Chân dung 2 nhà báo là chủ nhân của giải Nobel Hòa Bình 2021

Chủ tịch Ủy ban Nobel Na Uy Berit Reiss-Andersen vừa công bố 2 người chiến thắng giải Nobel Hòa bình 2021. Họ là: Nhà báo Maria Ressa, người Philippines và nhà báo Dmitry Muratov, người Nga. Họ được vinh danh vì những nỗ lực nhằm bảo vệ quyền tự do ngôn luận, điều kiện tiên quyết cho dân chủ và hòa bình lâu dài.

Chiến thắng của hai nhà báo này nằm ngoài dự đoán vì họ không nằm trong số những ứng cử viên được coi là nặng ký cho giải thưởng Nobel Hòa bình năm nay. 

Tuy nhiên, bà Reiss-Andersen (đại diện Trung tâm Hòa bình Nobel ở thủ đô Olso, Na Uy) khẳng định rằng: Ressa và Muratov là "đại diện của tất cả các nhà báo đứng lên bảo vệ lý tưởng này trong một thế giới mà dân chủ và tự do báo chí phải đối mặt với những điều kiện ngày càng bất lợi".

Dự kiến, một giờ sau khi Ủy ban Nobel Na Uy công bố kết quả, chim bồ câu, biểu tượng của hòa bình sẽ được thả từ cửa sổ trung tâm để báo tin chủ nhân giải thưởng. 

Theo Thông tấn xã Việt Nam, Maria Angelita Ressa, sinh năm 1963, là một nhà báo nổi tiếng gốc Philippines, đồng sáng lập và là giám đốc điều hành của tờ Rappler. Trong khi Dmitry Muratov là chủ bút của tờ báo tiếng Nga Novaya Gazeta, vốn nổi tiếng với những bài báo chống tham nhũng và bảo vệ nhân quyền.

Giải Nobel Hòa bình được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1901 và cho tới nay đã có tổng cộng 101 giải được trao. Có 25 tổ chức và 17 phụ nữ là chủ nhân của Giải Nobel Hòa bình. Vào năm 2020, Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) được vinh danh Giải Nobel Hòa bình vì những nỗ lực không mệt mỏi của tổ chức quốc tế này nhằm đảm bảo an ninh lương thực, giảm tình trạng thiếu lương thực và nạn đói trên thế giới. Ban tổ chức đánh giá các nỗ lực của WFP không chỉ giúp giảm đói nghèo trên thế giới, nhất là ở châu Phi, mà còn đóng góp cho ổn định và an ninh toàn cầu, cũng như vai trò thúc đẩy các nỗ lực ngăn chặn sử dụng đói nghèo làm vũ khí cho chiến tranh và xung đột.

Giải Nobel hòa bình 2021 có đến 329 ứng viên được đề cử giải thưởng này, bao gồm 234 cá nhân và 95 tổ chức. Theo AP, hồi đầu tháng 10, các công ty cá cược Anh Betfair và William Hill đã đánh giá Tổ chức Y tế thế giới (WHO) là ứng viên nhiều khả năng sẽ giành được giải Nobel hòa bình 2021, với tỉ lệ đặt cược cho chiến thắng của tổ chức này lần lượt 4 ăn 5 và 4 ăn 6.

Những ứng viên sáng giá khác được đề cập đến là Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern, nhà hoạt động môi trường Thụy Điển Greta Thunberg, sáng kiến chia sẻ vắc xin Covid-19 toàn cầu (Covax), thủ lĩnh phe đối lập Nga Alexey Navalny, Tổng thống Mỹ Joe Biden, tổ chức Phóng viên Không biên giới (RSSF), Ủy ban Bảo vệ nhà báo (CPJ), Trung tâm Nhân quyền Palestine, ...

Nobel Hòa bình là giải thứ 5 được công bố trong mùa giải Nobel năm 2021. Trước đó, ngày 7/10, Ủy ban Nobel thuộc Viện Hàn lâm Thụy Điển đã trao Giải Nobel Văn học năm 2021 cho nhà văn, tiểu thuyết gia người Tanzania Abdulrazak Gurnah vì những tác phẩm thể hiện sự thâm nhập quyết liệt và lòng trắc ẩn của ông đối với ảnh hưởng của chủ nghĩa thực dân và số phận của những người tị nạn trong hố sâu ngăn cách giữa các nền văn hóa và lục địa.

Vào ngày 6/10, Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska ở thủ đô Stockholm của Thụy Điển đã trao Giải Nobel Hóa học năm 2021 cho hai nhà khoa học Benjamin List và David W.C. MacMillan để ghi nhận “công trình nghiên cứu liên quan tới quá trình phát triển một hình thức xúc tác hữu cơ không đối xứng (asymmetric organocatalysis).

Ngày 5/10, Giải Nobel Vật lý 2021 đã được trao cho ba nhà khoa học Mỹ, Đức và Italy nhằm tôn vinh những đóng góp đột phá của họ cho sự hiểu biết của giới khoa học về các hệ thống vật lý phức tạp. 

Mở đầu mùa giải Nobel năm nay, hôm 4/10, Giải Nobel Y học thuộc về hai nhà khoa học người Mỹ David Julius và Ardem Patapoutian với những khám phá về các thụ thể đối với nhiệt độ và xúc giác.

Xem thêm: Abdulrazak Gurnah - chủ nhân giải Nobel Văn học 2021: "Nhà văn châu Phi vĩ đại nhất còn sống"