Câu chuyện truyền cảm hứng từ cuộc trốn chạy của Rahaf Mohammed al-Qunun

Chỉ vì làm trái ý gia đình, Rahaf Mohammed al-Qunun bị họ nhốt nửa năm. Cuối cùng cô thực hiện cuộc trốn chạy sang Thái Lan, đăng 80 lời thỉnh cầu lên Twitter và được chấp nhận tị nạn ở Canada.

Đỗ Thu Nga
08:23 04/08/2021 Đỗ Thu Nga
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Cuộc trốn chạy của Rahaf Mohammed al-Qunun từng thu hút sự quan tâm của truyền thông quốc tế. Đồng thời tác động mạnh đến hệ thống giám hộ vốn nhiều tranh cãi của Saudi Arbia. 

Vào ngày 6/1/2019, Rahaf Mohammed al-Qunun đã viết trên Twitter của mình như sau: "Tôi là một cô gái đã trốn khỏi Kuwait đến Thái Lan. Cuộc sống của tôi đang gặp nguy hiểm thực sự nếu tôi bị buộc phải quay lại Saudi Arabia”. Vào thời điểm đó, cô gái trẻ đang ở sân bay Bangkok, sắp bị trục xuất về nước và cầu cứu sự giúp đỡ từ cộng đồng.

Rahaf Mohammed al-Qunun đã mạnh dạn chia sẻ trực tiếp về cuộc trốn chạy của mình. Cô nói, trong chuyến du lịch cùng gia đình đến Kuwait, Rahaf tìm cách trốn chạy. Cô thực hiện chuyến bay sang Thái Lan và muốn được đến Úc. Rahaf đã làm đơn xin tị nạn song kế hoạch bị thất bại khi cô bị giữ lại lúc quá cảnh ở Bangkok (Thái Lan). 

cau-chuyen-truyen-cam-hung-tu-cuoc-tron-chay-cua-rahaf-3
Rahaf đã đăng 80 lời thỉnh cầu lên Twitter

Một người bí ẩn khi đó nói với Rahaf rằng anh ta sẽ giúp cô xin visa nhưng sau đó người này trở lại cùng nhà chức trách Thái Lan. Tiếp đó họ nói Rahaf sẽ sớm bị trục xuất về nước. Rahaf buộc phải rời khỏi máy bay. Người bí ẩn và nhân viên an ninh sân bay nói rằng sẽ thông báo cho bố mẹ cô. 

Rahaf bị giam lỏng ở khách sạn dành riêng cho những người chờ nối chuyến bay ở Bangkok. Và trong lúc này, Rahaf đã nghĩ ra cách cầu cứu trên mạng xã hội. Cô đăng đăng 80 lời thỉnh cầu lên Twitter, trong đó có cả lời thỉnh cầu Tổng thống Mỹ can thiệp để cô không bị trục xuất về nước về với gia đình. 

Trong những lời thỉnh cầu của mình, Rahaf có nói rằng cô đã bị bạo hành cả về thể xác lẫn tinh thần. Cô quả quyết bản thân sẽ bị sát hại nếu bị trục xuất về nước. 

"Khi tôi bị buộc quay lại, họ sẽ giết tôi", Rahaf nói với New York Times. Trong bài phỏng vấn của mình, cô gái trẻ cũng miêu tả cuộc sống của mình ở TP Hail, phía Bắc Saudi Arabia vô cùng khắc nghiệt. Rahaf bị nhốt trong phòng 6 tháng vì đã cắt tóc theo ý mình. Gia đình cô không chấp nhận điều đó. Các anh trai thường xuyên đánh đập cô.

cau-chuyen-truyen-cam-hung-tu-cuoc-tron-chay-cua-rahaf-0
Rahaf mong được tị nạn, vì nếu bị trục xuất về nước cô sẽ nhận "bản án tử hình" từ gia đình

Rahaf đã đăng cả video lên trang Twitter của mình và nói về mong muốn được tị nạn. Việc trục xuất về nước với cô chính là "bản án tử hình". Những video, lời khẩn cầu của cô gái trẻ nhanh chóng được dư luận quan tâm và có những phản hồi tích cực. Các hãng thông tấn quốc tế như Reuters, AFP vào cuộc ngay sau đó dẫn đến sự can thiệp của Cao ủy Hợp quốc về người tị nạn (UNHCR).

“Chính quyền Thái Lan phải ngừng việc trục xuất, cho phép al-Qunun tiếp tục được bay đến Australia hoặc tị nạn ở Thái Lan”, Michael Page (Phó Giám đốc khu vực Trung Đông của Tổ chức theo dõi nhân quyền có trụ sở tại Mỹ) nhấn mạnh trong tuyên bố ngày 7/1/2019.

Và kết quả, cơ quan Di trú Thái Lan tuyên bố họ không đưa Rahaf về nước và bố trí cho Rahaf gặp gỡ các quan chức UNHCR. Điều đó không có nghĩa là Thái Lan đã chấp nhận cho thiếu nữ người Saudi Arabia được tị nạn.  

Thực tế, chính phủ Thái Lan vẫn có thể trục xuất cô nhưng trước sự theo dõi của truyền thông quốc tế và sự giúp đỡ của các tổ chức như Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW), ít nhất Rahaf sẽ có thể tìm thấy tự do bằng cách tị nạn ở một đất nước.

cau-chuyen-truyen-cam-hung-tu-cuoc-tron-chay-cua-rahaf-7
Rahaf đã được Canada cưu mang

Được biết, đến ngày 7/1/2019, người đứng đầu cơ quan xuất nhập cảnh Thái Lan cho biết: Đáng lẽ Rahaf bị trục xuất vì không có đủ các giấy tờ cần thiết. Nhưng người của UNHCR đã đứng ra bảo lãnh cho cô. Và Rahaf được phép ở lại sau cuộc họp với UNHCR: "Thái Lan là đất nước mến khách, Rahaf cho biết cô ấy muốn ở lại đây theo hình thức tị nạn. Chúng tôi tôn trọng quyết định đó và sẽ tìm cách hỗ trợ cô gái này”.

Sau đó, Rahaf  xuất hiện trên mạng xã hội, cô nói bản thân đã an toàn. Cô cũng tiết lộ thêm rằng bản thân đã được trả lại hộ chiếu sau khi bị quan chức Saudi Arabia và Kuwait tịch thu tại sân bay Suvarnabhumi (Bangkok). Tuy nhiên, các quan chức Saudi Arabia đã phủ nhận thông tin này.

Tuy nhiên Úc - đất nước mà Rahaf muốn tị nạn lại lưỡng lự trong việc chấp nhận cô. Và không thể ngờ được, Canada - quốc gia cô chưa bao giờ nghĩ đến đã sẵn sàng cưu mang cô. 

UNHCR đã đề xuất Thủ tướng Canada Justin Trudeau tiếp nhận trường hợp này: “Chúng tôi luôn quan tâm đến việc bảo vệ nhân quyền, đặc biệt là quyền phụ nữ. Đó là lý do chúng tôi ủng hộ đề nghị của Liên Hợp quốc. Chúng tôi rất sẵn lòng tiếp nhận al-Qunun theo yêu cầu của UNHCR”, Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuyên bố.

cau-chuyen-truyen-cam-hung-tu-cuoc-tron-chay-cua-rahaf
Câu chuyện của Rahaf đã truyền cảm hứng cho rất nhiều người và tạo ra cuộc cải cách lớn cho phụ nữ ở nơi cô sinh ra

Ngày 11/1/2019, Rahaf đã được cấp quyền tị nạn tại Canada. Adam Google (chuyên gia HRW ở Trung Đông) đã hoan nghênh việc chính quyền Thái Lan không đưa Rahaf lên chuyến bay trở về Kuwait như dự định ban đầu. 

Sau 24h được cấp quyền tị nạn, Rahaf đã đặt chân xuống Toronto. Mặc dù quyết định nhận Rahaf làm mối quan hệ giữa Canada và Saudi Arabia có phần xa cách nhưng việc này đã mở ra một tương lai tươi sáng cho cô gái trẻ. 

Cuộc sống mới tại Canada của Rahaf chưa suôn sẻ. Rahaf đã nhận được nhiều lời đe dọa trên mạng. Điều này khiến cô vô cùng lo sợ cho sự an toàn của bản thân. Vào ngày 15/1/2019, Giám đốc Điều hành Cơ quan tị nạn Toronto (Costi) cho biết, cơ quan này sẽ thuê nhân viên an ninh để “túc trực” bên cô khi bắt đầu cuộc sống mới tại Canada.

Mario Calla, Giám đốc điều hành Costi được Chính phủ Canada chỉ định giúp đỡ Mohammed định cư tại thành phố Toronto. Trong buổi họp báo, Giám đốc Calla cho biết: Nhân viên bảo vệ lên kế hoạch để đảm bảo rằng cô gái ấy không bao giờ cô độc. "Tôi cho rằng thật khó để đánh giá mức độ nghiêm trọng của những mối đe dọa này. Chúng tôi đang xem xét chúng một cách nghiêm túc”, Calla cho biết thêm.

Đến ngày 15/1, Rahaf tuyên bố với báo giới về việc từ bỏ họ al-Qunun của mình tại Toronto. Tuyên bố này được nhân viên tư vấn định cư Saba Abbas thay cô đọc bằng tiếng Anh. Trong bản tuyên bố, thiếu nữ người Saudi Arabia chia sẻ: “Tôi hiểu rằng mọi người ở đây và trên thế giới đều cầu chúc cho tôi những điều tốt đẹp và muốn tiếp tục dõi tình hình cuộc sống của tôi, nhưng... tôi muốn bắt đầu sống một cuộc sống bình thường, giống như bao người phụ nữ trẻ khác ở Canada”.

Cô gái trẻ cũng gửi lời cảm ơn các tổ chức đã giúp đỡ cô đến Canada: "Tôi là một trong những người may mắn. Tôi biết có những người phụ nữ không thể làm gì để thay đổi thực tế, hoặc không may mắn đã biến mất sau khi tìm cách trốn thoát”.

Cuộc chạy trốn của Rahaf Mohammed al-Qunun khỏi chính gia đình đã khiến truyền thông thế giới nổi sóng, mở màn cho những tố cáo tương tự từ Saudi Arabia - nơi luật “giám hộ” vẫn được ủng hộ rộng rãi.

Hệ thống giám hộ của Saudi Arabia đã bị chỉ trích là phân biệt giới tính. Theo đó, phụ nữ Saudi Arabia sẽ chỉ được tự do trong khoảng không gian được tạo ra bởi “những người bảo vệ”. Đó là người chồng, cha và anh trai. Phụ nữ phải chịu sự giám hộ của một nam giới và xin phép người giám hộ khi thực hiện các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, công việc, hôn nhân, du lịch và thậm chí là cả điều trị y khoa. Luật cũng yêu cầu phụ nữ phải mặc áo choàng, che mạng và phải được người giám hộ cho phép trong phần lớn các hoạt động liên quan đến pháp luật. 

Cuộc trốn chạy của Rahaf như một gáo nước lạnh dội vào chính quyền Riyadh đang nằm dưới sự điều hành thực tế của Thái tử Mohammed bin Salman.Kể từ khi lên nắm quyền, vị Thái tử sinh năm 1985 đã tiến hành một loạt cải cách đem lại nhiều tự do hơn cho phụ nữ. Chúng bao gồm cho phép phụ nữ đến rạp chiếu phim và chương trình biểu diễn ca nhạc, tham gia các trận bóng đá cùng với nam giới và đảm nhận những công việc từng nằm ngoài giới hạn hẹp những gì họ có thể làm.

Một cuộc cải cách mang tính lịch sử do Thái  tử Mohammed bin Salman khởi xướng chính là bãi bỏ lệnh cấm phụ nữ lái xe. Ngày 26/9/2018, Quốc vương Salman bin Abdulaziz Al Saud đã ban hành một sắc lệnh hoàng gia cho phép phụ nữ nước này được phép tự lái xe. Sắc lệnh cũng khẳng định việc cấp giấy phép lái xe cho phụ nữ là phù hợp với các quy định hồi giáo và luật giao thông. 

cau-chuyen-truyen-cam-hung-tu-cuoc-tron-chay-cua-rahaf-1

Trong nhiều tháng sau đó, truyền thông nước này đưa rất nhiều tin tức về nữ bếp trưởng đầu tiên, nữ MC đầu tiên và thậm chí nữ tay đua đầu tiên. Lần đầu tiên, phụ nữ được nhìn thấy bên cạnh đàn ông trong các buổi hòa nhạc, ở nơi công cộng mà không cần kiêng dè...“Các cải cách xã hội ở Saudi Arabia rất thực tế và chúng sẽ cải thiện cuộc sống hằng ngày của người phụ nữ. Nhưng hệ thống giám hộ vẫn đàn áp và cản trở quyền đi lại của họ”, Giáo sư Bessma Momani tại Đại học Waterloo (Canada) nói với AFP.

Vào năm 2019, bằng câu chuyện truyền cảm hứng của mình về việc đấu tranh giành quyền tự do hơn cho phụ nữ Rahaf Mohammed được Tạp chí Time bình chọn vào danh sách 25 người nổi tiếng có tầm ảnh hưởng nhất thế giới, bên cạnh những tên tuổi đình đám như rapper Lil Nas X, nhóm nhạc Hàn Quốc BTS, nữ ngôi sao ca nhạc nổi tiếng của Hollywood...

Xem thêm: Người phụ nữ "xấu nhất thế giới" và bài học về nghị lực sống truyền cảm hứng cho hàng triệu người

Sống Đẹp
songdep.com.vn

5 chủ đề bạn cần biết mỗi tuần

Mỗi thứ Tư, bạn sẽ nhận được email tổng hợp những chủ đề nổi bật tuần qua một cách súc tích, dễ hiểu, và hoàn toàn miễn phí!

Bài Mới

Bình luận