Ngẫm về ý nghĩa 8 giọt lệ trong bát canh Mạnh Bà

Còn theo văn hóa phương Đông (Phật giáo và Đạo giáo) đều cho rằng, con người ta sẽ phải trải qua một chặng đường, rồi sau đó mới quyết định vong linh có thể đi vào cõi nào để tiếp tục luân hồ: hoặc là lên trời hưởng phúc lành, hoặc đầu thai làm người hoặc loại động vật nào đó, hoặc bị xuống mười tám tầng địa ngục như trong truyền thuyết để chịu khổ hình.

Chặng đường mà mỗi con người đi qua sau cái chết, đầu tiên là Quỷ Môn quan, rồi đến một con đường gọi là Hoàng Tuyền. Hai bên đường nở rộ một loại hoa đẹp, chỉ thấy hoa nở không thấy lá xanh, người cõi dương gian gọi đó là hoa Bỉ Ngạn (hoa của cõi bên kia). Con đường này cần phải đi rất lâu, đến cuối đường có một con sông nhỏ gọi là Vong Xuyên Hà.

Trên sông ấy có một chiếc cầu đá gọi là Nại Hà. Đối diện bên kia của cây cầu có một gò đất gọi là Vọng Hương đài. Bên bờ sông có một tảng đá, gọi là Tam Sinh thạch (đá ba đời) ghi chép lại đời trước, đời này và đời sau của mỗi con người. 

Đi qua cầu Nại Hà, đứng trên Vọng Hương đài nhìn nhân gian lần cuối. Sau đó đi vào cõi âm tào địa phủ. Bên cạnh Vọng Hương đài có một cái đình nhỏ gọi là đình Mạnh Bà. Ở đó có một người đàn bà tên là Mạnh Bà. Người phụ nữ này sẽ đưa cho mỗi người qua đường một chén canh Mạnh Bà. Uống canh vào, linh hồn sẽ quên hết mọi chuyện ở dương thế. 

Trong cuốn "Ngọc lịch sao truyện" có ghi chép, Mạnh Bà dùng dược liệu trần gian để điều chế thành một loại canh có tên là canh Mạnh Bà hay còn gọi là "cháo lú". Uống chén canh này, linh hồn sẽ quên hết mọi chuyện.

Tuy nhiên, cũng có truyền thuyết cho rằng, canh Mạnh bà trong chén chính là nước mắt chảy suốt một đời của bản thân người sống. Mỗi người khi còn sống, đều chảy nước mắt: hoặc là vui, hoặc buồn, hoặc đau khổ, hoặc căm hận, hoặc sầu não, hoặc yêu thương … 

Vậy tám giọt lệ trong canh Mạnh Bà có ý nghĩa gì? Theo Phật Giáo Việt Nam, trong canh Mạnh Bà có 8 thứ nước mắt thể hiện cho nhân sinh con người. Một là giọt lệ sống. Hai khoảng lệ già. Ba phần lệ khổ. Bốn tấc lệ hối tiếc. Năm tấc lệ tương tư. Sáu chén lệ bệnh tật. Bảy thước lệ biệt ly. Tám giọt lệ đau lòng. Đó là tất cả những sinh, khổ, bệnh, lão, tương tư, hối tiếc, biệt ly, đau thương của đời người. 

Nếu ở dương thế là người lương thiện, uống canh Mạnh bà sẽ khỏe mạnh, thông minh. Luân hồi là bậc cao quý, giàu sang, vinh hiển. Nếu ở dương thế là kẻ gian ác, uống Canh Mạnh bà sẽ tăm tối, yếu nhược. Họ phải suy ngẫm về những điều đã làm, ăn năn hối lỗi mới được vào luân hồi. 

Mạnh Bà giữ những giọt nước mắt này rồi đem nấu thành canh. Khi con người rời khỏi nhân gian đi đến cầu Nại Hà thì sẽ uống bát canh này và quên hết mọi buồn vui, yêu ghét, hận thù trên dương thế để bắt đầu tiến vào lục đạo hoặc là tiên, hoặc là người hoặc là súc sinh. 

Một người đi qua cầu Nại Hà, Mạnh Bà sẽ hỏi có muốn uống canh không? Nếu muốn qua cầu thì phải uống canh. Còn nếu không uống canh thì không được qua cầu, đầu thai chuyển kiếp.

Dẫu biết uống canh Mạnh Bà mới qua được cầu Nại Hà, bước đến cánh cửa luân hồi tìm thân hình mới. Nhưng không phải linh hồn nào cũng chấp nhận uống thứ canh lãng quên này. Bởi ở dương thế họ vẫn còn những tình si, nghiệp duyên chưa thể chấm dứt. Hay sự tham, sân, si trong cõi lòng chưa thể buông bỏ, vẫn cứ thù hằn, oán hận.

Câu chuyện về chặng đường sau cái chết và chén canh Mạnh Bà đúng sai thực hư thế nào không ai có thể chứng minh được. Nhưng từ nghìn đời nay, con người vẫn răn dạy con cháu nên sống hiền lương, tích phúc báo để khi chết đi được đầu thai kiếp làm người hoặc được thăng thiên làm tiên, độ hóa thành Phật... 

Đức Phật từng dạy: Phúc báo không tự sinh ra, cũng không phải tranh đoạt mà có được, chỉ có tu tâm dưỡng tính hành thiện, tích đức mới có phúc báo. Phúc báo đời này liên quan đến cả kiếp sau.

Canh Mạnh Bà là gì? Ý nghĩa canh Mạnh Bà?