"Gia Định tam hùng": Danh hiệu người đời gọi 3 dũng tướng dưới thời vua Gia Long

"Gia Định tam hùng" là danh hiệu mà người đời dùng để nói 3 vị dũng tướng của vua Gia Long Nguyễn Ánh.

Chi Nguyễn
Chi Nguyễn 20/08
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Nói về cụm từ "Gia Định tam hùng", đó là danh hiệu mà người xưa dùng để xưng tụng 3 vị dũng tướng của vua Gia Long Nguyễn Ánh. 3 người đó là Đỗ Thanh Nhơn, Châu Văn Tiếp và Võ Tánh, họ đều là dũng tướng nhưng lại có cái chết đầy bi kịch.

Trong đó phải kể đến Võ Tánh (武性, 1768-1801), vị tướng được coi là dũng mãnh bậc nhất của vua Gia Long. Ông là người có công giúp Nguyễn ánh chống nhà Tây Sơn, và mất trước khi triều Nguyễn chính thức thành lập. Ban đầu, vì không phục nhà Tây Sơn, ông cùng anh trai là Võ Nhàn đã tập hợp lực lượng nổi dậy, tự xưng là  Nghĩa quân Kiến Hòa (sử gọi là Kiến Hòa Đạo) rồi chiếm giữ vùng Gò Công.

gia-dinh-tam-hung-danh-hieu-nguoi-doi-goi-3-dung-tuong-nha-nguyen
"Gia Định tam hùng" là danh hiệu mà người xưa dùng để gọi 3 vị dũng tướng của vua Gia Long Nguyễn Ánh

Sau này, ông đầu quân cho chúa Nguyễn Ánh, ghi được nhiều chiến công lớn, được chúa gả cho em gái là công chúa Ngọc Du. Năm 1799, Võ Tánh theo Nguyễn Ánh tiến đánh thành Quy Nhơn, sau khi chiếm thành thì đổi tên là thành Bình Định. Thế nhưng, trước khi triều Nguyễn được thành lập, ông đã qua đời vì tuẫn tiết cố thủ thành.

Năm 1801, Nguyễn Ánh đem quân rút về Gia Định, lúc này Võ Tánh và Lễ bộ tham tri Ngô Tùng Châu ở lại trấn giữ thành Bình Định. Ngay sau đó, đại quân Tây Sơn dưới quyền chỉ huy của Thái phó Trần Quang Diệu và tướng Võ Văn Dũng đến bao vây. Cuộc bao vây kéo dài tới 14 tháng. Lúc này, Nguyễn Ánh cùng Lê Văn Duyệt và Võ Di Nguy đem đại binh ra tìm cách ứng cứu, thậm chí đánh thắng thủy quân Tây Sơn ở đầm Thị Nại, thế nhưng vẫn không thể giải vây thành Bình Định. 

gia-dinh-tam-hung-danh-hieu-nguoi-doi-goi-3-dung-tuong-nha-nguyen
Võ Tánh và Lễ bộ tham tri Ngô Tùng Châu ở lại trấn giữ thành Bình Định

Võ Tánh và Ngô Tùng Châu cho người lén đem mật thư cho Nguyễn Ánh, khuyên ông nên đánh Phú Xuân, còn mình thì ở lại cầm chân quân Tây Sơn. Chúa Nguyễn nghe theo, đến tháng 5/1801 thì chiếm được Phú Xuân. Trần Quang Diệu và Võ Văn Dũng nghe tin Phú Xuân thất thủ, đem quân ra cứu nhưng bị chặn đường, đành phải quay lại.

Trần Quang Diệu liền đem quân trở lại đánh thành Bình Định. Lúc ấy, trong thành binh sĩ lâu ngày thiếu lương thực, có người khuyên Võ Tánh nên chạy thoát, nhưng ông cương quyết ở lại. Tương truyền, ông nói rằng: "Không thể được. Ta phụng mạng giữ thành này, nên thề với thành cùng sống chết. Nếu bỏ thành mà hèn nhát trốn lấy một mình, thì sau này còn mặt mũi nào trông thấy chúa thượng?".

gia-dinh-tam-hung-danh-hieu-nguoi-doi-goi-3-dung-tuong-nha-nguyen
Võ Tánh sai thuộc hạ lấy rơm củi chất dưới lầu Bát Giác, đổ thuốc súng rồi châm ngòi tự vẫn, Ngô Tùng Châu cũng uống thuốc độc tự sát

Sau đó, Võ Tánh sai người trao cho Trần Quang Diệu một bức thư, theo đó tha chết cho quân sĩ trong thành. Rồi ông sai thuộc hạ lấy rơm củi chất dưới lầu Bát Giác, đổ thuốc súng rồi châm ngòi tự vẫn, Ngô Tùng Châu cũng uống thuốc độc tự sát. Trần Quang Diệu sau khi chiếm được thành, xúc động trước sự trung dũng của Võ Tánh và Ngô Tùng Châu, sai người tẩm liệm thi hài hai ông tử tế và tha cho hàng binh nhà Nguyễn.

Biết tin chồng tuẫn tiết, công chúa Ngọc Du khóc ông bằng bài thơ như sau:

"Những tưởng ra tay giúp nước nhà

Ai dè binh địa nổi phong ba

Xót người vị quốc liều thân ngọc

Khiến thiếp cô phòng ủ mặt hoa

Gối mộng mơ màng duyên nợ cũ

Đài mây xiêu lạc phách hồn xa"

gia-dinh-tam-hung-danh-hieu-nguoi-doi-goi-3-dung-tuong-nha-nguyen-8
Biết tin chồng tuẫn tiết, công chúa Ngọc Du đã khóc chồng bằng một bài thơ. Ảnh minh họa

Sau khi qua đời, thương cảm cho Võ tướng quân, dân Bình Định có câu ca: "Ngó lên ngọn tháp Cánh Tiên/ Cảm thương quan Hậu thủ thành ba năm". Vua Gia Long cũng truy tặng Võ Tánh là Dực vận công thần Thái úy Quốc công; đến năm Minh Mạng thứ 12 (1831), Võ Tánh được truy phong là Hoài Quốc công (懷國公).  Vợ ông là công chúa Ngọc Du cũng được truy tặng làm Phúc Lộc Thái trưởng công chúa.

gia-dinh-tam-hung-danh-hieu-nguoi-doi-goi-3-dung-tuong-nha-nguyen
Lăng Võ Tánh trong di tích thành Hoàng Đế

Mộ Võ Tánh nằm trong nội cung thành Hoàng Đế ở Bình Định, có hình tròn phía trên đắp biểu tượng con dơi (có tài liệu ghi thi hài đã bị cháy hết), nằm kế mộ Ngô Tùng Châu (đã được cải táng về Phù Cát). Sau này, vua Gia Long sai lập một mộ nữa cho ông ở Phú Nhuận, chôn hình nhân bằng sáp.

gia-dinh-tam-hung-danh-hieu-nguoi-doi-goi-3-dung-tuong-nha-nguyen
Võ Quốc Công Miếu

Hiện nay, con đường mang tên Võ Tánh ở phường 1, thành phố Mỹ Tho của tỉnh Tiền Giang, nằm ở khu vục chợ Mỹ Tho. Ngoài ra, đầu ấp Gò Tre, xã Long Thuận, thị xã Gò Công (Tiền Giang) có ngôi đền thờ Võ Tánh mang tên Võ Quốc Công Miếu.

Có một ông tiến sĩ người Việt cai rượu nhờ... gái đẹp

Đang tải bình luận...

Đọc thêm

Vị danh tướng này công sức to lớn trong công cuộc tạo lập xứ Đàng Trong của chúa Nguyễn. Ông còn có tài mưu lược sáng suốt được ví như Gia Cát Lượng của nhà Thục thời Tam Quốc.

Nguyễn Hữu Dật - danh tướng văn võ song toàn có tài xem thiên văn như Gia Cát Lượng
0 Bình luận

Với tài cầm quân thao lược của mình, Lý Ông Trọng đã khiến giặc Hung Nô kinh sợ, không dám xâm phạm biên ải nhà Tần khiến Tần Thủy Hoàng vô cùng nể phục.

Danh tướng nước Việt khiến quân Hung Nô khiếp sợ, được Tần Thủy Hoàng đúc tượng, gả công chúa là ai?
0 Bình luận

Phạm Ngũ  Lão là vị tướng tài của Hưng Đạo Vương, có duyên dẹp loạn biên ải, trấn áp lân bang xâm phạm khi từng góp công đánh thắng giặc Nguyên Mông, 3 lần đánh Ai Lao, 1 lần bình Chiêm.

Phạm Ngũ Lão - vị tướng đánh trận bách chiến bách thắng khiến lân bang khiếp sợ
0 Bình luận

Tin liên quan

Hãy mở rộng trái tim để cảm nhận cuộc sống tuyệt vời. Trái tim ấy sẽ được sưởi ấm bằng những ngọn lửa cháy sáng bởi tình yêu thương chân thành từ người khác.

Đừng chỉ nhìn cuộc sống bằng mắt mà hãy cảm nhận bằng trái tim
0 Bình luận

Sau gần 1 ngày bị tố "làm người ta có bầu rồi chối bỏ trách nhiệm", Ngô Quyền Linh đã chính thức lên tiếng.

Ngô Quyền Linh lên tiếng: Chuyện diễn ra đêm qua hoàn toàn là bịa đặt
0 Bình luận

Jack Ma từng nói, nếu năm 30 tuổi chưa đạt được gì nổi bật, nhất định ta đã đi sai đường ở một phương diện nào đó.

Tỷ phú Jack Ma: Nếu 30 tuổi vẫn chưa kiếm ra tiền, nhất định phải kết giao với 3 kiểu người này
0 Bình luận

img

Bài mới

Nữ shipper Nghệ An được nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi trong lúc đi giao hàng

Chị Vũ Thị Hoài (33 tuổi, Nghệ An) mới đây đã được một nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi túi tiền trong lúc chở con gái 10 tháng tuổi đi giao hàng.

Đăng Dương
Đăng Dương 2 ngày trước
Cô gái Việt và mối nhân duyên đặc biệt với 'bà ngoại' ở Pháp

Từ khi gặp cụ bà 86 tuổi tại Pháp, cuộc sống của cô gái Việt - Nguyễn Trang đã thay đổi rất nhiều. Bà dành tình thương, chăm sóc Trang như bà ngoại chăm sóc cháu gái, khiến cô vô cùng cảm động và hạnh phúc.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
78win lan tỏa hơi ấm nghĩa tình

Nghệ An những ngày cuối năm vẫn còn ngổn ngang dấu vết của những  cơn bão vừa đi qua. Con đường làng bị bùn đất phủ loang lổ, những hàng rào đổ nghiêng, mái tôn nhà dân bị gió cuốn bật tung từng mảng. Mùi ẩm lạnh của mưa và những đêm mất ngủ vì gió rít như vẫn còn đọng lại trên đôi mắt của người dân nơi đây. Cả vùng quê hiền lành vốn bình yên lại phải trải qua thêm một lần thử thách nghiệt ngã của thiên nhiên.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Phép màu của sự tử tế: Cô gái trẻ ở Phú Thọ giữ được mạng sống nhờ 1 bình luận vu vơ trên mạng xã hội trong lúc tuyệt vọng

Chỉ một dòng bình luận vô thức trong lúc tuyệt vọng: “Ước gì Vingroup có thể hỗ trợ cho mình 1 chiếc máy thở nho nhỏ thôi, mình rất cần sự sống từ nó”, cô gái sinh năm 1994 đã có cơ hội được sống tiếp.

Đăng Dương
Đăng Dương 6 ngày trước
Ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc)

Chiều 9/12, tại Hà Nội đã diễn ra buổi ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc), nhằm kết nối cộng đồng cựu sinh viên, thúc đẩy hợp tác giáo dục giữa hai nước Việt – Trung.

Thanh Tú
Thanh Tú 09/12
Trúng số 18 tỷ, người đàn ông TP.HCM gửi 100 triệu mua gạo từ thiện tặng cho bà con khó khăn

Nhận 100 triệu đồng từ vị khách trúng số 18 tỷ, bà Thùy Dương góp thêm 38 triệu để mua 8 tấn gạo tặng cho bà con khó khăn.

Hải An
Hải An 08/12
Ấm lòng trước “núi gạo” của người dân Ninh Bình ủng hộ bà con vùng lũ miền Trung

Những ngày này, tại điểm tiếp nhận hàng hoá cứu trợ đồng bào vùng lũ miền Trung ở phường Nam Định (tỉnh Ninh Bình), người dân liên tục mang gạo cùng nhiều nhu yếu phẩm tới ủng hộ.

Xúc động khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường

Khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường, không chỉ cô dâu xúc động nghẹn ngào mà người thân, quan khách xung quanh cũng sut sùi lau nước mắt.

Thầy giáo vùng cao lội bùn, vượt sạt lở ôm chặt bó hoa để tặng đồng nghiệp nhân ngày 20/11

Con đường về trường sạt lở, trơn trượt, bùn ngập đến đầu gối nhưng thầy giáo vùng cao ở Đà Nẵng vẫn ôm chặt bó hoa để tặng các đồng nghiệp trong trường.

Hải An
Hải An 22/11
Thầy cô Gia Lai lội nước mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho sinh viên trong Ngày Nhà giáo Việt Nam

Trường ngập sâu, hơn 500 sinh viên kẹt trong ký túc xá. Thầy cô lội nước lạnh, mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho trò trong Ngày Nhà giáo Việt Nam.

Hải An
Hải An 21/11
Nữ điều dưỡng trong làng kịp thời cứu bé 19 tháng rơi xuống kênh

Một bé trai 19 tháng tuổi ở Quảng Trị được một nữ điều dưỡng gần nhà cứu sống sau khi ngừng tim, ngừng thở vì rơi xuống kênh nước trước mặt nhà.

Hải An
Hải An 18/11
Nhặt được ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 mang đến công an nhờ tìm người đánh rơi

Nhặt được chiếc ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 ở Khánh Hòa đã lập tức mang đến cơ quan công an nhờ tìm trả lại người đánh rơi.

Hải An
Hải An 17/11
Ấm áp buổi lễ “hấp hôn” của vợ chồng cụ ông 93 tuổi ở TP.HCM

Lễ kỷ niệm 60 năm ngày cưới của hai cụ ở TPHCM được tổ chức như một lễ cưới chính thức với các hoạt động rước dâu, trao nhẫn, rót rượu, phát biểu chúc mừng và dùng tiệc.

Hải An
Hải An 16/11
Chân dung “người hùng” áo đen lao xuống dòng nước lũ cứu người ở Đà Nẵng

Giữa dòng nước lũ cuồn cuộn, một nam thanh niên áo đen ở Đà Nẵng không ngần ngại lao xuống cứu người đàn ông đang chới với, khiến nhiều người xúc động và bày tỏ sự cảm phục.

Hải An
Hải An 06/11
Xúc động hình ảnh thầy cô ở Huế lội nước nấu cơm cho sinh viên trong cơn lũ

Giữa lúc giao thông tê liệt và đời sống bị đảo lộn, những hình ảnh thầy cô lội nước, nấu từng suất cơm nóng gửi đến sinh viên xa nhà đã sưởi ấm lòng người.

Hải An
Hải An 01/11
img
Đề xuất