Nguyễn Huỳnh Đức - hổ tướng Sài Gòn nức danh trung nghĩa: Lấy chân làm gối cho vua ngủ

Nguyễn Huỳnh Đức là hổ tướng của truyền Nguyễn với nhiều chiến công vang đội trên sa trường và nổi tiếng về lòng trung nghĩa. Khi Nguyễn Huệ bắt, muốn giữ làm bề tôi vì mến tài đức, ông không chịu nên sau 3 năm nương náu ông trốn về với chúa Nguyễn.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Hổ tưởng Nguyễn Huỳnh Đức là ai?

Nguyễn Huỳnh Đức (1748 - 1819) là danh tướng và là công thần khai quốc của nhà Nguyễn. Ông là một trong số các võ quan cao cấp đầu triều Nguyễn, từng giữ chức Tổng trấn của cả Bắc Thành lẫn Gia Định Thành.

Theo Wiki, trước ông có tên là Huỳnh Tường Đức, sau nhờ lập nhiều công lao nên được ban quốc tính họ Nguyễn. Từ đó ông có họ kéo là Nguyễn Huỳnh. Ông sinh trưởng tại giồng Cái Én, làng Trường Khánh, châu Định Viễn, dinh Long Hồ (nay thuộc phường Khánh Hậu, thành phố Tân An, tỉnh Long An).

Vị hổ tướng này xuất thân trong gia đình quan võ. Ông nội là Huỳnh Châu, cha là Huỳnh Lương, đều theo phò chúa Nguyễn và đều được phong chức Cai đội.

Chan-dung-ho-tuong-Nguyen-Huynh-Duc-nuc-danh-trung-nghia-4
Chân dung truyền thần Hổ tướng Nguyễn Huỳnh Đức được vẽ năm 1802, hiện còn lưu giữ tại đền thờ ở Long An

Năm 1731, cha và ông nội theo Điều khiển Trương Phước Vĩnh tham gia đánh dẹp cuộc nổi loạn Sá Tốt. Sau khi dẹp yên, vua Chân Lạp hoảng sợ, xin đem hai vùng đất là Peam Mesar (Mỹ Tho) và Longhôr (Vĩnh Long) dâng cho chúa Nguyễn Phúc Chu. Để tiện việc coi giữ, vị chúa này cho lập châu Định Viễn, dựng dinh Long Hồ, bổ nhiệm quan lại rồi đưa thêm dân Việt đến khai hoang lập nghiệp. Từ đó, gia đình ông ở lại khai khẩn và lập nghiệp tại nơi sinh ra ông.

Sử chép, ông là người có dung mạo khôi ngô, khỏe mạnh hơn người, ai cũng coi ông là hổ tướng. 

Hổ tướng được vua Quang Trung kính trọng

Được biết, Nguyễn Huỳnh Đức cùng với Lê Văn Duyệt, Nguyễn Văn Trương, Đỗ Thành Nhơn, Trương Tấn Bửu được người đời suy tôn là "Ngũ hổ tướng Gia Định".

Ban đầu, ông là tướng của Đỗ Thành Nhơn, thủ lĩnh quân Đông Sơn ở Gia Định. Sau này, Đỗ Thành Nhơn bị hại, Nguyễn Huỳnh Đức vẫn được tin dùng. Sách "Đại Nam chính biên liệt truyện" chép rằng khi vua tôi nhà Nguyễn phải bỏ chạy vì bị quân Tây Sơn đánh cho thua tan tác ở Sài Gòn, Nguyễn Huỳnh Đức vẫn chạy theo cứu giá.

Vua muốn lội lên bờ để tránh nhưng Nguyễn Huỳnh Đức nghĩ rằng sông ấy có nhiều cá sấu nguy hiểm, cố xin Nguyễn Ánh bình tĩnh để xem hư thực thế nào. Sau nhìn kĩ mới biết, đó chỉ là đàn cò trắng đang đậu trên cây dọc bờ sông.

Chan-dung-ho-tuong-Nguyen-Huynh-Duc-nuc-danh-trung-nghia-9
Bàn thờ ông Nguyễn Huỳnh Đức tại Long An

Vừa sợ  bị truy kích, vừa mệt mỏi, giữa đêm vua gối đầu lên đùi Huỳnh Đức mà ngủ. Hổ tướng cứ thế xua muỗi suốt đêm, canh trừng để vua có giấc ngủ ngon. Gia Long sau đó khen Nguyễn Huỳnh Đức là người có lòng trung quân.

Đến năm 1783, Nguyễn Huỳnh Đức thua trận, bị quân Tây Sơn bắt cùng 5000 thuộc hạ. Quang Trung - Nguyễn Huệ thấy ông khỏe mạnh, muốn thu dùng nhưng ông một lòng với Nguyễn Ánh, luôn nuôi ý trốn về.

Thời gian lưu lại doanh trại của Nguyễn Huệ, do nhớ thương chủ cũ nên trong lòng ông thường phẫn uất. Một đêm mơ ngủ, Nguyễn Huỳnh Đức quát mắng Nguyễn Huệ rất to. Quân tướng giận, muốn đem giết nhưng vị anh hùng áo vải cho là lời trong giấc ngủ, không nỡ bắt tội.

Nguyễn Huệ còn cho nhiều châu ngọc, muốn tỏ sự hậu đãi để lôi kéo nhưng Huỳnh Đức vẫn không suy chuyển. Ông lập lời thề với Quang Trung rằng, chỉ giúp đánh họ Trịnh chứ không quay giáo đánh chúa Nguyễn. Vị anh hùng Tây Sơn vì thế càng mến tài trung nghĩa của ông.

Tấm gương sáng về lòng trung nghĩa

Ba năm sau, Nguyễn Huệ dẫn quân ra Bắc đánh họ Trịnh nên đưa Nguyễn Huỳnh Đức theo. Khi về, ông được để lại giữ đất Nghệ An cùng tướng trấn thủ Nguyễn Văn Duệ. Người này vốn là thuộc hạ của Nguyễn Nhạc nên không thích ở dưới quyền Nguyễn Huệ.

Huỳnh Đức nhân đó lập mưu bảo Duệ theo đường tắt trong rừng mà lẻn về Quy Nhơn với Nguyễn Nhạc. Duệ tin lời liền đem  hơn 5.000 quân theo đường rừng về Nam. Khi đi, Duệ sai ông đi trước mở đường.

Được hơn 10 ngày, ông cho người đến tại ơn Duệ rồi đưa thuộc hạ sang hướng khác, tránh Duệ mang quân truy đuổi. Đi đường rừng núi hiểm trở, mất nhiều thời gian nên lương cạn, quân sĩ phải ăn lá cây. Sau cùng, ông đến được Xiêm La (Thái Lan), vua ở đây cũng muốn giữ lại làm tướng nhưng ông nhất quyết về Sài Gòn tìm chúa Nguyễn Ánh.

Chan-dung-ho-tuong-Nguyen-Huynh-Duc-nuc-danh-trung-nghia
Khu mộ của Hổ tướng Nguyễn Huỳnh Đức tại Long An hiện được dòng họ chăm sóc tốt

Vào năm 1799, ông được thăng chức Chưởng quản Hữu quân dinh, ra đánh lấy được Phan Rí. Ông cũng dẫn quân tham chiến trận Thị Nại, chiếm thành Quy Nhơn giúp Nguyễn Ánh xoay chuyển cục diện chiến trường. Sau khi chiếm được Phú Xuân, Nguyễn Ánh giao ông trấn giữ thành Quy Nhơn.

Khi Nguyễn Ánh đăng cơ, Nguyễn Huỳnh Đức được phong làm Quận công. Năm 1810, ông được làm Tổng trấn Bắc thành kiêm Khâm sai Chưởng tiền quân. Sáu năm sau, ông làm Tổng trấn Gia Định cùng với Hiệp Tổng trấn Trịnh Hoài Đức, cai quản toàn miền Nam.

Đến năm 1819, Nguyễn Huỳnh Đức mất khi đang tại chức, thọ 71 tuổi. Thi hài ông được an táng tại Long An. Ông được thờ ở miếu Trung hưng công thần tại Huế. Quần thể đền, mộ thờ vị Hổ tướng tại Long An được dòng họ giữ gìn tốt. Năm 1993, toàn thể khu di tích được Bộ Văn hóa Thông tin công nhận là Di tích lịch sử cấp Quốc gia.

Hiện, tên ông được đặt cho nhiều đường tại các tỉnh miền Tây như Long An, Kiên Giang, Tiền Giang, Vĩnh Long.

Trước 1985, Sài Gòn có đến hai con đường mang tên Nguyễn Huỳnh Đức nhưng đã đổi thành đường Trần Tuấn Khải (quận 5) và Huỳnh Văn Bánh (Phú Nhuận). Ngoài ra, trước năm 1976, quận 5 còn có phường Nguyễn Huỳnh Đức, ngày nay là địa bàn các phường 5 và 6.

(T/h Wiki, Zing, VnExpress)

Xem thêm: Chân dung "ngũ hổ tướng" của Trần Hưng Đạo, tài giỏi ngang ngửa 5 dũng tướng của nhà Thục thời Tam Quốc

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Sử sách nhà Tống cho rằng, lý do quân Tống thất bại trong cuộc tiến quân đánh Đại Việt năm 1077 là do hai chủ tướng bất hòa, không phối hợp với nhau.

Sử Tống tiết lộ lý do thua trận khi tiến đánh Đại Việt: Chủ tướng và phó tướng không còn hợp ý
0 Bình luận

Những mũi tên phóng ra từ cung của hổ tướng Lý Văn Bươu đã góp phần tiêu diệt địch đem lại chiến thắng vang dội trong cuộc chiến chống quân Xiêm và quân Thanh của nhà Tây Sơn.

Tài huấn luyện chiến mã và tuyệt kỹ bắn cung “bách phát bách trúng” của hổ tướng Lý Văn Bưu
0 Bình luận

Nói về việc vị dũng tướng trong "Gia Định tam hùng" bị chúa giết, sử của người Âu Châu nói rằng, cái tội của họ Đỗ chỉ là làm được nhiều công lớn, uy danh lẫy lừng làm lu mờ địa vị của ông chúa nhỏ...

Bi kịch của dũng tướng trong 'Gia Định tam hùng': Lập đại công cứu chúa đời trước rồi lại bị chúa đời sau đem giết
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Vinmec ghép gan thành công cho bệnh nhi 8 tháng tuổi

Vinmec vừa thực hiện thành công ca ghép gan đặc biệt cho bệnh nhi N.L.T 8 tháng tuổi, chỉ nặng 6.5kg từ nguồn tạng hiến của bệnh nhân chết não.

Đăng Dương
Đăng Dương 15 phút trước
Người đàn ông Hà Nội đánh rơi 500 triệu đồng vui mừng được nhận lại

Đánh rơi chiếc ví da cùng số tiền mặt gần 500 triệu đồng, anh Nguyễn Thanh Bách (Hà Nội) xúc động, vui mừng khi nhận lại số tài sản lớn và giấy tờ tùy thân nhờ vào hành động tử tế của một quản lý nhà hàng tại Hòa Bình.

Thanh Tú
Thanh Tú 5 giờ trước
Hai cha con đoàn tụ đúng ngày đất nước thống nhất sau 57 năm thất lạc

Sau 57 năm thất lạc, hai cha con ông Chu Nghiêm (84 tuổi, trú P.Tương Mai, Q.Hoàng Mai, Hà Nội) đã được đoàn tụ vào đúng ngày 30/4.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
''Vua dầu mỏ'' Rockefeller dạy con 5 điều: Toàn những thứ đơn giản mà giúp gia tộc bền vững trăm năm

Tư duy dạy con "vua dầu mỏ" Rockefeller không có gì quá vĩ mô nhưng lại khiến nhiều người phải suy ngẫm và điều chỉnh lại cách giáo dục con cái của mình.

Đáng giá hơn bạc vàng, 4 câu nói này của cha mẹ sẽ giúp con trưởng thành tự tin, giàu có, hiếu thảo

Đứa trẻ càng cảm nhận được nhiều "tình yêu" từ cha mẹ và người thân thì chiếc dây diều "tình yêu" càng vững chắc.

Nghịch lý từ Harvard: Cha mẹ càng hay sửa sai, IQ con cái càng giảm rõ rệt

Nghiên cứu của Harvard chỉ ra, cha mẹ càng hay sửa sai, chỉ số thông minh của con càng giảm. Đây là hồi chuông cảnh báo thức tỉnh cha mẹ trong cách giáo dục con.

Công ty Hoàng Long với 20 năm cung cấp thông tin minh bạch

Theo một khảo sát gần đây tại các thành phố lớn, có đến 67% người tham gia thừa nhận từng rơi vào trạng thái nghi ngờ, lo lắng vì những dấu hiệu bất thường trong mối quan hệ cá nhân hoặc công việc – nhưng không biết nên chia sẻ với ai, hoặc tìm lời khuyên từ đâu. Đó cũng là lý do mà trong vài năm trở lại đây, nhu cầu tìm đến các văn phòng hỗ trợ tìm kiếm, xác minh thông tin tại Công ty Hoàng Long ngày càng tăng lên.

Ơn người đưa đò – Câu chuyện nhân văn xúc động

Câu chuyện về Khôi và cô Hạnh không chỉ là câu chuyện của một học trò thành đạt biết ơn thầy cô, mà còn là bài học lớn về ơn nghĩa ở đời.

Bác sĩ Nguyễn Hữu Trọng – Một đời tài hoa nhưng duyên tình lận đận

Bác sĩ Nguyễn Hữu Trọng không chỉ được biết đến bởi sự nghiệp, tài hoa, công việc kinh doanh rực rỡ mà còn bởi những mối tình trắc trở trong đời. Dẫu vậy, ông vẫn luôn tin yêu cuộc đời, sống viên mãn bên người vợ kém 53 tuổi và chứng minh tình yêu cổ tích trên đời là có thật.

Tình anh em – Câu chuyện nhân văn cảm động

Qua câu chuyện của bố và chú tôi nhận ra rằng, chỉ cần mình đặt cái tôi xuống một chút thì mọi tổn thương trong các mối quan hệ đều được chữa lành và tình anh em cũng thế.

Trưởng công an xã xây nhà cho dân bằng tiền tiết kiệm

Thương cho cảnh khó khăn của bốn bà cháu phải sống trong căn nhà dột nát, trưởng công an xã Ia Mrơn, huyện Ia Pa, Gia Lai đã tự bỏ 60 triệu tiền tiết kiệm để hỗ trợ.

Thắng đời 2 - 0: Jenny Huỳnh vừa đỗ đại học top 1 nước Mỹ, vừa đỗ đại học top 1 Trung Quốc 

Jenny Huỳnh vừa trở thành sinh viên trao đổi tại ĐH Bắc Kinh sau 2 năm theo học tại  Đại học Stanford, ngôi trường xếp hạng 6 thế giới (theo xếp hạng của QS World University Ranking 2025).

PC Right 1 GIF
Đề xuất