Đức Phật dạy: Tâm sinh tính và tâm sinh tướng, tâm tốt thì mọi thứ đều vẹn tròn

Đức Phật từng dạy: "Tất cả chúng sinh đều có bản tâm thanh tịnh. Chúng sinh chẳng nhận thấy được vì bị vô minh che lấp". Nghĩa là, mọi người đều có bản tâm thanh tịnh, trong sáng tròn đầy, vắng lặng, nhưng vì bị ngoại cảnh bên ngoài chi phối, tâm đó luôn bị xao động, thành ra tâm trí bất an điên đảo, tạo tội nghiệp trong vòng luân hồi bất diệt. 

Tâm lệch lạc thì cuộc sống đảo điên, tâm gian dối thì cuộc sống bất an, tâm ghen ghét thì cuộc sống hận thù, tâm đố kỵ thì cuộc sống mất vui, tâm tham lam thì cuộc sống dối trá...

1. Nhất thiết duy tâm tạo

Kinh Hoa Nghiêm có viết: Nhất thiết duy tâm tạo, tức là mọi việc đều do tâm sinh ra. Tâm là thứ điều khiển và nảy sinh ra mọi lẽ thiện ác, mọi công đức nghiệp báo của một đời người. Nó quyết định con người sẽ sống đời lương thiện hay xấu xa, sẽ nên hạnh phúc hay đau khổ.

Tâm tốt tạo ra thiện hạnh, nghiệp lành, hướng con người tới những việc giản đơn, tốt đẹp. Tâm xấu thúc đẩy tham, sân, si, tất cả những tội lỗi sai lầm mà chúng ta gây ra đều xuất phát từ tâm không trong sáng. Tâm dẫn dắt hành động, hành động tạo ra nhân quả.

Phật dạy về chữ tâm nhấn mạnh tới sự tự chủ của mỗi người, không phải hoàn cảnh, không phải xã hội, không phải cuộc đời đẩy chúng ta tới chân tường, khiến chúng ta rơi vào vòng xoáy oan nghiệt mà chính tâm mới quyết định tất cả. Thế nên, Phật giáo mới có những bài kinh sám hối.

Sám hối để nhìn lại tâm mình, chủ động thừa nhận những sai lầm khởi phát từ trong tâm, cố gắng thay đổi, cải biến nhân tâm, xóa sạch mờ đục trong tâm. Tâm sinh tính và tâm sinh tướng, tâm tốt thì mọi thứ đều vẹn tròn...

2. Tùy tâm biểu hiện

Kinh Thủ Lăng Nghiêm có viết: Tùy tâm biểu hiện, tức là mọi sự thiện ác lành dữ đều do tâm biểu hiện ra. Người hành động không tốt, có tính bạo lực, thù địch, dối trá tức là tâm không sang; người dịu dàng, nho nhã, thanh lịch, thật thà là biểu hiện của tấm lòng đẹp. 

Không có chuyện tâm tốt mà biểu hiện ra ngoài lại xấu xa. Cũng không có chuyện, tâm xấu mà hành động lại đẹp, trừ khi đó là sự giả tạo, diễn kịch. Và một ngày nào đó sẽ bị vạch trần. 

Tâm và biểu hiện nhất quán, có sự tương đồng, thương thông. Vì thế thông qua hành động của một người có thể thấy tâm tính của người đó.

3. Tam giới tận tâm, tức thị niết bàn

Kinh A Hàm có chép lời Phật dạy rằng, chỉ khi nào tâm sạch ba cõi, không còn tham, sân, si thì mới thấy được Niết Bàn - cõi cực lạc tiên cảnh.

Lòng tham nổi lên, con người sẽ chìm trong dục giới, lúc nào cũng chỉ muốn thỏa mãn lòng tham, sẵn sàng làm tất cả những điều xấu xa đồi bại nhất để đạt được mục đích. Mà lòng tham thì vô đáy, không có điểm dừng, đạt được cái này rồi lại muốn có thêm cái kia... Bôn ba vì những điều chưa chắc đã thực sự có ý nghĩa.

Lòng sân hận nổi lên khiến con người chìm đắm trong sắc giới, sinh sự bất mãn, tự mình làm khổ mình, dù không tham nhưng có sân thì không thể hết khổ, không thể hết buồn, dễ bị đố kị, ghen tị...

4. Nhất niệm sân tâm khởi, bách vạn chướng môn khai

Một khi tâm niệm tức giận, sân hận khởi lên mà chúng ta không kiềm chế, không tự khắc phục, thì trăm ngàn vạn chuyện khó khăn, đau khổ, chướng ngại tiếp nối theo sau đó. Tâm dẫn đường cho hành động, tâm sinh tính cách, tâm làm nên tướng người nên tâm xấu hẳn bao chuyện thiếu tử tế sẽ diễn ra.

Chung quy lại, chỉ có một trọng điểm: Chữ tâm tạo nên cuộc đời. Sống ở đời có thể không có tiền, không có tài nhưng nhất định phải có tâm. Người không tiền sống nghèo sống khổ, người không tài sống vô dụng và nhỏ bé nhưng người không tâm thì không có cuộc sống.

Xem thêm: Địa ngục có tồn tại hay không?