Điều bí ẩn ở ngôi chùa cổ không có hòm công đức, cấm đốt vàng mã và dâng cúng rượu thịt

Ngôi chùa cổ gắn với vị vua huyền thoại Lý Công Uẩn

Chùa Tiêu Sơn (Từ Sơn, Bắc Ninh) vốn có tên Thiên Tâm, dựng từ thời Tiền Lê, là nơi lưu dấu những câu chuyện về những Thánh nhân nhà Lý, đặc biệt là vị vua huyền thoại Lý Công Uẩn.

Ngôi chùa này chính là nơi thiền sư Vạn Hạnh tu thiền, giảng đạo và dạy dỗ Lý Công Uẩn từ thơ ấu cho tới khi lớn khôn trưởng thành, sau trở thành bậc Minh Vương khai lập nền văn minh Đại Việt.

Sư Vạn Hạnh là thiền sư nổi tiếng văn võ song toàn, có khả năng tiên tri, dự đoán tương lai vô cùng chính xác.

Ông là đệ tử đời thứ 12 của thiền phái Diệt Hỷ - một thiền phái do nhà tu hành Ti ni đa lưu chi từ Ấn Độ mang sang Việt Nam. Dòng thiền phái này nổi tiếng với nhiều pháp công kỳ lạ và huyền diệu như Pháp Hiền, Định Không, Ma Ha... Đặc biệt, các vị thiền sư là những người nắm giữ bí kíp võ học thượng thừa. 

Sư Vạn Hạnh từng là quân sư cho Vua Lê Đại Hành (tức Lê Hoàn) trong nhiều trận chiến quan trọng. Trong đó phải kể đến dấu mốc năm 980 khi tướng Hầu Nhân Bảo kéo quân Tống sang đánh nước ta.

Khi được vua Lê Đại Hành mời vào hỏi kế sách dùng binh, sư Vạn Hạnh đáp: “Việc này không phải lo, chỉ cần 3 đến 7 ngày giặc phải lui”. Đến khi vua Lê Đại Hành muốn cất binh đánh Chiêm Thành khi mọi việc đang lưỡng lự thì sư Vạn Hạnh khuyên “nên cất quân đánh nhanh kẻo mất cơ hội”.

Lý Công Uẩn được người đời ca tụng là một võ tướng với tài cầm quân bách chiến, bách thắng. Khi làm vua thì là bậc minh quân đời đời ca ngợi, một con người vĩ đại trong lịch sử. 

Không thể không kể đến công lao dạy dỗ Lý Công Uẩn của thiền sư Vạn Hạnh. Trong suốt quá trình thu nhận Lý Công Uẩn, ông truyền thụ lại hết kiến thức, tinh hoa võ thuật giúp nhân tài họ Lý xây dựng triều Lý từ những ngày đầu tiên.

Tài năng của của thiền sư Vạn Hạnh từng được vua Lý Nhân Tông ngợi ca:

“Học thông tam giới ghê thay

Rằng thầy Vạn Hạnh thi tài rất cao

Cửa làng Cổ Pháp tiếng reo

Gậy tăng đủng đỉnh bay vào Đế đô”.

Bí ẩn tượng nhục thân thiền sư Như Trí gần 300 năm

Lịch sử Phật giáo ghi nhận, Chùa Tiêu Sơn cũng là nơi chứa đựng nhiều bí ẩn về thiền sư Như Trí.

Theo các tài liệu còn lưu lại ở chùa, thiền sư Như Trí là đệ tử nối pháp của thiền sư Chân Nguyên. Thiền sư Như Trí đã từng khắc in lại bộ Thiền Uyển Tập Anh, là bộ sách có giá trị đặc biệt không những về lịch sử Phật giáo mà còn là một tác phẩm truyền kỳ có giá trị về văn học, triết học và văn hóa dân gian. 

Thiền sư Như Trí cùng người thầy Chân Nguyên của mình tiếp nối tinh thần phục hưng dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử. 

Thiền sư Thích Như Trí viên tịch vào năm Quý Mão 1723 thời Vua Lê Dụ Tông. Theo các tài liệu của thiền phái Trúc Lâm, sau khi mãn duyên độ sinh, ngài an nhiên trước sinh tử, nhập thất kiết già và để lại nhục thân bất hoại. 

Đây là hiện tượng hiếm thấy trên thế giới, chỉ những bậc chân tu mới để lại thân thể kim cang bất hối như vậy. Điều đó chứng tỏ sự đắc đạo, chứng quả tu hành đến cảnh giới cõi Phật, thoát khỏi nhục thân thanh tịnh.

Theo lời ni sư Đàm Chính, một lần tình cờ nhìn qua khe hở do viên gạch rơi ra, ni sư ghé mắt nhìn vào và giật mình suýt ngã khi thấy rõ ràng một người đang ngồi kiết già trong tháp. Hoảng quá, ni sư Đàm Chính cầm viên gạch bịt kín lại và chôn chặt chuyện này trong lòng, không kể với bất kỳ ai. 

Theo ni sư, nếu không có sự kiện một người chăn trâu mò lên tháp chàm tìm của qúy chọc thủng pho tượng thiền sư Như Trí, thì ni sư quyết đem bí mật về pho tượng kia xuống suối vàng. 

Chuyện kể rằng, năm ấy, một người đàn ông trong làng, khi thả trâu trên núi Tiêu, đã mò lên tháp Viên Tuệ với ý định tìm… vàng bạc. Gỡ mấy viên gạch ra, ông này nhìn thấy một pho tượng giống hệt một người còm nhom đang ngồi trong tháp.

Ông ta đã kiếm một cây gậy chọc thử vào pho tượng. Kết quả, ông ta chọc thủng mặt vị thiền sư đã an tọa gần 300 năm trong tháp gạch rêu phong. Sau này người chăn trâu này bị bệnh trọng, thế là lời đồn thổi về một nhà sư chết ngồi trong tháp rất linh thiêng lan truyền khắp xóm thôn.

Biết không thể giấu kín chuyện này mãi, ni sư Đàm Chính đã báo cáo với Hòa thượng Thích Thanh Từ - Trụ trì Thiền viện Trúc Lâm ở Đà Lạt.

Đến tận năm 2004, TS Nguyễn Lân Cường thực hiện tu bổ và bảo quản nhục thân của thiền sư Như Trí tại chùa và hầu hết những thông tin đều giống hai pho nhục thân ở chùa Đậu (Thường Tín, Hà Nội). 

Thiền sư Như Trí cũng tịch trong tư thế ngồi thiền và được các đệ tử phết bên ngoài bằng một lớp bồi gồm đất tổ mối, sơn ta, mùn cưa…Trong lớp bồi lại có những miếng đồng mỏng, có tác dụng đỡ cho nhục thân ngài qua nhiều năm không bị gục xuống.

Tượng nhục thân thiền sư Thích Như Trí đã được thờ phụng trong nhà Tổ của chùa từ năm 2004 đến nay. Hiện tượng những bức tượng táng trong tư thế ngồi kiết già của các bậc thiền sư vẫn luôn là bí ẩn dưới mái chùa cổ kính rêu phong này.

Vẻ linh thiêng của ngôi chùa không hòm công đức

Chùa Tiêu Sơn cổ kính từng là trung tâm Phật giáo lớn của nước ta. Trải qua hàng nghìn năm, nơi đây được nhiều thế hệ phật tử tìm về tu học.

Dù là một di tích nổi tiếng nhưng ngôi chùa vẫn giữ được nét đặc trưng thanh sơ, cổ kính như nhiều ngôi chùa cổ Bắc Bộ khác. Đến chùa Tiêu Sơn, chúng ta sẽ có tâm thế thoải mái an nhiên vãn cảnh chùa, trong không gian u tịch, với những tán cổ thụ rợp bóng.

Ngôi chùa cổ được biết đến với nét độc đáo đó là không có hòm công đức, khác hẳn với nhiều ngôi chùa, đền với ma trận các hòm công đức bày ra trước mắt du khách thập phương lễ chùa.

Mỗi gian thờ có 1 người ngồi nhìn khách đến chiêm bái. Có nhiều người đã biết đến thủ tục không đặt tiền lễ, nhưng cũng có nhiều người chưa biết. Người ngồi nhìn khách chiêm bái trong chùa chỉ để ý xem người đó đặt bao nhiêu lễ trên ban, sau khi người đó ra khỏi gian thờ thì có trách nhiệm cầm gửi lại tiền lễ, hoặc chuyển cho nhà sư trụ để làm công đức ở những trung tâm nuôi dưỡng trẻ em mồ côi.

Ở tuổi ngoài 90, với hơn 50 năm trụ trì tại chùa, ni sư Đàm Chính cho biết, chùa vẫn giữ nguyên truyền thống không nhận tiền công đức, không đốt vàng mã.

Việc dâng cúng rượu thịt cũng bị nghiêm cấm tại đây. Nhà chùa chưa từng thu tiền của phật tử để tổ chức các hoạt động. Các hoạt động tu sửa chùa cũng không bao giờ tổ chức khởi công hay khánh thành.

Nhà chùa cũng không tổ chức dâng sao giải hạn, thỉnh vong giải oan, hay cầu cúng công danh sự nghiệp, sức khỏe, bệnh tật. Nếu nhà chùa muốn tu sửa gì thì sẽ nhờ xã phát loa kêu gọi phật tử phát tâm. Mọi khoản thiện tài cúng dường của phật tử đều được ni sư ghi rõ, công khai các mục cần hỗ trợ nhà chùa để mọi người đều biết. 

“Nhẫn nhục tu hành thế mới hay” đó là câu nói của ni sư mỗi khi tiếp chuyện phật tử đến chùa. 

Có thể thấy, mọi hoạt động tại chùa đều về Phật giáo, tạo không gian tu hành cho tất cả những ai có duyên đến đây. Nhờ có tinh thần tu hành trọn đạo mà chùa Tiêu Sơn giữ nguyên được sự linh thiêng suốt hàng nghìn năm qua.

Chính vì thế, khi đến với chùa Tiêu Sơn, du khách sẽ cảm nhận được tâm thanh tịnh, tìm về chính đạo để tu hành. Sẽ không còn sự vội vã, xô bồ nào tại ngôi chùa cổ kính này.

Xem thêm: Những câu nói hay nhất của thiền sư Thích Nhất Hạnh khiến ta suy ngẫm về giá trị thời gian