Nhà Trần là triều đại ghi dấu nhiều vị tướng tài ba có công phá tan vó ngựa Nguyên Mông. Thế nhưng, thời đại này cũng ghi nhận những vị quý tộc hèn nhát, phản bội mà tiếng nhục còn lưu lại đến ngày nay.
Phạm Nhan là tướng lĩnh đầu sở của quân Nguyên Mông dẫn quân sang xâm lược Đại Việt lần thứ 3. Cuối cùng, hắn bị bắt, chém đầu. Nhưng lạ lùng thay, người lập công bắt Phạm Nhan lại là một phụ nữ.
Giống như các vị tướng tài khác của dân tộc, cuộc đời Chiêu Văn vương Trần Nhật Duật cũng nhuốm màu huyền bí. Có giai thoại cho rằng, ông là tiên đồng giáng sinh nơi hạ giới giúp nhân dân đánh tan giặc ngoại xâm...
Nhờ tài bơi lội “nhập thuỷ như phúc bình địa hỹ”, Yết Kiêu đã lập hàng loạt công lao, được vua ban tặng danh hiệu Trần triều đệ nhất đô soái thuỷ quân.
Thế kỷ 13, vó ngựa Mông Cổ chinh phạt khắp lục địa Á - Âu khiến cả thế giới khiếp sợ. Thế nhưng, binh đoàn hung hãn ấy lại bị chặn đứng bởi quân dân Đại Việt.
Lê Tần là danh tướng có công đầu trong việc giúp vua Trần giữ ngai vàng, chống giặc ngoại xâm. Cứ nhắc đến Lê Tần là quân Mông Cổ run bần bật.
Trong tam thập lục kế có kế thứ tư “dĩ dật đãi lao” (lấy nhàn để đối phó với mỏi mệt) và nhà Trần đã vận dụng triệt để binh pháp cổ này để khiến quân Nguyên sa lầy, không lối thoát.