"Ông" bình vôi là gì và vì sao người Việt xưa lại tôn thờ "ông" bình vôi?

Bình vôi là một trong một những vật dụng cần thiết cho thói quen ăn trầu của người xưa, luôn có nét riêng mang cá tính rất Việt Nam, cho dù tục ăn cau trầu vôi lan rộng cả vùng Đông Nam Á.

Tại Việt Nam, bình vôi được tôn kính là Ông; Ông Vôi hoặc Ông Bình Vôi - được coi như một vị thần, được giữ gìn tôn trọng, để ở khay, ô, tráp, hộp, quả hộp, hay cơi cau trầu trên sập gụ hay trên bàn kê giữa nhà.

Tuy được tôn kính bảo trọng nhưng bình vôi không được để trên bàn thờ tổ tiên hoặc trên hương án, không để trên bàn thờ Thành hoàng hay Tổ đình, cũng không được để trên bàn Phật. Bình vôi có vị trí quan trọng nhưng chỉ trong phạm vi gia đình giống như Ông Táo trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt Nam. 

Vật dụng này còn là một tín ngưỡng độc đáo mang đậm bản sắc văn hóa Việt, cái bình vôi có chức năng như một vị thần cai quản mọi việc thường nhật trong gia đình, ông trấn giữ ma quỷ không cho chúng vào nhà và giữ cho các đồ vật chỗ nào ở nguyên chỗ ấy.

Khi chưa có điện sáng thời sau chiến tranh ai cũng sợ về những hồn ma chết oan quấy nhiễu, người ta cũng dùng vôi từ ông bình vôi để bôi vào trántránhchán khi đi ra ngoài như một cách để cho yên tâm thay vì có một lá bùa hộ mệnh. Có ai đó chưa đủ yên tâm còn xách theo cả ông bình vôi như thể có người bảo hộ bên cạnh.

Ngày nay tục ăn trầu đã mai một, nhưng một số gia đình Việt Nam vẫn trưng bình vôi trong nhà như một vật dụng phong thủy, với mong muốn đem tài lộc về cho gia đình. Những chiếc bình vôi cổ từng được người xưa sử dụng thì trở thành đối tượng sưu tầm có giá trị cao, được nhiều tay chơi hoài cổ săn lùng...  

Xem thêm: Những bức ảnh về người Việt hơn 100 năm trước qua ống kính nhiếp ảnh gia người Pháp