Nước sâu thì dòng chảy chậm, người tôn quý thì nói năng từ tốn

Đức Phật dạy, nói là một loại năng lực, im lặng là một loại trí tuệ. Mệnh của con người tốt hay không có thể nhìn qua cách người đó nói chuyện.

Người có vận mệnh tốt là người ăn nói có chừng mực, mỗi lời nói đều thể hiện là người có đạo đức, họ không dùng ngôn từ mạnh để phê phán, chê bai người khác, không dài dòng nói từ chuyện nọ sang chuyện kia, không kể công của bản thân mình sau khi đã giúp ai đó. Lời nói của họ luôn chân thành, với tâm ý động viên, khích lệ người khác.

Cổ nhân nói: "Lời do tâm sinh", một người có tâm tính như thế nào thì sẽ nói ra những lời như thế. Người có lòng bao dung lời nói ra sẽ nhẹ nhàng hòa ái, người trong tâm đầy oán hận, lời nói ra sẽ hung hăng, cay nghiệt. Người khiêm nhường lời nói ra sẽ chừng mực nhã nhặn. Người tự cao lời nói thường khoa trương phách lối.

Nước sâu thì dòng chảy chậm, người tôn quý thì nói năng từ tốn:

- Việc gấp, từ từ nói.

- Việc nhỏ nói hài hước.

- Việc chưa rõ, hãy nói một cách cẩn thận.

- Việc chưa xảy ra, không nên nói linh tinh.

- Việc chưa làm, đừng nói lung tung.

- Không nên nói những chuyện làm tổn thương người khác. 

- Đối với những việc đau lòng, bạn không nên gặp ai cũng nói.

- Những việc của người khác thì nên cẩn trọng trong lời nói.

- Việc của bản thân, lắng nghe người khác nói như nào.

- Chuyện của con cái, cần nói rõ ràng.

Nói chỉ là khả năng, nhưng biết những điều không nên nói, đó chính là trí huệ:

- Không nói những lời chán nản, thối chí.

- Không nói những lời tức giận.

- Không nói những lời oán trách.

- Không nói những lời tổn thương.

- Không nói những lời khoe khoang.

- Không nói những lời dối trá.

- Không nói những lời bí mật.

- Không nói những lời riêng tư. 

Xem thêm: Câu chuyện Phật giáo "Hồ nước" và lời răn sâu sắc về sự kiên nhẫn của Đức Phật