Số mệnh con người là gì và cải số mệnh có được không?

Số mệnh con người là gì?

Số mệnh con người (hay con người có số mệnh) hay không vốn là vấn đề được đề cập rất nhiều và gây ra nhiều tranh luận trong triết học và các lĩnh vực tôn giáo từ nghìn đời xưa cho đến nay. 

Trước đây, cuộc sống của con người lệ thuộc phần lớn vào sản xuất nông nghiệp. Năm nào được mùa thì no đủ, năm nào mất mùa thì đói kém. Nông nghiệp lại phụ thuộc phần lớn vào thời tiết. Người dân thời đó cho rằng, thời tiết phụ thuộc vào ý muốn, sự sắp đặt của thượng đế hoặc ông trời. Như vậy, vận mệnh của con người là do thượng đế hoặc ông trời sắp đặt. 

Sau này khi khoa học công nghệ tiến bộ, con người tiến gần đến văn minh nhân loại phát hiện ra rằng, ý muốn hay sự sắp đặt của ông trời hoặc thượng đế thực chất là quy luật tự nhiên. Nếu biết được quy luật này, chúng ta có thể làm chủ sản xuất nông nghiệp, khống chế dịch bệnh. Ông trời không đóng vai trò quan trọng trong đời sống con người nên niềm tin vào số mệnh do trời sắp đặt cũng phai nhạt dần.

Nhiều người cũng đã tin rằng, số mệnh không có sẵn. Số mệnh của con người tùy thuộc vào mức độ trí tuệ, mức độ sáng tạo, mức độ siêng năng, ý chí phấn đấu của ta mà nó trở thành tốt hay xấu.

Quan điểm này được biện minh, khi trên thế giới có những người sinh ra trong điều kiện bình thường nhưng nhờ siêng năng, sáng tạo nên vẫn tạo ra được sự nghiệp lừng lẫy.

Nhưng dù thế nào, quan điểm trên vẫn có những khuyết điểm. Nó không lý giải được sự sai khác về hoàn cảnh, tố chất của mỗi người ra đời. Không lý giải được tại sao hai người cùng có hoàn cảnh như nhau, tri thức tương đương, không khác nhau nhiều về khả năng sáng tạo nhưng lại có 2 sự nghiệp khác nhau và rất nhiều điều khác nữa...

Nhân sinh mỗi người một Tướng hình, năm, tháng, ngày, giờ sinh cùng với tuế vận (quỹ đạo và chu kỳ thời gian). Tất cả những phạm trù đó thuộc về "thiên định" - thuộc về tự nhiên. Đó là những điều bạn không thể thay đổi, dân gian vẫn gọi là "định mệnh".

Vậy số mệnh do đâu mà có? Đây là đề tài được nhiều tôn giáo, gia đạo, nhiều triết gia quan tâm. Hiện chúng ta có rất nhiều câu trả lời khác nhau nhưng có thể quy tắc vào 2 quan điểm chính:

1. Số mệnh do một thế lực bên ngoài tạo ra. Như có tôn giáo cho rằng, số mệnh là do trời hay một vị thượng đế sắp đặt.

2. Số mệnh do chính mỗi người tự tạo ra. Quan điểm này lại được phân thành hai:

- Số mệnh do chính mỗi người tự tạo lấy trong đời này.

- Số mệnh do chính mỗi người tự tạo lấy qua nhiều đời trong quá khứ và đang tiếp tục tạo ra trong đời này. Có thể xem đây là quan điểm của nhà Phật. Thật ra, nhà Phật không gọi là số mệnh mà gọi là nhân quả nghiệp báo. Vì cuộc đời là một chuỗi nhân quả nghiệp báo tương tục không gián đoạn.

Phật giáo cho rằng, mọi việc thành bại, li hợp ở đời đều không nằm ngoài nguyên tắc "nhân duyên quả báo".

Số mệnh của chúng ta do các nhân tố ảnh hưởng như: thói quen, mê tính, tình, khao khát quyền lực, nghiệp lực, thay đổi quan niệm, thay đổi hành vi, quảng kết thiện duyên, giữ gìn luật giới.

Số mệnh của con người trong Phật giáo

Đức Phật dạy rằng, số mệnh của con người trong đời này sẽ suy ra được nghiệp nhân đời trước của họ. Nếu nghiệp nhân đời trước hay tiền nghiệp tội lỗi đã tạo, kết quả dẫn đến hiện nghiệp không tốt. Chẳng hạn như đời này phải gánh chịu số phận đói khát, nhục nhã của người dân một nước bị nô lệ, lạc hậu hoặc phải sanh vào gia đình nghèo khổ, không đủ cơm ăn áo mặc, sống lang thang...

Nếu ý thức được khả năng chuyển nghiệp theo lời Phật dạy, chúng ta có thể từng bước cải thiện cuộc sống thành tốt đẹp. Từ nghèo khó, nhưng biết đầu tư kiến thức, công sức vào công việc cũng có thể đạt được cuộc sống sung túc. Từ ốm đau bệnh tật mà biết điều chỉnh thể xác và tinh thần sẽ trở nên khỏe mạnh, từ không giỏi siêng năng học tập cũng sẽ đỗ đạt, thành công...

Như vậy, với tiền nghiệp hay số mệnh đã có, nhưng biết thay đổi nếp suy nghĩ, lời nói, việc làm thì có thể thay đổi được số mệnh để bản thân có tương lai tốt đẹp hơn. 

Giáo lý nhà Phật chỉ ra, những người có phước duyên được gặp Phật hay Thánh thăng khai ngộ, họ liền dễ đắc quả. Thiết nghĩ, khi bước vào con đường tu hành, chúng ta đều nhận chân được công ơn tế độ của minh sư và sự trợ lực của thiện hữu tri thức lớn lao như thế nào. NHờ nương thầy và bạn hiền nên chúng ta trong sáng, dễ đắc quả.

Theo Phật giáo, trong 6 nẻo luân hồi có 2 thế giới vật chất mà chúng ta thấy được là thế giới của loài người và súc sinh. Bốn thế giới tinh thần, chúng ta không thể thấy gồm 2 thế giới cực ác là địa ngục và ngạ quỷ, 2 thế giới thiện là chư thiên và chư thần. Khi tâm hồn lắng yên hay bằng trực giác, chúng ta có thể cảm nhận được lực tác động vô hình của 4 loại hình thế giới chư thiên, chư thần, địa ngục và ngạ quỷ vào sinh hoạt của hai thế giới hữu hình là loài  và súc sinh.

Cải số mệnh được không?

Như đã chia sẻ, số mệnh đã an bài do nghiệp của nhiều tiền kiếp, hễ vay ắt có trả, cho nên số mệnh con người như đã được lồng vào một cái khung, vận hạn ví như con đường duy nhất, bắt buộc con người phải trải qua, có một lộ trình rõ ràng. Bởi vậy trên nguyên tắc, số mệnh là số mệnh, khó có thể cải đổi cái căn bản, tức là cái khung của số mệnh, hay những nghiệp lớn. 

Nghĩa là nghiệp cũ phải trả, dù thụ hưởng hay bị hình phạt. Do đó, chúng ta thấy có những người hung ác mà vẫn giàu sang, người hiền lành tụng kinh niệm phật làm phúc vẫn gặp nạn. Đó là vì nghiệp cũ chưa "thanh toán" xong, mà "cái cảnh" có thể thêm hoặc bớt. Đó là tạo "nhân (tốt, xấu) mới để bù đắp "quả" (tốt, xấu) cũ.

Nếu cải được số mệnh thì thuở xưa Văn Vương đã chẳng bị giam cầm 7 năm nơi Dũ Lý, Khương Tử Nha chẳng đợi đến 70 tuổi mới đặng công hầu. Tôn Tẫn khỏi bị chặt chưn và bảo vệ nước Yên khỏi bị Tần thôn tính. Khổng Minh thống nhất được giang sơn thời Hớn mạt. Hạng Võ và Hàn Tín đều anh hùng. Hạn xấu đến, đều chết thảm; lại như Lương Võ Đế cất 72 ngôi chùa mong cải số, rốt cuộc vẫn chết đói ở Đái Thành.

Ngay thế kỷ hiện tại, những nhân vật muốn xoay thời tạo thế, đem tài trí đấu tranh, mà không thuận với cơ trời rồi ra vẫn thất bại.

Tuy nhiên thay vì chấp nhận số mệnh chúng ta cũng có thể làm giảm bớt ác nghiệp của mình bằng cách làm nhiều việc thiện, phóng sinh, không khẩu nghiệp, sống hiền lành, từ bỏ tham, sân si.