"Há hốc mồm" với giáo trình học của các hoàng tử Thanh triều: Tứ thư ngũ kinh, cầm kỳ thi họa, võ thuật quân sự đủ cả

Không chỉ có giáo trình học siêu nặng, các hoàng tử nhà Thanh còn không có kỳ nghỉ đông, kỳ nghỉ hè hay nghỉ cuối tuần.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Khang Hy từ chối việc giảm số lượng bài tập cho các hoàng tử

Nhà Thanh (hay Trung Hoa Đại Thanh quốc, Đại Thanh Đế Quốc, còn gọi là Mãn Thanh) là triều đại phong kiến cuối cùng trong lịch sử Trung Quốc. Thời trị vì, vương triều này đã củng cố quyền quản lý hòa bình của họ đối với Trung Quốc, hòa nhập và hòa hợp văn hóa của các dân tộc thiểu số với văn hóa Trung Quốc và xã hội Trung Quốc đã đạt đến tầm ảnh hưởng cao nhất của Đế quốc Trung Hoa. 

Để xây dựng được quyền lực và giữ vững "trăm năm thịnh thế", hoàng tộc nhà Thanh cực kỳ coi trọng giáo dục, nhất là việc dạy dỗ các hoàng tử. 

Hoàng tử nhà Thanh sinh ra đã ngậm thìa vàng, không phải lo cơm áo gạo tiền. Thế nhưng, họ lại bị áp lực vô cùng lớn bởi chuyện học thức, thậm chí còn nặng hơn cả học sinh, sinh viên ngày nay.

Không có kỳ nghỉ đông, cũng không được nghỉ hè, không có lễ hay cuối tuần. Cả một năm chỉ có thể nghỉ 6 ngày: Sinh thần Hoàng đế nghỉ 2 ngày, đầu năm mùng một nghỉ 1 ngày, Tết Đoan ngọ nghỉ 1 ngày, Trung thu nghỉ 1 ngày, sinh nhật của mình được nghỉ 1 ngày. Đêm ba mươi Giao thừa còn phải lên lớp học bài (có thể được tan học sớm hơn so với ngày thường).

Giao-trinh-hoc-cua-hoang-tu-nha-Thanh-nang-co-nao-6
1 năm các hoàng tử nhà Thanh chỉ được nghỉ 6 ngày, họ không có kỳ nghỉ đông, nghỉ hè như học sinh thời nay

Hoàng tử nhà Thanh được giáo dục vô cùng nghiêm khắc, đặc biệt là những người thuộc gia tộc Ái Tân Giác La của nhà Thanh.

Không giống như một số Hoàng đế triều Minh, không hề quan tâm đến việc giáo dục Hoàng tôn của mình. Sau khi Minh Quang Tông Chu Thường Lạc băng hà, Hoàng trưởng tử Chu Do Hiệu (sau này là Minh Hy Tông) thừa kế đại nghiệp nhưng một chữ bẻ đôi cũng không biết, không chú trọng học vấn, được hậu thế gọi là "Hoàng đế mù chữ".

Có lẽ rút kinh nghiệm từ bài học của triều Minh, nhà Thanh thời gian đầu lập quốc rất đề cao văn hóa Nho gia kết hợp với truyền thống Mãn Châu để giáo dục Hoàng tử và con cháu tôn thất. 

Hoàng đế Khang Hy đăng cơ năm 8 tuổi, luôn nỗ lực học tập mỗi ngày. Dù là mùa đông hay mùa hè cũng không nghỉ ngơi. Thậm chí xuất hành tuần du, chiến sự cũng không rời văn thư nửa bước.

Sau khi sinh con đẻ cái, Khang Hy yêu cầu các hoàng tử phải học hành nghiêm túc. Thế nhưng, nghiêm túc đến mức độ nào thì không phải ai cũng biết?

Theo một số tư liệu, ngay cả học sĩ Nội các Thang Bân cũng có phần khó chịu với yêu cầu của Khang Hy dành cho các vị hoàng tử. Vị học sĩ này từng nói: "Hoàng thượng dạy Hoàng Thái tử (Dận Nhưng) quá nghiêm. Đang mùa hè, bài tập lại quá nhiều, khiến Hoàng Thái tử phải lao lực mệt mỏi”.

Tuy nhiên, Khang Hy từ chối việc giảm số lượng bài tập cho các con. Ông nói: "Khi ta còn bé phải đọc từng quyển sách đủ 120 lần, nếu không thì không thể thấm nhuần được đạo lý bên trong. Vì vậy, Thái tử và các Hoàng tử cũng phải học hành theo cách này".

Ung Chính hoàng đế cũng là một vị quân vương rất nghiêm trong việc giáo dục con cái. Ông đã cho xây dựng Thượng thư phòng, quy định các hoàng tử và hoàng tôn từ 6 tuổi trở lên phải đến đây đọc sách.

Ông đề cao sự tôn nghiêm của người làm thầy, yêu cầu các hoàng tử phải hành lễ với thầy giáo, không được qua loa. "Hoàng tử biết tôn trọng thầy giáo thì thầy giáo mới tận tâm chỉ dạy, đó chính là lễ nghĩa xưa nay".

Hoàng tử dù được cưng chiều đến mức nào đi nữa thì cũng phải ngoan ngoãn trước mặt thầy giáo. Đương nhiên vẫn có trường hợp sinh lòng bất mãn.

Hoàng tử Dịch Vĩ cảm thấy thầy dạy quá nghiêm nên hậm hực nói: "Sau này thành hoàng đế, ta sẽ giết chết ông ta". Đạo Quang hoàng đế nghe được liền phát giận mắng cho 1 trận. Những lời cay độc của cha đã khiến hoàng tử u uất và sinh bệnh, cuối cùng qua đời. Điều này đã trở thành nỗi ân hận to lớn của Đạo Quang hoàng đế.

Các vị hoàng tử, hoàng thân quốc thích nhà Thanh có thời gian biểu học tập thế nào?

Quan chấp hành quân cơ dưới thời Càn Long đế - Triệu Đức có viết trong "Diêm Bộc tạp ký" rằng: Các Hoàng tử phải có mặt ở thư phòng lúc 3 - 4 giờ sáng. Giáo trình chính là: Văn tự ngôn ngữ (Mãn, Mông, Hán), Kinh điển Nho gia (Tứ thư Ngũ kinh…), lịch sử, thi phú, thư họa, võ thuật, cưỡi ngựa bắn cung và nhiều bài huấn luyện quân sự khác.

Giờ tan học là lúc 1h chiều, thế nhưng cũng có trường hợp buổi học kéo dài thêm nửa tiếng. Trong 7 giờ rưỡi sáng và 12 giờ trưa là thời gian ăn uống, mỗi lần không quá nửa tiếng. Trong thời gian lên lớp nếu muốn nghỉ ngơi phải được sự đồng ý của thầy, nghỉ không quá 15 phút.

Theo đó, tổng thời gian học 1 ngày của Hoàng tử là khoảng 10 tiếng. Có thể thấy, hoàng tử nhà Thanh đã phải nỗ lực rất nhiều cho sự nghiệp học tập của mình.

Giao-trinh-hoc-cua-hoang-tu-nha-Thanh-nang-co-nao-7

Triều đình nhà Thanh quy định, hoàng tử đến 15 tuổi được phong tước kiến phủ, lúc này có thể kết thúc việc lên lớp hay không còn phải xem thành tích. Nếu hoàng đế không giao nhiệm vụ thì tiếp tục học tập ở thư phòng. Còn nếu đảm đương chức vụ nào thì vẫn phải lên lớp trong ngày không có công vụ cần xử lý.

Minh chứng là: Hoàng đế tự mình chọn thầy giáo và quy định nội dung giáo trình của các môn học. Đồng thời thường xuyên kiểm tra thành tích học tập của các hoàng tử, thậm chí còn xuất hiện bất ngờ để ra các bài thi khảo sát. 

Thượng thư phòng được xây dựng sát Càn Thanh cung để thuận tiện cho việc Hoàng đế có thể “ghé thăm” các Hoàng tử đang học hành bất cứ lúc nào.

Đến những năm cuối triều Thanh, Hoàng cung đầy biến động, việc giáo dục không còn nghiêm ngặt như thời Khang - Ung - Càn, nhưng vẫn có yêu cầu nhất định.

Xem thêm: Càn Long hỏi "Trẫm hết tiền thì phải làm sao", Hòa Thân đáp đúng 3 chữ báo trước kết cục thê thảm của nhà Thanh

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Thương nhân nhà Thanh dạy con thành tài, đây là câu chuyện giúp nhiều bậc phụ huynh phải suy tư nhiều hơn trong cách giáo dục con cái.

Thương nhân nhà Thanh dạy con thành tài – Câu chuyện giáo dục đáng suy ngẫm
0 Bình luận

Chúng ta đã quá quen thuộc với hình ảnh "ông chú" Hòa Thân trên phim truyền hình: Mũm mĩm, hơi lùn và đương điên không phải "soái ca" rồi. Thế nhưng các tư liệu lịch sử chỉ ra, thời xưa, Hòa Thân là "mỹ nam nhà Thanh".

Dung mạo Hòa Thân trong lịch sử khác ra sao so với 'ông chú' trên phim mà được gọi là 'đệ nhất mỹ nam' nhà Thanh?
0 Bình luận

Tào Tháo bị gọi là "gian hùng" vì sở thích kỳ dị chung giường với vợ kẻ thù. Còn Hòa Thân thời Thanh triều lại mê mẩn vợ cũ người khác, Hắn dám lén đưa cung nữ của Càng Long về phủ làm vợ bé, biến con nuôi thành tình nhân.

Thời Tam Quốc có Tào Tháo thích chung giường với vợ kẻ thù, thời nhà Thanh có Hòa Thân mê vợ cũ người khác
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Đăng Dương
Đăng Dương 7 ngày trước
Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 14/08
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 13/08
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 12/08
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
4 mẹ con bị gió dông quật ngã cảm thấy ấm lòng trước sự giúp đỡ của người đàn ông xa lạ

Gặp 4 mẹ con bị gió dông quật ngã giữa đoạn đường vắng vẻ, người đàn ông ở Ninh Bình đã ngay lập tức dừng xe giúp đỡ, hỗ trợ đưa các cháu nhỏ về đến tận nhà. Câu chuyện ấm lòng được chia sẻ trên mạng xã hội đang thu hút sự chú ý của nhiều người.

Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến các trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ

Những ngày qua, hàng trăm giáo viên của các trường học vùng xuôi đã tình nguyện đem theo cuốc, xẻng lên các điểm trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ.

Ấm lòng trước khoảnh khắc công an dựng “hàng rào người” đưa sản phụ Nghệ An vượt dòng nước chảy xiết đi sinh

Mới đây tại Nghệ An, hàng chục chiến sĩ công an đã dùng thân mình tạo thành “hàng rào” giữa dòng nước xiết để đưa sản phụ vượt suối đến trung tâm y tế sinh con an toàn.

Hải An
Hải An 02/08
Cha và con gái 6 tuổi may mắn được cứu sống sau khi trôi dạt 13 giờ trên biển Hà Tĩnh

Trong lúc dùng thuyền nhỏ để vui chơi, người cha và con gái 6 tuổi ở Hà Tĩnh bị sóng đẩy trôi dạt trên biển suốt 13 tiếng, may mắn được một tàu vận tải phát hiện và cứu sống.

Hải An
Hải An 01/08
Xúc động khoảnh khắc y bác sĩ đỡ đẻ cho sản phụ giữa đường núi Nghệ An

Đường bị chia cắt, sạt lở nghiêm trọng khiến sản phụ Pịt Thị Hiền không đến được bệnh viện, trước tình huống khẩn cấp các y bác sĩ Trạm Y tế Mường Xén đã đỡ đẻ cho sản phụ ngay giữa đường.

Hải An
Hải An 31/07
60 thợ điện đổ về vùng lũ Nghệ An để hỗ trợ bà con sửa chữa đồ dùng miễn phí

Nước lũ vừa rút nhiều thợ điện tử, điện lạnh đã nhanh chóng di chuyển đến các khu vực bị ảnh hưởng giúp người dân sửa chữa miễn phí máy giặt, tủ lạnh,…

Hải An
Hải An 28/07
Học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng BHYT thay vì 30% như trước

Từ 1/7,  học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng bảo hiểm y tế, thay vì chỉ 30% như trước. Đây là điểm mới quan trọng trong nghị định 188/2025 của Chính phủ.

Hải An
Hải An 26/07
Viettel cộng tài khoản, mở roaming, chuẩn bị drone phát sóng cho vùng lũ ở Nghệ An

Tổng Công ty Viễn thông Viettel (Viettel Telecom) cho biết vừa hoàn thành việc cộng tiền vào tài khoản cho 31.000 khách hàng tại các khu vực bị cô lập do lũ lụt ở Nghệ An.

Science Fair 2025: Chuyến phiêu lưu kỳ thú đến vùng đất khoa học

Vào  ngày 03/08/2025 sắp tới, COSMOS chính thức tổ chức sự kiện khoa học thường niên SCIENCE FAIR 2025 , chia sẻ những kiến thức, trải nghiệm bổ ích và lan tỏa tình yêu khoa học đến cho các bạn trẻ trên địa bàn thành phố Hà Nội và bất cứ ai có niềm đam mê với bộ môn này. 

Nối dài chuyến bay nghĩa tình: Hơn 30 tấn hàng cứu trợ được trực thăng đưa đến vùng lũ Nghệ An

Những chuyến bay cứu trợ mang theo nhu yếu phẩm, mì gói, nước sạch… được chuyển kịp thời tới bà con vùng lũ Nghệ An đang bị ngập lụt, chia cắt.

Hải An
Hải An 25/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất