Thực hiện lồng ghép các yếu tố dân số trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội

 Thực hiện lồng ghép các yếu tố dân số trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội để huy động các nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết đồng bộ những vấn đề dân số với kinh tế, xã hội và môi trường.

Chi Nguyễn
Chi Nguyễn 29/06
Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Pháp lệnh Dân số năm 2003 (tại Khoản 3 Điều 5. Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong công tác dân số và Khoản 5 Điều 30. Trách nhiệm của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân) đã đề cập đến trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức là thực hiện và chỉ đạo tổ chức “Lồng ghép các yếu tố dân số vào trong quy hoạch, kế hoạch và chương trình phát triển kinh tế - xã hội”. 

Tuy nhiên, việc lồng ghép các yếu tố dân số trong hoạch định chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế xã hội chưa được chú trọng đúng mức. Điều này dẫn đến tình trạng lãng phí trong đầu tư phát triển. 

Dưới đây là một số thí dụ trong lĩnh vực giáo dục: 

long-ghep-cac-yeu-to-dan-so-trong-ke-hoach-phat-trien-kinh-te-xa-hoi
Do mức sinh giảm, số người trong độ tuổi đi học phổ thông (từ 5-19 tuổi) giảm cả về quy mô và tỷ trọng trong dân số. Ảnh minh họa

Do mức sinh giảm, số người trong độ tuổi đi học phổ thông (từ 5-19 tuổi) giảm cả về quy mô và tỷ trọng trong dân số. Cụ thể số dân trong độ tuổi đi học phổ thông (từ 5-19 tuổi) giảm từ 26.508 nghìn người năm 1999 xuống 24.650 nghìn người năm 2009 và 22.059 nghìn người vào năm 2019; tương ứng, tỷ lệ dân số trong độ tuổi học sinh phổ thông trong tổng dân số giảm từ 39,33% năm 1999 xuống 34,73% năm 2009 chỉ còn 22,93%  năm 2019.

Việc tăng tỷ lệ nhập học, có nhiều nguyên nhân nhưng về dân số, xét trên phạm vi toàn quốc, áp lực dân số lên hệ thống giáo dục phổ thông quốc gia đã giảm. Vì thế, từ năm học 2002-2003, số học sinh phổ thông (từ 6-17 tuổi) đã bắt đầu giảm: Năm 1999, cả nước 17.391 nghìn học sinh, tăng “đỉnh điểm” vào năm 2001 lên tới 17.876 nghìn, giảm xuống 17.587 năm 2009, chỉ còn 17.500 nghìn vào năm 2019.

Tương tự, các chỉ tiêu “Số lớp/1 trường”, “Số học sinh/1 trường”, “Số học sinh/1 lớp học” cũng giảm hẳn. Kết quả này tạo tiền đề thuận lợi cho việc đạt mục tiêu phổ cập giáo dục tiểu học, phổ cập giáo dục trung học cơ sở theo Luật giáo dục. Tuy nhiên, “Tỷ số học sinh/giáo viên” giảm sâu chưa phù hợp với trình độ phát triển và việc đào tạo dư thừa giáo viên phổ thông cũng gây nhiều hệ lụy khác. Theo số liệu thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, có thời điểm, cả nước đang dư thừa khoảng 35.000 giáo viên bậc THCS và THPT, trong khi đó lại “thiếu 27.554 giáo viên mầm non đứng lớp .

Tại cấp tỉnh, Hà Nội, năm học 2013-2014 số học sinh vào lớp 1 là 125.000 cháu, tăng 11.000 cháu so với năm 2012. Vĩnh phúc, trường tiểu học Tam đảo có 57 học sinh (trong đó tiểu học có 34, trung học cơ sở có 23). Lớp nhiều nhất cũng chỉ có 12 em (lớp 1). Lớp 4 chỉ có 4 học sinh. Hiện tại trường đang khuyết lớp 7 vì không có học sinh học 9 (khảo sát của Bộ Kế hoạch và Đầu tư) Điều 18 Luật Quy hoạch (2017) yêu cầu các quy hoạch phải “Đánh giá môi trường chiến lược trong lập quy hoạch” nhưng lại chưa yêu cầu đánh giá tác động của dân số, mặc dù cùng với tài nguyên, môi trường, dân số là nhân tố tác động mạnh đến sự phát triển của quốc gia.

long-ghep-cac-yeu-to-dan-so-trong-ke-hoach-phat-trien-kinh-te-xa-hoi
Để có chính sách, kế hoạch phát triển, nhất là kế hoạch dài hạn phù hợp, hiệu quả, việc lồng ghép các yếu tố dân số vào kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội là yêu cầu khách quan. Ảnh minh họa

Trong các cuộc khảo sát năm 2015 và 2018 tại 12 tỉnh, trả lời câu hỏi: Ông/Bà có biết một kế hoạch nào bị tổn thất do không chú ý đến vấn đề dân số không? Gần 32% cán bộ quản lý trả lời: “Có biết một số kế hoạch như vậy”; và hơn 20% trả lời “Có biết một kế hoạch như vậy”. Chính vì thế, 98,5% cán bộ quản lý cán bộ quản lý cho rằng “cần thiết” hoặc “rất cần thiết” đánh giá tác động của dân số khi xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế -xã hội. 

Rõ ràng, để có chính sách, kế hoạch phát triển, nhất là kế hoạch dài hạn phù hợp, hiệu quả, việc lồng ghép các yếu tố dân số vào kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội là yêu cầu khách quan. 

Nghị quyết số 21-NQ/TW của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới, quan điểm về công tác dân số phải chú trọng toàn diện các mặt quy mô, cơ cấu, phân bố, đặc biệt là chất lượng dân số và đặt trong mối quan hệ hữu cơ với các yếu tố kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và bảo đảm phát triển nhanh bền vững. Một trong những giải pháp Nghị quyết đưa ra là “Thực hiện lồng ghép có hiệu quả các yếu tố dân số trong các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển của cả nước, của từng ngành, từng địa phương”.

long-ghep-cac-yeu-to-dan-so-trong-ke-hoach-phat-trien-kinh-te-xa-hoi
Giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên

Để thực hiện các mục tiêu của Nghị quyết 21-NQ/TW, Bộ Y tế đề xuất 06 chính sách trong đề nghị xây dựng Luật Dân số, gồm: (1) Duy trì mức sinh thay thế; (2) Giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; (3) Phá thai an toàn; (4) Tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh; (5) Tư vấn, khám sức khoẻ trước khi kết hôn; (6) Lồng ghép các yếu tố dân số trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.

Thực hiện mục tiêu bảo đảm mối quan hệ tác động qua lại giữa các vấn đề dân số với phát triển kinh tế - xã hội, cần phải quy định thực hiện việc lồng ghép các yếu tố dân số (quy mô, cơ cấu) trong chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, từng vùng, từng ngành, từng địa phương. Tuy nhiên hiện chưa có văn bản quy phạm pháp luật về việc lồng ghép này. Luật Dân số quy định chính sách “Lồng ghép các yếu tố dân số trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội” để giải quyết các vấn đề nêu trên.

Mục tiêu, nội dung chính sách, giải pháp thực hiện chính sách “Lồng ghép các yếu tố dân số trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội” trong đề nghị xây dựng Luật Dân số như sau:

a) Mục tiêu của chính sách

Tạo cơ sở pháp lý để lồng ghép các yếu tố dân số trong xây dựng, thực hiện các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội .

b) Nội dung chính sách

Quy định nội dung cơ bản để thực hiện lồng ghép các yếu tố dân số trong các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội; quy định trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong xây dựng, thực hiện lồng ghép các yếu tố dân số vào các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội.

c) Giải pháp thực hiện chính sách đã được lựa chọn và lý do lựa chọn

long-ghep-cac-yeu-to-dan-so-trong-ke-hoach-phat-trien-kinh-te-xa-hoi
Lồng ghép các yếu tố dân số trong các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội. Ảnh minh họa

- Giải pháp thực hiện chính sách:

Quy định nguyên tắc, đối tượng, quy trình, trách nhiệm thực hiện lồng ghép các yếu tố dân số; nội dung các yếu tố dân số lồng ghép; thông tin số liệu dân số phục vụ lồng ghép; theo dõi, đánh giá, báo cáo kết quả thực hiện lồng ghép các yếu tố dân số vào chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, từng vùng, từng ngành, từng địa phương.

- Lý do lựa chọn giải pháp:

Thực hiện nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu của Nghị quyết 21-NQ/TW; tạo cơ sở pháp lý để thực hiện lồng ghép các yếu tố dân số vào chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế-xã hội của cả nước, từng vùng, từng ngành, từng địa phương; làm căn cứ huy động các nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết đồng bộ những vấn đề dân số với kinh tế, xã hội và môi trường trên từng địa phương cũng như trên phạm vi quốc gia.

Tuy nhiên, để thực hiện giải pháp này, các cơ quan quản lý nhà nước được giao trách nhiệm cần chuẩn bị các điều kiện bảo đảm, trình tự thực hiện việc lồng ghép, như: cung cấp số liệu đầy đủ, tin cậy và dự báo dân số chính xác phục vụ việc lồng ghép; nâng cao năng lực thực hiện lồng ghép cho các cơ quan, tổ chức ở trung ương và địa phương...

Xem thêm: Tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn: Biện pháp để phát hiện, phòng ngừa các yếu tố nguy cơ có ảnh hưởng đến sức khỏe, mang thai, sinh đẻ và nuôi con

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Tâm lý sợ ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình là khó khăn lớn nhất cản trở người có vấn đề về sức khỏe tham gia kiểm tra sức khỏe trước kết hôn.

Tại sao những người có vấn đề sức khỏe lại không muốn đi kiểm tra sức khỏe trước kết hôn?
0 Bình luận

Việc tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh đem lại nhiều lợi ích, tuy nhiên còn rất nhiều gia đình e dè cũng như không có điều kiện thực hiện.

Tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh: Giảm tỷ lệ trẻ em mới sinh bị bệnh, tật bẩm sinh, góp phần nâng cao chất lượng dân số
0 Bình luận

Tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh để phát hiện, can thiệp và điều trị sớm các bệnh, tật, các rối loạn chuyển hóa, di truyền ngay trong giai đoạn bào thai và sơ sinh.

Thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh góp phần nâng cao chất lượng dân số
0 Bình luận

Tin liên quan

Dưới đây là 3 chòm sao thể hiện được sự dịu dàng, nữ tính là hình mẫu lí tưởng của nhiều chàng trai. Bạn hãy xem bản thân mình có trong số đó không nhé.

3 chòm sao là hình mẫu bạn gái lý tưởng của các chàng trai, khiến ai cũng phải mê đắm
0 Bình luận

Để trẻ ngay từ nhỏ đã là một đứa bé ngoan, được mọi người yêu quý thì cha mẹ nên uốn nắn, dạy con 10 bài học cư xử sau.

Muốn con là đứa trẻ ngoan, cha mẹ nên dạy con 10 bài học cư xử ngay từ nhỏ
0 Bình luận

Đã hơn 200 năm trôi qua, người dân Bình Định vẫn một lòng tôn kính Hậu quân Võ Tánh - người tuẫn tiết thủ thành Bình Định. Ông là một công thần triều Nguyễn.

Nguyễn Ánh bỏ thành Bình Định tiến đánh Phú Xuân: Kế này do ai hiến?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Vinmec ghép gan thành công cho bệnh nhi 8 tháng tuổi

Vinmec vừa thực hiện thành công ca ghép gan đặc biệt cho bệnh nhi N.L.T 8 tháng tuổi, chỉ nặng 6.5kg từ nguồn tạng hiến của bệnh nhân chết não.

Đăng Dương
Đăng Dương 16 phút trước
Người đàn ông Hà Nội đánh rơi 500 triệu đồng vui mừng được nhận lại

Đánh rơi chiếc ví da cùng số tiền mặt gần 500 triệu đồng, anh Nguyễn Thanh Bách (Hà Nội) xúc động, vui mừng khi nhận lại số tài sản lớn và giấy tờ tùy thân nhờ vào hành động tử tế của một quản lý nhà hàng tại Hòa Bình.

Thanh Tú
Thanh Tú 5 giờ trước
Hai cha con đoàn tụ đúng ngày đất nước thống nhất sau 57 năm thất lạc

Sau 57 năm thất lạc, hai cha con ông Chu Nghiêm (84 tuổi, trú P.Tương Mai, Q.Hoàng Mai, Hà Nội) đã được đoàn tụ vào đúng ngày 30/4.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
''Vua dầu mỏ'' Rockefeller dạy con 5 điều: Toàn những thứ đơn giản mà giúp gia tộc bền vững trăm năm

Tư duy dạy con "vua dầu mỏ" Rockefeller không có gì quá vĩ mô nhưng lại khiến nhiều người phải suy ngẫm và điều chỉnh lại cách giáo dục con cái của mình.

Đáng giá hơn bạc vàng, 4 câu nói này của cha mẹ sẽ giúp con trưởng thành tự tin, giàu có, hiếu thảo

Đứa trẻ càng cảm nhận được nhiều "tình yêu" từ cha mẹ và người thân thì chiếc dây diều "tình yêu" càng vững chắc.

Nghịch lý từ Harvard: Cha mẹ càng hay sửa sai, IQ con cái càng giảm rõ rệt

Nghiên cứu của Harvard chỉ ra, cha mẹ càng hay sửa sai, chỉ số thông minh của con càng giảm. Đây là hồi chuông cảnh báo thức tỉnh cha mẹ trong cách giáo dục con.

Công ty Hoàng Long với 20 năm cung cấp thông tin minh bạch

Theo một khảo sát gần đây tại các thành phố lớn, có đến 67% người tham gia thừa nhận từng rơi vào trạng thái nghi ngờ, lo lắng vì những dấu hiệu bất thường trong mối quan hệ cá nhân hoặc công việc – nhưng không biết nên chia sẻ với ai, hoặc tìm lời khuyên từ đâu. Đó cũng là lý do mà trong vài năm trở lại đây, nhu cầu tìm đến các văn phòng hỗ trợ tìm kiếm, xác minh thông tin tại Công ty Hoàng Long ngày càng tăng lên.

Ơn người đưa đò – Câu chuyện nhân văn xúc động

Câu chuyện về Khôi và cô Hạnh không chỉ là câu chuyện của một học trò thành đạt biết ơn thầy cô, mà còn là bài học lớn về ơn nghĩa ở đời.

Bác sĩ Nguyễn Hữu Trọng – Một đời tài hoa nhưng duyên tình lận đận

Bác sĩ Nguyễn Hữu Trọng không chỉ được biết đến bởi sự nghiệp, tài hoa, công việc kinh doanh rực rỡ mà còn bởi những mối tình trắc trở trong đời. Dẫu vậy, ông vẫn luôn tin yêu cuộc đời, sống viên mãn bên người vợ kém 53 tuổi và chứng minh tình yêu cổ tích trên đời là có thật.

Tình anh em – Câu chuyện nhân văn cảm động

Qua câu chuyện của bố và chú tôi nhận ra rằng, chỉ cần mình đặt cái tôi xuống một chút thì mọi tổn thương trong các mối quan hệ đều được chữa lành và tình anh em cũng thế.

Trưởng công an xã xây nhà cho dân bằng tiền tiết kiệm

Thương cho cảnh khó khăn của bốn bà cháu phải sống trong căn nhà dột nát, trưởng công an xã Ia Mrơn, huyện Ia Pa, Gia Lai đã tự bỏ 60 triệu tiền tiết kiệm để hỗ trợ.

Thắng đời 2 - 0: Jenny Huỳnh vừa đỗ đại học top 1 nước Mỹ, vừa đỗ đại học top 1 Trung Quốc 

Jenny Huỳnh vừa trở thành sinh viên trao đổi tại ĐH Bắc Kinh sau 2 năm theo học tại  Đại học Stanford, ngôi trường xếp hạng 6 thế giới (theo xếp hạng của QS World University Ranking 2025).

PC Right 1 GIF
Đề xuất