Hoàng phúc hầu Hoàng Sầm - kỳ tài nước Việt: Kẻ mù chữ chỉ tốn 3 năm đèn sách đã đậu Thám hoa

Có người sĩ tử thời xưa tốn cả 20 năm đèn sách mới đỗ kỳ thi Hội, ấy vậy mà Hoàng Sầm chỉ mất vỏn vẹn 3 năm để từ một kẻ mù chữ đến đoạn thi đậu Thám hoa. Buổi ấy, chuyện thi cử của ông được xem là điều lạ chưa từng thấy trong thiên hạ. 

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Hoàng Sầm - sĩ tử làng Hiệp Hòa là ai?

Hiệp Hòa là một huyện thuộc tỉnh Bắc Giang, cách trung tâm TP Bắc Giang khoảng 30km về hướng tây nam. Trong lịch sử khoa bảng, Hiệp Hòa có 13 người đỗ tiến sĩ, trong đó có 1 Trạng nguyên. 

Sử chép, vào thế kỷ 16, có vợ chồng nọ ở Hiệp Hòa, dựa vào mấy sào ruộng mà sinh sống. Không may sau đó người chồng mất đi để lại vợ cùng con thơ là Hoàng Sầm (1512 - ?). Hai mẹ con làm ruộng, nương tựa vào nhau mà sinh sống.

Chuyen-ve-ky-tai-nuoc-Viet-Hoang-phuc-hau-Hoang-Sam

Cũng vì gia cảnh khó khăn mà Hoàng Sầm không được đi học. Đến năm 24 tuổi mà một chữ bẻ đôi ông cũng không biết. Ấy vậy mà sau này, hậu thế phải gọi ông là người đặc biệt nhất lịch sử thi cử phong kiến Việt Nam. 

Căn nguyên là vì thuở ấy, ông có thầm thương trộm nhớ cô tiểu thư con nhà quan. Thấy mình ngoài nghèo và mù chữ thì chẳng có gì trong tay để cưa đổ nàng. Chính vì thế, Hoàng Sầm quyết chí học hành, chỉ 3 năm sau ông đã tạo ra điều không tưởng.

Đúng là kỳ tài nước Việt

Theo sách "Tang thương ngẫu lục" của Phạm Đình Hổ và Nguyễn Án, bấy giờ có quan Thượng thư là Nguyễn Doãn Địch về làng nghỉ hưu, quan địa phương yêu cầu dân phu phải ra đón rước. Hoàng Sầm nằm trong số dân phu phải khiêng kiệu cho con gái quan Thượng thư.

Được khiêng kiệu và tận mắt chứng kiến dung nhan đoan chính, xinh đẹp của tiểu thư, Hoàng Sầm bắt đầu thay đổi. Trở về nhà, ông thổ lộ với mẹ rằng muốn lấy tiểu thư con nhà quan Thượng thư. Mẹ ông nghe vậy thì giật mình, cho đó là điều hão huyền.

Hoàng Sầm thì không nghĩ vậy, ông kiên trì nói chuyện với mẹ, đồng thời còn tự mình sẵm sắn sính lễ đơn giản. Ông lại cầu mẹ đến nhà quan Thượng Thư để dạm hỏi.

Người mẹ khi ấy biết gia cảnh nghèo khó, con trai lại mù chữ thế kia thì sao "chòi được mâm son". Nhưng chiều lòng con, bà đành mang trầu cau đến nhà quan Thượng thư, lúng túng xin được quan tha tội rồi mới dám nói rõ ngọn ngành. Quan Thượng thư nghe xong thì cười phớ lớ, ông nói cứ đưa con trai của bà đến xem mặt mũi ra sao.

Hoàng Sầm mặc quần đùi chạy đến nhà quan sụp lạy trước thềm. Quan Thượng thư Nguyễn Doãn Địch từng thi đỗ tiến sĩ khoa thi năm 1481 đã nói rằng: "Con gái nhà quan, có đâu lại gả cho một kẻ bạch đinh. Hễ sau này anh làm nên sự nghiệp như ta, anh mới có thể lấy con gái ta được”.

Hoàng Sầm lạy hai lạy rồi nói: “Xin vâng theo lệnh, nhưng mong quan lớn đừng sai lời".

Chuyen-ve-ky-tai-nuoc-Viet-Hoang-phuc-hau-Hoang-Sam-8

Thời đất, muốn được hiển vinh quan lộ thì hầu như chỉ có con đường học hành khoa bảng. Ngoài ra chỉ có thi làm võ trướng chứ chẳng còn đường nào khác. Ngay cả con cái quan lại đầu triều muốn theo đường quan lộ cũng phải thi đỗ.

Hoàng Sầm lúc này một chữ bẻ đôi cũng không biết vậy mà dám lên kế hoạch đầy táo bạo, quyết tâm cho kỳ thi tới vào 3 năm sau. Ông bán một sào ruộng được 30 quan, lên kinh tìm học một danh nho. 

Sau 3 năm học miệt mài vất vả, Hoàng Sầm đăng ký sát hạch ở quê nhà, vượt qua vòng sát hạch, chuẩn bị cho kỳ thi Hương. Bước vào thi Hương ông vượt qua tứ trường, đỗ đầu tức Giải nguyên, chuẩn bị bước vào thi Hội.

Trước khi đến kinh thi Hội, Hoàng Sầm nhờ người báo tin cho quan Thượng thư, nhắc lời ước cũ. Bấy giờ con gái quan Thượng thư dù đã có mấy đám hỏi nhưng vẫn chưa ưng ai.

Lên kinh sư, Hoàng Sầm vượt qua tứ trường, thi đỗ kỳ thi Hội. Bước vào kỳ thi cuối cùng là thi Đình, Hoàng Sầm xuất sắc thi đỗ Thám Hoa.

Năm 24 tuổi mới học chữ, sau 3 năm đến 27 tuổi đã đậu Thám hoa, quả là một kỳ tích hiếm có.

Hoàng Sầm vinh quy bái tổ trở về làng trong niềm vui hân hoan của người dân làng Hiệp hòa. Quan Thượng thư Nguyễn Doãn Địch cũng rất tự hào về ý chí của Hoàng Sầm, đồng ý gả con gái cho vị Thám hoa.

Đám cưới của Hoàng Sầm và tiểu thư được diễn ra tại sân nhà quan Thượng thư ngay trong ngày vinh quy bái tổ, nhiều người dân trong làng cùng đến chúc phúc.

Hoàng Sầm làm quan đến Lễ bộ Tả thị lang, được phong tước Hoàng Phúc Hầu.

Xem thêm: Chân dung vị thám hoa ngang tàng của nước Việt dám ví vua quan Thanh triều như "ếch ngồi đáy giếng"

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Trong số những vị thám hoa của nước việt, Phan Kính là người được triều đình phương Bắc nể phục nhất. Thậm chí, khi ông mất, vua Càn Long còn tặng 18 cỗ quan tài.

Tuổi thơ dùng lá chuối tươi luyện chữ của vị thám hoa được Càn Long tặng 18 cỗ quan tài
0 Bình luận

Sinh ra trong cảnh nghèo, nhờ ý chí và ham học hỏi, Phan Kính đã trở thành thám hoa tài giỏi có nhiều cống hiến cho Đại Việt, ngay cả nhà Thanh cũng nể trọng.

Phan Kính: Vị thám hoa nước Việt dốc sức cống hiến cho đất nước, được Càn Long nể trọng mà tặng 18 cỗ quan tài
0 Bình luận

Để trở thành trạng nguyên, các học trò thời xưa phải vượt qua 3 kỳ thi: Thi Hương, thi Hội, thi Đình. Hầu hết các trạng nguyên thời xưa đều làm quan trong triều.

Thời xưa, trở thành trạng nguyên được ban thưởng những gì?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Quảng Ninh hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng giúp 4 tỉnh miền Trung khắc phục bão lũ

Mới đây, UBMTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi bão số 10 bao gồm Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và Quảng Trị.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Chủ nhà hàng Nghệ An nấu 14 mâm cơm cảm ơn lực lượng khắc phục hậu quả bão số 10

Với mong muốn sẻ chia một chút vất vả với những người thực nhiệm vụ khắc phục bão số 10, chủ nhà hàng tại Cửa Lò đã nấu 14 mâm cơm phục vụ miễn phí cho 140 người.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Du khách đến Quảng Ninh sẽ được tặng bia và chả mực Hạ Long

Chiến dịch kích cầu du lịch Quảng Ninh 2025 hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, trong đó du khách sẽ được tặng bia, chả mực Hạ Long, đặc sản nổi tiếng của vùng đất mỏ.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/09
Ấm lòng khoảnh khắc nữ phụ xe buýt Hà Nội cứu nữ sinh ngất xỉu ngay trên xe

Theo đoạn clip ghi lại, một nữ sinh viên đột ngột ngất xỉu ngay trên xe buýt. Nữ tiếp viên nhanh chóng tiếp cận, sơ cứu và phối hợp cùng tài xế đưa hành khách đến bệnh viện kịp thời. Nhờ hành động tận tâm, có trách nhiệm của cả hai, sức khỏe của nữ sinh đã ổn định trở lại.

Hải An
Hải An 24/09
Cụ ông 78 tuổi sống sót kỳ diệu sau 6 ngày lạc giữa rừng sâu

Cụ ông R Ông Ha Hoanh (78 tuổi, Lâm Đồng) trong lúc vào rừng hái nấm thì bị lạc. Sau nhiều ngày dầm mình dưới mưa giữa rừng cụ đã được lực lượng chức năng của phường tìm thấy.

Thanh Tú
Thanh Tú 23/09
Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc chai nhựa

Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc tiền chai nhựa, theo đó người mua trả thêm 1.000 đồng và được nhận lại khi hoàn vỏ.

Tin vui: Toàn dân được miễn viện phí cơ bản từ năm 2030

Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.

Hải An
Hải An 12/09
Danh sách 14 nhóm học sinh, sinh viên được miễn học phí

Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.

Hải An
Hải An 06/09
Lễ khai giảng đặc biệt của những “chiến binh nhí” tại Bệnh viện Ung bướu

Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.

Hải An
Hải An 05/09
Góp áo cờ đỏ sao vàng gửi tặng trẻ em vùng cao sau Quốc khánh

Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.

Hải An
Hải An 04/09
Cán bộ xã vượt vùng sạt lở trao quà Quốc khánh cho người dân vui Tết Độc lập

Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.

Thanh Tú
Thanh Tú 03/09
Lan toả điều tử tế: Ở lại nhặt rác sau buổi tổng duyệt diễu binh

Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.

Ấm lòng khoảnh khắc bà con cùng nhau nấu cháo, tiếp tế cho người dân ở chung cư ngập nước, mất điện

Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.

Hải An
Hải An 28/08
Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 27/08
Công an Hà Tĩnh xuyên đêm giúp dân ứng phó bão số 5, sẵn sàng khắc phục sau bão

Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.

Thanh Tú
Thanh Tú 26/08
Hà Tĩnh: Nhiều khách sạn mở cửa miễn phí chung tay giúp bà con tránh bão

Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán. 

Thanh Tú
Thanh Tú 25/08
PC Right 1 GIF
Đề xuất