Khổng Tử nói: "Người quân tử nghiêm khắc với mình, kẻ tiểu nhân khắt khe với người"

Khổng Tử từng dạy: “Người quân tử nghiêm khắc với mình, kẻ tiểu nhân khắt khe với người”. Câu nói tuy ngắn gọn, nhưng ẩn chứa triết lý nhân sinh sâu xa về cách tu dưỡng và đối nhân xử thế.

Thanh Tú
Thanh Tú 20/09
Theo dõi

Nghiêm khắc với chính mình chính là con đường của người quân tử

Người quân tử không bao giờ đổ lỗi cho hoàn cảnh hay cho người khác. Thay vào đó, họ nhìn lại bản thân để tìm nguyên nhân và sửa chữa. Sự nghiêm khắc ấy không phải là tự hành hạ mình, mà là ý thức luôn hoàn thiện: tự soi, tự răn, tự sửa. Khi biết soi gương vào chính mình, con người sẽ học được cách tiết chế dục vọng, kìm bớt nóng giận, giữ sự khiêm nhường và tinh thần cầu tiến.

Người quân tử không lấy chuẩn mực thấp của đám đông để an ủi mình, mà luôn lấy những giá trị cao hơn để đối chiếu, từ đó nâng mình lên một tầng bậc khác. Chính nhờ vậy, họ được người đời kính trọng, và cũng tìm thấy sự an yên trong tâm.

Khắt khe với người khác là thói quen của kẻ tiểu nhân

Trái ngược với quân tử, kẻ tiểu nhân thường dễ dãi với bản thân nhưng lại nghiêm khắc, thậm chí cay nghiệt với người khác. Họ thích soi mói, chỉ trích và bắt lỗi từng chi tiết nhỏ, trong khi chính họ lại không làm được bao nhiêu. Bản chất của sự khắt khe ấy xuất phát từ lòng đố kỵ và sự bất an: khi không thể vươn lên bằng chính năng lực, họ tìm cách kéo người khác xuống để cảm thấy mình “cao” hơn.

con-ca-e-cua-nguoi-ngu-dan-va-loi-day-ve-long-tot-cua-khong-tu-3-211600-1156

Một xã hội có quá nhiều kẻ chỉ biết khắt khe với người khác mà không biết tự sửa mình sẽ trở nên rối loạn, mất đi sự hài hòa và nhân nghĩa.

Bài học nhân sinh từ câu nói của Khổng Tử

Câu nói của Khổng Tử nhắc nhở chúng ta: muốn được người khác nể trọng, trước hết hãy bắt đầu từ chính mình. Mỗi khi muốn phán xét ai đó, hãy tự hỏi: “Liệu ta đã làm tốt điều ấy chưa?” Nếu chưa, hãy quay về rèn luyện bản thân thay vì vội vàng chê trách người đời.

Nghiêm khắc với mình là nền tảng của trưởng thành; dễ dãi với người là biểu hiện của lòng bao dung. Một xã hội sẽ tốt đẹp hơn khi mỗi người biết tự sửa mình trước, rồi mới mong cảm hóa được người khác.

Sống theo lời dạy ấy, ta sẽ bớt đi sự tranh cãi, thêm vào lòng khoan dung; bớt đi cái nhìn hẹp hòi, thêm vào sự trưởng thành nội tâm. Đó chính là phẩm chất của người quân tử, lấy chính mình làm gương, chứ không lấy người khác làm cái cớ.

Xem thêm: “Biết thì nói là biết, không biết thì nói là không biết, đó mới là biết” – Bài học trí tuệ từ Khổng Tử

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Tin liên quan

Triết gia Trang Tử từng răn dạy: “Kẻ hay ca tụng người khác trước mặt, thì cũng thường nói xấu sau lưng người ta”. Câu nói tưởng như giản đơn nhưng ẩn chứa sự thấu hiểu sâu sắc về lòng người và cách ứng xử trong đời.

Trang Tử nói: “Kẻ hay ca tụng người khác trước mặt, thì cũng thường nói xấu sau lưng người ta”, càng ngẫm càng thấm!
0 Bình luận

Cổ nhân răn dạy: “Người thông minh biết buông bỏ, kẻ khôn ngoan biết giả ngốc". Thực ra, trí tuệ lớn nhất đôi khi không nằm ở việc biết nhiều, mà ở chỗ không để tâm đến những điều nên bỏ qua.

Cổ nhân răn dạy: “Người thông minh biết buông bỏ, kẻ khôn ngoan biết giả ngốc'
0 Bình luận

Trong dân gian vẫn truyền tụng câu: “Tháng Bảy mưa ngâu, ai sầu nấy chịu – Mùng Một tháng Bảy, quỷ mở cổng trần”. Từ xưa, tháng 7 âm lịch luôn gắn liền với nỗi ám ảnh mơ hồ, được gọi là “Tháng Cô Hồn”. Câu nói ấy không chỉ phản ánh nỗi sợ hãi khó gọi thành tên mà còn thể hiện hệ thống niềm tin tâm linh đã ăn sâu trong văn hóa người Việt từ đời này sang đời khác.

Tổ tiên nói: “Đáng sợ nhất là ngày mùng 1 tháng 7 âm” vì sao lại thế?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Hòa chung nhịp đập tuổi trẻ trong không gian âm nhạc rực rỡ của “FPS 2025 - Sen’s Resonance”

Tối ngày 24/10, tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, đại nhạc hội “FPS 2025 - Sen’s Resonance” đã chính thức diễn ra, thu hút hàng trăm tân sinh viên tham dự.

Hải An
Hải An 27/10
Xả Kho Bàn Ghế Văn Phòng Cũ Chất Lượng - Phong Hải

Bạn đang chuẩn bị mở văn phòng mới hay muốn thay đổi không gian làm việc? Nhưng chưa chọn được những bộ bàn ghế phù hợp và lo ngại chi phí đầu tư quá cao?

Thanh Tú
Thanh Tú 21/10
Bao Cao Su Gai Loại Nào Tốt? TOP 5 Bao Cao Su Gai Giữ Lửa Tình Yêu

Nếu những giây phút gần gũi vẫn chưa đủ khiến cả hai thỏa mãn, có lẽ bạn đang thiếu một món quà vừa gai góc, vừa an toàn tuyệt đối – đó chính là bao cao su gai.

Thanh Tú
Thanh Tú 20/10
Phát Động APEC Innovation 2025: Tìm kiếm và ươm mầm ý tưởng khởi nghiệp sinh viên

Ngày 16/10, tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu và Đào tạo Doanh nhân APEC đã chính thức phát động Cuộc thi “Ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo sinh viên - APEC Innovation” lần thứ hai, năm 2025 - 2026. Sự kiện hướng đến mục tiêu khơi dậy và thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp trong cộng đồng sinh viên, đồng thời xây dựng cầu nối hiệu quả giữa những ý tưởng tiềm năng với các doanh nghiệp, chuyên gia và quỹ đầu tư.

Hải An
Hải An 17/10
Photo booth “FPS 2025 - Sen’s Resonance”: Điểm dừng chân ấn tượng cho tân sinh viên trường Báo

Ngày 16/10, photo booth “FPS 2025 - Sen’s Resonance” chính thức “trình làng”, trở thành điểm check-in thu hút sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền.

Hải An
Hải An 17/10
Chi phí tặng quà tết cho khách hàng: Hướng dẫn lập kế hoạch cho xu hướng quà tặng 2025-26

Chi phí quà Tết doanh nghiệp năm 2025 không chỉ là khoản chi tiêu, mà là khoản đầu tư chiến lược vào quan hệ khách hàng với ROI trung bình 3:1 đến 5:1. Với quy định mới có hiệu lực từ tháng 7/2025, doanh nghiệp có thể khấu trừ 100% chi phí quà tặng khách hàng khi đáp ứng đủ điều kiện.

Thanh Tú
Thanh Tú 10/10
iPhone 17 Pro Max chơi game và AR – Hiệu năng, đồ họa 3D và đa nhiệm mượt mà

Trong thế giới smartphone hiện đại, iPhone 17 Pro Max của Apple không chỉ nổi bật về thiết kế và camera mà còn được đánh giá là chiếc điện thoại chơi game mạnh mẽ nhất. Với chip A19 Pro, GPU 6 nhân, Neural Engine 16 nhân và màn hình OLED 6.9 inch ProMotion 120Hz, iPhone 17 Pro Max mang đến trải nghiệm chơi game và AR sống động, đồ họa 3D mượt mà và khả năng đa nhiệm vượt trội. Đây là chiếc iPhone lý tưởng cho cả game thủ, nhà sáng tạo nội dung và những người yêu thích trải nghiệm giải trí di động chất lượng cao.

Hải An
Hải An 08/10
Phòng khám Da liễu Seleri 42 Liễu Giai – Địa chỉ chuẩn y khoa cho làn da khỏe đẹp, an toàn và tự nhiên

Tọa lạc tại 42 Liễu Giai, Phòng khám Da liễu Seleri được biết đến là địa chỉ chăm sóc và điều trị da chuẩn y khoa, với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, dịch vụ đa dạng và phong cách chăm sóc tận tâm, chu đáo, mang đến làn da khỏe đẹp cho hàng nghìn khách hàng.

Thanh Tú
Thanh Tú 07/10
Đừng đợi đời công bằng, hãy học cách thích ứng

Người xưa từng ví: “Nếu bạn mong đợi người đời sẽ tử tế với mình chỉ vì mình tử tế với họ, thì cũng như trông chờ một con sư tử không ăn thịt mình chỉ vì mình không ăn thịt nó".

Hải An
Hải An 27/09
5 thói quen nhỏ mỗi tối giúp bạn ngủ sâu và sống khỏe hơn mỗi ngày

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần. Tuy nhiên, nhịp sống hối hả khiến nhiều người gặp khó khăn đi vào giấc ngủ sâu, dẫn đến mệt mỏi và giảm hiệu quả làm việc. Chỉ với vài thói quen nhỏ mỗi tối, giấc ngủ có thể cải thiện đáng kể, đồng thời mang lại năng lượng và tinh thần minh mẫn cho ngày mới.

Hải An
Hải An 26/09
Võ Hồng Đông - CEO Tiến Phát Group: Từ ước mơ trên đồng ruộng đến người thuyền trưởng 'Nâng Cả Những Giấc Mơ'

Giữa mảnh đất miền Trung đầy nắng gió, nơi hun đúc nên những con người mang trong mình Ý Chí – Nghị Lực kiên cường, có một cậu học trò nhỏ tên Võ Hồng Đông. Tuổi thơ của cậu gắn liền, với những giọt mồ hôi của cha mẹ và một ước mơ giản dị nhưng cháy bỏng: Vươn lên để thay đổi cuộc sống, để một ngày nào đó có thể góp một viên gạch nhỏ xây dựng quê hương. Ước mơ đó đã trở thành hành trang quý giá nhất để cậu khăn gói lên thành phố, bước chân vào giảng đường Đại học Công nghiệp Hà Nội với chuyên ngành Công nghệ Ô tô.

Hải An
Hải An 17/09
Bếp từ Bosch có kén nồi không ? Cách chọn nồi cho bếp từ Bosch

Khi nhắc đến dòng bếp từ cao cấp, Bosch là một cái tên không thể bỏ qua nhờ công nghệ vượt trội và thiết kế hiện đại. Tuy nhiên, một câu hỏi thường được đặt ra khi chọn mua bếp từ Bosch là: "Bếp từ Bosch có kén nồi không?". Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải đáp chi tiết thắc mắc này và cung cấp những thông tin hữu ích để bạn sử dụng bếp từ Bosch hiệu quả nhất.

Hải An
Hải An 15/09
Các các bộ y tế ở Quảng Trị chủ động “nuôi heo đất” để hỗ trợ những bệnh nhân nghèo

Các y bác sĩ, nhân viên y tế tại khu vực Tuyên Hóa (Quảng Trị) đã dành một phần thu nhập của mình để "nuôi heo đất" giúp đỡ những bệnh nhân nghèo, có hoàn cảnh khó khăn.

Hải An
Hải An 11/09
PC Right 1 GIF
Đề xuất