Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày10 Thành viên · 7.920 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng9 Thành viên · 2.475 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương10 Thành viên · 774 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.099 Bài viết -
Sống An Lành6 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Nguyễn Ánh bỏ thành Bình Định tiến đánh Phú Xuân: Kế này do ai hiến?
Đã hơn 200 năm trôi qua, người dân Bình Định vẫn một lòng tôn kính Hậu quân Võ Tánh - người tuẫn tiết thủ thành Bình Định. Ông là một công thần triều Nguyễn.
Giữa khu di tích thành Hoàng Đế (xã Nhơn Hậu, TX.An Nhơn, Bình Định) của nhà Tây Sơn có ngôi mộ của Khâm sai Chưởng hậu quân Võ Tánh của triều Nguyễn. Người dân vùng đất này lưu truyền câu hát: “Ngó lên ngọn tháp Cánh Tiên/Cảm thương quan Hậu thủ thiềng (thành) ba năm". Hằng năm, vào ngày giỗ Võ Tánh (27.5 âm lịch), người dân trong vùng thường mang lễ vật, tiền bạc đến làm lễ cúng.
Bình Định vốn là quê hương của nhà Tây Sơn, người dân ở đây vẫn tôn thờ các anh hùng nghĩa sĩ của phong trào nông dân này nhưng một vị công thần của triều đại đối nghịch được tôn kính, đưa vào ca dao là điều khá thú vị.
Nhiều bậc tướng giỏi cùng hiến kế
Theo các tư liệu lịch sử, năm 1799, sau khi chiếm được thành Hoàng Đế của quân Tây Sơn, chúa Nguyễn Ánh đổi tên thành là Bình Định, giao cho Khâm sai Chưởng hậu quân Võ Tánh và Lễ bộ Ngô Tùng Châu (có sách ghi là Ngô Tòng Chu) trấn giữ.
Thiếu phó Trần Quang Diệu và Đại tư đồ Võ Văn Dũng của nhà Tây Sơn đem quân từ Phú Xuân (TP.Huế ngày nay) đến vây đánh để chiếm lại thành. Trong đó, Trần Quang Diệu thống lĩnh bộ binh tấn công thành, còn Võ Văn Dũng đem thủy quân giữ chặt mặt biển tại cửa Thị Nại.
Mùa xuân năm 1801, chúa Nguyễn Ánh dẫn quân đánh tan thủy quân Tây Sơn tại Thị Nại. Đại tư đồ Võ Văn Dũng đem tàn quân hợp với Thiếu phó Trần Quang Diệu để vây chặt thành Bình Định, chia quân trấn giữ các đường tiến đến thành. Chúa Nguyễn tiến quân nhiều lần vẫn không giải vây được thành.
Chuyện truyền miệng tại Bình Định và một số sách của tác giả Đặng Quý Địch (1939-2017) kể rằng, biết không thể giữ được thành, Võ Tánh sai bà Nguyễn Thị Hảo (vợ Tri bạ Phan Văn Hán) lẻn ra ngoài mang thư khuyên chúa Nguyễn để mình cầm chân quân Tây Sơn, còn đại binh nên tiến đánh Phú Xuân, kinh đô của nhà Tây Sơn. Chúa Nguyễn Ánh nghe theo, lấy được Phú Xuân, nhờ đó mà thống nhất được giang sơn.
Biết không giữ được thành Bình Định, Ngô Tùng Châu uống thuốc độc, Võ Tánh viết thư cho Trần Quang Diệu xin tha cho binh sĩ vô tội rồi tự thiêu.
Cũng có người kể rằng các ông Đặng Đức Siêu và Trần Văn Trạc (có sách viết là Trần Văn Chạc - đều là người Bình Định) có công khuyên chúa Nguyễn Ánh bỏ thành Bình Định tiến đánh Phú Xuân. Sau này, khi chúa Nguyễn Ánh lên ngôi hoàng đế, ông Đặng Đức Siêu được phong làm Thượng thư Bộ Lễ, ông Trần Văn Trạc là Thượng thư Bộ Lại.
Theo Đại Nam liệt truyện (tập 2 – truyện Đặng Đức Siêu), ông Đặng Đức Siêu và Trần Văn Trạc tâu: “Quân giặc đem hết quân vây thành, thì sào huyệt của chúng tất bỏ trống không. Quân ta nếu tiến chiếm sào huyệt của chúng thì việc vây thành ấy, không cứu viện cũng tự giải được”. Bây giờ, tướng Nguyễn Văn Thành và nhiều người cũng tâu nên bỏ thành, Võ Tánh ở trong thành cũng gửi mật thư xin nhân lúc sơ hở đánh lấy Phú Xuân.
Võ Tánh tự thiêu để bảo vệ thành
Sách Đại Nam thực lục (tập 1) của các sử quan triều Nguyễn có ghi lại nhiều chi tiết về trận chiến thành Bình Định và Võ Tánh.
Sau khi phá được thủy quân Tây Sơn tại Thị Nại, chúa Nguyễn Ánh sai người lẻn vào trong thành Bình Định dụ Võ Tánh và Ngô Tùng Châu cố gắng giữ thành. Mặt khác, chúa Nguyễn cũng mật dụ Lưu trấn Gia Định Nguyễn Văn Nhân kén thêm quân để chuẩn bị tiến đánh Phú Xuân. Trong mật dụ có ghi lời chúa Nguyễn: “Nếu Bình Định chưa giải được vây, ta cũng thẳng tới Phú Xuân để diệt trừ bọn nghịch".
Tháng 4 Âm lịch năm 1801, lương thực trong thành Bình Định gần hết, chúa Nguyễn Ánh liệu thể chưa có thể giải vây ngay được nên nói với các tướng rằng: “Thà mất thành chứ không để mất tướng giỏi của ta" rồi sai người mang thư lặn nước lẻn vào trong thành, bảo Võ Tánh bỏ thành tìm đường ra hội với đại quân.
Nhưng Võ Tánh dâng biểu trả lời xin liều chết giữ thành tới cùng và khuyên chúa Nguyễn nhân sơ hở đánh úp Phú Xuân: “Lấy thành Phú Xuân thay một mạng thần, thần thỏa nguyện rồi".
Chúa Nguyễn Ánh xem biểu của Võ Tánh, than thở hồi lâu, rồi gọi bầy tôi tới bàn. Chúa Nguyễn dụ rằng: “Giặc sợ Võ Tánh cho nên dốc lực lượng cả nước đến vây thành Bình Định, vững như thùng sắt. Nay muốn đánh gấp cũng chưa dễ đâu. Chi bằng giã thẳng vào Phú Xuân, đánh vào chỗ xót xa của chúng, thể tất chúng phải triệt vây về cứu căn bản. Đó là cái kế đánh Ngụy để cứu Hàn, không giải mà hóa giải vây".
Sau đó, chúa Nguyễn Ánh lưu Nguyễn Văn Thành lãnh bộ binh, Nguyễn Hoàng Đức lĩnh binh thuyền đóng giữ tại Thị Nại để cầm cự với quân Tây Sơn, còn mình đích thân dẫn quân đánh Phú Xuân.
Lấy được Phú Xuân, chúa Nguyễn Ánh liền sai Lê Văn Duyệt thống lĩnh bộ binh, Lê Chất cũng được điều theo giúp Lê Văn Duyệt, Tống Viết Phước thống lĩnh thủy binh, chia đường vào giải cứu thành Bình Định. Dặn dò trước khi Lê Văn Duyệt lên đường, chúa Nguyễn Ánh nói: "Ta ngày đêm không lúc nào không lo nghĩ đến Bình Định".
Cũng theo Đại Nam thực lục, khi chúa Nguyễn rời đi, lương thực trong thành sắp hết, có người khuyên Võ Tánh phá vòng vây mà ra. Võ Tánh không nghe, nói rằng: “Ta vâng mệnh giữ thành, phải cùng còn mất với thành, nay bỏ thành mà cầu lấy sống thì còn mặt mũi nào nhìn thấy chúa thượng nữa!".
Khi lương thực hết, phải giết voi ngựa để ăn, binh lính vẫn không có lòng làm phản nhưng Võ Tánh lo “thành bị hãm quân lính không khỏi tổn thương nhiều”. Ông sai lấy củi khô chất quanh dưới lầu Bát Giác trong thành.
Một buổi sớm, Ngô Tùng Châu đến hỏi kế thì Võ Tánh trỏ vào lầu Bát Giác mà nói: “Đây là kế của tôi” và bảo rằng: “Tôi làm chủ tướng, nghĩa không thể cùng sống với giặc. Ông là văn thần, quân địch tất không hại, nên tính cách tự toàn".
Ngô Tùng Châu cười, đáp lại: “Cứ gì văn hay võ, lòng trung cũng là một thôi. Tướng quân biết chết theo nạn nước. Châu này không biết làm tôi chết với trung sao". Thế rồi trở về mặc mũ áo, hướng về cửa khuyết bái vọng rồi uống thuốc độc mà chết. Hay tin, Võ Tánh ngậm ngùi than rằng: “Ngô quân đã hơn ta một nước rồi" và tới thăm, khâm liệm, tổ chức an táng Ngô Tùng Châu.
Võ Tánh gửi thư cho Trần Quang Diệu nói “Tướng quân nghĩa phải chết là việc của ta, quân sĩ không có tội gì, không nên giết hại”.
Sau đó, lấy thuốc súng bỏ vào lầu Bát Giác, mặc triều phục lên trên lầu, gọi các tướng bảo rằng: “Ta từ khi phụng mệnh giữ thành này, giặc Tây Sơn đem lực lượng cả nước vây đánh bốn mặt, đã hai năm nay. Thực nhờ tướng sĩ đồng tâm nên giữ vững được thành mà chống giặc. Nay lương hết, sức kiệt, giữ không thể được nữa mà đánh cũng vô ích, nên ta chết kẻo để tướng sĩ khổ mãi”.
Các tướng và quân lính đều rạp xuống đất kêu khóc. Võ Tánh vẫy lùi ra rồi phóng lửa tự đốt. Cai cơ Nguyễn Tiến (có sách ghi là Tấn) Huyên cũng gieo mình vào lửa để chết. Đó là ngày 27.5 Âm lịch.
Khi Trần Quang Diệu đem quân vào thành, dùng lễ chôn cất Võ Tánh, tướng sĩ ở trong thành không bị giết hại, được tha về. Lúc này, bộ binh của Lê Văn Duyệt và Lê Chất mới đến Quảng Nam.
Khi nghe tin Võ Tánh và Ngô Tùng Châu chết tại thành Bình Định, chúa Nguyễn Ánh đau buồn thương tiếc, bảo bầy tôi rằng: “Bọn Tánh chết như thế là vẹn tiết, bậc trung liệt đời xưa như Trương Tuần, Hứa Viễn cũng không hơn được”.
Đọc thêm
Kiến ăn mỡ khoét thành chữ trên mặt lá cây (Lê Lợi vi quân, Nguyễn Trãi vi thần), rồi lá rụng theo dòng nước trôi đi các ngả mang tin Lê Lợi và Nguyễn Trãi khởi nghĩa đến với mọi người khiến ai nấy đều tin tưởng vào nghĩa quân. Ấy là diệu kế "độc nhất vô nhị" của vị văn thần Nguyễn Trãi.
Nguyên phi Ỷ Lan là bà hoàng tài sắc vẹn toàn, một nhà Phật học nổi tiếng, một nữ danh nhân tuyệt vời trong lịch sử Việt Nam.
Vốn tưởng thái giám là vị quan nhỏ bé hầu cận bên cạnh hoàng thượng và các cung tần trong chốn hậu cung. Thế nhưng, lịch sử Việt Nam đã ghi nhận 3 vị thái giám rất khác biệt. Họ đều là dạnh tướng, nhà chính trị kiệt xuất.
Bài mới
Du khách Hồng Kông (Trung Quốc) làm rơi điện thoại xuống cống thoát nước khi du lịch và đã được công an hỗ trợ, lấy lại tài sản.
Xóm trọ 0 đồng ở phường Hồng Gai đã giúp nhiều bệnh nhân chạy thận bớt gánh nặng chi phí và có thêm động lực vượt qua bệnh tật.
Ca sĩ Đức Phúc đang nỗ lực tìm kiếm bác xe ôm lớn tuổi bị hủy chuyến vì xe Wave cũ, mong muốn tặng xe mới giúp ông mưu sinh dễ dàng hơn.
Vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo Cà Mau đã phối hợp cùng Viện Đào tạo và Phát triển nhân lực (itd) tổ chức Chương trình tập huấn kiến thức, kỹ năng mềm dành cho sinh viên các trường cao đẳng trên địa bàn tỉnh.
The 1% Fund là một dự án thiện nguyện được thành lập bởi học sinh trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam và THPT Chuyên Nguyễn Huệ với châm ngôn “One percent. One change” - một phần trăm tấm lòng của mỗi người cũng có thể kiến tạo một sức ảnh hưởng nhất định đến cộng đồng. Cho đến nay, dự án đã đi được hơn nửa chặng đường của mùa 10, cùng với thật nhiều hoạt động sôi nổi qua những dấu mốc thành công đáng tự hào qua các mùa sự kiện chính MỌT - GOM và tiền sự kiện SAN.
Chị Vũ Thị Hoài (33 tuổi, Nghệ An) mới đây đã được một nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi túi tiền trong lúc chở con gái 10 tháng tuổi đi giao hàng.
Từ khi gặp cụ bà 86 tuổi tại Pháp, cuộc sống của cô gái Việt - Nguyễn Trang đã thay đổi rất nhiều. Bà dành tình thương, chăm sóc Trang như bà ngoại chăm sóc cháu gái, khiến cô vô cùng cảm động và hạnh phúc.
Nghệ An những ngày cuối năm vẫn còn ngổn ngang dấu vết của những cơn bão vừa đi qua. Con đường làng bị bùn đất phủ loang lổ, những hàng rào đổ nghiêng, mái tôn nhà dân bị gió cuốn bật tung từng mảng. Mùi ẩm lạnh của mưa và những đêm mất ngủ vì gió rít như vẫn còn đọng lại trên đôi mắt của người dân nơi đây. Cả vùng quê hiền lành vốn bình yên lại phải trải qua thêm một lần thử thách nghiệt ngã của thiên nhiên.
Chỉ một dòng bình luận vô thức trong lúc tuyệt vọng: “Ước gì Vingroup có thể hỗ trợ cho mình 1 chiếc máy thở nho nhỏ thôi, mình rất cần sự sống từ nó”, cô gái sinh năm 1994 đã có cơ hội được sống tiếp.
Chiều 9/12, tại Hà Nội đã diễn ra buổi ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc), nhằm kết nối cộng đồng cựu sinh viên, thúc đẩy hợp tác giáo dục giữa hai nước Việt – Trung.
Nhận 100 triệu đồng từ vị khách trúng số 18 tỷ, bà Thùy Dương góp thêm 38 triệu để mua 8 tấn gạo tặng cho bà con khó khăn.
Những ngày này, tại điểm tiếp nhận hàng hoá cứu trợ đồng bào vùng lũ miền Trung ở phường Nam Định (tỉnh Ninh Bình), người dân liên tục mang gạo cùng nhiều nhu yếu phẩm tới ủng hộ.
Khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường, không chỉ cô dâu xúc động nghẹn ngào mà người thân, quan khách xung quanh cũng sut sùi lau nước mắt.
Con đường về trường sạt lở, trơn trượt, bùn ngập đến đầu gối nhưng thầy giáo vùng cao ở Đà Nẵng vẫn ôm chặt bó hoa để tặng các đồng nghiệp trong trường.
Trường ngập sâu, hơn 500 sinh viên kẹt trong ký túc xá. Thầy cô lội nước lạnh, mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho trò trong Ngày Nhà giáo Việt Nam.