"Gà trống tự phụ" - Bài học sâu sắc về tính tự cao tự đại

Truyện cổ tích: Gà trống tự phụ

Mỗi ngày, chú gà trống to lớn thường cất tiếng gáy và tự hào về bản thân. Một hôm, khi đang nghênh ngang đi dạo, gà trống gặp một chú vịt con.

Gà trống hỏi với vẻ đầy tự hào: "Này vịt nhỏ, hãy nói cho ta biết, ai có được chất giọng hay hơn ta? Ngoài ta ra, khó mà tìm được ai khác có tiếng gáy hay như thế".

Vịt con nhìn gà trống và đáp: "Ông suốt ngày chỉ quanh quẩn bên chuồng của ông mà chưa bao giờ ra ngoài ngắm nhìn thế giới. Những chú ngỗng trời sẽ đi du ngoạn vào ngày mai. Sao ông không thử đi cùng họ?".

Gà trống đáp: "Ta không biết bay. Ta nên làm thế nào đây?". "Không sao cả. Ông có thể cưỡi lên lưng họ".

"Xem kìa! Có một con ngỗng trời đang cõng một con gà trống trên lưng!".

"Thật là thú vị!".

Chứng kiến cảnh tượng chú gà trống đồng hành cùng đàn ngỗng, mọi người đều ngạc nhiên và có phần thích thú.

Chúng cứ bay mãi cho đến khi gặp một cái hồ nước lớn. Đàn ngỗng đáp xuống hồ và bắt đầu kiếm ăn. Gà trống không có gì để làm nên nó bèn cất tiếng gáy.

Một con thiên nga trong hồ nghe thấy tiếng gáy của gà trống nên cũng cất tiếng hát. Đó là lần đầu tiên gà trống được nghe tiếng ca của thiên nga và cứ ngỡ đó là từ những chú chim trên cây.

Thiên nga nhỏ lên tiếng: "Tôi ở đây này". Gà trống nhìn thấy thiên nga nhỏ đang cúi mình cách đó không xa và cũng đang hướng mắt về phía nó. "Bạn là ai? Có phải bạn vừa mới cất tiếng hát không?".

Thiên nga đáp: "Tất nhiên là tôi rồi. Hãy để tôi và những người bạn của tôi hát tặng bạn một bài nhé".

Bầy thiên nga bắt đầu cất tiếng hát. Tiếng hát của chúng hay đến nỗi những con ve sầu cũng ríu rít phụ họa.

Sau khi ăn xong, đàn ngỗng trời tiếp tục lên đường. Chúng bay rất xa và đến một khu rừng rộng lớn. Gà trống choáng ngợp trước tiếng hót của muôn vàn loài chim trong rừng - những âm thanh mà nó chưa từng được nghe trước đây.

"Có tiếng róc rách gì thế nhỉ?" - Gà trống vô cùng tò mò, tìm đến nơi phát ra âm thanh ấy. Thì ra đó là tiếng suối reo và thác đổ. Thanh âm thanh bạch và rõ ràng từ thác nước vang dội khắp khu rừng thật là hùng vĩ. Cùng với âm thanh tuyệt đẹp đó là tiếng gió thổi xào xạc xuyên qua cành cây tán lá của núi rừng.

Gà trống say mê, không muốn rời đi, đàn ngỗng liền thúc giục. Khi chúng bay đến một bờ biển, gà trống bị choáng ngợp bởi âm thanh dạt dào của muôn trùng con sóng từ đại dương. Rồi nó nhìn thấy những con hải âu bay lượn tự do vui đùa gọi nhau vang cả bầu trời. Đàn ngỗng trời cũng vui vẻ hòa ca cùng hải âu. Tiếng hát trong trẻo của chúng bay vút lan tỏa khắp bầu trời. Gà trống nhận ra rằng tiếng hát của những chú ngỗng trời cũng thật là hay.

Vậy là trong suốt chuyến đi, gà trống có cơ hội được lắng nghe rất nhiều thanh âm của thiên nhiên. Khi trở về với chuồng gà của mình, nó không còn tự cao tự đại nữa.

"Gà trống tự phụ" sau chuyến đi ngao du vòng quanh đã thay đổi bản thân. Cũng như vậy, người đọc sách nhiều, đi du lịch nhiều, giao du nhiều, sẽ tu dưỡng được tính khiêm tốn.

Khiêm tốn là sự tu dưỡng - Tự cao tự đại là dễ tự hại chính mình

Có câu: "Thùng rỗng kêu to" để ám chỉ những người trình độ hiểu biết nông cạn và năng lực có hạn nhưng lại thích khoe khoang, khoác loác và hay ra vẻ ta đây tài giỏi.

Người kiêu ngạo, có tính tự cao tự đại là do tầm nhìn bản thân hạn hẹp. Trong mắt chỉ thấy một vùng trời nhỏ bé nên nhầm tưởng bản thân mình to lớn.

Sự cao ngạo chính là con dao hai lưỡi. Trong lịch sử, nó đã khiến biết bao anh hùng như Quan Vũ, Hạng Vũ… phải khuỵu chân dừng bước, làm bao nhiêu kẻ sĩ phải chôn vùi thanh danh.

Vì thế, làm người sống ở đời phải biết tu dưỡng đức "khiêm tốn". Đây là một loại tu dưỡng, cũng là một loại cảnh giới của con người. Người có đức khiêm nhường, khiêm tốn ắt có tầm nhìn xa rộng; sự hiểu biết nhất định về kiếp nhân sinh và ý nghĩa cuộc đời.

Xưa nay, các bậc trí giả đều thận trọng trong lời nói, dè dặt trong hành động, không bao giờ vỗ ngực tự xưng mình là bậc thánh hiền.

Những người quân tử thành công đều sở hữu một chữ "Khiêm". Người không ngạo mạn mới có thể làm nên đại sự vĩ đại và danh tiếng lưu truyền mãi về sau.

Xem thêm: Câu chuyện "Thiên lý mã" - Tự cao tự đại thất bại nhãn tiền