Ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ và văn khấn cúng Tết Đoan Ngọ chuẩn nhất

Nguồn gốc và ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ 

Tết Đoan Ngọ còn được gọi là Tết Đoan Dương. Theo triết lý y học Đông phương thì hỏa khí (thuộc dương) của trời đất và trong cơ thể của con người trong ngày Đoan Ngọ đều lên đến tột bậc.

Ở Việt Nam, Tết Đoan Ngọ còn được gọi là Tết giết sâu bọ, là ngày phát động bắt sâu bọ, tiêu diệt bớt các loài gây hại cho cây trồng trên cánh đồng, trong đó nhiều loài sâu có thể ăn được và chúng được coi như là chất bổ dưỡng.

Theo truyền thuyết kể lại, một ngày sau khi thu hoạch, nông dân ăn mừng vì trúng mùa nhưng sâu bọ năm ấy lại kéo dày ăn mất cây trái, thực phẩm đã thu hoạch.

Người dân đang không biết làm cách nào để có thể giải được nạn sâu bọ này thì có một ông lão từ xa đi tới tự xưng là Đôi Truân. Ông chỉ cho dân chúng mỗi nhà lập một đàn cúng gồm đơn giản có bánh tro, trái cây. Sau đó, mọi người ra trước nhà mình vận động thể dục.

Dân chúng biết ơn định cảm tạ thì ông lão đã đi đâu mất. Để tưởng nhớ việc này, dân chúng đặt cho ngày này là ngày "Tết diệt sâu bọ", có người gọi nó là "Tết Đoan Ngọ" vì giờ cúng thường vào giữa giờ Ngọ.

Trong ngày này, người ta thường sum họp ở nhà với gia đình. Buổi sáng sớm ngày Tết Đoan Ngọ người ta ăn bánh tro, chè hạt sen, trái cây, và rượu nếp để giết sâu bọ, bệnh tật trong người. Thường lệ người ta ăn rượu nếp ngay sau khi họ ngủ dậy.

Năm 2021, Tết Đoan Ngọ (ngày mùng 5/5 âm lịch) rơi vào Thứ Hai, ngày 14/6 dương lịch.

Cách chuẩn bị mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ

Nếu bạn chưa biết mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ gồm những gì thì dưới đây là gợi ý bạn có thể tham khảo.

- Hương, hoa, vàng mã

- Nước, rượu nếp

- Các loại hoa quả

- Bánh tro, bánh ú, cơm rượu nếp

- Xôi, chè

Theo truyền thống của từng miền, vào ngày này, ngoài hoa quả, những món ăn cũng khác nhau. 

Mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ miền Bắc

- 1 đĩa thịt vịt

- 1 bát tiết canh

- 1 bát canh

- 1 đĩa xào

- 1 đĩa giò

Tùy vào điều kiện của các gia đình có thể chuẩn bị thêm các món như nem rán, các món măng, miến để cúng gia tiên. Tại Hà Nội và một số vùng của miền Bắc, rượu nếp, đặc biệt là rượu nếp cẩm là món phổ biến. 

Mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ miền Trung

- 1 đĩa thịt vịt

- 1 bát tiết canh

- 1 đĩa giò me

- 1 đĩa xào

Mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ của người miền Trung cũng tùy vào điều kiện của mỗi gia đình để thêm các món cúng gia tiên. Ở miền Trung, món không thể thiếu trên mâm cơm cúng là bánh ú tro. Nhà nào cũng mua từ ba, bốn chục bánh trở lên để cúng gia tiên và sau đó cả gia đình cùng nhau thưởng thức.

Mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ miền Nam

- 1 đĩa thịt vịt quay

- 1 đĩa thịt heo quay (có thể cúng cả con heo sữa quay)

- 1 bát canh

- 1 đĩa xào

Tùy vào điều kiện của mỗi gia đình để chuẩn bị các món cúng Tết. Có gia đình chỉ cần cúng 1 con heo sữa quay cũng được xem là đầy đủ. Tuy nhiên, phải đảm bảo các lễ vật chính như: Hương, hoa, vàng mã, nước, rượu nếp.

Mâm cỗ chay cúng Tết Đoan Ngọ

Ngoài mâm cỗ mặn, các gia đình có thể lựa chọn mâm cỗ chay cúng mùng 5 tháng 5 âm lịch, bao gồm:

- 1 đĩa rau củ luộc

- 1 đĩa giò chay

- 1 đĩa chả chay

- 1 đĩa xào chay

- 1 bát canh rau củ chay

Tùy vào điều kiện mỗi gia đình để chuẩn bị các mâm cỗ chay nhiều hay ít món.

Cúng Tết Đoan Ngọ vào thời điểm nào?

Nhiều người thắc mắc nên cúng Tết Đoan Ngọ vào lúc nào, theo Nhà nghiên cứu văn hóa Trịnh Sinh, trong quan niệm cổ truyền, dịp Tết Đoan Ngọ (5/5 âm lịch) là lúc tiết trời oi ả. Đây là lúc chuyển mùa, sâu bọ, côn trùng cũng được dịp phát triển gây bệnh cho người, vật nuôi và cây cối.

Ngày này, người dân thường chuẩn bị lễ vật cúng Tết Đoan Ngọ vào sáng sớm. Tuy nhiên, Đoan nghĩa là mở đầu, Ngọ là khoảng thời gian từ 11 giờ trưa tới 13 giờ chiều. Do vậy, thời gian cúng Tết Đoan Ngọ chuẩn nhất là từ 11 giờ đến 13 giờ.

Văn khấn cúng Tết Đoan Ngọ 2021 chuẩn nhất

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân. 

Con kính lạy tổ tiên, hiển khảo, hiển tỷ, chư vị hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ khảo, Tổ tỷ).

Tín chủ chúng con là... ngụ tại…

Hôm nay là ngày mùng 5/5 âm lịch, nhằm ngày Tết Đoan Ngọ, chúng con sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, hoa, trà, quả dâng lên trước án.

Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng, chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần, cúi xin các ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.

Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị hương linh, gia tiên nội ngoại họ…, cúi xin các vị thương xót con cháu, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ con lại kính mời các vị tiền chủ, hậu chủ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an, bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng bình an thịnh vượng.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Xem thêm: Triết lý sống của người Ấn Độ: Bất cứ người nào ta gặp trên đời cũng là do duyên phận đã sắp đặt từ trước