Đây là lý do khiến Lưu Bị một mực dặn dò Gia Cát Lượng không được trọng dụng Triệu Vân

Năm Kiến An thứ 24, sau khi trận chiến Hàn Trung toàn thắng, Lưu Bị xưng là Hán Trung Vương. Tuy nhiên Thục Hán lại bắt đầu xuống dốc ngay sau thời điểm đó. 

Quan Vũ ngày ấy một mình đem quân đi chinh phạt phương Bắc, dìm chết 7 đạo quân, bắt sống Vu Cấm, chém Bàng Đức, bao vây Tào Nhân ở Phàn Thành. Nhưng đến cuối cùng, Thục Hán lại không dành được phần thắng. Đồng Ngô chiếm được Kinh Châu, bắt được Quan Vũ và giết hại ông.

Lúc mới hay tin Quan Vũ bỏ mạng ngoài xa trường, Lưu Bị đã quyết tâm đem quân chinh phạt Đông Ngô. Tuy nhiên đúng lúc ấy lại nhận được tin dữ Trương Phi bị thuộc hạ hãm hại. 

Liên tiếp mất đi hai đại tướng, Lưu Bị khăng khăng đòi thảo phạt Đông Ngô, một phần để báo thủ, một phần có lẽ để khuếch trương thế lực. Tuy nhiên tại trận Di Lăng, quân Đông Ngô dưới sự chỉ huy của Lục Tốn đã đánh cho Thục Hán tan tác. Phùng Tập, Trương Nam cũng phải bỏ mạng trên chiến trường, Lưu Bị đành rút quân về Vĩnh An.

Sau đó Tôn Quyền tới cầu hòa, dù cho trong lòng vẫn còn đầy oán hận nhưng Lưu Bị cũng chỉ còn cách phải đồng ý.

Thế rồi chuyện gì đến cũng phải đến, vào giây phút cuối đời, Lưu Bị đã gọi Gia Cát Lượng lại mà dặn dò. Trong đó có một câu rất kỳ lạ, đó là tuyệt đối không được trọng dụng Triệu Vân.

Xét vào thời điểm đó, Triệu Vân là một vị tướng giỏi, Thục Hán cũng không còn nhiều võ tướng. Vậy tại sao Lưu Bị lại dặn dò Khổng Minh điều kỳ lạ như vậy? Liệu rằng có phải Triệu Vân đã làm điều gì đó khiến Lưu Bị nghi ngờ và không còn tin tưởng.

Triệu Vân năm xưa là người của Công Tôn Toản, từng theo ông ta đi chinh chiến khắp nơi. Trùng hợp là Lưu Bị cũng có quan hệ với Công Tôn Toản. Nhờ đó mà hai người quen nhau và ngày càng trở nên thân thiết.

Khi Công Tôn Toản phái Lưu Bị đem quân đi chống lại Viên Thiệu, lại để cho Triệu Vân đi cùng. Cũng chính vào thời điểm này Triệu Vân đã bắt đầu nảy sinh ý định đầu quân cho Lưu Bị.

Người ta thường nói Trương Phi, Quan Vũ và Lưu Bị tình như huynh đệ, thật ra quan hệ giữa Lưu Bị và Triệu Vân cũng rất tốt đẹp. Khi tụ họp tại Nghiệp Thành, hai người họ còn cùng ngủ một giường. Tất nhiên, trên thực tế cũng là vì Lưu Bị muốn Triệu Vân bí mật chiêu mộ binh sĩ giúp mình, việc này họ làm giấu Viên Thiệu.

Từ sau năm Kiến An thứ 5, Triệu Vân chính thức đi theo Lưu Bị. Tuy nhiên ông lại luôn tỏ ra rất thận trọng. Cụ thể khi bắt được Hạ Hầu Lan, Triệu Vân tuy là đồng hương của Hạ Hầu Lan nhưng cũng chỉ xin miễn tội chết cho ông ta. Chính vì bản tính thận trọng, Triệu Vân cũng không bổ nhiệm người thân thiết với mình, cho nên ông sẽ không đích thân bổ nhiệm Hạ Hầu Lan.

Sau trận ở Xích Bích, Lưu Bị bổ nhiệm Triệu Vân thay thế hàng tướng Triệu Phạm, kiêm nhiệm chức Thái thú quận Quế Dương.Triệu Phạm có một người chị dâu goá chồng, tướng mạo vô cùng xinh đẹp, bèn hứa gả cho Triệu Vân. Thế nhưng Triệu Vân lại từ chối. Bởi vì ông biết rõ rằng Triệu Phạm là người lòng dạ khó lường. Phụ nữ trên đời này đâu có thiếu, chị dâu của Triệu Phạm quả thật rất xinh đẹp mỹ miều nhưng cũng không đến mức phải vứt bỏ tiền đồ hay tính mạng vì sắc đẹp.

Quả nhiên, "nhân bảo như thần bào" về sau Triệu Phạm bỏ trốn, Triệu Vân may mắn không phải chịu bất cứ liên luỵ nào.

Lưu Bị vô cùng tín nhiệm Triệu Vân, năm Kiến An thứ 13, khi Lưu Bị bị Tào Tháo đánh cho phải bỏ chạy, mất cả vợ cả con. Trong số khoảng mười người ông dẫn theo, có cả Triệu Vân, thế nhưng trong lúc hỗn loạn, Triệu Vân lại mất tích. 

Có người nói Triệu Vân đã phản bội ông để về phe Tào Tháo, Lưu Bị nghe xong liền nổi giận, nói rằng Tử Long sẽ không vứt bỏ ta lại. Quả nhiên Triệu Vân đã đi cứu con trai nhỏ Lưu Thiện và người vợ Cam phu nhân của Lưu Bị.

Một thời gian sau, Tôn phu nhân định đưa Lưu Thiện đi, cũng chính Triệu Vân và Trương Phi đã ra tay ngăn cản. 

Từ những việc này có thể thấy, Triệu Vân cũng là huynh đệ tốt của Lưu Bị. Việc Lưu Bị yêu cầu Gia Cát Lượng không trọng dụng Triệu Vân, thật ra cũng là vì lo nghĩ cho người huynh đệ này.

Lưu Bị đã mất đi Quan Vũ và Trương Phi, bản thân ông cũng đang bị bệnh nặng, ông không muốn Triệu Vân cũng cứ thế mà rời xa mình. Nếu như Triệu Vân lại lâm trận, tính mạng sẽ khó được bảo toàn. Thôi thì cho Triệu Vân một kết cục khác.

Tất nhiên, điều này cũng được Lưu Bị cân nhắc từ tình hình thực tế:

Thứ nhất, Triệu Vân tuổi tác đã lớn, ông không còn phù hợp để xông pha trận mạc nữa, chi bằng để ông được nghỉ ngơi, bình yên những năm cuối đời.

Thứ hai, Thục Hán cần phải có những vị tướng trẻ tuổi mới. Nhóm tướng cũ đã lớn tuổi, chỉ khi những tướng trẻ trưởng thành thì mới có khả năng giúp Thục Hán phát triển trở lại

Cũng chính bởi suy nghĩ này của Lưu Bị đã giúp Triệu Vân có một cái kết tốt đẹp, ít nhất cũng có thể sống lâu hơn Lưu Bị vài năm.

Năm Kiến Hưng thứ 7, Triệu Vân qua đời một cách thanh thản, cũng được xem là một kết thúc có hậu cho ông.

Xem thêm: Lưu Bị đã ám chỉ về điểm yếu chí mạng của Gia Cát Lượng trước khi qua đời