Lưu Nhân Chú - danh tướng xuất chúng của nghĩa quân Lam Sơn: Tài năng như cây tùng, cây bách; chất người như ngọc

Trong 10 năm liên tục chống quân Minh xâm lược, Lưu Nhân Chú liên tục có nhiều cống hiến to lớn cho nghĩa quân Lam Sơn nói riêng và sự nghiệp cứu nước, cứu dân nói chung. 

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Thân thế ít biết của Lưu Nhân Chú

Lưu Nhân Chú (?-1433), hay Lê Nhân Chú là công thần khai quốc nhà Lê sơ. Ông là người xã An Thuận Thượng, Đại Từ, Thái Nguyên

Lý lịch xuất thân của Lưu Nhân Chú chỉ được sử cũ ghi chép rất vắn tắt như sau: Tuổi trẻ của ông rất nghèo khó. Ông phải buôn bán lặt vặt để kiếm sống. Gia phả nhà họ Lưu cho biết thêm vài chi tiết, họ Lưu đã ba đời nối nhau làm quan ở Thái Nguyên, từng được nhà Trần phong tới tước Hầu. Khi Lê Lợi chuẩn bị dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn, Lưu Nhân Chú cùng cha là Lưu Trung đã hăng hái đến hưởng ứng.

10 năm ròng "nằm gai nếm mật" cùng Lê Lợi đánh giặc Minh

Sử chép, vào năm 1416, ông và các hào kiệt tham dự Hội thề Lũng Nhai cùng với Lê Lợi. Những ngày đầu khởi nghĩa Lam Sơn, ông theo Lê Lợi chinh chiến ở vùng núi Chí Linh, công pha tên đạn, ra vào trận mạc đem hết sức bảo vệ đất nước.

Trong Bộ chỉ huy Lam Sơn, ông giữ chức vụ phó chỉ huy vệ binh trong đội quân Thiết Đột. Lưu Nhân Chú đã liên tục có nhiều cống hiến cho Nghĩa quân Lam Sơn nói riêng và sự nghiệp cứu nước, cứu dân ở đầu thế kỷ XV nói chung.

Đến năm 1424, để phá thế bao vây của quân Minh, phát triển cuộc khởi nghĩa, theo kế sách của Nguyễn Chính, Lê Lợi chuyển hướng địa bàn chiến lược vào Nghệ An. Sau khi hạ thành Đa Căng (Thọ Xuân, Thanh Hóa), phục kích thắng trận ở Bồ Đằng (Quỳ Châu, Nghệ An), nghĩa quân Lam Sơn tiến sang bao vây bức hàng thành Trà Lân (Con Cuông, Nghệ An).

Khi đó quân Minh từ thành Nghệ An và Tây Đô tiến lên hòng giành lại. Nghĩa quân Lam Sơn tổ chức phục kích ở Khả Lưu và Bồ Ải là hai ải trọng yếu trên đường tiến lên Trà Lân. Trận ấy, quân ta thắng to, quân địch bại trận phải rút về Nghệ An.

Cũng trong trận đó, Lưu Nhân Chú là một trong các tướng cầm quân, chiến đấu rất tài trí và dũng mãnh; “ông xông lên trước hãm trận, thu được toàn thắng, nổi tiếng một thời” (Theo Đại Việt thông sử).

danh-tuong-luu-nhan-chu-la-ai-0

Từ Trà Lâm, nghĩa quân Lam Sơn giải phóng các huyện đồng bằng, bao vây thành Nghệ An, củng cố đại bản doanh Đỗ Gia. Đồng thời tiến quân vào Nam giải phóng Hóa Châu. Sau đó tiếp tục tiến ra Bắc vây thành Diễn Châu, đánh úp quân Minh từ Đông Đô vào cứu viện.

Đến năm 1425, Lê Lợi tiến quân ra Bắc. Lưu Nhân Chú cùng các tướng Đinh Lễ, Lê Sát, Lê Triện đánh úp phá quân Minh ở thành Tây Đô. Lưu Nhân Chú được phong chức Thông hầu.

Vào mùa thu năm 1426, Lưu Nhân Chứ cùng với Lê Sát, Lưu Bị, Lê Khuyển, Lê Nanh mang quân ra lộ Trường Sơn, Thiên Trường, Tân Hưng, Kiến Xương để chặn đường của quân Minh do Phương Chính, Lý An chỉ huy, khi cánh quân này định bỏ Nghệ An đưa quân về cứu Đông Đô.

Khi nhận thấy quân Minh tập trung lực lượng tinh nhuệ ở thành Nghệ An, thành Đông Đô trốn rỗng, Lê Lợi sai "Lưu Nhân Chú và Bùi Bị ra từ Thiên Quang, đi tuần vùng Thiên Trường, Kiến Xương, Tân Hưng, Thượng Hồng, Hạ Hồng, Bắc Giang và Lạng Sơn để diệt đạo viện binh từ Lưỡng Quảng kéo xuống” (Cương Mục).

Tháng 3/1427, Lưu Nhân Trú được phong chức Hành quân đô đốc tổng quản, Nhập nội đại tư mã, lĩnh 4 vệ Tiền, Hậu, Tả, Hữu, kiếm coi việc quân Tân vệ. Vào tháng 6 cùng năm, ông được phong chức Tư không và dặn rằng: "Chức tước đã cao thì sớm hôm phải chăm chỉ, không nên trễ nãi, biếng nhác, khiến uổng phí cả công lao". Nói rồi, liền ban cho ông một cái tán (Đại Việt thông sử).

Sang đến mùa thu năm 1427, nhà Minh sai Liễu Thăng mang 10 vạn quân kéo sang giải vây cho Vương Thông. Lưu Nhân Chú nhận lệnh cùng Lê Sát mang 1 vạn quân, 5 thớt voi đực lên trước ải Chi Lăng đợi đánh. Ông cùng hợp mưu với Lê Sát, sai Trần Lựu giả thua để nhử Liễu Thăng vào Chi Lăng rồi tung quân mai phục ra đánh úp.

Liễu Thăng, Lương Minh bị chém chết. Hai tướng Minh còn lại Hoàng Phúc và Thôi Tụ cố mở đường tiến về Xương Giang. Lưu Nhân Chú và Lê Sát chặn đánh, giết được 2 vạn quân địch.

Khi Phúc và Tụ kéo xuống Xương Giang thì mới biết bị quân Lam Sơn hạ, phải đóng quân giữa đồng không. Lê Lợi liền sai  Lê Lý cùng Lê Văn An, Lê Khôi mang quân tới tiếp ứng cho Lưu Nhân Chú tổng tiến công quân Minh ở Xương Giang, giết và bắt sống toàn bộ quân địch. Tướng Hoàng Phúc cũng bị bắt.Mộc Thạnh cầm một cánh quân viện binh khác, nghe tin Liễu Thăng bại trận nên bỏ chạy về. Vương Thông bị vây ngặt ở Đông Quan không còn quân cứu ứng phải xin giảng hoà để rút về nước.

Lê Lợi và Vương Thông bằng lòng đổi con tin. Thông cử hai tướng Sơn Thọ, Mã Kỳ sang bên quân Lam Sơn còn Lê Lợi sai con cả là Lê Tư Tề cùng Lưu Nhân Chú vào thành Đông Quan. Ngày 22 tháng 11 năm Đinh Mùi (10/12/1427), Lưu Nhân Chú theo Lê Lợi và 13 tướng lĩnh tham gia Hội thề Đông Quan với tướng Vương Thông nhà Minh. Quân Minh cam kết rút về nước.

Bề tôi tận trung với vua với nước

Vào ngày 15 tháng 4 âm lịch năm Mậu Thân (1428), Lê Lợi lên ngôi hoàng đế (lê Thái Tổ). Lưu Nhân Chú được ban quốc tính và được phong làm Suy trung Tá trị Hiệp mưu Dương vũ công thần, nhập nội kiểm hiệu, Bình chương quân quốc trọng sự, đứng đầu hàng võ trong triều đình, kiêm coi chính sự nhà nước.

Dịp này, vua Lê Thái Tổ ban bài chế cho ông, có đoạn: "Trẫm nghĩ: Vua tôi một thể, chân tay giỏi thì đầu được tôn. Giúp đỡ có người, rường cột chắc thì nhà mới vững. Người là người phò tá có tài, là bề tôi tận trung của nước. Nên trẫm cho vinh hạnh ở ngôi Tể tướng, và vẫn giữ trách nhiệm coi nắm binh quyền. Nay ban cho tờ chiếu chỉ; để nêu rõ bậc quan sang” (Đại Việt thông sử).

danh-tuong-luu-nhan-chu-la-ai-5
Tranh vua Lê Thái Tổ

Tháng 5/1429, Lê Thái Tổ sai khắc biển công thần, Lưu Nhân Chú được phong làm Á thượng hầu, đứng hàng thứ 5. Trong dịp vua phong con trưởng là Lê Tư Tề làm Quốc vương, con thứ Nguyên Long làm Hoàng Thái tử, Lưu Nhân Chú là một trong 7 vị đại thần được mang kim sách phong cho 2 người.

Đến năm 1431, Lưu Nhân Chú được chuyển làm Nhập nội tư khấu. Năm 1433, Lê Thái Tổ mất, Lê Thái Tông lên thay còn nhỏ, Tư đồ Lê Sát làm phụ chính. Lê Sát ghen ghét Lưu Nhân Chú, ngầm sai người đánh thuốc độc giết hại ông.

đến năm 1437, Lê Thái Tông đã giải nỗi oan cho ông, bãi chức Lê Sát. Năm 1484, Lê Thánh Tông truy tặng ông làm Thái phó Vinh Quốc công. 

Lời bài: Theo sử cũ còn lưu truyền đến nay, trong 10 năm gian khổ chống quân Minh, Lưu Nhân Chú đã có đóng góp to lớn cho nghĩa quân Lam Sơn nói riêng và sự nghiệp cứu nước, cứu dân nói chung. Sau khi Lê Lợi lên ngôi, Lưu Nhân Chú tận tụy cống hiến cho triều đình, nhân dân.

Tiếc rằng, trong suốt 10 năm "nếm mật nằm gai” cùng vua Lê đánh Nam dẹp Bắc, xông pha trận mạc trăm trận có thừa, binh hùng tướng mạnh của giặc chẳng thể làm cho Lưu Nhân Chú ngã gục, nhưng vào thời thái bình thịnh trị chỉ vì bị bạn đồng liêu, cũng là người từng vào sinh ra tử với mình là Lê Sát ghen ghét, Lưu Nhân Chú đành phải tức tưởi mà chết.

Thế mới hay rằng, lịch sử bao giờ cũng công bằng đối với những người có công với dân, với nước và mong rằng hậu thế đừng ai giẫm phải vết xe đổ của người xưa.

Xem thêm: Cung phi Bạch Ngọc cùng công lao to lớn với nhà Hậu Trần và khởi nghĩa Lam Sơn

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Trong giấc mộng, Trần Quốc Tuấn thấy có một vị thần tướng mạo khác thường, mắt sáng như sao, mặc áo bào đỏ tiến tới nói cho mượn chiến thuyền dàn trận chống giặc. 

Truyền thuyết thần tướng hiển linh cho danh tướng mượn thuyền đánh giặc
0 Bình luận

Danh tướng Đinh Liệt là 1 trong những khai quốc công thần sống lâu nhất sau khi nhà Hậu Lê thành lập. Không chỉ là một danh tướng cầm quân giỏi, ông còn là một danh thần có công lớn trong công cuộc xây dựng đất nước thái bình, thịnh trị, đặc biệt dưới triều vua Lê Thánh Tông.

Đinh Liệt - danh tướng khai quốc duy nhất được vua Lê tặng 8 chữ vàng “tứ đại kỳ công, vĩnh thùy bất hủ'
0 Bình luận

Lê Tần là danh tướng có công đầu trong việc giúp vua Trần giữ ngai vàng, chống giặc ngoại xâm. Cứ nhắc đến Lê Tần là quân Mông Cổ run bần bật.

Danh tướng Lê Tần - khắc tinh của quân Mông Cổ
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Bé gái 15 tuổi được giải cứu trên tầng thượng Bệnh viện Bạch Mai đã có mái ấm mới với đủ đầy yêu thương

Bé gái 15 tuổi đứng đứng chơ vơ trên tầng cao nhất của tòa nhà ở Bệnh viện Bạch Mai sau khi được giải cứu đã có cho mình một mái ấm mới với đủ đầy tình yêu thương, chia sẻ.

Hải An
Hải An 54 phút trước
Người dân bất ngờ khi được phục vụ đồ ăn nhẹ miễn phí khi đến giải quyết thủ tục hành chính ở TP.HCM

Một số Trung tâm phục vụ hành chính công tại TP.HCM phục vụ đồ ăn nhẹ như bánh kẹo, trái cây, nước uống,…  miễn phí cho người dân đến giải quyết thủ tục hành chính.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Đội cấp cứu bệnh viện Gia Lai vượt 100km cứu em bé sơ sinh người Lào

Ngay khi nhận được thông tin, đội cấp cứu ngoại viện của Bệnh viện Đại học Y Dược – Hoàng Anh Gia Lai đã vượt quãng đường dài hơn 100km đến khu vực cửa khẩu giáp biên giới để cứu em bé sinh non tại tỉnh Atapu (Lào).

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Cả nước có 9 thủ khoa đạt điểm tuyệt đối 30/30 trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 có 8 thí sinh đạt điểm tuyệt đối tổ hợp A00 (Toán, Lý, Hóa) và một thí sinh khác đạt mức này ở tổ hợp B00 (Toán, Hóa, Sinh).

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Hỗ trợ người khiếm thị “chạm” nghệ thuật kịch sân khấu bằng mô hình 3D

Từ trăn trở “nghệ thuật dành cho rất cả mọi người”, một hành trình ý nghĩa hỗ trợ người khiếm thị tận hưởng trọn vẹn những vở kịch sân khấu đã được bắt đầu từ dự án “Từ tai đến mắt”.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Đội tuyển Việt Nam giành 4 huy chương vàng Olympic Hóa quốc tế 2025

Trong cuộc thi vàng Olympic Hóa quốc tế 2025, cả 4 học sinh Việt Nam đều giành huy chương vàng, trong đó có 2 em lọt top 10.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Danh sách 39 trường đại học miễn hoàn toàn học phí cho sinh viên

Dưới đây là danh sách 39 trường đại học miễn phí học phí cho mọi sinh viên theo học. Quý phụ huynh và học sinh có thể tham khảo.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Bé gái 2 tuổi bị bỏng 60% được cứu sống nhờ ghép da từ mẹ

Bé gái 2 tuổi bị bỏng nặng đến 60%, nhập viện trong tình trạng nguy kịch đã được Bệnh viện Nhi Đồng 2 ghép da cứu sống từ chính da của mẹ ruột.

Đăng Dương
Đăng Dương 6 ngày trước
Xúc động khoảnh khắc con trai gả mẹ 53 tuổi đi lấy chồng: “Dù ở độ tuổi nào, ai cũng xứng đáng có được những hạnh phúc riêng của mình”

Trong ngày cưới, người con trai đã chủ động trao tặng nhẫn vàng, kiềng vàng và bày tỏ lời cảm ơn, biết ơn vì công sinh thành, nuôi dưỡng, cũng như chúc phúc cho mẹ.

Thanh Tú
Thanh Tú 11/07
Mùa hè tình nguyện đặc biệt của những bạn trẻ Mỹ tại Việt Nam

Dù chỉ mới 16,17 tuổi và không phải là những thợ xây chuyên nghiệp nhưng nhóm bạn trẻ đến từ Mỹ đã không ngại ngần xắn tay áo, khiêng gạch, trộn xi măng giúp người dân Quảng Ngãi xây nhà tình nghĩa.

Hải An
Hải An 11/07
Hà Nội chi 3.000 tỷ hỗ trợ bữa trưa cho học sinh tiểu học

Từ năm học 2025-2026 tới đây, 768.000 học sinh tiểu học ở Hà Nội, gồm cả công lập và tư thục, sẽ được hỗ trợ 20.000-30.000 đồng bữa ăn trưa mỗi ngày.

Hải An
Hải An 11/07
Nam sinh đưa em đến điểm thi nhờ người trông hộ đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội

Nam sinh Nguyễn Mạnh Đức từng được biết đến với khoảnh khắc đưa em gái đến điểm thi nhờ anh chị tình nguyện viên trong hộ để vào thi lớp 10 đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội.

Hải An
Hải An 09/07
Tin vui: Toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí từ năm 2026

Từ năm 2026, người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất một lần mỗi năm, theo dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị đang được xây dựng.

Hải An
Hải An 09/07
Ông ngoại Hà Nội một tay chăm cháu 7 tháng tuổi từ A đến Z khiến cộng đồng mạng trầm trồ

Nhìn khoảnh khắc ông ngoại U70 chăm sóc cháu nhỏ từ bế ru, cho ăn, quấy cháu,… đến chơi cùng cháu cả ngày với thái độ ân cần, yêu thương khiến ai cũng xúc động và ngưỡng mộ.

Hải An
Hải An 08/07
Cảnh sát Hà Nội huy động ca nô giải cứu nữ sinh viên chới với dưới sông Hồng

Nhận được thông tin một nữ sinh viên nhảy cầu Vĩnh Tuy, chới với dưới dòng nước xiết ở sông Hồng, Cảnh sát PCCC&CNCH đã kịp thời huy động ca nô để giải cứu.

Khoảnh khắc ấm lòng: CSGT kịp thời hỗ đưa tài xế đột quỵ trên cao tốc đi cấp cứu

Phát hiện tài xế xe cẩu bất tỉnh trong cabin trên cao tốc Pháp Vân – Cầu GIẽ, CSGT đã ngay lập tức mở đường, hỗ trợ đưa nạn nhân tới bệnh viện cấp cứu.

PC Right 1 GIF
Đề xuất