Bờ hồ Hoàn Kiếm cách đây 130 năm trông như thế nào?

Thời Pháp thuộc, hồ Hoàn Kiếm (Hồ Gươm) được chia thành 2 khu rõ rệt là phố ta và phố tây, ranh giới chính là đường Tràng Tiền và Tràng Thi. Ngày nay, nhìn lại những bức hình cách đây 130 năm thấy hồ Hoàn Kiếm vừa quen lại vừa lạ. 

Đỗ Thu Nga
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Hồ Hoàn Kiếm (còn được gọi là Hồ Gươm) là hồ nước ngọt tự nhiên nằm trong trung tâm thành phố Hà Nội. Hồ có diện tích khoảng 12ha. Trước kia, hồ có các tên gọi là hồ Lục Thủy (vì nước màu xanh quanh năm), hồ Thủy Quân (dùng thủy để duyệt binh), hồ Tả Vọng và Hữu Vọng (trong thời Lê mạt). 

Tên gọi hồ Hoàn Kiếm xuất hiện vào đầu thế kỷ 15 gắn với truyền thuyết vua lê Lợi trả gươm báu cho Rùa thần. Theo truyền thuyết này, trong một lần vua Lê Lợi dạo chơi trên thuyền, bỗng một con rùa vàng nổi lên trên mặt nước đòi vua trả gươm báu mà Long Vương cho mượn để đánh đuổi quân Minh xâm lược.

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-8

Sau khi nhà vua trả gươm, rùa thần liền lặn biến mất. Từ đó hồ được lấy tên là hồ Hoàn Kiếm. Tên hồ còn được lấy để đặt cho một quận trung tâm Hà Nội (quận Hoàn Kiếm). 

Hồ Hoàn Kiếm có vị trí kết nối giữa khu phố cổ gồm các phố Hàng Ngang, Hàng Đào, Cầu Gỗ, Lương Văn Can, Lò Sũ... với khu phố Tây do người Pháp quy hoạch cách đây hơn một thế kỷ là Bảo Khánh, Nhà thờ, Tràng Thi, Hàng Bài, Đinh Tiên Hoàng, Tràng Tiền, Hàng Khay, Bà Triệu. Xung quanh hồ có nhiều danh lam thắng cảnh như tháp Rùa, đền Ngọc Sơn, cầu Thê Húc, đài Nghiên, tháp Bút...

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-9

Thời gian từ năm 1888 - 1895, thực dân Pháp đẩy mạnh quy hoạch Hà Nội, ở khu vực trung tâm, họ xây dựng khu phố riêng mà người dân thời ấy gọi là phố tây (phía Nam) để phân biệt với 36 phố phường (phía Bắc). Hồ Hoàn Kiếm trở thành nơi phân cách giữa hai khu phố này. 

Hơn 100 năm trước, nhìn toàn cảnh Hồ Gươm từ trên cao có thể phân rõ hai khu phố bởi kiến trúc khác nhau, thấy cầu Long Biên ở phía xa, các bãi bồi ven sông Hồng còn hoang sơ. Do tốc độ đô thị hoá, khu phía Bắc ngày nay phát triển sầm uất chẳng kém phía Nam.

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-0

Bên hồ Hoàn Kiếm xưa (đầu đường Đinh Tiên Hoàng ngày nay) từng tồn tại ngôi chùa Báo Ân bề thế nhì Hà thành vào thế kỷ 19. Chùa Khánh thành năm 1847, dưới thời vua Thiệu Trị, có gần 200 gian, 36 nóc, nằm trên vị trí đắc địa, mặt hướng ra hồ. Nhưng vào cuối thế kỷ 19, chùa bị phá bỏ xây bưu điện, ngân hàng trong cơn lốc quy hoạch của thực dân Pháp.

Dưới đây, Sống Đẹp xin tổng hợp lại một số hình ảnh bờ hồ Hoàn Kiếm cách đây 130 năm:

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-7
Bên bờ hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội thập niên 1890. Nhà thờ Lớn (xây năm 1884-1886) nằm bên kia bờ hồ, góc trái. Ảnh: Bunum.univ-cotedazur.fr
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-6
Người dân địa phương hóng mát bên bờ hồ. Hậu cảnh là đền Ngọc Sơn và cầu Thê Húc
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-5
Cảnh đánh bắt cá trên hồ Hoàn Kiếm, bên kia hồ là khu nhà cạnh quảng trường Paul Bert
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-4
Nhóm người Pháp thư giãn bên hồ. Phía xa là Tháp Rùa
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-3
Quảng trường Paul Bert nhìn từ phía chi nhánh Ngân hàng Đông Dương, góc Lê Thạch - Ngô Quyền ngày nay. Ngoài nhà Kèn (nay vẫn còn) ở quảng trường thời điểm này còn một tòa nhà khác kiến trúc khá lạ mắt
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-2
Cầu Thê Húc vào đền Ngọc Sơn
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-1
Tháp Bút và cổng đền Ngọc Sơn nhìn từ đại lộ Francis Garnier, nay là đường Đinh Tiên Hoàng
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-00
Một góc bờ hồ Hoàn Kiếm thập niên 1890

Trải qua thăng trầm của thời gian, sự biến đổi của lịch sử, nhiều thế hệ đã trở thành người thiên cổ, dấu xưa mờ nhạt nhưng câu ca thì vẫn còn nguyên vẹn: 

Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ

Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn

Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn

Hỏi ai gây dựng nên non nước này...

Xem thêm: Loạt ảnh cổ xưa về TP Vinh cách đây 100 năm: Phố xá đông đúc, nhiều công trình cao tầng hiện đại

Đang tải bình luận...

Đọc thêm

Những hình ảnh Nam Kỳ ở giai đoạn 1898 - 1905 được sưu tầm từ nhiều nguồn dữ liệu khác nhau sẽ giúp độc giả hình dung được khung cảnh Nam Kỳ trong quá khứ.

Dấu ấn Nam Kỳ xưa qua loạt ảnh quý: Khung cảnh thanh bình, con người dễ mến
0 Bình luận

Loạt ảnh Việt Nam từ những năm 1898 – 1926 khiến người xem không khỏi bồi hồi, xúc động nhớ về khoảng thời gian đã qua.

'Xuyên không' về Việt Nam những năm 1898 – 1926 qua loạt ảnh hiếm có
0 Bình luận

Vốn là một trong những cây cầu nổi tiếng và lâu đời nhất Thủ đô, ít ai biết những hình ảnh thuở ban sơ của cầu Long Biên như thế nào.

Ngắm loạt ảnh xưa hiếm có về cầu Long Biên, Hà Nội
0 Bình luận

img

Bài mới

Thầy giáo vùng cao lội bùn, vượt sạt lở ôm chặt bó hoa để tặng đồng nghiệp nhân ngày 20/11

Con đường về trường sạt lở, trơn trượt, bùn ngập đến đầu gối nhưng thầy giáo vùng cao ở Đà Nẵng vẫn ôm chặt bó hoa để tặng các đồng nghiệp trong trường.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Thầy cô Gia Lai lội nước mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho sinh viên trong Ngày Nhà giáo Việt Nam

Trường ngập sâu, hơn 500 sinh viên kẹt trong ký túc xá. Thầy cô lội nước lạnh, mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho trò trong Ngày Nhà giáo Việt Nam.

Hải An
Hải An 21/11
Nữ điều dưỡng trong làng kịp thời cứu bé 19 tháng rơi xuống kênh

Một bé trai 19 tháng tuổi ở Quảng Trị được một nữ điều dưỡng gần nhà cứu sống sau khi ngừng tim, ngừng thở vì rơi xuống kênh nước trước mặt nhà.

Hải An
Hải An 18/11
Nhặt được ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 mang đến công an nhờ tìm người đánh rơi

Nhặt được chiếc ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 ở Khánh Hòa đã lập tức mang đến cơ quan công an nhờ tìm trả lại người đánh rơi.

Hải An
Hải An 17/11
Ấm áp buổi lễ “hấp hôn” của vợ chồng cụ ông 93 tuổi ở TP.HCM

Lễ kỷ niệm 60 năm ngày cưới của hai cụ ở TPHCM được tổ chức như một lễ cưới chính thức với các hoạt động rước dâu, trao nhẫn, rót rượu, phát biểu chúc mừng và dùng tiệc.

Hải An
Hải An 16/11
Chân dung “người hùng” áo đen lao xuống dòng nước lũ cứu người ở Đà Nẵng

Giữa dòng nước lũ cuồn cuộn, một nam thanh niên áo đen ở Đà Nẵng không ngần ngại lao xuống cứu người đàn ông đang chới với, khiến nhiều người xúc động và bày tỏ sự cảm phục.

Hải An
Hải An 06/11
Xúc động hình ảnh thầy cô ở Huế lội nước nấu cơm cho sinh viên trong cơn lũ

Giữa lúc giao thông tê liệt và đời sống bị đảo lộn, những hình ảnh thầy cô lội nước, nấu từng suất cơm nóng gửi đến sinh viên xa nhà đã sưởi ấm lòng người.

Hải An
Hải An 01/11
Nữ giám đốc bệnh viện dừng xe cứu người gặp nạn giữa đường

Đang đi họp, thấy người phụ nữ nằm bất động bên đường sau tai nạn, nữ Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Bỉm Sơn (Thanh Hóa) lập tức xuống xe sơ cứu và gọi xe cứu thương đưa nạn nhân đến bệnh viện.

Hải An
Hải An 24/10
Xúc động hình ảnh học trò dọn bùn non, nhặt sách vở đem phơi sau lũ ở Lào Cai

Hình ảnh học trò ở Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS Mỏ Vàng, xã Mỏ Vàng, tỉnh Lào Cai (Yên Bái cũ) cùng nhau gắng sức dọn bùn non, nhặt lại sách vở sau cơn lũ khiến nhiều người không khỏi xót xa.

Hải An
Hải An 06/10
Quảng Ninh hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng giúp 4 tỉnh miền Trung khắc phục bão lũ

Mới đây, UBMTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi bão số 10 bao gồm Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và Quảng Trị.

Chủ nhà hàng Nghệ An nấu 14 mâm cơm cảm ơn lực lượng khắc phục hậu quả bão số 10

Với mong muốn sẻ chia một chút vất vả với những người thực nhiệm vụ khắc phục bão số 10, chủ nhà hàng tại Cửa Lò đã nấu 14 mâm cơm phục vụ miễn phí cho 140 người.

Hải An
Hải An 01/10
Du khách đến Quảng Ninh sẽ được tặng bia và chả mực Hạ Long

Chiến dịch kích cầu du lịch Quảng Ninh 2025 hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, trong đó du khách sẽ được tặng bia, chả mực Hạ Long, đặc sản nổi tiếng của vùng đất mỏ.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/09
Ấm lòng khoảnh khắc nữ phụ xe buýt Hà Nội cứu nữ sinh ngất xỉu ngay trên xe

Theo đoạn clip ghi lại, một nữ sinh viên đột ngột ngất xỉu ngay trên xe buýt. Nữ tiếp viên nhanh chóng tiếp cận, sơ cứu và phối hợp cùng tài xế đưa hành khách đến bệnh viện kịp thời. Nhờ hành động tận tâm, có trách nhiệm của cả hai, sức khỏe của nữ sinh đã ổn định trở lại.

Hải An
Hải An 24/09
Cụ ông 78 tuổi sống sót kỳ diệu sau 6 ngày lạc giữa rừng sâu

Cụ ông R Ông Ha Hoanh (78 tuổi, Lâm Đồng) trong lúc vào rừng hái nấm thì bị lạc. Sau nhiều ngày dầm mình dưới mưa giữa rừng cụ đã được lực lượng chức năng của phường tìm thấy.

Thanh Tú
Thanh Tú 23/09
img
Đề xuất