Phật dạy: Sỉ nhục người khác bao nhiêu, nghiệp nhận lại bấy nhiêu

Cách hành xử của Đức Phật khi bị mắng chửi

Một ngày nọ, khi Đức Phật đang ở trong tịnh xá giữa rừng trúc, có một tu sĩ theo đạo Bà La Môn mang vẻ mặt hùng hổ xông vào.

Bởi vì những người thân trong gia tộc của tu sĩ Bà La Môn này đều xuất gia theo Đức Phật, khiến người này vô cùng tức giận, độc mồm độc miệng chửi bới xối xả Đức Phật.

Trước những lời nói khó nghe đó, Đức Phật chỉ im lặng lắng nghe sự vô lý của người này. Đợi cho đến khi ông ta chửi xong, Đức Phật mới hỏi:

“Bà La Môn à! Nhà ngươi có khi nào đột nhiên có khách không!”.

Bà La Môn vẫn tức tối, đáp: “Đương nhiên là có, hà tất chi phải hỏi!”.

Đức Phật điềm tĩnh hỏi tiếp: “Vậy có khi nào ngươi làm cơm tiếp đãi họ không?”.

Bà La Môn tỏ vẻ khinh thường, trả lời: “Đương nhiên là có”.

Phật Đà lại hỏi tiếp: “Giả sử lúc đó, vị khách từ chối không ăn, vậy thì những món ăn này thuộc về ai?”.

Bà La Môn trả lời: “Nếu khách không ăn, thì tất nhiên là tôi phải ăn rồi”.

Đức Phật nhìn Bà La Môn với ánh mắt từ bi, rồi nói: 

“Bà La Môn à, hôm nay người đứng trước mặt ta, nói những lời rất xấu tệ, nhưng ta lại không nhận chúng. Những lời nhục mạ này cũng giống như món ăn kia, nếu ta không nhận, thì chẳng phải ngươi sẽ phải nhận hết hay sao?”.

Sau đó, Đức Phật còn thuyết giảng thêm rằng:

“Người căm giận mình, mình căm giận lại là chuyện không nên. Người khác căm giận mình, mình không căm giận họ, chính là đã đạt được hai thành công: Dùng chính niệm tự trấn tĩnh, chính là chiến thắng chính mình, cũng là chiến thắng người khác”.

Vị tu sĩ Bà La Môn này về sau đã xuất gia theo Đức Phật và đạt quả vị La Hán.

Qua chuyên trên có thể thấy, có người mắng, có người kêu tên Đức Phật để chửi nhưng Ngài không nhận. Đó chính là huệ đỉnh cao của Ngài. Như vậy mới thấy, Đức Phật không hề buồn với những lời cuồng dại của chúng sanh.

Lời Phật dạy về sỉ nhục

Theo quan điểm nhà Phật, mỗi người sống trên đời đều có một trình độ đức hạnh riêng của mình. Trong cuộc sống, vì duyên tiền định qua nhiều kiếp đầu thai, người ta khó tránh khỏi việc bị làm nhục, phỉ báng, chỉ trích một cách độc ác chỉ vì ganh ghét. Đối diện với những chuyện đó, mỗi người có cách hành xử khác nhau, đó là tùy vào đức hạnh của họ.,

Phật dạy về sỉ nhục rằng, ví dụ người ác mắng chửi, lăng mạ người lương thiện mà người lương thiện không nhận thì người ác giống như ngửa mặt lên trời phun nước bọt.  Nước bọt khi ấy không văng lên trời cao mà rơi ngay xuống mặt người phun. Thế nên, người nhận thì mới sinh hờn giận, đau khổ; người không nhận thì an vui hạnh phúc. 

Trong Kinh Di Giáo, Đức Phật có dạy rằng: “Không nên quan tâm chuyện thế gian, không nên loan truyền các loại tin đồn”. Tức là, chuyện trên thế gian thường là những điều thị phi, tranh chấp, hơn thua, đố kỵ; còn các tin đồn thường là vô căn cứ, không có xác thực, không được kiểm chứng, làm hại thanh danh người khác. Tất cả đều làm tâm trí của mình xao động, bất an.

Con người sở dĩ đau khổ, là do si mê. Chỉ một lời nói nặng hơn, cứ mãi ôm ấp trong lòng nên mới khổ đau triền miên không dứt. Khi chúng ta muốn tu hành, noi theo Đức Phật thì cần bỏ hết tật xấu. Với những lời nói khó nghe, xúc phạm của người khác, đừng quan tâm.

Điều cốt lõi trong giáo lý nhà Phật chính là "vô ngã". Có nghĩa là không có cái gì là của "Ta", cho nên cũng không có cái gì thực là "của ta". Đó chính là triết lý cao thượng mà chúng ta cần chiêm nghiệm, nghiên cứu, suy tư để thấu hiểu để không bị nhụt chí, không bị sân si..,

Một người bị sỉ nhục nhưng có thể dùng tâm thái thản nhiên, ung dung, bình tĩnh mà đối đãi với mọi người tức là đã có phong độ của một trí giả, bậc đại trí huệ. Để có thể đạt được đến cảnh giới này, phải là người thực sự có tu dưỡng mới làm vậy được.

Sỉ nhục người khác càng nhiều thì nghiệp báo càng nặng

Lời nói giống như con dao sắc bén, có thể dễ dàng làm tổn thương người khác. Những lời lăng mạ, sỉ nhục sẽ khiến cho đối phương đau đớn, suy nghĩ, dằn vặt, thậm chí còn nghĩ đến những điều rất tiêu cực. Trong khi đó, lời nói nhã nhặn, khuyên răn kịp thời có thể giúp thay đổi suy nghĩ, cứu vớt cuộc đời của 1 con người. 

Theo luật nhân quả của Phật giáo, một việc làm, một câu nói, một ý niệm suy nghĩ, dù là thiện hay bất thiện đều dẫn đến một kết quả nhất định.

Vậy nên người xưa mới nói "Phàm làm việc gì, đều cần suy nghĩ đến hậu quả của nó" hay "Bồ tát sợ nhân, chúng sanh sợ quả".

Phật dạy rằng, thà chịu sự lăng mạ, hãm hại, phỉ báng của người khác nhưng tâm không hề sinh ra ý nghĩa trả thì thì mới tránh được nghiệp báo và có thể siêu vượt tam giới.

Nếu như oán đời trách người, sinh ra cái tâm ôm hận thù thì vẫn phải luân hồi trong bể khổ, đời đời kiếp kiếp báo thù phục oán lẫn nhau không biết đến bao giờ mới dứt. Nếu cứ ôm mãi nỗi hận thù như vậy thì làm sao được hưởng ngày tháng tốt đẹp, an yên nữa?

Người biết lắng nghe lời Phật dạy về lời sỉ nhục là người hiểu được đạo lý: bất luận phát sinh việc gì không vui hay phải nghe những lời lăng mạ đều phải học cách coi đó như gió thoảng mây bay. Có như vậy thì mới buông bỏ được tạp niệm, tránh xa điều khiến ta phiền não. 

Nhưng để làm được điều đó thì quả thực nói dễ hơn làm. Bởi không phải ai cũng giữ được sự bình tĩnh và trí huệ cao siêu không dễ bị xáo trộn trước những lời nhục mạ mình giống như Đức Phật trong câu chuyện ở trên.

Chỉ cần nhớ rằng, nếu chúng ta giữ được sự tĩnh tâm, ta sẽ nhận thức được rằng việc “ăn miếng trả miếng” và chửi rủa ngược lại không phải là hành động khôn ngoan của bậc đại trí giả. 

Nếu một người đối mặt với sự sỉ nhục bằng một nụ cười duyên dáng và đáp trả chúng bằng những lời nói êm đềm, họ sẽ là người khôn ngoan.

Xem thêm: Đức Phật dạy về 4 kiểu người ở đời: 2 kiểu hướng đến chỗ sáng, 2 kiểu hướng đến chỗ tối