lần gặp gỡ

Ngay từ những ngày đầu nhắn tin trò chuyện, chàng trai ở Gia Lai và cô gái ở Đồng Nai đã có sự đồng cảm, thấu hiểu kỳ lạ. Họ chia sẻ mọi thứ với nhau, về hoàn cảnh gia đình và cả những khiếm khuyết trên cơ thể.

Hải An
Hải An 23/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất