"Há hốc mồm" với giáo trình học của các hoàng tử Thanh triều: Tứ thư ngũ kinh, cầm kỳ thi họa, võ thuật quân sự đủ cả

Không chỉ có giáo trình học siêu nặng, các hoàng tử nhà Thanh còn không có kỳ nghỉ đông, kỳ nghỉ hè hay nghỉ cuối tuần.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Khang Hy từ chối việc giảm số lượng bài tập cho các hoàng tử

Nhà Thanh (hay Trung Hoa Đại Thanh quốc, Đại Thanh Đế Quốc, còn gọi là Mãn Thanh) là triều đại phong kiến cuối cùng trong lịch sử Trung Quốc. Thời trị vì, vương triều này đã củng cố quyền quản lý hòa bình của họ đối với Trung Quốc, hòa nhập và hòa hợp văn hóa của các dân tộc thiểu số với văn hóa Trung Quốc và xã hội Trung Quốc đã đạt đến tầm ảnh hưởng cao nhất của Đế quốc Trung Hoa. 

Để xây dựng được quyền lực và giữ vững "trăm năm thịnh thế", hoàng tộc nhà Thanh cực kỳ coi trọng giáo dục, nhất là việc dạy dỗ các hoàng tử. 

Hoàng tử nhà Thanh sinh ra đã ngậm thìa vàng, không phải lo cơm áo gạo tiền. Thế nhưng, họ lại bị áp lực vô cùng lớn bởi chuyện học thức, thậm chí còn nặng hơn cả học sinh, sinh viên ngày nay.

Không có kỳ nghỉ đông, cũng không được nghỉ hè, không có lễ hay cuối tuần. Cả một năm chỉ có thể nghỉ 6 ngày: Sinh thần Hoàng đế nghỉ 2 ngày, đầu năm mùng một nghỉ 1 ngày, Tết Đoan ngọ nghỉ 1 ngày, Trung thu nghỉ 1 ngày, sinh nhật của mình được nghỉ 1 ngày. Đêm ba mươi Giao thừa còn phải lên lớp học bài (có thể được tan học sớm hơn so với ngày thường).

Giao-trinh-hoc-cua-hoang-tu-nha-Thanh-nang-co-nao-6
1 năm các hoàng tử nhà Thanh chỉ được nghỉ 6 ngày, họ không có kỳ nghỉ đông, nghỉ hè như học sinh thời nay

Hoàng tử nhà Thanh được giáo dục vô cùng nghiêm khắc, đặc biệt là những người thuộc gia tộc Ái Tân Giác La của nhà Thanh.

Không giống như một số Hoàng đế triều Minh, không hề quan tâm đến việc giáo dục Hoàng tôn của mình. Sau khi Minh Quang Tông Chu Thường Lạc băng hà, Hoàng trưởng tử Chu Do Hiệu (sau này là Minh Hy Tông) thừa kế đại nghiệp nhưng một chữ bẻ đôi cũng không biết, không chú trọng học vấn, được hậu thế gọi là "Hoàng đế mù chữ".

Có lẽ rút kinh nghiệm từ bài học của triều Minh, nhà Thanh thời gian đầu lập quốc rất đề cao văn hóa Nho gia kết hợp với truyền thống Mãn Châu để giáo dục Hoàng tử và con cháu tôn thất. 

Hoàng đế Khang Hy đăng cơ năm 8 tuổi, luôn nỗ lực học tập mỗi ngày. Dù là mùa đông hay mùa hè cũng không nghỉ ngơi. Thậm chí xuất hành tuần du, chiến sự cũng không rời văn thư nửa bước.

Sau khi sinh con đẻ cái, Khang Hy yêu cầu các hoàng tử phải học hành nghiêm túc. Thế nhưng, nghiêm túc đến mức độ nào thì không phải ai cũng biết?

Theo một số tư liệu, ngay cả học sĩ Nội các Thang Bân cũng có phần khó chịu với yêu cầu của Khang Hy dành cho các vị hoàng tử. Vị học sĩ này từng nói: "Hoàng thượng dạy Hoàng Thái tử (Dận Nhưng) quá nghiêm. Đang mùa hè, bài tập lại quá nhiều, khiến Hoàng Thái tử phải lao lực mệt mỏi”.

Tuy nhiên, Khang Hy từ chối việc giảm số lượng bài tập cho các con. Ông nói: "Khi ta còn bé phải đọc từng quyển sách đủ 120 lần, nếu không thì không thể thấm nhuần được đạo lý bên trong. Vì vậy, Thái tử và các Hoàng tử cũng phải học hành theo cách này".

Ung Chính hoàng đế cũng là một vị quân vương rất nghiêm trong việc giáo dục con cái. Ông đã cho xây dựng Thượng thư phòng, quy định các hoàng tử và hoàng tôn từ 6 tuổi trở lên phải đến đây đọc sách.

Ông đề cao sự tôn nghiêm của người làm thầy, yêu cầu các hoàng tử phải hành lễ với thầy giáo, không được qua loa. "Hoàng tử biết tôn trọng thầy giáo thì thầy giáo mới tận tâm chỉ dạy, đó chính là lễ nghĩa xưa nay".

Hoàng tử dù được cưng chiều đến mức nào đi nữa thì cũng phải ngoan ngoãn trước mặt thầy giáo. Đương nhiên vẫn có trường hợp sinh lòng bất mãn.

Hoàng tử Dịch Vĩ cảm thấy thầy dạy quá nghiêm nên hậm hực nói: "Sau này thành hoàng đế, ta sẽ giết chết ông ta". Đạo Quang hoàng đế nghe được liền phát giận mắng cho 1 trận. Những lời cay độc của cha đã khiến hoàng tử u uất và sinh bệnh, cuối cùng qua đời. Điều này đã trở thành nỗi ân hận to lớn của Đạo Quang hoàng đế.

Các vị hoàng tử, hoàng thân quốc thích nhà Thanh có thời gian biểu học tập thế nào?

Quan chấp hành quân cơ dưới thời Càn Long đế - Triệu Đức có viết trong "Diêm Bộc tạp ký" rằng: Các Hoàng tử phải có mặt ở thư phòng lúc 3 - 4 giờ sáng. Giáo trình chính là: Văn tự ngôn ngữ (Mãn, Mông, Hán), Kinh điển Nho gia (Tứ thư Ngũ kinh…), lịch sử, thi phú, thư họa, võ thuật, cưỡi ngựa bắn cung và nhiều bài huấn luyện quân sự khác.

Giờ tan học là lúc 1h chiều, thế nhưng cũng có trường hợp buổi học kéo dài thêm nửa tiếng. Trong 7 giờ rưỡi sáng và 12 giờ trưa là thời gian ăn uống, mỗi lần không quá nửa tiếng. Trong thời gian lên lớp nếu muốn nghỉ ngơi phải được sự đồng ý của thầy, nghỉ không quá 15 phút.

Theo đó, tổng thời gian học 1 ngày của Hoàng tử là khoảng 10 tiếng. Có thể thấy, hoàng tử nhà Thanh đã phải nỗ lực rất nhiều cho sự nghiệp học tập của mình.

Giao-trinh-hoc-cua-hoang-tu-nha-Thanh-nang-co-nao-7

Triều đình nhà Thanh quy định, hoàng tử đến 15 tuổi được phong tước kiến phủ, lúc này có thể kết thúc việc lên lớp hay không còn phải xem thành tích. Nếu hoàng đế không giao nhiệm vụ thì tiếp tục học tập ở thư phòng. Còn nếu đảm đương chức vụ nào thì vẫn phải lên lớp trong ngày không có công vụ cần xử lý.

Minh chứng là: Hoàng đế tự mình chọn thầy giáo và quy định nội dung giáo trình của các môn học. Đồng thời thường xuyên kiểm tra thành tích học tập của các hoàng tử, thậm chí còn xuất hiện bất ngờ để ra các bài thi khảo sát. 

Thượng thư phòng được xây dựng sát Càn Thanh cung để thuận tiện cho việc Hoàng đế có thể “ghé thăm” các Hoàng tử đang học hành bất cứ lúc nào.

Đến những năm cuối triều Thanh, Hoàng cung đầy biến động, việc giáo dục không còn nghiêm ngặt như thời Khang - Ung - Càn, nhưng vẫn có yêu cầu nhất định.

Xem thêm: Càn Long hỏi "Trẫm hết tiền thì phải làm sao", Hòa Thân đáp đúng 3 chữ báo trước kết cục thê thảm của nhà Thanh

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Thương nhân nhà Thanh dạy con thành tài, đây là câu chuyện giúp nhiều bậc phụ huynh phải suy tư nhiều hơn trong cách giáo dục con cái.

Thương nhân nhà Thanh dạy con thành tài – Câu chuyện giáo dục đáng suy ngẫm
0 Bình luận

Chúng ta đã quá quen thuộc với hình ảnh "ông chú" Hòa Thân trên phim truyền hình: Mũm mĩm, hơi lùn và đương điên không phải "soái ca" rồi. Thế nhưng các tư liệu lịch sử chỉ ra, thời xưa, Hòa Thân là "mỹ nam nhà Thanh".

Dung mạo Hòa Thân trong lịch sử khác ra sao so với 'ông chú' trên phim mà được gọi là 'đệ nhất mỹ nam' nhà Thanh?
0 Bình luận

Tào Tháo bị gọi là "gian hùng" vì sở thích kỳ dị chung giường với vợ kẻ thù. Còn Hòa Thân thời Thanh triều lại mê mẩn vợ cũ người khác, Hắn dám lén đưa cung nữ của Càng Long về phủ làm vợ bé, biến con nuôi thành tình nhân.

Thời Tam Quốc có Tào Tháo thích chung giường với vợ kẻ thù, thời nhà Thanh có Hòa Thân mê vợ cũ người khác
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Quảng Ninh hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng giúp 4 tỉnh miền Trung khắc phục bão lũ

Mới đây, UBMTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi bão số 10 bao gồm Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và Quảng Trị.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Chủ nhà hàng Nghệ An nấu 14 mâm cơm cảm ơn lực lượng khắc phục hậu quả bão số 10

Với mong muốn sẻ chia một chút vất vả với những người thực nhiệm vụ khắc phục bão số 10, chủ nhà hàng tại Cửa Lò đã nấu 14 mâm cơm phục vụ miễn phí cho 140 người.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Du khách đến Quảng Ninh sẽ được tặng bia và chả mực Hạ Long

Chiến dịch kích cầu du lịch Quảng Ninh 2025 hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, trong đó du khách sẽ được tặng bia, chả mực Hạ Long, đặc sản nổi tiếng của vùng đất mỏ.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/09
Ấm lòng khoảnh khắc nữ phụ xe buýt Hà Nội cứu nữ sinh ngất xỉu ngay trên xe

Theo đoạn clip ghi lại, một nữ sinh viên đột ngột ngất xỉu ngay trên xe buýt. Nữ tiếp viên nhanh chóng tiếp cận, sơ cứu và phối hợp cùng tài xế đưa hành khách đến bệnh viện kịp thời. Nhờ hành động tận tâm, có trách nhiệm của cả hai, sức khỏe của nữ sinh đã ổn định trở lại.

Hải An
Hải An 24/09
Cụ ông 78 tuổi sống sót kỳ diệu sau 6 ngày lạc giữa rừng sâu

Cụ ông R Ông Ha Hoanh (78 tuổi, Lâm Đồng) trong lúc vào rừng hái nấm thì bị lạc. Sau nhiều ngày dầm mình dưới mưa giữa rừng cụ đã được lực lượng chức năng của phường tìm thấy.

Thanh Tú
Thanh Tú 23/09
Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc chai nhựa

Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc tiền chai nhựa, theo đó người mua trả thêm 1.000 đồng và được nhận lại khi hoàn vỏ.

Tin vui: Toàn dân được miễn viện phí cơ bản từ năm 2030

Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.

Hải An
Hải An 12/09
Danh sách 14 nhóm học sinh, sinh viên được miễn học phí

Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.

Hải An
Hải An 06/09
Lễ khai giảng đặc biệt của những “chiến binh nhí” tại Bệnh viện Ung bướu

Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.

Hải An
Hải An 05/09
Góp áo cờ đỏ sao vàng gửi tặng trẻ em vùng cao sau Quốc khánh

Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.

Hải An
Hải An 04/09
Cán bộ xã vượt vùng sạt lở trao quà Quốc khánh cho người dân vui Tết Độc lập

Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.

Thanh Tú
Thanh Tú 03/09
Lan toả điều tử tế: Ở lại nhặt rác sau buổi tổng duyệt diễu binh

Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.

Ấm lòng khoảnh khắc bà con cùng nhau nấu cháo, tiếp tế cho người dân ở chung cư ngập nước, mất điện

Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.

Hải An
Hải An 28/08
Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 27/08
Công an Hà Tĩnh xuyên đêm giúp dân ứng phó bão số 5, sẵn sàng khắc phục sau bão

Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.

Thanh Tú
Thanh Tú 26/08
Hà Tĩnh: Nhiều khách sạn mở cửa miễn phí chung tay giúp bà con tránh bão

Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán. 

Thanh Tú
Thanh Tú 25/08
PC Right 1 GIF
Đề xuất