Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày10 Thành viên · 7.921 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng9 Thành viên · 2.476 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương10 Thành viên · 774 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.099 Bài viết -
Sống An Lành6 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Cuộc đời vị thám hoa gắn liền với những giấc mơ: Lấy vợ, thi cử đều được "báo mộng" trước
Trong cuốn "Lịch triều hiến chương loại chí", Phan Huy Chú xếp Nguyễn Minh Triết vào hàng những "nhà nho có đức nghiệp". Thế nhưng ít ai biết được, cuộc đời ông lại gắn liền với những giấc mộng báo trước tương lai.
Lấy vợ nhờ được báo mộng
Nguyễn Minh Triết sống ở thế kỷ 16 thời Lê trung hưng trong một gia đình nghèo thuộc dòng họ Nguyễn Minh (làng Dược Sơn, xã Lạc Sơn, huyện Chí Linh, nay là thôn Lạc Sơn, xã An Lạc, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương). Hồi còn bé, ông được gia đình kỳ vọng rất nhiều.
Khi lớn lên, Nguyễn Minh Triết thi đậu kỳ thi Hương nhưng vào thi Hội lại không đỗ. Thời bấy giờ, triều đình lấy số lượng sĩ tử đỗ qua tứ trường thi Hội rất ít, vì thế mà nhiều người dù sáng dạ vẫn không đỗ đạt.
Tuy nhiên, cuộc đời ông lại gắn liền với những giao thoại về thần nhân báo mộng lấy vợ, đỗ đại. Đầu tiên, phải nhắc đến chuyện lấy vợ nhờ giấc mộng.
Lại nói, Nguyễn Minh Triết kiên trì đèn sách nhưng không đậu, ngoài 20 tuổi chưa lập gia đình. Vào một đêm nọ, ông ngồi đọc sách rồi chợt thiếp đi thì mơ thấy Thần nhân đến bảo rằng: "Vợ nhà ngươi đã sinh ra rồi, sau này tìm đến mà dạm hỏi".
Đến sáng, ông hỏi thăm trong làng thì biết được đêm qua có 1 gia đình sinh một bé gái. Ông tin lời Thần nên quyết định chờ bé gái ấy lớn lên.
Nhưng khi cô bé đến tuổi lấy chồng thì lại có một thổ hào ở xã Lạc Đào cũng đến dạm hỏi. Dù ông cũng ngỏ lời nhưng suốt nhiều năm đèn sách chẳng đỗ đạt gì, gia cảnh lại nghèo túng nên gia đình cô gái này quyết định gả con cho thổ hào.
Vài năm sau, cô gái này sinh con, vị thổ hào cũng qua đời. Ông bèn mang lễ trầu cau đến cưới hỏi và được đồng ý. Vậy là ông lấy chồng đúng lời Thần báo mộng.
Đỗ Thám hoa, nhớ lại lời báo mộng thấy đúng quá
Dù việc thi cử lận đận nhưng Nguyễn Minh Triết rất cố gắng, ông ngày đêm đèn sách. Miệt mài học tập hơn 20 năm ròng rã thi cử nhưng vẫn không sao qua được kỳ thi Hội.
Đến khoa thi năm Tân Mùi 1631, dù đã 53 tuổi ông vẫn đi thi. Kỳ thi Hội lần này khác với trước đây, vì giờ thi thường bắt đầu từ giờ thìn (7 đến 9 giờ sáng) hoặc muộn nhất cũng là giờ tỵ (9 đến 11 giờ). Thế nhưng lần này đến đầu giờ ngọ mới bắt đầu thi.
Nguyên nhân sự chậm trễ này theo cuốn Đại Việt Sử ký Toàn thư chép rằng: “Vua coi thi, thấy mặt trời có quầng, mống đỏ vây bọc xung quanh, lại có mống trắng xuyên vào giữa mặt, mọi người cho là ứng vào điềm ấy”, vì thế mà chậm giờ. Còn các sĩ tử kháo nhau rằng do Chúa sinh năm ngọ nên phải đến giờ ngọ mới bắt đầu.
Thi đã muộn nhưng khi bóc đề các sĩ tử hoang mang hơn bởi có đến 12 đề mục, trong khi thời gian lại rất ít. Nghĩ tới việc phải làm đủ 12 mục trong khi thời gian hạn hẹp, nhiều người làm từng mục chỉ lược chứ không đi sâu.
Nguyễn Minh Triết lại khác, ông thong thả làm, đi sâu dẫn giải, biện luận. Kết quả chỉ làm được 4 mục, Ra khỏi trường thi, nhiều người ngao ngán.
Nguyễn Minh Triết trở về nhà trọ nhắn ông chủ nếu thấy tên mình trong danh sách báo rồi về quê. Vợ biết ông chỉ làm được 4 mục thì cũng thở dài vì khi đó ông đã ngoài 50 tuổi.
Khoảng nửa tháng sau, khi đang làm lúa ngoài đồng với vợ, thì chủ trọ nhắn ông đậu rồi, khiến vợ chồng ông mừng rỡ vô cùng. Nhưng có một điều thắc mắc là sao ông làm 4 mục mà vẫn đậu?
Chuyện là, khi ấy quan chấm thi thấy có bài làm tốt nhưng chỉ có 4 mục, về lý thì phải đánh rớt nhưng thấy bài làm hay quá nên đưa ra xem xét, Sau đó, trình chúa các quyển đậu. Chúa hỏi: "Những quyển định lưu xét kỳ này, có quyển nào hay không?".
Lúc này quan mới bẩm có 1 bài làm 4 đầu mục rất tốt nhưng còn sót 8 mục. Chúa nói rằng: "Thơ một câu, phú một liễn. Một câu hay còn có thể lấy, huống hồ là 4 mục". Quyền thi này được trình lên chúa, chúa xem rất tâm đắc nhưng băn khoăn vào chỗ không hiểu.
Chúa liền truyền Nguyễn Thị Duệ vào xem. Người này lúc ấy là bậc hay văn hay chữ nhất. Đứng giữa triều, bà giải nghĩa theo điển tích cùng hàm ý sâu xa khiến Chúa cùng các quan rất khâm phục cả người làm lẫn người diễn giải.
Biết mọi người còn băn khoăn vì bài này chỉ làm có 4 đầu mục, Nguyễn Thị Duệ liền nói: “Bài văn làm được 4 câu mà hay còn hơn làm hết 12 câu mà không hay, triều đình cần người thực tài chứ không cần kẻ nịnh bợ”.
Thế là mọi người cùng đồng ý chấm cho bài thi đỗ, chỉ có 6 bài thi được chấm đỗ kỳ thi Hội và được phong làm Tiến sĩ, và được vào vòng thi cuối cùng là thi Đình.
Sau khi đỗ đạt, Nguyễn Minh Triết mới nhớ lại chuyện Thần báo mộng năm xưa. Khi ấy, ông mới hiểu ra "độc thư đáo lão vị thành danh” mang ý nghĩa đọc sách đến già, năm “mùi” thì mới thành danh. Chữ “vị” còn có nghĩa là năm Mùi. Trong tất cả khoa thi, không năm nào trúng năm Mùi cả, chỉ đến khoa thi đó mới là năm Tân Mùi.
Dẫu vậy, nếu ông không kiên trì, mà thoái chí nản lòng, thì chắc chắn năm Tân Mùi 1631 ấy, ông cũng không thể trở thành Thám hoa. Câu chuyện của vị Thám hoa 53 tuổi trở thành tấm gương cho các sĩ tử thời ấy.
Nguyễn Minh Triết vốn là người tín Thần, lấy vợ cũng theo như mộng, đến khi đỗ đạt mới hiểu là ứng mộng chẳng sai, có thể nói cuộc đời của ông đã được an bài trước cả, trong đó cũng bao hàm cả những cố gắng nỗ lực mà đạt thành công danh sự nghiệp.
Xem thêm: Lê Trung Hưng - thời kỳ duy nhất có nghi lễ sách lập hoàng hậu
Đọc thêm
Có người sĩ tử thời xưa tốn cả 20 năm đèn sách mới đỗ kỳ thi Hội, ấy vậy mà Hoàng Sầm chỉ mất vỏn vẹn 3 năm để từ một kẻ mù chữ đến đoạn thi đậu Thám hoa. Buổi ấy, chuyện thi cử của ông được xem là điều lạ chưa từng thấy trong thiên hạ.
Nguyễn Đăng Cảo tính khí ngang tàng khiến quan lại chẳng ưa, ấy thế mà lúc triều đình gặp khó lại phải tìm ông giúp đỡ. Câu chuyện ấn tượng nhất về vị thám hoa này chính là việc dám ví vua quan nhà Thanh như "ếch ngồi đáy giếng".
Trong số những vị thám hoa của nước việt, Phan Kính là người được triều đình phương Bắc nể phục nhất. Thậm chí, khi ông mất, vua Càn Long còn tặng 18 cỗ quan tài.
Bài mới
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ trao 30.000 suất quà tới người nghèo, công nhân lao động và người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên cả nước nhân dịp tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026.
Du khách Hồng Kông (Trung Quốc) làm rơi điện thoại xuống cống thoát nước khi du lịch và đã được công an hỗ trợ, lấy lại tài sản.
Xóm trọ 0 đồng ở phường Hồng Gai đã giúp nhiều bệnh nhân chạy thận bớt gánh nặng chi phí và có thêm động lực vượt qua bệnh tật.
Ca sĩ Đức Phúc đang nỗ lực tìm kiếm bác xe ôm lớn tuổi bị hủy chuyến vì xe Wave cũ, mong muốn tặng xe mới giúp ông mưu sinh dễ dàng hơn.
Vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo Cà Mau đã phối hợp cùng Viện Đào tạo và Phát triển nhân lực (itd) tổ chức Chương trình tập huấn kiến thức, kỹ năng mềm dành cho sinh viên các trường cao đẳng trên địa bàn tỉnh.
The 1% Fund là một dự án thiện nguyện được thành lập bởi học sinh trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam và THPT Chuyên Nguyễn Huệ với châm ngôn “One percent. One change” - một phần trăm tấm lòng của mỗi người cũng có thể kiến tạo một sức ảnh hưởng nhất định đến cộng đồng. Cho đến nay, dự án đã đi được hơn nửa chặng đường của mùa 10, cùng với thật nhiều hoạt động sôi nổi qua những dấu mốc thành công đáng tự hào qua các mùa sự kiện chính MỌT - GOM và tiền sự kiện SAN.
Chị Vũ Thị Hoài (33 tuổi, Nghệ An) mới đây đã được một nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi túi tiền trong lúc chở con gái 10 tháng tuổi đi giao hàng.
Từ khi gặp cụ bà 86 tuổi tại Pháp, cuộc sống của cô gái Việt - Nguyễn Trang đã thay đổi rất nhiều. Bà dành tình thương, chăm sóc Trang như bà ngoại chăm sóc cháu gái, khiến cô vô cùng cảm động và hạnh phúc.
Nghệ An những ngày cuối năm vẫn còn ngổn ngang dấu vết của những cơn bão vừa đi qua. Con đường làng bị bùn đất phủ loang lổ, những hàng rào đổ nghiêng, mái tôn nhà dân bị gió cuốn bật tung từng mảng. Mùi ẩm lạnh của mưa và những đêm mất ngủ vì gió rít như vẫn còn đọng lại trên đôi mắt của người dân nơi đây. Cả vùng quê hiền lành vốn bình yên lại phải trải qua thêm một lần thử thách nghiệt ngã của thiên nhiên.
Chỉ một dòng bình luận vô thức trong lúc tuyệt vọng: “Ước gì Vingroup có thể hỗ trợ cho mình 1 chiếc máy thở nho nhỏ thôi, mình rất cần sự sống từ nó”, cô gái sinh năm 1994 đã có cơ hội được sống tiếp.
Chiều 9/12, tại Hà Nội đã diễn ra buổi ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc), nhằm kết nối cộng đồng cựu sinh viên, thúc đẩy hợp tác giáo dục giữa hai nước Việt – Trung.
Nhận 100 triệu đồng từ vị khách trúng số 18 tỷ, bà Thùy Dương góp thêm 38 triệu để mua 8 tấn gạo tặng cho bà con khó khăn.
Những ngày này, tại điểm tiếp nhận hàng hoá cứu trợ đồng bào vùng lũ miền Trung ở phường Nam Định (tỉnh Ninh Bình), người dân liên tục mang gạo cùng nhiều nhu yếu phẩm tới ủng hộ.
Khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường, không chỉ cô dâu xúc động nghẹn ngào mà người thân, quan khách xung quanh cũng sut sùi lau nước mắt.
Con đường về trường sạt lở, trơn trượt, bùn ngập đến đầu gối nhưng thầy giáo vùng cao ở Đà Nẵng vẫn ôm chặt bó hoa để tặng các đồng nghiệp trong trường.