Người Piltdown: Pha lừa bịp nổi tiếng và kỳ công nhất trong lịch sử khoa học

Cho đến nay, vẫn còn không ít người tin vào Thuyết tiến hóa dù sự thật đã 'ngã ngũ' cách đây hơn nửa thế kỷ.

Thùy Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Vụ lừa đảo tinh vi, dễ dàng qua mặt những bộ não vĩ đại nhất thời điểm đó

Người Piltdown - Piltdown Man: Hộp sọ nổi tiếng của vượn có hàm chính là mắt xích còn thiếu trong quá trình tiến hóa của loài người từng được tìm thấy trong một hàng sỏi, tại một ngôi làng nhỏ ở nước Anh năm 1912. Phát hiện này thúc đẩy việc nghiên cứu về thuyết tiến hóa trong hàng thập kỷ, tuy nhiên sự thật lại vô cùng sốc khi Piltdown Man không phải là phát hiện vĩ đại mà thực chất là trò lừa bịp kỳ công và nổi tiếng nhất trong lịch sử khoa học. Piltdown Man thực tế là hộp sọ của người ghép với hàm và răng của đười ươi đã qua mặt hầu hết các bộ óc vĩ đại thời điểm đó để tin rằng đây chính là tổ tiên của loài người.

Năm 1907, một công nhân mỏ ở Đức đã khám phá một xương hàm của người Homo heidelbergensis – giống người sống trong khoảng từ 200.000 – 600.000 năm trước đây, được coi là tổ tiên của cả người hiện đại và Neandertal. Điều này khiến các nhà tự nhiên học nước Anh cảm thấy mặc cảm bởi họ luôn muốn giữ vị trí dẫn đầu trong khoa học.

nguoi-piltdown-pha-lua-dao-noi-tieng-va-ky-cong-nhat-trong-lich-su-khoa-hoc-2

5 năm sau đó, Charles Dawson – một luật sư và thợ săn hóa thạch ở Sussex (Anh) cho biết, Arthur Smith Woodward – một nhà cổ sinh vật và cũng là bạn của ông đã khám phá ra một hộp sọ ở gần ngôi làng Sussex có nhiều phần người, có thể cạnh tranh được với H. heidelbergensis. Năm 1912, Smith Woodward và Dawson trình bày phát hiện của mình với hiệp hội địa chất London. Trong lần khai quật đầu tiên, họ tuyên bố phát hiện ra những mảnh vụn của 1 hộp sọ giống người, hàm dưới giống vườn, công cụ bằng đá và xương hóa thạch của động vật.

Sau 2 năm, nhóm tiếp tục tìm thấy răng ranh có kích cỡ nằm giữa kích cỡ của răng người và răng vượn. Tất cả răng và xương có màu nâu đỏ, Dawson và Smith khẳng định giống người này đã sống từ 500.000 năm trước. Thông tin này được Hội đồng nghiên cứu thuyết tiến hóa của Anh nhiệt tình đón nhận, gọi đây là giống người Eoanthropus dawsoni hay còn được gọi là ‘Dawson’s Dawn Man’ và Piltdown Man. Đây chính là ‘mắt xích còn thiếu’ của Thuyết tiến hóa mà các nhà khoa học vẫn luôn mong đợi.

Trong những thập kỷ tiếp theo, nhiều hóa thạch của người Hominin được tìm thấy ở Châu Phi, Trung Quốc, và Indonesia khiến Piltdown Man dần mất đi vị thế độc tôn. Mãi khi Dawson mất được 37 năm, trò chơi khăm này mới được đưa ra ánh sáng năm 1953.

Vụ lừa đảo khét tiếng nhất trong lịch sử khoa học

Năm 1953, hai nhà khoa học ở Đại học Oxford đã dùng phương pháp phân tích Flo phát hiện, những mảnh xương của Piltdown Man có nhiều độ tuổi khác nhau. Nói đúng hơn, chúng là hỗn hợp những mẩu xương người và xương vượn được ghép lại và sơn màu cẩn thận. Đến lúc này, trò lừa bịp mới bắt đầu bị phanh phui nhưng thủ phạm không thể xác định được chính xác.

nguoi-piltdown-pha-lua-dao-noi-tieng-va-ky-cong-nhat-trong-lich-su-khoa-hoc-1

Những nghi phạm chính gồm: Dawson và Smith Woodward, có cả Piere Teilhard de Chardin – một linh mục Dòng Tên người Pháp đã hỗ trợ quá trình khai quật; Martin Hinton - một tình nguyện viên làm việc cùng Smith Woodward. Thậm chí, cả Connan Doyle - tác giả cuốn truyện trinh thám nổi tiếng Sherlock Holmes cũng nằm trong diện nghi vấn.

Năm 2009, Isabelle De Groote - một nhà sinh vật nhân chủng học ở Đại học Liverpool John Moores, Anh cùng đồng nghiệp đã sử dụng công nghệ quét hiện đại và phân tích AND những mẫu vật gốc, sau đó so sánh kết quả chụp cắt lớp hàm dưới và răng của mẫu vật. Bà kết luận, tất cả hàm và răng đều của một con vượn có nguồn gốc ở Tây Nam Sarawak, trong đó một cái răng được cấu trúc lại sau đó trồng vào thất bại. Theo bà De Groote, thủ phạm rất có thể đã thu thập các mẫu vật từ các cửa hàng đồ cổ, gắn lên hộp sọ của Trung cổ sống cách đây khoảng 50.000 năm.

De Groote còn phát hiện ra chất bột trắng phủ lên hầu hết tất cả các mẫu xương nhằm tạo ra vẻ cổ xưa và lấp đầy những vết nứt mà thủ phạm đã sơ ý tạo ra; bên trong sọ trước và răng còn có những viên sỏi li ti được trộn cùng chất bột trắng để tăng trọng lượng của xương. Kết luận, có một sự thống nhất trong thủ đoạn chế tác sử dụng đối với các mảnh vỡ của Piltdown Man và rất có thể là sự dàn dựng của một chủ mưu duy nhất trong trò lừa đảo.

nguoi-piltdown-pha-lua-dao-noi-tieng-va-ky-cong-nhat-trong-lich-su-khoa-hoc-3

Nhiều khả năng kể đó là Charles Dawson bởi ông là một nhà địa chất nghiệp dư, một nhà khảo cổ học và nhà sử học; thường xuyên tham gia các cuộc họp của nhà nhân chủng học và nhà địa chất, có nhiều năm đi săn hóa thạch và có quyền hạn tham cứu những bộ sưu tập cổ vật cũng như có hiểu biết về những phát hiện thời kỳ tiền sử. Điều đáng nói, một vài mẫu vật khai quật sau này của ông ta cũng bị phát hiện là đồ giả. Thời gian trước, người này còn từng tuyệt vọng trong việc tìm kiếm sự thừa nhận từ Hội đồng Khoa học Anh.

Để đánh lừa các chuyên gia trong ngành, Dawson đã chỉ cho họ thấy những gì mà họ muốn thấy, tức là những hóa thạch phải được tìm thấy ở Anh. Theo Miles Russell - một nhà khảo cổ học tại Bournemouth (Anh), tác giả cuốn The Piltdown Man Hoax: Case Closed vào năm 2012 cho rằng, Dawson đã một mình thực hiện trò bịp này bởi có thêm người biết sẽ càng nguy hiểm và dễ bại lộ.

Dù nhiều năm trôi qua, đây vẫn mãi là bài học xương máu đối với khoa học mọi thời đại về việc quá vội vàng chấp nhận một cách giải thích trùng khớp với những gì mà họ đang chờ đợi nhiều khi sẽ dẫn đến sai lầm. Sau 41 năm vụ việc mới bại lộ, thời gian này đủ dài để nó tiêm nhiễm và làm hỏng nhận thức của nhiều thế hệ con người.

Xem thêm: Thảm họa hạt nhân tồi tệ thứ 3 trong lịch sử nhân loại: Hơn 10.000 người chết vì bệnh tật, nhiễm phóng xạ

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Được thành lập vào năm 1972 và đá trận quốc tế đầu tiên vào năm 1994, thế nhưng cho đến nay đội bóng quốc gia này vẫn chưa thắng trận nào, không là thành viên của FIFA.

Đội bóng quốc gia bí ẩn nhất thế giới: Không là thành viên của FIFI, 26 năm đá 7 trận, chỉ hòa và thua
0 Bình luận

An Dương Vương, Ngô Quyền, Đinh Bộ Lĩnh... là những vị đế vương vang danh sử Việt, giặc ngoại bang vừa nghe tên đã run sợ khiếp vía.

10 vị đế vương vang danh sử Việt, giặc ngoại bang vừa nghe tên đã 'kinh hồn bạt vía'
0 Bình luận

Một ngày mùa đông, khi đang trên đường về nhà, Joseph đi qua một cửa hàng nhỏ có treo biển: Nhận vẽ tranh chân dung. Nhìn qua cửa kính thấy anh họa sỹ trẻ vẽ những bức chân dung rất đẹp, Joseph quyết định bước vào. Anh ta cũng muốn vẽ một bức chân dung của mình, nhưng lý do lớn hơn là ngoài trời gió lạnh quá, mà căn nhà thì thật là ấm áp.

Bức tranh chân dung của kẻ lật lọng - Câu chuyện là bài học đắt giá về chữ tín và sự khiêm nhường
0 Bình luận

Vào năm 1859, một con lợn ham ăn đi lạc đã suýt thổi bùng chiến tranh giữa 2 cường quốc Anh - Mỹ. "Cuộc chiến con lợn" cũng là sự kiện khó hiểu và khác thường nhất lịch sử.

Con lợn ham ăn suýt thổi bùng chiến tranh Anh - Mỹ ở thế kỷ 19
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Quảng Ninh hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng giúp 4 tỉnh miền Trung khắc phục bão lũ

Mới đây, UBMTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi bão số 10 bao gồm Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và Quảng Trị.

Đăng Dương
Đăng Dương 3 ngày trước
Chủ nhà hàng Nghệ An nấu 14 mâm cơm cảm ơn lực lượng khắc phục hậu quả bão số 10

Với mong muốn sẻ chia một chút vất vả với những người thực nhiệm vụ khắc phục bão số 10, chủ nhà hàng tại Cửa Lò đã nấu 14 mâm cơm phục vụ miễn phí cho 140 người.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Du khách đến Quảng Ninh sẽ được tặng bia và chả mực Hạ Long

Chiến dịch kích cầu du lịch Quảng Ninh 2025 hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, trong đó du khách sẽ được tặng bia, chả mực Hạ Long, đặc sản nổi tiếng của vùng đất mỏ.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/09
Ấm lòng khoảnh khắc nữ phụ xe buýt Hà Nội cứu nữ sinh ngất xỉu ngay trên xe

Theo đoạn clip ghi lại, một nữ sinh viên đột ngột ngất xỉu ngay trên xe buýt. Nữ tiếp viên nhanh chóng tiếp cận, sơ cứu và phối hợp cùng tài xế đưa hành khách đến bệnh viện kịp thời. Nhờ hành động tận tâm, có trách nhiệm của cả hai, sức khỏe của nữ sinh đã ổn định trở lại.

Hải An
Hải An 24/09
Cụ ông 78 tuổi sống sót kỳ diệu sau 6 ngày lạc giữa rừng sâu

Cụ ông R Ông Ha Hoanh (78 tuổi, Lâm Đồng) trong lúc vào rừng hái nấm thì bị lạc. Sau nhiều ngày dầm mình dưới mưa giữa rừng cụ đã được lực lượng chức năng của phường tìm thấy.

Thanh Tú
Thanh Tú 23/09
Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc chai nhựa

Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc tiền chai nhựa, theo đó người mua trả thêm 1.000 đồng và được nhận lại khi hoàn vỏ.

Tin vui: Toàn dân được miễn viện phí cơ bản từ năm 2030

Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.

Hải An
Hải An 12/09
Danh sách 14 nhóm học sinh, sinh viên được miễn học phí

Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.

Hải An
Hải An 06/09
Lễ khai giảng đặc biệt của những “chiến binh nhí” tại Bệnh viện Ung bướu

Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.

Hải An
Hải An 05/09
Góp áo cờ đỏ sao vàng gửi tặng trẻ em vùng cao sau Quốc khánh

Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.

Hải An
Hải An 04/09
Cán bộ xã vượt vùng sạt lở trao quà Quốc khánh cho người dân vui Tết Độc lập

Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.

Thanh Tú
Thanh Tú 03/09
Lan toả điều tử tế: Ở lại nhặt rác sau buổi tổng duyệt diễu binh

Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.

Ấm lòng khoảnh khắc bà con cùng nhau nấu cháo, tiếp tế cho người dân ở chung cư ngập nước, mất điện

Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.

Hải An
Hải An 28/08
Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 27/08
Công an Hà Tĩnh xuyên đêm giúp dân ứng phó bão số 5, sẵn sàng khắc phục sau bão

Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.

Thanh Tú
Thanh Tú 26/08
Hà Tĩnh: Nhiều khách sạn mở cửa miễn phí chung tay giúp bà con tránh bão

Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán. 

Thanh Tú
Thanh Tú 25/08
PC Right 1 GIF
Đề xuất