Nghệ thuật ngoại giao "thiên biến vạn hóa" của các triều đại phong kiến Việt Nam với nước lớn

Phải khẳng định rằng, nghệ thuật ngoại giao của các triều đại phong kiến Việt Nam với nước lớn là vô cùng đa dạng, phù hợp với từng thời kỳ lịch sử.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Nhìn lại chiều dài lịch sử gần 1000 năm, các chính sách ngoại giao của các triều đại phong kiến được thực hiện một cách thiên biến vạn hóa, phù hợp với từng thời kỳ lịch sử, mang đậm nét đặc trưng, bản sắc văn hóa dân tộc, sắc thái chính trị của mỗi chế độ, triều đại, nhưng đều nắm giữ vững độc lập, tự chủ, ngăn chặn họa xâm lăng, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, xây dựng nền thái bình lâu bền cho muôn dân.

1. THỜI VUA HÙNG

Tương truyền, từ năm thứ năm thời Vua Nghiêu ở Trung Quốc (2353 trước Công nguyên), sứ bộ nước ta đã được Vua Hùng cử sang phương Bắc, trải qua các lần thông dịch, tiếp xúc với nhiều dân tộc mới đến nơi.

Nghe-thuat-ngoai-giao-dinh-cao-cua-cac-trieu-VN-voi-nuoc-lon-0

Món quà do Vua Hùng nước ta tặng Vua Nghêu là một con rùa lớn, trên mai có khắc chữ, ghi lại sự việc từ khi trời, đất mới mở mang, với mong muốn gửi thông điệp của một nước Nam về sự thân thiện và trường tồn. 

2. THỜI NHÀ ĐINH

Ngay sau khi đăng cơ, vua Đinh Tiên Hoàng đã quan tâm đến việc thiết lập mối quan hệ giao bang với nhà Tống. Cụ thể:

- Năm 970, vua sai sứ sang nhà Tống giao hảo, mở đầu quan hệ bang giao giữa Việt Nam với Trung Quốc trong thời kỳ trung đại.

- Năm 972, vua sai con trai cả là Nam Việt Vương Đinh Liễn sang nước Tống. Đến năm 973 mới trở về nước. Chuyến đi sứ của Đinh Liễn thành công nên khi Đinh Liễn về nước vua Tống đã sai sứu đến kinh đô Hoa Lư phong Đinh Tiên Hoàng làm Giao Chỉ quận vương, phong Đinh Liễn làm Kiểm hiệu Thái sư, Tĩnh Hải quân Tiết độ sứ An Nam đô hộ.

- Năm 975, vua sai Trịnh Tú đem sản vật địa phương gồm vàng, lụa, sừng tê, ngà voi sang nước Tống cống.

- Năm 977, vua lại sai sứ sang nhà Tống đem phương vật mừng Tống Thái Tông lên ngôi.

Như vậy, dưới triều nhà Đinh, kể từ năm 970 trong quan hệ bang giao giữa Đại Cồ Việt và Trung Quốc chưa xảy ra xung đột. Nhà Tống đối với triều Đinh nói chung và với Đinh Tiên Hoàng nói riêng, đều tỏ ra hữu hảo. Điều cho thấy chính sách ngoại giao của vua Đinh là rất khôn khéo, mềm dẻo để giữ hòa bình cho dân tộc.

3. THỜI NHÀ LÊ

Khi đăng cơ cầm quyền, Lê Hoàn đã thi hành chính sách ngoại giao linh hoạt, khôn khéo nhưng kiên quyết. Khi tiếp đón sứ thần nhà Tống là Tống Cảo và Vương Ích Tắc ở trại Nại Chính, Trường Châu, Hoa Lư, Lê Hoàn cho "bày thủy quân và chiến cụ để biểu dương lực lượng".

Nghe-thuat-ngoai-giao-dinh-cao-cua-cac-trieu-VN-voi-nuoc-lon-8

Để ngăn ngừa các hoạt động do thám nhằm xâm lược nước ta của nhà Tống, Lê Hoàn khéo léo đề nghị: "Sau này nếu có quốc thư thì nên giao nhận ngay ở đầu địa giới, không phiền sứ thần đến đây nữa". Sau đó, "Cảo về tâu, vua Tống bằng lòng".

Đến năm 997, nhân khi vua Tống băng hà và việc nhà Tống phong Lê Hoàn làm Nam Bình Vương, vua Lê Hoàn sai sứ sang Tống đáp lễ, trước hành động đó cả Lê Hoàn, vua Tống đã ban "chiếu thư khen ngợi". 

Cũng nhờ phong cách ứng xử biết người, biết mình của Lê Hoàn mà nhà Tống đã thay đổi chính sách đối ngoại theo hướng có lợi cho nước ta.

4. THỜI NHÀ LÝ

Để ngăn chặn mưu đồ mở rộng lãnh thổ của nhà Tống, vua Lý Nhân Tông đã đề cao cảnh giác, kết hợp nhiều hình thức đấu tranh ngoại giao như: bang giao chính thức thông qua các sứ bộ, giao dịch buôn bán, trao đổi ở khu vực biên giới và tổ chức các hoạt động định biên, thống nhất biên giới; chủ động cử sứ giả sang nhà Tống cầu phong, xin kinh Đại tạng, thậm chsi chấp nhận nạp, làm phiên thần để đạt được mục đích quốc gia, dân tộc, bảo vệ cương vực lãnh thổ.

Hoạt động đấu tranh ngoại giao của nhà Lý, nhất là các chính sách bang giao mềm dẻo không chỉ làm giảm bớt căng thẳng, ngăn chặn ý định xâm lược Đại Việt của nhà Tống, mà còn đòi lại được vùng đất Quảng Nguyên (Thuận Châu) năm 1079. Đổi lại, năm 1081, nhà Lý trao trả cho nhà Tống số dân và binh lính bị bắt.

Đến năm 1084, Lý Nhân Tông "sai thị lang Binh bộ Lê Văn Thịnh đến trại Vĩnh Bình của người Tống bàn việc cương giới... định biên giới, nhà Tống trả lại cho ta 6 huyện, 3 động".

5. THỜI NHÀ TRẦN

Mặc dù 3 lần đánh bại quân xâm lược Nguyên - Mông, bảo vệ vững chắc biên cương phía Bắc nhưng vua Trần vẫn kiên trì thực hiện chính sách ngoại giao mềm dẻo với nhà Nguyên để ngăn ngừa âm mưu tái xâm lược nước ta, giữ vững chế độ nhà Trần trong 175 năm.

Nghe-thuat-ngoai-giao-dinh-cao-cua-cac-trieu-VN-voi-nuoc-lon-7

7. THỜI NHÀ MẠC

Trong tình thế "ngàn cân treo sợi tóc", vua Mạc Đăng Dung đã chủ động thoái vị một cách mềm mỏng, khéo léo để tránh việc nhà Minh đem quân sang xâm lược Đại Việt: "Bỏ xưng tiếm hiệu (không xưng hoàng đế); xin theo lịch chính sóc (lịch của nhà Minh); trả lại đất bốn động đã chiếm; xin nội thuộc xưng thần; xin hàng năm ban lịch Đại Thống (lịch nhà Minh) và bù đủ các lễ vật tiến cống hàng năm". Nhờ đó, quân thù không đặt chân đến đất nước, và nhà Mạc vẫn xưng đế, vẫn làm chủ Đại Việt.

8. TRIỀU TÂY SƠN

Sau khi đại phá quân Thanh, vua Quang Trung đã nhanh chóng cử sứ thần sang phương Bắc làm hòa, nói rõ rằng, nước Nam chỉ bảo vệ bờ cõi của mình, Tây Sơn "không lấn sang biên giới". Đồng thời, khẳng định nếu nhà Thanh động binh xâm lược lần nữa thì quân ta kiên quyết chống lại.

Nhờ thực hiện tốt các hoạt động đấu tranh ngoại giao, nhà Thanh phải cong nhận nền độc lập của nước ta; trả lại 7 châu xứ Hưng Hóa đã chiếm trước đó; đồng thời tôn trọng chủ quyền và văn hóa nước Nam trong quan hệ hai nước.

9. THỜI NHÀ NGUYỄN

Các hoạt động đấu tranh ngoại giao thời nhà Nguyễn, buộc nhà Thanh phải công nhận quốc gia phong kiến độc lập, có chủ quyền, công nhận quốc hiệu "Việt Nam" thay cho "An Nam quốc", công nhận lãnh thổ miền biên giới và trên biển của nước ta...

Đặc biệt, vua Nguyễn cử các đội quân, dân đi khai phá hoang đảo, thu lượm các sản vật và thực hiện quyền quản lý trên thực tế với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa - khi ấy còn là đảo hoang vô chủ - cũng có tác dụng đấu tranh ngoại giao quốc phòng. Nhờ đó, chủ quyền Việt Nam đã được các nhà nghiên cứu địa lý, lịch sử... trên thế giới đã ghi nhận trong các tấm bản đồ có chú thích rõ ràng Hoàng Sa và Trường Sa là của Việt Nam.

Xem thêm: Những "độc chiêu" xử án có một không ai của các "Bao Thanh Thiên" nổi tiếng trong sử Việt

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Cuộc đời Huyền Trân công chúa có nhiều điều bí ẩn mà đến nay chưa giải mã được hết. Chuyện được nhắc đến nhiều nhất chính là cuộc hôn nhân chính trị với vua Chiêm Thành và cuộc giải cứu khỏi giàn hỏa thiêu đầy kịch tính.

Huyền Trân công chúa: Từ cuộc hôn nhân ngoại giao đến cuộc giải cứu khỏi giàn hỏa thiêu đầy kịch tính
0 Bình luận

Tháng 2/1400, Hồ Quý Ly cướp ngôi vua Trần Thiếu Đế, xưng là Thánh Nguyên, lập con trai tên Hán Thương làm thái tử. Ấy là khi bên Trung Quốc đang đánh nhau loạn xạ.

Vì sao Hồ Quý Ly nhất định phải cướp ngôi nhà Trần vào đúng năm 1400 mà không phải sớm hơn hay muộn hơn?
0 Bình luận

Các nhà quân sự xưa đều xác định, khi có giặc thì chiến thuật du kích là phù hợp nhất. Nhưng không phải vì thế mà quân đội ta thời xưa không tập trận. Vì chỉ khi tập trận mới tạo ra được sức mạnh của quân đội. Vậy, nhà Trần đã tập trận như thế nào?

Thời nhà Trần, quân đội tập trận đồ đánh giặc như thế nào?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Xúc động khoảnh khắc con trai gả mẹ 53 tuổi đi lấy chồng: “Dù ở độ tuổi nào, ai cũng xứng đáng có được những hạnh phúc riêng của mình”

Trong ngày cưới, người con trai đã chủ động trao tặng nhẫn vàng, kiềng vàng và bày tỏ lời cảm ơn, biết ơn vì công sinh thành, nuôi dưỡng, cũng như chúc phúc cho mẹ.

Thanh Tú
Thanh Tú 12 giờ trước
Mùa hè tình nguyện đặc biệt của những bạn trẻ Mỹ tại Việt Nam

Dù chỉ mới 16,17 tuổi và không phải là những thợ xây chuyên nghiệp nhưng nhóm bạn trẻ đến từ Mỹ đã không ngại ngần xắn tay áo, khiêng gạch, trộn xi măng giúp người dân Quảng Ngãi xây nhà tình nghĩa.

Hải An
Hải An 16 giờ trước
Hà Nội chi 3.000 tỷ hỗ trợ bữa trưa cho học sinh tiểu học

Từ năm học 2025-2026 tới đây, 768.000 học sinh tiểu học ở Hà Nội, gồm cả công lập và tư thục, sẽ được hỗ trợ 20.000-30.000 đồng bữa ăn trưa mỗi ngày.

Hải An
Hải An 19 giờ trước
Nam sinh đưa em đến điểm thi nhờ người trông hộ đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội

Nam sinh Nguyễn Mạnh Đức từng được biết đến với khoảnh khắc đưa em gái đến điểm thi nhờ anh chị tình nguyện viên trong hộ để vào thi lớp 10 đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Tin vui: Toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí từ năm 2026

Từ năm 2026, người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất một lần mỗi năm, theo dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị đang được xây dựng.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Ông ngoại Hà Nội một tay chăm cháu 7 tháng tuổi từ A đến Z khiến cộng đồng mạng trầm trồ

Nhìn khoảnh khắc ông ngoại U70 chăm sóc cháu nhỏ từ bế ru, cho ăn, quấy cháu,… đến chơi cùng cháu cả ngày với thái độ ân cần, yêu thương khiến ai cũng xúc động và ngưỡng mộ.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Cảnh sát Hà Nội huy động ca nô giải cứu nữ sinh viên chới với dưới sông Hồng

Nhận được thông tin một nữ sinh viên nhảy cầu Vĩnh Tuy, chới với dưới dòng nước xiết ở sông Hồng, Cảnh sát PCCC&CNCH đã kịp thời huy động ca nô để giải cứu.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Khoảnh khắc ấm lòng: CSGT kịp thời hỗ đưa tài xế đột quỵ trên cao tốc đi cấp cứu

Phát hiện tài xế xe cẩu bất tỉnh trong cabin trên cao tốc Pháp Vân – Cầu GIẽ, CSGT đã ngay lập tức mở đường, hỗ trợ đưa nạn nhân tới bệnh viện cấp cứu.

Đăng Dương
Đăng Dương 5 ngày trước
Không chờ đủ thủ tục, bác sĩ quyết định phẫu thuật khẩn cấp cho chàng trai “vô danh, ví rỗng”

Chàng trai 20 tuổi nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, không giấy tờ, không người thân. Không chờ đủ thủ tục, các bác sĩ quyết định mổ khẩn cầu để cứu người trong thời gian vàng.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Người dân Quảng Ngãi mở rộng vòng tay san sẻ chỗ ở với cán bộ từ Kon Tum chuyển về

Thấy các cán bộ Kon Tum mới chuyển về chưa có chỗ ở, người dẫn Quảng Ngãi đã mở rộng vòng tay giúp đỡ, chào đón, giúp họ nhanh chóng ổn định cuộc sống và công việc.

Thanh Tú
Thanh Tú 04/07
Không chỉ kịp thời đưa cháu bé tai nạn đi cấp cứu chiến sĩ CSGT còn hỗ trợ viện phí

Phát hiện cháu bé bị tai nạn giao thông khi đang trên đường làm nhiệm vụ, chiến sĩ đội CSGT số 6 (CATP Hà Nội) đã kịp thời đưa nạn nhân đi cấp cứu và hỗ trợ một phần viện phí.

Hải An
Hải An 03/07
Giao hàng gặp trời mưa, nam shipper nhanh tay dọn đậu phộng giúp chủ nhà

Giao hàng gặp trời mưa, thấy nhà chỉ có người già và trẻ nhỏ, nam shipper liền nhanh tay gom đậu phộng giúp. Hành động ấm lòng khiến dân mạng tấm tắc khen ngợi.

Hải An
Hải An 03/07
Ấm lòng trước khoảnh khắc loạt ô tô che chắn cho xe máy qua cầu lúc mưa to gió lớn ở Hà Nội

“Những lúc này, tôi chỉ mong xe mình to hơn để che được nhiều người hơn”, chia sẻ của tài xế xe tải khiến nhiều người xúc động.

Hải An
Hải An 02/07
CSGT Lâm Đồng kịp thời hỗ trợ sản phụ sinh con an toàn trên đường

Vào khoảng 4h50 ngày 1/7, trong lúc tuần tra giao thông, CSGT Lâm Đồng đã kịp thời phát hiện và hỗ trợ một sản phụ chuyển dạ sinh con ngay trên xe đặc chủng.

Hải An
Hải An 02/07
3 cuộc đời được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng cao đẹp

Sau tai nạn giao thông, một người phụ nữ ở TP.HCM được xác định chết não, gia đình đã quyết định hiến tạng, đem lại sự sống cho 3 bệnh nhân đang nguy kịch.

Hải An
Hải An 01/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất