Bờ hồ Hoàn Kiếm cách đây 130 năm trông như thế nào?

Thời Pháp thuộc, hồ Hoàn Kiếm (Hồ Gươm) được chia thành 2 khu rõ rệt là phố ta và phố tây, ranh giới chính là đường Tràng Tiền và Tràng Thi. Ngày nay, nhìn lại những bức hình cách đây 130 năm thấy hồ Hoàn Kiếm vừa quen lại vừa lạ. 

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Hồ Hoàn Kiếm (còn được gọi là Hồ Gươm) là hồ nước ngọt tự nhiên nằm trong trung tâm thành phố Hà Nội. Hồ có diện tích khoảng 12ha. Trước kia, hồ có các tên gọi là hồ Lục Thủy (vì nước màu xanh quanh năm), hồ Thủy Quân (dùng thủy để duyệt binh), hồ Tả Vọng và Hữu Vọng (trong thời Lê mạt). 

Tên gọi hồ Hoàn Kiếm xuất hiện vào đầu thế kỷ 15 gắn với truyền thuyết vua lê Lợi trả gươm báu cho Rùa thần. Theo truyền thuyết này, trong một lần vua Lê Lợi dạo chơi trên thuyền, bỗng một con rùa vàng nổi lên trên mặt nước đòi vua trả gươm báu mà Long Vương cho mượn để đánh đuổi quân Minh xâm lược.

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-8

Sau khi nhà vua trả gươm, rùa thần liền lặn biến mất. Từ đó hồ được lấy tên là hồ Hoàn Kiếm. Tên hồ còn được lấy để đặt cho một quận trung tâm Hà Nội (quận Hoàn Kiếm). 

Hồ Hoàn Kiếm có vị trí kết nối giữa khu phố cổ gồm các phố Hàng Ngang, Hàng Đào, Cầu Gỗ, Lương Văn Can, Lò Sũ... với khu phố Tây do người Pháp quy hoạch cách đây hơn một thế kỷ là Bảo Khánh, Nhà thờ, Tràng Thi, Hàng Bài, Đinh Tiên Hoàng, Tràng Tiền, Hàng Khay, Bà Triệu. Xung quanh hồ có nhiều danh lam thắng cảnh như tháp Rùa, đền Ngọc Sơn, cầu Thê Húc, đài Nghiên, tháp Bút...

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-9

Thời gian từ năm 1888 - 1895, thực dân Pháp đẩy mạnh quy hoạch Hà Nội, ở khu vực trung tâm, họ xây dựng khu phố riêng mà người dân thời ấy gọi là phố tây (phía Nam) để phân biệt với 36 phố phường (phía Bắc). Hồ Hoàn Kiếm trở thành nơi phân cách giữa hai khu phố này. 

Hơn 100 năm trước, nhìn toàn cảnh Hồ Gươm từ trên cao có thể phân rõ hai khu phố bởi kiến trúc khác nhau, thấy cầu Long Biên ở phía xa, các bãi bồi ven sông Hồng còn hoang sơ. Do tốc độ đô thị hoá, khu phía Bắc ngày nay phát triển sầm uất chẳng kém phía Nam.

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-0

Bên hồ Hoàn Kiếm xưa (đầu đường Đinh Tiên Hoàng ngày nay) từng tồn tại ngôi chùa Báo Ân bề thế nhì Hà thành vào thế kỷ 19. Chùa Khánh thành năm 1847, dưới thời vua Thiệu Trị, có gần 200 gian, 36 nóc, nằm trên vị trí đắc địa, mặt hướng ra hồ. Nhưng vào cuối thế kỷ 19, chùa bị phá bỏ xây bưu điện, ngân hàng trong cơn lốc quy hoạch của thực dân Pháp.

Dưới đây, Sống Đẹp xin tổng hợp lại một số hình ảnh bờ hồ Hoàn Kiếm cách đây 130 năm:

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-7
Bên bờ hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội thập niên 1890. Nhà thờ Lớn (xây năm 1884-1886) nằm bên kia bờ hồ, góc trái. Ảnh: Bunum.univ-cotedazur.fr
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-6
Người dân địa phương hóng mát bên bờ hồ. Hậu cảnh là đền Ngọc Sơn và cầu Thê Húc
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-5
Cảnh đánh bắt cá trên hồ Hoàn Kiếm, bên kia hồ là khu nhà cạnh quảng trường Paul Bert
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-4
Nhóm người Pháp thư giãn bên hồ. Phía xa là Tháp Rùa
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-3
Quảng trường Paul Bert nhìn từ phía chi nhánh Ngân hàng Đông Dương, góc Lê Thạch - Ngô Quyền ngày nay. Ngoài nhà Kèn (nay vẫn còn) ở quảng trường thời điểm này còn một tòa nhà khác kiến trúc khá lạ mắt
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-2
Cầu Thê Húc vào đền Ngọc Sơn
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-1
Tháp Bút và cổng đền Ngọc Sơn nhìn từ đại lộ Francis Garnier, nay là đường Đinh Tiên Hoàng
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-00
Một góc bờ hồ Hoàn Kiếm thập niên 1890

Trải qua thăng trầm của thời gian, sự biến đổi của lịch sử, nhiều thế hệ đã trở thành người thiên cổ, dấu xưa mờ nhạt nhưng câu ca thì vẫn còn nguyên vẹn: 

Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ

Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn

Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn

Hỏi ai gây dựng nên non nước này...

Xem thêm: Loạt ảnh cổ xưa về TP Vinh cách đây 100 năm: Phố xá đông đúc, nhiều công trình cao tầng hiện đại

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Những hình ảnh Nam Kỳ ở giai đoạn 1898 - 1905 được sưu tầm từ nhiều nguồn dữ liệu khác nhau sẽ giúp độc giả hình dung được khung cảnh Nam Kỳ trong quá khứ.

Dấu ấn Nam Kỳ xưa qua loạt ảnh quý: Khung cảnh thanh bình, con người dễ mến
0 Bình luận

Loạt ảnh Việt Nam từ những năm 1898 – 1926 khiến người xem không khỏi bồi hồi, xúc động nhớ về khoảng thời gian đã qua.

'Xuyên không' về Việt Nam những năm 1898 – 1926 qua loạt ảnh hiếm có
0 Bình luận

Vốn là một trong những cây cầu nổi tiếng và lâu đời nhất Thủ đô, ít ai biết những hình ảnh thuở ban sơ của cầu Long Biên như thế nào.

Ngắm loạt ảnh xưa hiếm có về cầu Long Biên, Hà Nội
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Ấm lòng Hà Nội: Sẵn sàng cho người lạ ngủ nhờ, mượn “view triệu đô” xem diễu binh 2/9

Hòa cùng bầu không khí hân hoan của ngày hội lớn, nhiều người dân Thủ đô sẵn sàng mở cửa nhà, cho người lạ “mượn view”, ngủ nhờ để được theo dõi lễ diễu binh, diễu hành 2/9.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 14/08
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 13/08
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 12/08
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
4 mẹ con bị gió dông quật ngã cảm thấy ấm lòng trước sự giúp đỡ của người đàn ông xa lạ

Gặp 4 mẹ con bị gió dông quật ngã giữa đoạn đường vắng vẻ, người đàn ông ở Ninh Bình đã ngay lập tức dừng xe giúp đỡ, hỗ trợ đưa các cháu nhỏ về đến tận nhà. Câu chuyện ấm lòng được chia sẻ trên mạng xã hội đang thu hút sự chú ý của nhiều người.

Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến các trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ

Những ngày qua, hàng trăm giáo viên của các trường học vùng xuôi đã tình nguyện đem theo cuốc, xẻng lên các điểm trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ.

Ấm lòng trước khoảnh khắc công an dựng “hàng rào người” đưa sản phụ Nghệ An vượt dòng nước chảy xiết đi sinh

Mới đây tại Nghệ An, hàng chục chiến sĩ công an đã dùng thân mình tạo thành “hàng rào” giữa dòng nước xiết để đưa sản phụ vượt suối đến trung tâm y tế sinh con an toàn.

Hải An
Hải An 02/08
Cha và con gái 6 tuổi may mắn được cứu sống sau khi trôi dạt 13 giờ trên biển Hà Tĩnh

Trong lúc dùng thuyền nhỏ để vui chơi, người cha và con gái 6 tuổi ở Hà Tĩnh bị sóng đẩy trôi dạt trên biển suốt 13 tiếng, may mắn được một tàu vận tải phát hiện và cứu sống.

Hải An
Hải An 01/08
Xúc động khoảnh khắc y bác sĩ đỡ đẻ cho sản phụ giữa đường núi Nghệ An

Đường bị chia cắt, sạt lở nghiêm trọng khiến sản phụ Pịt Thị Hiền không đến được bệnh viện, trước tình huống khẩn cấp các y bác sĩ Trạm Y tế Mường Xén đã đỡ đẻ cho sản phụ ngay giữa đường.

Hải An
Hải An 31/07
60 thợ điện đổ về vùng lũ Nghệ An để hỗ trợ bà con sửa chữa đồ dùng miễn phí

Nước lũ vừa rút nhiều thợ điện tử, điện lạnh đã nhanh chóng di chuyển đến các khu vực bị ảnh hưởng giúp người dân sửa chữa miễn phí máy giặt, tủ lạnh,…

Hải An
Hải An 28/07
Học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng BHYT thay vì 30% như trước

Từ 1/7,  học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng bảo hiểm y tế, thay vì chỉ 30% như trước. Đây là điểm mới quan trọng trong nghị định 188/2025 của Chính phủ.

Hải An
Hải An 26/07
Viettel cộng tài khoản, mở roaming, chuẩn bị drone phát sóng cho vùng lũ ở Nghệ An

Tổng Công ty Viễn thông Viettel (Viettel Telecom) cho biết vừa hoàn thành việc cộng tiền vào tài khoản cho 31.000 khách hàng tại các khu vực bị cô lập do lũ lụt ở Nghệ An.

Science Fair 2025: Chuyến phiêu lưu kỳ thú đến vùng đất khoa học

Vào  ngày 03/08/2025 sắp tới, COSMOS chính thức tổ chức sự kiện khoa học thường niên SCIENCE FAIR 2025 , chia sẻ những kiến thức, trải nghiệm bổ ích và lan tỏa tình yêu khoa học đến cho các bạn trẻ trên địa bàn thành phố Hà Nội và bất cứ ai có niềm đam mê với bộ môn này. 

PC Right 1 GIF
Đề xuất